1. Dahme kakete kahrehiong ekei aramas en sohte men onop?

RAHNWET aramas tohto anahne doadoahk laud pwehn koadoahkihada mwohni me itar ong irail. Riatail Kristian tohto anahne kalaudehla arail ahnsoun doadoahk pwehn koadoahkihada anahn akan en arail peneinei. Me tohto teikan anahne doadoahngkihla ahnsou laud pwehn kohla doadoahk oh pwurala imwarail. Pil me tohto kin doadoahk pwehn apwalih pein irail ni arail kin wia doadoahk laud kan. Ni kaimwiseklahn rahno, riatail Kristian pwukat kin uhdahn pwangada! Eri pwehki irail pwangada, solahr arail kehl en onop.

2. Iahd me ke kin diar ahnsou pwehn onop?

² Ni mehlel, kitail koaros anahne rapahkihda ahnsou pwehn uhdahn onopki Mahsen en Koht oh neitail sawasepen Paipel kan. Met uhdahn kesempwal ma kitail men ahneki nanpwungmwahu rehn Siohwa oh pil ahneki mour soutuk! (1 Tim. 4:15, 16) Ekei kin sangkenei en pirida nimenseng rahn koaros oh onop ni ahnsou me meleilei oh re kak medewe mwahu soahng kan mwurin arail meir mwahu. Meteikan kin koasoanehdi kisin ahnsou kis me meleilei ni kaimwiseklahn rahn ehu pwehn onopki Paipel oh neitail sawasepen Paipel kan oh doudouloale.

3-4. Wekidekla dah kei me wiawihda ong uwen tohtohn soahng kan me kitail anahne wadek oh kilang, oh dahme kahrehda?

³ Ele ke pahn pwungki me e kesempwal en rapahkihda ahnsou en onop. Ahpw dahme kitail anahne onopki? Ele ke kin nda, ‘Mie soahng tohto me ien wadek. E apwal ong ie en wadekala koaros.’ Ekei kin kak wadekala sawasepen Paipel kan koaros oh kilangla kasdo kan koaros me poahsoankihda Paipel me kitail alehdi, ahpw riatail Kristian tohto kin apwalki wia met. Pwihn me Kin Apwalih Mwomwohdiso nan Sampah Pwon pohnese met. Pwehki  kahrepe wet, me keren, kaweid kohda pwehn kamalaulaula uwen tohtohn sawasepen Paipel kan me kin wiawihda nan pwuhk oh me pil kohda nan Internet.

⁴ Karasepe, kitail sohla kin wiahda pwuhken pahr (Yearbook of Jehovah’s Witnesses), pwehki mie koasoipen riatail kan nan jw.org^® me kin kangoange kitail oh pil prokram kan en JW Broadcasting^® me kin wiawi sounpwong koaros. Makasihn ong wehi pokon, Kahn Iroir oh Awake! (lokaiahn wai), kin wiawihda pak siluhte nan sounpar ehu. Wekidekla pwukat sohte wiawihda pwe kitail en kak ahneki ahnsou laud en wia soahng kan me sohte wia kisehn atail kaudok ong Siohwa. Kahrepen wekidekla pwukat iei en kihong kitail ahnsou pwehn medemedewe mwahu “dahme keieu kesempwal.” (Pil. 1:10) Kitail pahn koasoiapene ia duwen omw kak koasoanehdi dahme keieu kesempwal oh ia duwen omw kak paiekihda laud sang omw onop Paipel.  

5-6. Sawasepen Paipel dah kan me kitail anahne onopki kanahieng?

⁵ Dahme kitail anahne onopki mahs? Kitail anahne uhdahn kihong atail ahnsou ehuehu rahn pwehn onopki Mahsen en Koht. Uwen iren Paipel kan me kileldi ong wadawad nan atail mihting en wihk kan kin malaulaula pwehn kihong kitail ahnsou laud en doudouloale dahme kitail wadek oh pil kalaudehla atail kin wia roporop. Atail mehn akadei iei en mweidohng iren Paipel kan en sair atail mohngiong oh kitail en karanihala Siohwa ah kaidehn en ihte kanekehla dahme kileldi ong kitail en wadek.—Mel. 19:14.  

⁶ Soahng dah kan me kitail pil anahne onopki kanahieng? Ei mehlel, kitail men kaunopada soahng kan nan Onop en Kahn Iroir oh Onop en Paipel en Mwomwohdiso iangahki soahng teikan ong atail mihting en wihk kan. Kitail pil anahne kaukaule wadekala ehuehu Kahn Iroir oh Awake! (lokaiahn wai).

7. Kitail anahne mworusala ma kitail sohte kak wadekala de kilang soahng tohto me kohda nan neitail website oh nan JW Broadcasting?

⁷ Ele ke kin nda, ‘Mwahu, ahpw ia duwen soahng kan koaros me kin kohda nan neitail website, jw.org, oh dahme kin kohda nan JW Broadcasting? Mie soahng tohto!’ Medewehla karasaras wet: Mie soangsoangen mwenge pohn tehpel ehu nan wasahn mwenge ehu. Irail kan me kohlahng mwenge sohte kak song mwenge ko koaros wasao. Eri irail pilada ekeite. Pil duwehte met, ma ke sohte kak wadekala de kilang soahng koaros me mi nan neitail website kan, dehr mworusala. Wadek de kilang dahme ke kak. Ahnsou wet kitail pahn koasoiapene ia wehwehn en onop oh dahme kitail kak wia pwe kitail en kak paiekihda laud.

8. Kahk dah kan me kitail kak wia ni atail onopki Kahn Iroir, oh ia duwen omw pahn paiekihda ni omw wia met?

⁸ Ni omw kin onop, ke kin medemedewe dahme ke wadek pwe ken kak sukuhlki mehkot kesempwal. Kitail sohte kin onop pwehn ihte wadekala mwadang de lainihala pasapeng kan. Karasepe, ni atail kin kaunopada ong Onop en Kahn Iroir, tehk mahs audepen onopo me mi ni tepin iren onopo. Mwuri, tehk oaralap en iren onopo, pil iangahki sawasepen oaralap kan oh peidek en kousapahl kan. Mwurin mwo, wadek iren onopo ni wawai oh ni keneinei. Tehk kanahieng sendens me mi ni tepin parakrap koaros. Sendens wet kin seweseiuk en ese ire kesempwal dahieu me parakrapo koasokoasoia. Ni omw kin wadewadek kohkohdi iren onopo, medemedewe duwen mwomwen ehuehu parakrap eh utung sawasepen oaralapo oh pil oaralap en iren onopo. Ntingihedi lepin lokaia oh ire kesempwal kan me ke sohte ese ahpw men kalaudehla omw esehla.

9. (a) Dahme kahrehda oh ia duwen atail pahn tehk mwahu iren Paipel kan ni atail onopki Kahn Iroir? (b) Nin duwen me Melkahka 119:27 mahsanih, dahme kitail pil anahne wia ni atail wadek iren Paipel kan?

 ⁹ Ni atail kin onopki Kahn Iroir nan atail mihting en mwomwohdiso, e kin sewese kitail en wehwehki Paipel. Eri, tehk kanahieng iren Paipel kan, ahpw mehlel iren Paipel kan me pahn wadawad ni ahnsou me tohn mwomwohdiso onopki iren onopo. Tehk kanahieng ia duwen lepin lokaia kan nan iren Paipelo ar utungada ire kesempwalo nan parakrapo. Kihong ahnsou en doudouloale iren Paipel kan me ke wadek, oh medemedewe ia duwen omw kak pein doadoahngki met nan omw mour.​—Wadek Melkahka 119:27.

10. Me pahrekiong Ipru 5:14, dahme kahrehda pahpa nohno kan anahne kihong ahnsou nan kaudok en peneinei pwehn padahkihong neirail seri kan ia duwen arail en onop oh wia roporop?

¹⁰ Pahpa nohno kan kin men neirail seri kan en perenki arail Kaudok en Peneinei ehuehu wihk. Ahpw, mendahki pahpa nohno kan anahne ahnsou koaros medewehda ire ehu me irail men koasoia nan kaudok en peneinei, re sohte anahne medewe me re anahne koasoanehdi soahng tohrohr de kaperen kan ong ehuehu wihk. Peneinei kan kak wia arail Kaudok en Peneinei ni irail kilang prokram en JW Broadcasting ong sounpwongo de ekei pak ehupene wia ehu soahng tohrohr, duwehte wiahda mwomwen warihmw en Noha, ahpw e pil kesempwal en padahkihong seri kan ia duwen arail en wia arail onop. Karasepe, irail anahne sukuhlki ia duwen arail en kaunopada ong mihting en mwomwohdiso, de wia roporop ong ire de kahpwal ehu me pwarada nan arail wasahn sukuhl. (Wadek Ipru 5:14.) Ma irail kin kihong ahnsou pwehn onopki soahng ehu nan Paipel ni imwarailo, e pahn mengeila ong irail en wehwehki soahng kan nan mihting en mwomwohdiso, mihting tohrohr kan, me ele sohte pahn kin ahnsou koaros kasalehda kasdo kan. Ni mehlel, uwen werei en ehuehu ahnsoun onop anahne pwungiong sounpar oh irair en seri ko.

11. Dahme kahrehda e kesempwal kitail en padahkihong neitail tohnsukuhl en Paipel kan ia duwen arail en pein wia arail onop me pahn katapan?

¹¹ Neitail tohnsukuhl kan en Paipel pil anahne sukuhlki ia duwen arail en onop. Ni ahnsou me irail wia tohnsukuhl en Paipel kapw kei, kitail kin perenki kilang arail kin lainihala pasapeng kan pwehn kaunopadahng onop Paipel de mihting en mwomwohdiso. Ahpw kitail pil anahne padahkihong neitail tohnsukuhl en Paipel kan ia duwen arail pahn wia roporop oh wia pein arail onop ni ahl ehu me pein irail pahn paiekihda. Eri ma kahpwal ehu pahn pwarada, irail sohte pahn idek rehn meteikan nan mwomwohdiso  dahme irail anahne wia ahpw irail pahn ese ia duwen arail en ale kaweid kesempwal kan ong pein irail sang ni arail wia roporop nan neitail sawasepen Paipel kan.

12. Mehn akadei dah kan me kitail kak ahneki ni atail kin onop?

¹² Ma ke sohte kin perenki onop, ele ke sohte pahn medewe me ke kak sukuhlki en perenki onop. Ahpw ke kak wia met. Ke kak tepikihda onop ni ahnsou mwotomwot oh eri ekisekis kalaudehla omw ahnsoun onop. Koasoanehdi mehn akadei ehu. Ei mehlel, atail mehn akadei me keieu laud iei en kalaudehla atail karanihala Siohwa. Mehn akadei ehu me kitail kak mwadang en kapwaiada iei en sapengala peidek ehu me emen idek de wia roporop ong kahpwal ehu me kitail lelohng.

13. (a) Menlau kawehwehda kahk kan me me pwulopwul men kak wia pwehn uhki dahme e kamehlele nan sukuhl. (b) Ia duwen omw kak doadoahngki kaweid me mi nan Kolose 4:6?

¹³ Karasepe, kowe emen me pwulopwul nan sukuhl? Ele iengomw tohnsukuhl kan koaros kin kamehlele me aramas sohte kepikipikda ahpw pein miehla. Ke men uhki dahme Paipel padahngki, ahpw ke sohte medewe me ke kak wia met. Eri ke anahne wia omw onop! Ele mie kahrepe riau en wia met: (1) pwehn kakehlakahda omw kamehlele me Koht ketin kapikada mehkoaros oh (2) pwehn kamwahwihala omw koahiek en uhki padahk mehlel. (Rom 1:20; 1 Pit. 3:15) Keieu, ke kak pein idek rehmw, ‘Dahme kahrehda iengei tohnsukuhl kan kamehlele me aramas sohte kepikipikda ahpw pein miehla?’ Eri doadoahngki neitail sawasepen Paipel kan oh wia roporop ni keneinei. Ele e sohte pahn apwal en kawehwehda dahme ke kamehlele nin duwen me ke medewe ni tapio. Pali laud en aramas akan kin kamehlele me aramas sohte kepikipikda ahpw pein miehla ihte pwehki emen me re wauneki ndaiong irail me padahk wet mehlel. Ma ke diarada ire ehu de riau me ke kak ehukihong irail, ele ke kak sewese emen me uhdahn men esehla padahk mehlel.—Wadek Kolose 4:6.

14-16. (a) Dahme ke kak wia pwehn kalaudehla omw esehla duwen ehu pwuhk en Paipel me ke sohte nohn wehwehki? (b) Menlau kawehwehda ia duwen iren Paipel kan me kadoadoahk ar kak seweseiuk en wehwehkihla mwahu pwuhken Eimwos. (Pil kilang koakon “ Wadek Paipel oh Medewehla Dahme Wiewiawi!”)

¹⁴ Medewehla me ni ehu mihting en mwomwohdiso kitail pahn wadek oh koasoiapene ehu rehn pwuhken kokohp mwotomwot kan en Paipel, ele ehu me ke sohte uhdahn ese. Ele keieun kahk iei en kalaudehla omw men esehla dahme soukohpo ntingihedi. Ia duwen omw kak wia met?

¹⁵ Keieu, pein idek rehmw: ‘Dahme I ese duwen sounnting en pwuhko? Ihs ih, ia wasa me e kousoan ie, soangen doadoahk dah me e kin wia?’ Ni atail esehla duwen sounnting menet, kitail kak wehwehkihla mwahu kahrepen lepin lokaia de karasaras kan me e doadoahngki. Ni omw wadek Paipel, rapahki lepin lokaia kan me kasalehda duwen soangen aramas dah men sounntingo.

¹⁶ Mwuhr, e pahn sawas laud ma ke ese iahd me pwuhko ntingdi. Ke kak wia met ni omw tehk “Pwuhk kan en Paipel” me mi nan New World Translation of the Holy Scriptures (lokaiahn wai). Patehng met, ke kak kousapahlih kairekdi en soukohp oh nanmwarki kan nan Sawas ong Onopki Mahsen en Koht, pali 14-17. Ma pwuhken Paipel me ke onopkio pid kokohp kan, e pahn mwahu en esehla mwomwen mour en aramas akan ni ahnsou me pwuhko ntingdi. Soangen madamadau de wiewia suwed dah kan me soukohpo nannanti en sewese aramas ako en kapwungala? Ihs irail kan me momour ni mwehin soukohpo? Pwehn wehwehki mwahu irairo, ele ke anahne tehk ekei pwuhken Paipel  kan. Karasepe, pwe ken wehwehkihla mwahu dahme kin wiawi ni mwehin soukohp Eimwos, ke pahn paiekihda ni omw wadek iretikitik kan nan pwuhken 2 Nanmwarki oh 2 Kronikel me kileldi nan kisin koakon (marginal reference) me mi limwahn Eimwos 1:1. Patehng met, ele ke kak kousapahlih nting kan en Oseia, me momour ni mwehin Eimwoso. Pwuhken Paipel pwukat koaros pahn seweseiuk en wehwehkihla mwahu irair en mour ni mwehin Eimwos.​—2 Nan. 14:25-28; 2 Kron. 26:1-15; Os. 1:1-11; Eimw. 1:1.

17-18. Ni omw doadoahngki karasaras kan nan parakrapo de pein omw karasaras kan, kawehwehda ia duwen omw tehk mwahu ire pisetik kan ar kak kahrehiong pein omw onop en Paipel en kaperen.

¹⁷ Ni atail wadek Paipel, e pahn mwahu kitail en inengieng kalaudehla atail esehla soahng tohto. Karasepe, medewehla me ke wadewadek kokohp kan nan irelaud 12 en pwuhken Sekaraia, me kohpada duwen pwoulahn Mesaia. (Sek. 12:10) Ni omw wadek iretikitik 12, ke wadek me “peneinei kan me kisehn kadaudok en . . . Nadan” pahn mwahieiki pwoulahn Mesaia. Ahpw mwohn omw pahn mwadang doula sang ire wet, ke uhdi oh pein idek rehmw: ‘Ia duwen kadaudok en Nadan eh dokedoke Mesaia? Mie ehu ahl tohrohr en alehdi ire teikan duwen met?’ Duwehte “pilismen men,” ke anahne rapahki mehn kadehde kan. Marginal reference pahn kaweid uhk en wadek 2 Samuel 5:13, 14, wasa me ke sukuhlki me Nadan iei emen nein Nanmwarki Depit pwutak ko. Keriaun iren Paipel nan marginal reference, Luk 3:23, 31, kasalehda me Sises iei kadaudok en Nadan pwehki Mery. (Menlau kilang Peidek kan Sang Sounwadawad kan nan Kahn Iroir en August 1, 2017 pali 32, par. 4). Met ke uhdahn men esehla! Ke ese me kokohp kasalehda me Sises iei kadaudok en Depit. (Mad. 22:42) Ahpw Depit naineki pwutak tohtohsang 20. E seu kapwuriamwei  me Sekaraia kasalehda ni pisetik me kadaudok en Nadan ahneki kahrepe ehu en mwahieiki pwoulahn Sises?

¹⁸ Medewehla pil ehu karasaras. Nan Luk irelaud ehu, kitail wadekada me tohnlengo Kapriel mwemweitla rehn Mery oh ndaiong ih soahng kapwuriamwei kan me pahn wiawihong serio me Mery pahn kaipwidi. Paipel mahsanih: “Memenet pahn lapalap oh e pahn mwarenki Sapwellimen Wasa Lapalahpie, oh Siohwa Koht pahn ketikihong ih mwoalen seme Depit, oh e pahn ketin kaunda imwen Seikop nin duwen Nanmwarki men kohkohlahte.” (Luk 1:32, 33) Ele kitail pahn medemedewehte dahme Kapriel tepin nda, me Sises pahn ketin mwarenki “Sapwellimen Wasa Lapalahpie.” Ahpw Kapriel pil kohpada me Sises pahn ketin “kaunda . . . nin duwen Nanmwarki men.” Ele kitail pahn medewe dahme Mery medewehki ahn Kapriel koasoi ko. Ia duwe, e medewe me Kapriel koasokoasoia me Sises pahn ketin wiliandi Nanmwarki Erod, de meno me pahn kaunda mwurin Erod, oh ketin kaunda Wehin Israel? Ma Sises ketin wiahla nanmwarki, Mery pahn wiahla nohno nanmwarki, oh eh peneineio pahn mi nan tehnpas en nanmwarki kan. Ahpw, Paipel sohte kasalehda me Mery koasoiaiong Kapriel mepwukat, de kitail pil sohte wadek me Mery peki dehu ehu pwehn kenikenla nan Wehio duwehte me sapwellimen Sises tohnpadahk ko wia. (Mad. 20:20-23) Ire pisetik pwukat kahrehiong kitail en medewehla me Mery wia lih emen me uhdahn aktikitik!

19-20. Nin duwen me Seims 1:22-25 oh 4:8 kasalehda, ia atail mehn akadei ni atail kin onop?

¹⁹ Kitail en tamataman me atail mehn akadei me keieu laud ni atail onopki Mahsen en Koht oh neitail sawasepen Paipel kan iei en karanihala Siohwa. Kitail pil men wehwehkihla mwahu “soangen aramas dahmen” kitail oh soangen wekidekla dah kan me kitail anahne wiahda pwehn kaperenda Koht. (Wadek Seims 1:22-25; 4:8.) Ni tepidahn ehuehu ahnsoun onop, kitail anahne peki sapwellimen Siohwa manaman. Kitail anahne peki ih en ketin sewese kitail en paiekihda mwahu atail onopo oh sewese kitail en uhdahn kilang soangen wekidekla dah kan me kitail anahne wiahda.

²⁰ Kitail koaros en duwehte sapwellimen Koht ladu lelepeko me sounmelkahkao kasalehda: “Re kin perenki peikiong Kosonned en KAUN-O, oh medemedewe nan kapehdihr nin rahn oh nipwong. . . . Re kin pweida mwahu ni soahng koaros me re kin wia.”​—Mel. 1:2, 3.