Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

IREN ONOP 38

Doadoahngki Ahnsou Meleilei ni Loalokong

Doadoahngki Ahnsou Meleilei ni Loalokong

“Mie meleilei nan sahpwo oh sohte me mahweniong ih erein sounpar ko, pwehki Siohwa ketikihong ih popohl.”​—2 KRON. 14:6, NW.

KOUL 60 E Pid Ar Mour

AUDEPEN ONOP *

1. Iahd me e kin apwal ong kitail en papah Siohwa?

IAHD me ke leme me keieu apwal en papah Siohwa? Ni ahnsou me ke ahneki kahpwal laud de ni ahnsou me sohte omw kahpwal? Ni atail kin lelohng kahpwal, kitail kin mwadang en likih Siohwa. Ahpw dahme kitail kin wia ni ahnsou me mie onepek mwahu nan atail mour? Ia duwe, kitail kin ekei pak manokehla uwen kesempwal en papah Koht? Siohwa ketin katamankihong mehn Israel ko me met kak wiawi.​—Deud. 6:10-12.

Nanmwarki Asa pelianda laud kaudok likamw (Menlau kilang parakrap 2) *

2. Mehn kahlemeng dahieu me Nanmwarki Asa wiahda?

2 Nanmwarki Asa wia mehn kahlemeng mwahu en ohl emen me kin mwekid ni loalokong pwehki eh uhdahn koapworopworki Siohwa. E kin papah Siohwa kaidehn ihte ni ahnsou apwal ahpw pil ni ahnsou me mie meleilei. Erein eh mour, Asa kin papah Siohwa sang eh mohngiong unsek. (1 Nan. 15:14) Ehu ahl me Asa kasalehda me e kin papah Siohwa sang mohngiong unsek iei sang ni eh kihsang kaudok likamw nan Suda. Paipel mahsanih me “e ketikihsang pei sarawien mehn liki kan oh wasahn kaudok en me rotorot akan, kauwehla uhr takai sarawi kan, oh pelehdi sansal kan.” (2 Kron. 14:3, 5) E pil kihsang eh nohno kahlapo, Maaka, nan dehu lapalap ehu en sahpwo. Dahme kahrehda? Pwehki liho kin kangoange aramas akan ren kaudokiong dikedik en eni.​—1 Nan. 15:11-13.

3. Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?

3 Asa wia laudsang ihte kamwakelehsang Suda kaudok likamw. E pil sewese aramas en wasao ren pwuralahng arail kaudokiong Siohwa. Siohwa ketin kapaiahki Asa oh pil mehn Israel ko ahnsou meleilei ehu. * Sounpar eisek erein Asa eh wie nanmwarki, e kin “mie meleilei nan sahpwo.” (2 Kron. 14:1, 4, 6NW) Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene ia duwen Asa eh doadoahngki ahnsou meleilei wet. Kitail eri pahn koasoiapene mehn kahlemeng en tepin Kristian ko me, duwehte Asa, kin isaneki ahnsou meleilei me re ahneki. Mwuhr, kitail pahn sapengala peidek wet: Ma ke kin kousoan nan sahpw ehu me koperment en wasao kin mweidohng Sounkadehdehn Siohwa kan en kaudokiong Siohwa ni saledek, ia duwen omw kak doadoahngki ni loalokong ahnsou meleileio?

IA DUWEN ASA EH DOADOAHNGKI AHNSOU MELEILEI EHU

4. Nin duwen me 2 Kronikel 14:2, 6, 7 mahsanih, ia duwen Asa eh doadoahngki ahnsou meleilei ehu?

4 Wadek 2 Kronikel 14:2, 6, 7Asa padahkihong aramas ako me Siohwa me “ketikihong [irail] popohl.” Asa sohte medewe me ahnsou meleileio wia ahnsoun nsenamwahuki arail mour. Weksang met, e tepida kauwada kahnimw kan, kehl en kahnimw kan, wasahn doulik kan, oh ewen kehl kan. E ndaiong mehn Suda ko: “Kitail kolokol manaman pohn sahpwet.” Ia wehwehn ahn Asa koasoio? Asa ndinda me aramas ako kak mwekidseli ni saledek oh kauwada ihmw kan nan sapwarailo me Koht ketikihong irail oh sohte imwintihti me pahn kauhdi irail. Asa kangoange irail en isaneki ahnsou meleileio.

5. Dahme kahrehda Asa kakehlakahda nah karis en sounpei ko?

5 Asa pil doadoahngki ahnsou meleileio pwehn kakehlakahda nah karis en sounpei ko. (2 Kron. 14:8) Ia duwe, met wehwehki me e sohte likih Siohwa? Soh. Asa ese me nin duwen nanmwarki men, e pwukoahki kaunopada aramas ako ong kahpwal kan me re kakete lelohng. E ese me ahnsou meleileio me Suda ahneki sohte pahn mihmi werei, oh ih met me wiawi.

IA DUWEN TEPIN KRISTIAN KO AR DOADOAHNGKI AHNSOU MELEILEI

6. Ia duwen tepin Kristian ko ar doadoahngki ahnsou meleilei?

6 Mendahki tepin Kristian ko kin kalapw lelohng kalokolok, irail pil ahneki ahnsou meleilei. Ia duwen tohnpadahk ko ar doadoahngki soangen ahnsou ko? Irail ohl oh lih lelepek pwukat sohte kin uhdihsang arail kalohki rongamwahwo. Pwuhken Wiewia mahsanih me irail “kin kekeidwei ni lemmwin Siohwa.” Re pousehlahte kalohki rongamwahwo, oh imwilahn met, re “kin wie tohtohla.” E sansal me Siohwa ketin kapaiahda arail ngoang en kalohk erein ahnsou meleilei me re ahneki.​—Wiewia 9:26-31.

7-8. Dahme Pohl oh tohnpadahk teikan wia ni arail ahneki ahnsou mwahu en kalohk? Menlau kawehwehda.

7 Tepin Kristian ko isaneki ahnsou mwahu koaros pwehn lohkipeseng rongamwahwo. Karasepe, ni wahnpoaron Pohl eh esehda me e kak kalohk ong aramas tohto nan Episos, e mihmihte mwo oh kalohkseli nan kahnimwo.​—1 Kor. 16:8, 9.

8 Pohl oh Kristian teiko pil kak kalohk ong aramas tohto nan pahr 49, ahnsou me wahnpoaron ko oh elder ko nan Serusalem koasoanehdi dahme pahn wiawihong ireo me pid sirkumsais. (Wiewia 15:23-29) Mwurin arail padahkihong mwomwohdiso kan duwen koasoandio, tohnpadahk ko koaros kin doadoahk laud pwehn kalohki “rongamwahu duwen mahsen en Siohwa.” (Wiewia 15:30-35) Ia imwilahn met? Paipel mahsanih me “mwomwohdiso kan pil kehlaillahr nan pwoson oh towe kan wie tohtohla rahn koaros.”​—Wiewia 16:4, 5.

DOADOAHNGKI AHNSOU MELEILEI NAN ATAIL AHNSOU

9. Soangen irair dah me sahpw tohto ahneki rahnwet, oh dahme kitail kak pein idek rehtail?

9 Nan sahpw tohto rahnwet, kitail kin kalohk ni saledek. Ke kin kousoan nan sahpw ehu me duwehte met? Ma ei, pein idek rehmw, ‘Ia duwen ei kin doadoahngki soangen saledek wet?’ Ni imwin rahn pwukat, sapwellimen Siohwa pwihn kin soupisengki doadoahk en kalohk oh katohnpadahk nan sampah pwon me uhdahn laudsang mahs. (Mark 13:10) Mie soahng tohto me kitail kak wia nan doadoahk wet!

Me tohto ahneki peren laud sang ni arail kin kalohk ong aramas nan sahpw teikan de kalohk ong irail kan me lokaiahki ehu lokaia tohrohr (Menlau kilang parakrap 10-12) *

10. Dahme 2 Timoty 4:2 kangoange kitail en wia?

10 Ia duwen omw kak isaneki ahnsou meleilei? (Wadek 2 Timoty 4:2.) Ke seu kasawih omw irairo oh kilang ma kowe de tohn omw peneinei kak kalaudehla amwail ahnsou ong kalohk, mwein wia emen pioneer? Kitail en dehr nantihong en kepwehpwehla ahnsou wet, pwehki dahme kitail ahneki sohte pahn iang pitla sang kahn kamakam kowahlap.​—Lep. Pad. 11:4; Mad. 6:31-33; 1 Sohn 2:15-17.

11. Dahme ekei sounkalohki rongamwahwo kin wia pwehn kalohk ong uwen aramas tohto me re kak?

11 Sounkalohk tohto kin sukuhlki ehu lokaia tohrohr pwe ren kak sewese meteikan en esehla duwen Siohwa. Sapwellime pwihn kin wiahda sawaspen Paipel tohto pwehn sewese kitail en kalohk ni soangsoangen lokaia kan. Karasepe, nan pahr 2010, neitail sawaspen Paipel kan mi ni mpen lokaia 500. Rahnwet, nempe wet dauliher 1,000!

12. Ia duwen aramas akan ar paiekihda arail rong rongamwahu en Wehio ni pein arail lokaia? Menlau kihda ehu karasaras.

12 Ia ahn aramas akan ar pepehm ni ar rong duwen Siohwa ni pein arail lokaia? Medewehla dahme wiawihong sister men me paiekihda eh iang mihting tohrohr ehu nan Memphis, Tennessee, Wehin Amerika. Mihting tohrohro wiawi ni lokaiahn Kinyarwanda, lokaia ehu me sahpw kan en Rwanda, Congo (Kinshasa), oh Uganda kin lokaiahki. Mwurin mihting tohrohro nek, sistero me kin lokaiahki lokaiao nda: “Sangete ei keseudo nan Wehin Amerika sounpar 17 samwalahro, edin ei pahn kak uhdahn wehwehki audepen mihting tohrohr ehu.” E sansal me sistero uhdahn mwekidki eh rong prokramo ni pein eh lokaia. Ma omw irairo kakohng, ke kak sukuhlki ehu lokaia tohrohr pwehn sewese ekei nan omw wasahn kalohk? Ia duwe, mie ekei nan omw wasahn kalohk me pahn perenki rong duwen rongamwahwo ma ke doadoahngki pein arail lokaia? Omw doadoahk laud pahn wadohng uhk peren laud!

13. Ia duwen riatail Kristian kan nan Russia ar doadoahngki arail ahnsou meleilei?

13 Kaidehn riatail Kristian kan koaros ahneki saledek en kalohk. Nan ekei sahpw, riatail kan sohte kak kalohk ni saledek pwehki koperment en arail wasao keinapwihdi atail doadoahk en kalohko. Karasepe, medewehla riatail kan nan Russia. Irail lelohng kalokolok erein sounpar tohto, ahpw nan March 1991, koperment en wasao mweidada irail en wia arail kaudok ni saledek. Ni ahnsowo, mpen sounkalohk 16,000 nan Russia. Sounpar rieisek mwurin mwo, sounkalohk kan tohtohla daulih 160,000! E sansal me riatail Kristian ko doadoahngki ni loalokong arail ahnsou mwahwo en kalohk ni saledek. Ahpw ahnsou meleileio sohte mihmi werei. Mendahki wekidekla kan wiawi nan sahpwo, irail ngoangkihte arail papah Siohwa. Irail pousehlahte wia soahng koaros me re kak wia pwehn papah ih.

AHNSOU MELEILEI SOHTE PAHN MIHMI WEREI

Mwurin Nanmwarki Asa kapakapohng Siohwa ni ngidingid, Siohwa ketin sewese wehin Suda en kalowehdi karis en sounpei laud ehu (Menlau kilang parakrap 14-15)

14-15. Ia duwen Siohwa eh ketin kasalehda sapwellime kehl manaman pwehn sewese Asa?

14 Ni mwehin Asao, ahnsou meleilei me re ahneki kedekedeo sohla mie. Lapalahn karis en sounpei ehu me tohtohki sounpei rar kohdo sang Idiopia. Kaunen kariso, Sera, uhdahn kamehlele me e kak kalowehdi Suda. Ahpw Asa likih, kaidehn uwen tohtohn sounpei kan, ahpw eh Kohto, Siohwa. Asa kapakap oh nda: “Komwi ketin sewesei kiht, Maing KAUN, at Koht, pwehki komwi me se koapworopworki, oh mwaromwi me se patohkidohn mahweniong karis lapalap wet.”​—2 Kron. 14:11.

15 Karis en Idiopiao kereniong tohtohsang nein Asa sounpei ko pak riau, ahpw Asa ese me Siohwa sapwellimanki kehl manaman oh kak sewese Sapwellime aramas ako. Oh Siohwa ketin sewese sapwellime aramas ako oh kalowehdi karis en Idiopiao.​—2 Kron. 14:8-13.

16. Ia duwen atail ese me ahnsou meleilei sohte pahn mihmi werei?

16 Kitail sehse dahme pahn wiawihong emenemen kitail ni ahnsou kohkohdo, ahpw kitail ese me ahnsou meleilei me sapwellimen Siohwa ladu kan ahneki ahnsou wet sohte pahn mihmi werei. Tamataman me Sises ketin kohpada me ni imwin rahn akan, “wehi koaros pahn kailongkin” sapwellime tohnpadahk kan. (Mad. 24:9) Duwehte met, wahnpoaron Pohl nda me “irail koaros me men mourki poadidiong Koht ni arail kin miniminiong Krais Sises pil pahn lelohng kalokolok.” (2 Tim. 3:12) Sehdan “inenen lingeringer kowahlap,” oh kitail sohte kak soikala eh lingeringer.​—Kaud. 12:12.

17. Ni ahl dah kan me atail pwoson kakete lelohng kasongosong?

17 Ni ahnsou keren, atail pwoson pahn lelohng kasongosong. Ahnsou keren, “kahn kamakam kowahlap me saikinte wiawi sangete tepin sampah leledo met” pahn wiawi. (Mad. 24:21) Erein ahnsowo, tohn peneinei kan ele pahn uhwongada kitail oh atail doadoahk en kalohk kakete keinapwidi. (Mad. 10:35, 36) Ia duwe, emenemen kitail pahn duwehte Asa oh likih Siohwa pwehn ketin sewese oh pere kitail?

18. Nin duwen me Ipru 10:38, 39 mahsanih, dahme pahn sewese kitail en onopada ong ahnsou me sohla meleilei?

18 Siohwa kin ketin sewese kitail en onopada ahnsou wet pwe atail pwoson en kin kehlail. E kin ketin doadoahngki ‘ladu lelepek oh loalokongo’ en kihda “mwenge ni ahnsou me konehng” pwe kitail en alehdi soahng koaros me kitail anahne pwehn kehlailte. (Mad. 24:45) Ahpw emenemen kitail anahne wia uwen atail kak koaros pwehn uhdahn pwoson Siohwa.​—Wadek Ipru 10:38, 39.

19-20. Mwurin atail wadek 1 Kronikel 28:9, peidek dah kan me kitail anahne pein idek rehtail, oh dahme kahrehda?

19 Duwehte Nanmwarki Asa, kitail anahne “rapahki” Siohwa. (2 Kron. 14:4; 15:1, 2) Kitail kin tepida rapahki Siohwa ni atail sukuhlki duwen ih oh papidaisla. Kitail kin wia uwen atail kak koaros pwehn kakehlakahla atail limpoak ong Siohwa. Pwehn kasawih ia duwen atail kin wia met, ele kitail kak pein idek rehtail, ‘I kin kaukaule iang towehda mihting en mwomwohdiso?’ Ni mihting kan, kitail kin alehdi kehl pwehn pousehlahte papah Siohwa oh ale kangoang sang riatail Kristian kan. (Mad. 11:28) Kitail pil kak pein idek rehtail, ‘I kin kaukaule onopki Paipel?’ Ma ke kin mihmi rehn omw peneineio, ke kin wia omw kaudok en peneinei wihk koaros? De ma ke kin kelehpw, ke kin wiahda ahnsou ong met duwehte ma ke mi rehn peneinei? Pil ehu, ke kin wia uwen omw kak koaros en kalohk oh padahk ong meteikan?

20 Dahme kahrehda kitail en idek peidek pwukat? Paipel mahsanihong kitail me Siohwa kin ketin kasawih atail madamadau oh dahme mi nan mohngiongitail, eri kitail en pil wia duwehte. (Wadek 1 Kronikel 28:9.) Ma kitail diarada me kitail anahne wiahda ekei wekidekla kan ong atail madamadau de atail mehn akadei kan, kitail en peki Siohwa en ketin sewese kitail en wiahda wekidekla pwukat. Met iei ahnsou en kaunopkitailda ong kasongosong kan me pahn pwarada. Dehr mweidohng mehkot en kapweiukedihsang omw pahn doadoahngki ni loalokong ahnsou meleilei me ke ahneki!

KOUL 62 Koul Kapw Pwoat

^ par. 5 Ke kin kousoan nan sahpw ehu me ke kak kaudokiong Siohwa ni saledek? Ma ei, ia duwen omw kin doadoahngki soangen ahnsou meleileio? Iren onop wet pahn seweseiuk en medewe ia duwen omw kak alasang Nanmwarki Asa en Suda oh pil irail tepin Kristian ko. Irail doadoahngki ni loalokong ahnsou meleilei me re ahneki.

^ par. 3 WEHWEHN LEPIN LOKAIA KAN: Kawehwehn lepin lokaiahn Ipru ong “meleilei” kin pidada laudsang ihte sohte mie mahwen. E pil kin pidada ahneki roson mwahu, onepek mwahu, oh nsenamwahu.

^ par. 57 WEHWEHN KILEL: Nanmwarki Asa kihsang eh nohno kahlapo nan dehu lapalap ehu pwehki liho kin kangoange aramas akan en wia kaudok likamw. Irail kan me kin ni loalopwoat utung Asa alasang eh mehn kahlemeng oh kasohrehla dikedik kan.

^ par. 59 WEHWEHN KILEL: Pwopwoud ehu me kin ngoangki kalohk kihsang soahng kan me sohte nohn kesempwal nan ara mour pwe ira en kak papah wasa kan me mie anahn laud ong sounkalohk.