Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

“Dehr Mweidohng Pehmw kan en Mwoatohtdi”

“Dehr Mweidohng Pehmw kan en Mwoatohtdi”

“Dehr mweidohng pehmw kan en mwoatohtdi!”​—SEP. 3:16.

KOUL KAN: 54, 32

1, 2. (a) Soangen kahpwal dah kan me me tohto kin ahneki rahnwet, oh ia imwilahn met? (b) Koapworopwor likilik dahieu me Aiseia 41:10, 13 kasalehda?

 EMEN sister me wia pioneer oh pwoudiki elder men, nda: “Mendahki I kolokol koasoandi mwahu ong papah Siohwa, I kin ahneki pwunod erein sounpar tohto. E kin kahrehiong ie en sohte kak meir, kauwe ei roson mwahu, kamwakid mwomwen ei wiewia ong meteikan, oh ekei pak kahrehiong ie en sohla men wia mehkot.”

2 Ke kak wehwehki ahn sister menet eh pepehm? E kansensuwed me, pwehki ahn Sehdan sampah suwed wet, kitail kin lelohng pwunod me inenen laud. Oh duwehte angke ehu me kin katengehdi pwoht ehu en sohte mwekid, pwunod kak adihasang atail peren de kahrehiong kitail en mworusala. (Lep. Pad. 12:25) Dahme kakete kahrehiong uhk en pwunod? Mwein ke nsensuwed pwehki emen me ke poakohng mehla de ke dadaur pahn soumwahu laud ehu de uhwong kan. De ele e kin apwal en apwalih omw peneinei nan soangen ahnsou me uhdahn apwal en mwohni. Kedekedeo, omw pepehm en pwunod kakete kahrehiong uhk en luwetala oh pil kak kahrehiong uhk en sohla peren. Ahpw, ke kak kamehlele me Koht kupwurki seweseiuk.​—Wadek Aiseia 41:10, 13.

3, 4. (a) Ia duwen Paipel eh doadoahngki pehn aramas nin duwen karasaras ehu? (b) Dahme kakete kahrehiong pehtail kan en mwoatohtdi?

3 Paipel kalapw doadoahngki kakon kan ni paliwar en aramas pwehn karasahda soangsoangen irair de wiewia en aramas. Karasepe, e kin mahsanih duwen pehn aramas pak tohto. Ni ahnsou me Paipel kin mahsanih me pehn emen kehlailda, met kak wehwehki me aramaso ale mehn kangoang, kehlailda, oh kaunopadahr en wia mehkot. (1 Sam. 23:16; Esra 1:6) E pil kak wehwehki me e ahneki madamadau pwung oh mie eh koapworopwor ong ahnsou kohkohdo.

4 Ekei pak, Paipel ele kin kawehwehda duwen pehn emen me mwoatohtdi. Met dokedoke aramas emen me mworusala de sohla eh koapworopwor. (2 Kron. 15:7; Ipru 12:12) Ni ahnsou me ke kin pwunod de pwangada de pehm me omw nanpwungmwahu rehn Siohwa luhluwetala, ke kin kakete men uhdi. Ia wasa me ke kak diar kangoang? Ia duwen omw kak mwekidki oh kehlailda pwehn dadaurete oh ahneki peren?

“LIMEN SIOHWA SOHTE NOHN MWOTOMWOT PWE EN SOHTE KETIN DOAREHLA”

5. (a) Ni kahpwal kan ar pwarada, dahme kitail kakete wia, ahpw dahme kitail anahne tamataman? (b) Dahme kitail pahn koasoiapene?

5 Wadek Sepanaia 3:16, 17. Kitail en dehr masepwehkada oh mworusala, de mweidohng pehtail kan en mwoatohtdi ni ahnsou me mie atail kahpwal kan. Samatail limpoak, Siohwa, ketin lukei kitail en ‘mweidohng ih atail pwunod koaros.’ (1 Pit. 5:7) Siohwa ketin nsenohkin kitail duwehte eh ketin nsenohki wehin Israel. E ketin mahsanihong irail: “Limen Siohwa sohte nohn mwotomwot pwe en sohte ketin doarehla.” E kin ahnsou koaros kupwurki doarehla sapwellime ladu loalopwoat kan. (Ais. 59:1NW) Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene mehn kahlemeng mwahu siluh nan Paipel me kasalehda me Siohwa kupwurki oh sapwellimanki koahiek en kakehlakahda sapwellime aramas akan ren wia dahme e ketin kupwurki mendahki kahpwal kan inenen laud. Kitail pahn kilang ia duwen mehn kahlemeng pwukat ar pil kak kakehlaiukada.

6, 7. Dahme kitail kak sukuhlkihsang mehn Israel ko ar kalowehdi mehn Amalek ko?

6 Mwurinte mehn Israel ko ar saledeksang pahn kalidu en mehn Isip kan, mehn Amalek kan mahweniong irail. Moses ndaiong Sosua, ohl eimah men, en kahluwa mehn Israel ko nan mahweno. Moses eri kahrehdahla Aaron oh Ur pohn dohl ehu me karanih wasao. Sang wasao re kak kilang mahweno. Ia duwe, ohl silimeno tangasang mahweno pwehki re masepwehk? Uhdahn soh!

7 Moses idawehn pilahn ehu me sewese mehn Israel ko en kana nan mahwen ong mehn Amalek ko. E kolokol sokon me Koht mehlelo ketikihong ih oh kapahdahla peh ko nanleng. Ni Moses eh wia met, Siohwa ketikihong mehn Israel ko kehl ren mahweniong mehn Amalek ko. Ahpw, ni ahnsou me pehn Moses ko ar daula oh tepida mwoatohtdi, mehn Amalek ko tepida kana. Aaron oh Ur mwadangete sewesehda Moses. Ira “ale takai ehu oh kamwohdangdiong Moses powe, ira ahpw kesikesihnen mpe kolokolada peh ko; lao ketipino kihrla.” Ei, roson en limen Koht me kahrehiong mehn Israel ko en kana nan mahweno.​—Eks. 17:8-13.

8. (a) Dahme Asa wia ni mehn Idiopia ko ar men peiong wehin Suda? (b) Ia duwen atail kak alasang Asa?

8 Siohwa pil kupwurki doadoahngki roson en lime ko pwehn ketin sewese sapwellime aramas ako ni mwehin Nanmwarki Asa. Paipel mahsanih duwen karis en sounpei tohto, ahpw me keieu lapala iei nein Sera mehn Idiopiao (Sudan). E naineki sounpei koahiek meh 1,000,000. Karis en mehn Idiopia ko kereniong pak riau tohtohsang nein Asa kariso. Ia duwe, Asa pwunodada, masepwehkada oh mworusala? E mweidohng peh ko en mwoatohtdi? Soh! Asa mwadangete peki sapwellimen Siohwa sawas. Ong irail kan me kin iang mahwen, e pahn mwomwen me nein Asa sounpei ko sohte kak kalowehdi mehn Idiopia ko, ahpw “rehn Koht mehkoaros kak pweida.” (Mad. 19:26) Koht ketin doadoahngki sapwellime roson lapalap oh “ketin kalowehdi karis en mehn Sudan ko” mwohn Asa, me kin “loalopwoatohng KAUN-O erein eh mour.”​—2 Kron. 14:8-13; 1 Nan. 15:14.

9. (a) Ia duwe, Nehmaia mworusala ni eh kilangada dihd kan en Serusalem? Menlau kawehwehda. (b) Ia duwen Koht eh ketin sapeng ahn Nehmaia kapakapo?

9 Ni ahnsou me Nehmaia kohla Serusalem, dahme e kilangada? E kilang me imwintihti kan sang sahpw teikan kin kamasak mehn Suhs ko, kahrehda re uhdihsang arail onohnsapahlih dihd kan en Serusalem. Sohte mie perepen kahnimwo, oh mehn Suhs ko mworusala. Ia ahn Nehmaia pepehm ahnsowo? Ia duwe, e pil iang mworusala oh mweidohng peh ko en mwoatohtdi? Soh! Nehmaia kin ahnsou koaros likih Siohwa, duwehte Moses, Asa, oh sapwellimen Siohwa ladu lelepek teikan. Pil nan irair wet, Nehmaia kapakap ong Siohwa oh peki sawas, oh Siohwa ketin sapeng ih. Koht ketin doadoahngki ‘sapwellime manaman’ oh “roson lapalahpie” pwehn ketin kakehlakahda mehn Suhs ko. (Wadek Nehmaia 1:10; 2:17-20; 6:9.) Ke kamehlele me Siohwa kin ketin doadoahngki ‘sapwellime manaman’ oh “roson lapalahpie” pwehn kakehlakahda sapwellime ladu kan rahnwet?

SIOHWA PAHN KETIN KAKEHLAKAHDA PEHMW KAN

10, 11. (a) Ia duwen Sehdan eh kin song en kahrehiong kitail en mweidohng pehtail kan en mwoatohtdi? (b) Dahme Siohwa kin ketin doadoahngki pwehn kakehlakahda kitail oh ketikihong kitail kehl? (c) Ia duwen omw paiekihda kaiahn me Siohwa ketikihda?

10 Kitail kak kamehlele me Tepilo sohte pahn mweidohng peh ko en mwoatohtdi. E pahn pousehlahte uhwong kitail oh songosong en kauhdi atail kin wia doadoahk en Kristian. E kin doadoahngki koasoi likamw oh kamasepwehki kitail ni eh doadoahngki koperment, kaunen pelien lamalam likamw kan oh irail kan me kesehla oh uhwongada kaudok mehlel. Ia eh mehn akadei? E men kitail en uhdihsang kalohki rongamwahu en Wehio. Ahpw, Siohwa kak oh pil kupwurki sewese kitail, oh e kin ketikihong kitail sapwellime manaman pwehn kakehlaka kitail. (1 Kron. 29:12) E uhdahn kesempwal kitail en peki sapwellimen Koht manaman pwe kitail en kak pelianda Sehdan oh eh sampah suwed wet. (Mel. 18:39; 1 Kor. 10:13) Kitail pil kalahnganki sawas me kitail kin alehsang Mahsen en Koht. Pil medewehla ia uwen atail kin sukuhlkihsang neitail sawaspen Paipel kan sounpwong koaros. Mahsen kan nan Sekaraia 8:9, 13 (wadek) wiawi erein tehnpas sarawio nan Serusalem eh wie onohnsapahlda, oh mahsen pwukat kak sewese kitail rahnwet.

11 Siohwa pil kin ketin kakehlakakitailkihda kasukuhl me kitail alehdihsang atail mihting kan, mihting tohrohr kan oh pil sukuhl en sapwellimen Siohwa pwihn. Kaiahn wet kak sewese kitail en papah Koht ni madamadau pwung, wiahda mehn akadei kan, oh apwalihala atail pwukoahn Kristian tohto kan. (Mel. 119:32) Ke kin nantihong alehdi kehl sang kaiahn me Siohwa kin ketikihda?

12. Dahme kitail anahne wia pwehn kehkehlailte?

12 Siohwa ketin sewese mehn Israel ko en kalowehdi mehn Amalek oh mehn Idiopia ko, oh e ketikihong Nehmaia oh mehn Suhs ko kehl pwehn kanekehla arail onohnsapahlih dihd en Serusalem. Ni ahlohte, Koht pahn ketikihong kitail kehl en pousehlahte nan atail doadoahk en kalohk mendahki pein atail pwunod kan oh ahn aramas ar uhwong oh sohte nsenohki rong. (1 Pit. 5:10) Siohwa sohte pahn ketin wiahda manaman pwehn kihsang atail kahpwal kan met. Ahpw, kitail anahne wia atail pwukoa. Ia duwen? Kitail anahne wadek Paipel rahn koaros, kaunopada ong mihting kan oh iang towehda wihk koaros, pousehlahte wia onop oh kaudok en peneinei, oh likih Siohwa nan kapakap. Kitail dehr mweidohng mehkot en kerempwa kitail sang soahng kan me Siohwa ketikihda pwehn ketin kakehlakahda oh kangoange kitail. Ma ke pehm me pehmw kan mwoatohtdi nan soangen irair pwukat, peki sapwellimen Koht sawas. Kowe eri kilang ia duwen sapwellime manaman eh ‘wie doadoahk loalomw ahnsou koaros, pwe ke en materek oh kak kapwaiada kupwure.’ (Pil. 2:13) Ahpw ia duwe, ke kak kakehlakahda pehn meteikan?

KAKEHLAKAHDA PEH KAN ME ELE MWOATOHTDI

13, 14. (a) Ia duwen brother men eh ale kakehlepe mwurin eh pwoudo mehla? (b) Ia duwen atail kak kakehlakahda meteikan?

13 Siohwa ketikihda riatail kan sampah pwon pwehn kak kangoange kitail. Wahnpoaron Pohl nda: “Kakehlahda pehmwail me daulahr oh pwukiemwail me luwetalahr akan! Kumwail ahpw weweidwei nan ahl inen.” (Ipru 12:12, 13) Me tohto ni mwehin tepin Kristian ko alehdi soangen sawas wet sang riarail Kristian kan. E pil duwehte rahnwet. Medewehla karasepe wet. Mwurin ahn brother men eh pwoudo mehla oh e pil lelohng irair kansensuwed teikan, e nda: “I esehda me kitail sohte kak pein pilada kasongosong kan me kitail kin lelohng, iahd de ia uwen tohto me e pahn wiawi. Kapakap oh onop Paipel kin duwehte mehn sawas ehu pwe ien dehr kihrla nan kahpwal. Oh sawas sang riei Kristian kan kin uhdahn kansenamwahwihiehla. I wehwehkihda kesempwalpen en kakairada nanpwungmwahu keren rehn Siohwa mwohn kahpwal kan ar pwarada.”

Emenemen nan mwomwohdiso kak kihda kangoang (Menlau kilang parakrap 14)

14 Aaron oh Ur sewese kakehlaka pehn Moses ko ni ara kolada peh ko erein ar mahwen ong mehn Amalek ko. Rahnwet, kitail pil kak rapahki ahl akan pwehn utung oh sewese meteikan. Ekei riatail Kristian kan kin lokolok pwehki re ahneki kahpwal en mahla, kahpwal en roson, uhwong sang peneinei, kelekelehpw, de mehlahn emen me re poakohng. Kitail pil kak kakehlakahda me pwulopwul kan me kin lelohng kasongosong en wia dahme sapwung de rapahki elen “pweida mwahu” nan koasoandi wet. (1 Des. 3:1-3; 5:11, 14) Rapahki ahl akan en kasalehda omw uhdahn nsenohki meteikan nan Wasahn Kaudok, nan kalohk, erein ahnsoun mwengepene, de ni omw koasoiong irail nan delepwohn.

15. Ia duwen omw lokaia mwahu eh kak kamwakid riomw Kristian kan?

15 Mwurin Asa eh mahwen ong karis laud en mehn Idiopia ko oh kana ni ahl kapwuriamwei ehu, soukohp Asaraia kangoange ih oh nah aramas ako ni eh nda: “Ahpw kumwail pahn nan kapehd kehlail oh kommwad. Doadoahk me kumwail pahn wia pahn mie ketingpe.” (2 Kron. 15:7) Met kamwakid Asa en wiahda wekidekla tohto pwehn kapwurehdo kaudok mehlel. Ni ahlohte, omw lokaia mwahu kak uhdahn kangoange meteikan oh sewese irail en pousehlahte papah Siohwa. (Lep. Pad. 15:23) Oh ken dehr manokehla uwen laud en omw kin kakehlakahda riomw Kristian kan sang ni omw kin kihda pasapeng kangoang kan nan mihting.

16. Ia duwen elder kan ar kak alasang Nehmaia? Menlau kihda karasaras kan ong ia duwen riomw Kristian kan ar seweseiuk.

16 Pwehki sapwellimen Siohwa sawas, pehn Nehmaia oh mehn Suhs ko kehlailda. Re kanekehla dihd en Serusalem rahnte 52! (Neh. 2:18; 6:15, 16) Nehmaia sohte kin ihte kilang meteikan ar wiewia doadoahko. E iang sewese onehda sapahl dihd en Serusalem ko. (Neh. 5:16) Ni ahlohte, elder tohto kin alasang Nehmaia ni arail kin iang sawas nan doadoahk en kauwada Wasahn Kaudok kan de kamwakele oh apwahpwalih. Ohl limpoak pwukat pil kin kakehlakahda riatail Kristian kan me kin pwunod sang ni arail kin mwemweitla rehrail oh iang irail doadoahk nan kalohk.​—Wadek Aiseia 35:3, 4.

“DEHR MWEIDOHNG PEHMW KAN EN MWOATOHTDI”

17, 18. Ni atail kin lelohng kahpwal kan de pwunod, dahme kitail kak kamehlele?

17 Atail kin doadoahkpene nin duwen pirien kei kin kakehlakahda atail miniminpene. E pil kin sewese kitail en wiahda kompoakepah kan me werei oh kakehlakahda atail koapworopworki kapai kan me pahn kereniong kohsang Wehin Koht. Ni atail kakehlakahda pehn meteikan, kitail kin sewese irail en dadaurete pahn irair apwal kan oh kolokol madamadau pwung oh koapworopwor ong ahnsou kohkohdo. Patehng met, ni atail kin sewese meteikan, e kin kakehlakahda pehtail kan oh sewese kitail en kilangwohngete ahnsou kohkohdo.

18 Ni atail medewehla duwen Siohwa eh ketin sewese oh doare sapwellime ladu lelepek kan mahso, atail pwoson oh likih ih kin kehlailla. Eri ni omw lelohng kahpwal kan oh pwunodada, “dehr mweidohng pehmw kan en mwoatohtdi”! Ke kak kamehlele me ma ke kapakapki sapwellimen Siohwa sawas, roson en lime ko pahn ketin kakehlaiukada oh kahluwa iuk ong kapai kan en Wehio.​—Mel. 73:23, 24.