Dahme Kahrehda Ken Inoukihong Siohwa Omw Mour?

“Pwe pwohng, tohnleng en Koht me sapwellimankin ie . . . pwarodo rehi.”—WIEWIA 27:23.

1. Soangen kahk dah me irail kan me pahn papidais wiahdahr? Soangen peidek dah kan me met kin kapwarehda?

 “SANG ni sapwellimen Sises Krais meirong, ke koluhkihlahr dipomw akan oh inoukihda omw mour unsek ong wia kupwuren Siohwa?” Met iei ehu rehn peidek riau me irail kan me pahn papidaisla kin sapeng nan kaimwiseklahn padahk en papidais. Dahme kahrehda mehmen me men wiahla emen Sounkadehdehn Siohwa kan anahne inoukihong Siohwa eh mour? Ia duwen atail kin paiekihda atail inoukihong Siohwa atail mour? Dahme kahrehda emen sohte kak kaudokiong Koht ni pwung ma e sohte inoukihong ih eh mour? Pwehn wehwehki pasapeng en peidek pwukat, kitail anahne tehk mahs ia wehwehn atail kin wiahda inou.

2. Ia wehwehn emen eh kin inoukihong Siohwa eh mour?

² Ia wehwehn emen eh kin inoukihong Koht eh mour? Tehk ia duwen wahnpoaron Pohl eh kawehwehda duwen eh nanpwungmwahu rehn Koht. Mwohn me tohto me iang ih mi nan sohp me pahn ohlao, e patohwan ekerki Siohwa “Koht me sapwellimankin ie.” (Wadek Wiewia 27:22-24.) Kristian mehlel koaros kin wia sapwellimen Siohwa. Weksang met, sampah kin “mi pahn manaman en Me Suwedo.” (1 Sohn 5:19) Kristian kan kin wiahla sapwellimen Siohwa ni ahnsou me irail kin inoukihong Koht arail mour nan kapakap. Emenemen kin pein wiahda inou wet. Mwurin met, re kin papidaisla nan pihl.

3. Sapwellimen Sises papidais kin wia kilelepen dah? Ia duwen sapwellime tohnpadahk kan arail kak kahlemengih ih?

³ Sises ketikihong kitail mehn kahlemeng ni eh ketin nsenki pilada en wia kupwuren Koht. Sapwellime mour inoudahr ong Koht pwehki e ketin ipwidihong nan wehin Israel me wia wehi inoudahr ehu. Kahrehda, eh patohwan inoukihong Siohwa eh mour kaidehn kahrepen eh papidais. Mahsen en Koht kasalehda eh koasoi duwehte met: “Iet ngehi, Maing Koht, I patohdohn kapwaiada kupwuromwien.” (Ipru 10:7; Luk 3:21) Eri, en Sises papidais kin wia kilelepen eh patohwanohng Koht pein ih pwehn wia kupwuren Semeo. Sapwellime tohnpadahk kan kin kahlemengih ih ni arail kin toukihda pein irail pwehn papidaisla. Ahpw ong irail, papidais nan pihl kin wia  kilel ehu ong wehi pokon me re inoukihongehr Koht arail mour ni kapakap.

Ia Duwen Atail Paiekihda Atail Inoukihong Koht Atail Mour

4. Ia duwen nanpwungmwahu en Depit oh Sonadan eh kin padahkihong kitail duwen wiahda inou?

⁴ En Kristian men eh kin inoukihong Koht eh mour wia ire kesempwal ehu. E laudsang en ihte wiahda inou ehu. Inou wet kin kesempwal sang inou koaros me aramas emen kak wiahiong emen. Eri, ia duwen atail kin paiekihda inou wet? Kitail en tehk ia duwen atail kin wiahda inou ong emen eh kin wahdo kamwahu. Ehu karasepe iei en kompoakepahnki emen. Pwehn paiekihda omw kompoakepahnki emen, ke anahne kapwaiada omw pwukoa nin duwen kompoakepah men. Met kin pidada inou ehu—ke kin ahneki pepehm en pwukoahki apwalih kompoakepahmwo. Nanpwungmwahu me Depit oh Sonadan ahneki kin wia ehu karasepe mwahu nan Paipel duwen kompoakepah mwahu. Ira pil wiahda inoun pirien nanpwungara. (Wadek 1 Samuel 17:57; 18:1, 3.) Mendahki soangen nanpwungmwahu wet sohte kin kalapw wiawi, pali laud en kompoakepah mwahu kan kin pweida mwahu ma irail kin pehm me re pwukoahki emenemen.—Lep. Pad. 17:17; 18:24.

5. Dahme lidu men anahne wia pwehn kak paiekihda eh mihmi rehn eh soumas kohkohlahte?

⁵ Kosonned me Koht ketikihong mehn Israel kan kin kawehwe pil ehu nanpwungmwahu me aramas kin paiekihda ni arail kin wiahda inou ehu. Ma lidu men nsenki doadoahk ong eh soumas kohkohlahte, e kak wiahda inou ehu reh. Kosonnedo mahsanih: “Ahpw ma liduwo kasalehda me e poakepoake eh soumaso, eh pwoud oh nah seri kan, oh e sohte men saledekla, eri, eh soumaso pahn walahng wasahn kaudok. E pahn ndahng en kesihnenda ni wenihmw de ni uhr en ihmwo, ih eri pahn kihong en doaksaleng. Liduwo eri pahn wiahla nah lidu erein eh mour.”—Eks. 21:5, 6.

6, 7. (a) Ia duwen wiahda inou eh kin wia kamwahu ong aramas? (b) Dahme met kin kasalehda duwen atail nanpwungmwahu rehn Siohwa?

⁶ Nanpwungen pwopwoud, inou kin wia pwukoa kesempwal ehu. Inou wet sohte wiahte doaropwe ehu, ahpw inou ehu ong aramas men. Ohl oh lih emen me kin mihpene ahpw sohte inouda sohte kak nsenamwahu, iangahki neirail seri kan pwehki sohte likilik nanpwungara. Ahpw pwopwoud me kin wiahda inou ong emenemen ni ara kasarawien kapwopwoud, kin ese me ira koaros pahn nantihong ni elen limpoak kapwungala ara kahpwal kan me kin pwarada.—Mad. 19:5, 6; 1 Kor. 13:7, 8; Ipru 13:4.

⁷ Ni ahnsou me Paipel ntingdi, aramas akan kin paiekihda arail kin wiahda inou de kontirak ni ahnsou me re kin wia pesines oh doadoahk. (Mad. 20:1, 2, 8) Rahnwet pil duwehte. Karasepe, e kin mie kamwahupen atail kin wiahda inou de kontirak ehu ni nting mwohn atail tepida pesines de wiahla emen soundoadoahk. Kahrehda, ma wiahda inou kin kakehlaka nanpwungen kowe oh kompoakepahmw kan, pwopwoud, oh doadoahk, ia uwen eh pil wia kamwahu ong uhk en wiahda inou en kompoakepahnki Siohwa! Kitail pahn tehkpene ia duwen aramas akan en mahs kin paiekihda arail inoukihong Siohwa Koht arail mour oh ia duwen inou wet eh kin laudsang inou teikan.

Ia Duwen Wiahda Inou ong Koht Eh Kin Kapaiada Mehn Israel

8. Ia wehwehn en mehn Israel kan arail wiahda inou ong Koht?

⁸ Nin duwen pwihn ehu, wehin Israel wiahda inou ehu ong Siohwa. Siohwa ketin kapokonepene irail ni nahna Sainai, oh mahsanihong irail: “Ma kumwail pahn peikiong ie oh dadaur ei inou, kumwail pahn wiahla nei aramas kesempwal. Tohn sampah pwon uhdahn nei, ahpw kumwail me pahn wiahla nei aramas pilipil.” Aramas ko koaros eri patohwan sapeng: “Se pahn kapwaiada mehkoaros me KAUN-O ketin mahsanih.” (Eks. 19:4-8) Inou me mehn Israel kan wiahda kin wehwehki laudsang ihte inoukihda en wia mehkot. Met wehwehki me Siohwa sapwellimankin irail, oh kin ketin wiahkin irail sapwellime “aramas kesempwal.”

9. Ia duwen mehn Israel kan arail paiekihda arail wiahda inou ong Koht?

⁹ Mehn Israel kan kin paiekihda arail wia sapwellimen Siohwa aramas kei. E kin ketin loalopwoat oh apwalih irail duwehte papah oh nohno  limpoak men me kin apwalih neira seri men. Ong mehn Israel kan, Koht mahsanih: “Kakete lih emen en manokehla uhdahn nah seri pwelel, oh sohte poakepoake wahnedio? Mehnda ma nohno men kak manokehla nah seri, ahpw ngehi, I sohte kak manokeiukala.” (Ais. 49:15) Siohwa ketikihong irail kaweid en Kosonnedo, kangoang sang soukohp ako, oh tohnleng kan en wia sileparail. Emen sounmelkahka ntingihdi: “E kin ketin poahngoakohng sapwellime aramas akan, sapwellime kaweid oh kosonned kan ong Israel. E sohte ketin wiahiong met wehi teikan.” (Mel. 147:19, 20; wadek Melkahka 34:7, 19; 48:14.) Duwehte en Siohwa kin ketin apwalih wehio me e sapwellimanki mahs, e pahn pil ketin apwalih irail kan me inoukihong ih arail mour rahnwet.

Dahme Kahrehda Kitail en Inoukihong Koht Pein Kitail

10, 11. Menlau kawehwehda ma kitail neitikidi nan sapwellimen Koht peneinei.

¹⁰ Ni en ekei kin medemedewe en wiahda inou oh papidaisla nin duwen Kristian, ele re kin medewe, ‘I sou kak kaudokiong Koht mehnda ma I sohte inoukihong ih ei mour?’ Kahrepen atail anahne wiahda inou kin sansalda ni atail kin pohnese ia mwomwen kitail ahnsouwet mwohn silangin Koht. Tamataman me pwehki dipen Adam, kitail koaros neitikidi likin sapwellimen Koht peneinei. (Rom 3:23; 5:12) Inoukihong Koht atail mour kin kesempwal pwehn kak wiahla kisehn sapwellime peneinei me wiawihkihda tohnleng kan oh aramas lelepek kan nin sampah. Kitail pahn kilang dahme kahrehda.

¹¹ Sohte emen rehtail me eh papah kak kihong kitail mour me unsek. (1 Tim. 6:19) Kitail sohte neitikidi nin duwen sapwellimen Koht seri kei pwehki ni tepin aramas eh wiahda dihp, aramas koaros tohrohreweisang Samarail oh Sounkapikparail limpoak. (Pil kilang Deuderonomi 32:5.) Sangete ahnsowo lel met, aramas koaros milahr likin sapwellimen Koht peneinei oh dohlahsang Koht.

12. (a) Ia duwen aramas soh unsek kan arail kak wiahla kisehn sapwellimen Koht peneinei? (b) Kahk dah kei me kitail anahne wia mwohn atail papidais?

¹² Ahpw mendahki met, emenemen kitail kak peki rehn Koht en ketin mweidohng kitail en wiahla kisehn sapwellime peneinei. * Ia duwen met eh kak pweida ong kitail me dipan akan? Wahnpoaron Pohl ntingihdi: “Kitail wiahier imwintihti en Koht mahs, a met e ketin wiahkinkitaillahr kompoakepah pwehki pwoulahn Sapwellime Iehros.” (Rom 5:10) Ni ahnsou me kitail papidais, kitail kin wiahda pekipek ehu ong Koht pwehn ahneki nsenmwakelekel pwe kitail en pwungla mwohn silangih. (1 Pit. 3:21) Ahpw mwohn papidais, mie kahk kan me kitail anahne wia. Kitail anahne esehla Koht, sukuhlki en likih ih, koluhla oh wekidala atail mour. (Sohn 17:3; Wiewia 3:19; Ipru 11:6) Ahpw mie pil mehkot me kitail anahne wia mwohn kitail kak wiahla kisehn sapwellimen Koht peneinei. Dahkot met?

13. Dahme kahrehda e konehng emen en wiahda inou ong Koht pwehn wiahla kisehn Sapwellime peneinei?

¹³ Mwohn emen me dohsangehr Koht eh kak wiahla kisehn sapwellimen Koht peneinei, e anahne keieu wiahda inou mehlel ehu ong Siohwa. Pwehn wehwehki dahme kahrehda, medewehla emen pahpa mwahu me kin kasalehda kadek ong emen seri pwulopwul me sepwoupwou oh men pwekada ih pwehn wiahla kisehn eh peneinei. Aramas kin esehki pahpa menet me ih ohl mwahu men. Ahpw mendahki met, mwohn e pahn pwekada serio pwehn wiahla nah pwutak, ohl menet men pwutako en wiahda inou ehu. Ohlo eri nda, “Mwohn ei pahn pwekuhkada pwe ken wiahla nei pwutak, I anahne ese ma ke pahn poakohng ie oh waunekin ie duwehte omw pahpa.” Ma serio pahn men wiahda inou mehlel wet, ohlo pahn mweidohng en wiahla kisehn eh peneinei. Met sou konehng? Duwehte met, Siohwa kin ketin mweidohng irail kante me men inoukihong ih arail mour ong nan sapwellime peneinei. Paipel mahsanih: “Kumwail mweidala paliwaramwail kan pwe en wiahla mehn meirong momour, me sarawi oh kaperen pahn kupwur en Koht.”—Rom 12:1.

 Wiewiahn Limpoak oh Pwoson

14. Ia duwen atail inoukihong Koht atail mour eh kin wia kasalepen limpoak?

¹⁴ Inoukihong Koht omw mour iei kasalepen omw limpoak ong Siohwa. E kak duwehte inoun pwopwoud. Ohl Kristian men me pahn pwoudiki lih men kin kasalehda eh limpoak sang ni eh inoukihda me e pahn loalopwoat ong liho sohte lipilipil dahme pahn wiawi. E wia inou kesempwal ehu ong aramas emen ahpw kaidehn en ihte inoukihda en iang wia koasoandi kan en nan pwopwoud. Ohl Kristian menet wehwehki me e sohte pahn kak mi rehn lih me e pahn pwoudiki ma e sohte pahn wiahda inoun pwopwoud. Duwehte met, kitail sohte kak uhdahn paiekihda wia kisehn sapwellimen Siohwa peneinei ma kitail sohte inoukihong ih atail mour. Eri, mehnda ma kitail dipan, kitail kin inoukihong Koht atail mour pwehki kitail men wia sapwellime aramas akan oh kin koasoanehdi en loalopwoat ong ih sohte lipilipil dahme pahn wiawi.—Mad. 22:37.

15. Ia duwen atail kin kasalehda pwoson ni atail inoukihong Koht atail mour?

¹⁵ Kitail kin kasalehda pwoson ni ahnsou me kitail inoukihong Koht atail mour. Dahme kahrehda? Atail pwoson Siohwa kin kahrehiong kitail en kamehlele me karanihala Koht kin mwahu ong kitail. (Mel. 73:28) Kitail ese me e sohte pahn mengei en iang Koht kekeid ahnsou koaros nanpwungen “aramas suwed oh dipan akan,” ahpw kitail kin likih sapwellimen Koht inou me e pahn ketin utung kitail ni atail nannanti. (Pil. 2:15; 2 Kor. 4:7) Kitail ese me kitail soh unsek, ahpw kitail kamehlele me Siohwa pahn ketin kanengamahiong kitail mendahki kitail kin wiahda sapwung kan. (Wadek Melkahka 103:13, 14; Rom 7:21-25.) Kitail pwoson me Siohwa pahn ketin kapaiahda atail kin kolokolte atail lelepek.—Kaud. 2:10.

Inoukihong Koht Atail Mour Kin Imwikihla Nsenamwahu

16, 17. Dahme kahrehda atail inoukihong Siohwa atail mour kin wahdo nsenamwahu?

¹⁶ Inoukihong Siohwa atail mour kin imwikihla nsenamwahu pwehki e pidada atail toukihda pein kitail. Sises ketin kasalehda ire mehlel ehu ni eh mahsanih: “Kihwei kaperen sang ale.” (Wiewia 20:35) Sises mwahngih ni unsek duwen peren en kihkihwei erein sapwellime doadoahk en kalohk nin sampah. Ni ahnsou me anahn, e sohte ketin kommoal, tungoal, oh sohte sapwellimaniki soahng kan me kansenamwahu pwe en kak ketin sewese meteikan diarada ahl ong mour. (Sohn 4:34) Sises kin men kaperenda kupwuren Semeo. E mahsanih: ‘I poaden wiewia mehkan me e [Koht] kin ketin kupwurperenki.’—Sohn 8:29; Lep. Pad. 27:11.

¹⁷ Ihme kahrehda Sises ketin kasalehiong sapwellime tohnpadahk kan elen mour nsenamwahu ni eh mahsanih: “Mehmen me men idawehniehdo, en tounmeteikihla pein ih.” (Mad. 16:24) Met pahn kak kahrehiong kitail en karanihala Siohwa. Ia duwe, kitail kak koapworopworki emen me pahn kak poakohng kitail duwehte met?

18. Dahme kahrehda atail kin mour pahrekiong atail inou ong Siohwa kin wahdo nsenamwahu laudsang atail kin wiahda inou ong aramas de soahng teikan?

¹⁸ Atail inoukihong Siohwa atail mour oh mour pahrekiong atail inou en wia kupwure pahn wahdo nsenamwahu laudsang atail pahn inoukihda atail mour ong emen de soahng teikan. Karasepe,  aramas tohto kin nantihong en kepwehpwehla ahpw re sohte kin diar peren oh nsenamwahu mehlel. Ahpw irail kan me kin inoukihong Siohwa arail mour kin diar nsenamwahu mehlel me poatopoat. (Mad. 6:24) Pwais kaselel en wia “tohndoadoahk kei me kin iang Koht ketin wiewia sapwellime doadoahk” kin kaperenda irail. Arail inowo kaidehn ong doadoahk ehu ahpw ong Koht me kalahngan. (1 Kor. 3:9) Sohte emen me pahn kak kalahnganki atail tounmetei duwehte ih. E pahn pil ketin kahrehiong sapwellime ladu lelepek kan en pwurehng pwulopwulla pwe ren kak paiekihda sapwellime epwel mwahu kohkohlahte.—Sohp 33:25; wadek Ipru 6:10.

19. Soangen kapai dah me irail kan me inoukihong Siohwa arail mour kin perenki?

¹⁹ Inoukihong Siohwa omw mour kin kahrehda ken karanihala ih. Paipel mahsanih: “Kumwail keido mpen Koht, oh e pahn ketin keiong mpamwail.” (Seims 4:8; Mel. 25:14) Nan iren onop en mwuhr, kitail pahn tehkpene dahme kahrehda kitail kak likih atail pilipil en wiahla sapwellimen Siohwa.

[Nting tikitik me mi pah]

Ia Duwen Omw Pahn Sapeng?

• Ia wehwehn en inoukihong Koht omw mour?

• Ia duwen atail kin paiekihda atail inoukihong Siohwa atail mour?

• Dahme kahrehda Kristian mehlel kan anahne inoukihong Siohwa arail mour?

[Peidek en Onop]

[Kilel kan nan pali 12]

Mour pahrekiong atail inou kin kahluwalahng nsenamwahu poatopoat