“Manamano Kin Tehk Mwahu . . . Ire Loal kan me pid Duwen Koht”

“Manamano kin tehk mwahu mehkoaros, pil iangahki ire loal kan me pid duwen Koht.”​—1 KOR. 2:10, NW.

1. Dahme Pohl kasalehda nan 1 Korint 2:10 duwen doadoahk me sapwellimen Koht manaman kin wia? Peidek dahkei me pwarada?

 IA UWEN atail kalahnganki duwen Siohwa eh kin ketin doadoahngki sapwellime manaman! Pwuhk Sarawi kin mahsanih me manamano kin rasehng sounsawas men, kisakis ehu, sounkadehde men, oh me kin pekipekihkin kitail rehn Koht. (Sohn 14:16; Wiewia 8:19, 20; Rom 8:16, 26, 27) Wahnpoaron Pohl kasalehda ni sansal doadoahk kesempwal ehu me manamano pil kin wia ni eh koasoia: “Manamano kin tehk mwahu mehkoaros, pil iangahki ire loal kan me pid duwen Koht.” (1 Kor. 2:10, NW) Ei, Siohwa kin ketin doadoahngki sapwellime manaman pwehn kasalehda ire loal kan duwen padahk mehlel. Ma sohte sawas wet, kitail sohte kak wehwehki ire loal pwukat. (Wadek 1 Korint 2:9-12. *) Ahpw, mie ekei peidek me pwarada: Ia duwen ‘manamano eh kin tehk mwahu ire loal kan me pid duwen Koht’? Ihs irail akan me Siohwa kin ketin kasalehiong ire pwukat ni mwehin tepin Kristian akan? Ia duwen oh ihs me manamano kin sewese pwehn tehk mwahu ire loal pwukat nan atail ahnsou?

2. Ahl riau dah kan me sapwellimen Koht manamano kin doadoahk?

² Sises ketin kasalehda ahl riau me sapwellimen Koht manaman kin doadoahk. Mwohnte e pwoula, e ketin padahkihong sapwellime wahnpoaron kan: “Sounsawaso, [“sapwellimen Koht  manaman,” NW], me Semei pahn poaronehdo ni edei, iei ih me pahn kawehwehiong kumwail mehkan koaros, oh katakatamankin kumwail mehkoaros me I ndaiongkumwailehr.” (Sohn 14:26) Eri, manamano pahn kin doadoahk duwehte sounpadahk men oh sounkataman men. Manamano pahn sewese Kristian akan en wehwehkihda ire kan me re sohte kin wehwehki mahs, oh pil sewese irail en tamanda oh doadoahngki ni pwung dahme re padahngkiher.

Mwehin Tepin Kristian akan

3. Dahme Sises mahsanihki duwen “ire loal kan me pid duwen Koht” eh pahn ekis ekis sansalda?

³ Sises ketin padahkihong sapwellime tohnpadahk kan ire mehlel tohto me kapw ong irail. Ahpw irail pil anahne kalaudehla dahme re ese. Sises mahsanihong sapwellime wahnpoaron kan: “Pil mie me tohto me I men ndaiong kumwail, ahpw met me inenen apwal ong kumwail en wehwehki. A ni [“manaman en,” NW] mehlelo eh pahn ketido, e pahn ketin kahluwai kumwail ong nan soangen mehlel koaros.” (Sohn 16:12, 13) Ih kahrepen Sises eh kin mahsanih me Koht pahn ketin doadoahngki sapwellime manaman en ekis ekis kasalehda ire loal kan en padahk mehlel.

4. Ni rahnen Pendekos pahr 33, ia duwen sapwellimen Koht manaman eh kin doadoahk duwehte sounpadahk men oh sounkataman men?

⁴ Ni rahnen Pendekos pahr 33, “manaman en mehlelo” leledo oh mweredi pohn Kristian 120 ko me pokonpene nan Serusalem. Mie mehn kadehde me re kilang oh rong. (Wiewia 1:4, 5, 15; 2:1-4) Tohnpadahk ko lokaiahki soangsoangen lokaia kan duwen “manaman kapwuriamwei kan me Koht ketin wiadahr.” (Wiewia 2:5-11) Met ire kapw ehu pahn sansalda. Soukohp Soel kohpada duwen Koht eh pahn ketin kamwerehdi sapwellime manaman pohrail. (Soel 2:28-32) Mie aramas akan me kadehde duwen kokohp wet eh pweida ni ahl ehu me re sohte kasik, oh wahnpoaron Piter eri doula oh kawehwehda. (Wadek Wiewia 2:14-18.) Eri duwehte sounpadahk men, manamano kin kasalehiong Piter ni sansal me dahme wiawihong tohnpadahk ko iei pweidahn kokohp en mahs wet. Manamano pil kin duwehte sounkataman men, pwe Piter sohte koasoiahte ire kan en Soel, ahpw e pil koasoia en Depit melkahka riau. (Mel. 16:8-11; 110:1; Wiewia 2:25-28, 34, 35) Soahng kan me irail koaros me pokonpene kilang oh rong kin uhdahn wia ire loal kei en Koht.

5, 6. (a) Mwurin Pendekos pahr 33, peidek kesempwal dah kan me pid inou kapw me anahne pasapengla? (b) Ihs me kin kihda ire kan oh ia duwen arail kin wiahda pilipil kan?

⁵ Tepin Kristian akan anahnehte kalaudehla arail wehwehki oaritikpen ire tohto. Karasepe, mie peidek kan duwen inou kapw me tepida manamanla ni rahnen Pendekos. Ia duwe, inou kapw wet kin ongete mehn Suhs kan oh irail akan me wekiong lamalam en mehn Suhs? Mehn liki kan pil kak iang mi nan inou kapw wet oh keikihdi sapwellimen Koht manaman? (Wiewia 10:45) Ohl en mehn liki kan anahne mahs sirkumsaisla oh peikiong Kosonned en Moses? (Wiewia 15:1, 5) Peidek pwukat inenen kesempwal. Sapwellimen Siohwa manaman anahn pwe en tehk mwahu ire loal pwukat. Ahpw manamano pahn kaweid ihs ong met?

⁶ Ohl akan me ahneki pwukoa nan mwomwohdiso iei me kin kihda ehuehu ire kan me anahnepen pasapengla. Piter, Pohl oh Parnapas towehda mihting en pwihn me kin apwalih mwomwohdiso oh irail eri koasoiahda duwen Siohwa eh kin ketin sohpeiwohng mehn liki kan me sohte sirkumsaisla. (Wiewia 15:7-12) Mwurin ar koasoiapene mehn kadehde wet iangahki dahme Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Ipru mahsanih oh pil sawaspen sapwellimen Koht manaman, pwihno eri wiahda pilipil ehu. Re ntingwohng mwomwohdiso kan pwehn kairehkin irail duwen arail pilipil.​—Wadek Wiewia 15:25-30; 16:4, 5; Ep. 3:5, 6.

7. Ia duwen ire loal kan en padahk mehlel ar kin sansalda?

⁷ Oaritikpen ire tohto teikan pil sansalda mwahu sang dahme Sohn, Piter, Seims oh Pohl ntingihedi. Ahpw mwurin ahnsou me ntingdien Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk imwisekla, re solahr ahneki loalokong ni ahl me kapwuriamwei oh kisakis en kokohp. (1 Kor. 13:8) Ia duwe, manamano pahn pousehlahte  doadoahk duwehte sounpadahk men oh sounkataman men? E pahn pousehlahte sewese Kristian akan en tehk mwahu ire loal kan en Koht? Kokohp kin kasalehda me e pahn wia mepwukat.

Erein Ahnsoun Imwi

8, 9. Ihs me pahn lingalingki loalokong en padahk mehlel erein imwin ahnsou oh ia duwen?

⁸ Me pid duwen imwin ahnsou, tohnleng men kohpada: “Oh irail kan me ahneki loalokong pahn lingaling duwehte marain en pahnlahng, oh irail kan me kin kahluwahla me tohto ong me pwung, duwehte usu kan ni poatopoat, pil kohkohlahte. . . . Oh loalokong mehlel pahn lalaudla.” (Dan. 12:3, 4, NW) Ihs irail kan me pahn ahneki loalokong oh me pahn lingaling? Sises ketikihda iren sawas ehu nan sapwellime karasaras en wihd oh dihpw suwed. Me pid duwen “imwin kawa,” e mahsanih: “A me lelepek kan pahn lingalingla nan Wehin Samarailo duwehte ketipin.” (Mad. 13:39, 43) Sises ketin kasalehda me irail me “lelepek kan” kin wehwehki Kristian keidi kan me “towedahr Wehin Koht.”​—Mad. 13:38.

⁹ Ia duwe, Kristian keidi kan koaros pahn “lingaling”? Kitail kak nda ei, pwehki irail koaros pahn iang doadoahk en kalohk, katohnpadahk, oh pil kakehlaka emenemen nan mihting kan, kahrehda re kin wia mehn kahlemeng ong Kristian teikan koaros. (Sek. 8:23) Patehng met, ire loal kan pahn sansalda erein imwin ahnsou. Kokohp  me Daniel ntingihedi kin “nekinek ni rir” lao lel ahnsowo. (Dan. 12:9) Ia duwen oh ihs me sapwellimen Koht manaman pahn kaweid pwehn tehk mwahu ire loal pwukat?

10. (a) Ihs me sapwellimen Koht manaman kin kasalehiong padahk mehlel loal kan erein imwin rahn akan? (b) Ia duwen ire mehlel kan me pid sapwellimen Siohwa koasoandi ong kaudok min eh kin kawehwehda ni sansal?

¹⁰ Ni ahnsou me ire kan me pid padahk mehlel anahne kawehwehda ni sansal nan atail ahnsou, sapwellimen Koht manaman kin sewese wiliepen “ladu lelepek oh loalokong” me ahneki pwukoa kan nan poasen kaun en Sounkadehdehn Siohwa kan pwehn wehwehki ire loal kan en padahk mehlel me mahso sohte nohn wehwe. (Luk 12:42; 1 Kor. 2:13) Pwihn me kin apwalih mwomwohdiso nan sampah pwon kin tehkpene kawehwe kan me ele anahne wekila. (Wiewia 15:6) Dahme re esehda, re kin ntingihedi pwe koaros en paiekihda. (Mad. 10:27) Kedekedeo, ma pil mie anahnepen wekidala kawehwehn mahs ko, re kin kasansalehda ni mehlel oh kawehwehda.—Kilang koakon  “Ia Duwen Sapwellimen Koht Manaman Eh Kin Kasalehda Wehwehn Koasoandi ong Kaudok Min.”

Paiekihda Doadoahk en Manamano Rahnwet

11. Ia duwen Kristian koaros rahnwet arail paiekihda doadoahk me sapwellimen Koht manaman kin wia pwe en kasalehda ire loal kan en kupwuren Koht?

¹¹ Kristian lelepek koaros kin paiekihda doadoahk me sapwellimen Koht manaman kin wia pwe en kasalehda ire loal kan en kupwuren Koht. Duwehte tepin Kristian kan, rahnwet kitail kin onop oh mwuhr tamanda oh doadoahngki ire kan me manamano kin sewese kitail en wehwehki. (Luk 12:11, 12) Kitail sohte anahne kohla sukuhl laud pwehn wehwehki ire loal kan en padahk mehlel me mi nan sawaspen Paipel kan. (Wiewia 4:13) Ia duwen atail pahn kalaudehla atail wehwehkihla ire loal kan en kupwuren Koht? Tehk iren sawas pwukat.

12. Iahd me kitail en kapakapki sapwellimen Koht manaman?

¹² Kapakapki sapwellimen Koht manaman. Mwohnte atail pahn tapiada tehk ire kan sang nan Paipel, kitail anahne keieu kapakapki manamano en kaweid kitail. Met mehlel mehnda ma kitail kin kelehpw de ahnsou me kitail ahneki kin mwotomwot. Soangen pekipek karakarahk pwukat pahn uhdahn kaperenda Samatail nanleng. Nin duwen me Sises ketin kasalehda, Siohwa pahn ketikihong kitail sapwellime manaman ma kitail kin peki ni mehlel.​—Luk 11:13.

13, 14. Ia duwen atail kaunopada ong mihting kan eh sewese kitail en wehwehki ire loal kan en kupwuren Koht?

¹³ Kaunopada ong mihting kan. Kitail kin ale “kisin tungoal ni ahnsou me konehng” sang pwihn en laduwo. “Ladu” menet kin kapwaiada eh pwukoa sang ni eh kin kihda sawaspen Paipel kan oh koasoanehdi mihting kan ong ahnsou en onopki mepwukat. Re tehkpeneier mwahu ni oaritik kahrepe kan ihme kahrehda ‘riatail’ koaros nan sampah pwon en tehk mwahu ekei ire kan. (1 Pit. 2:17; Kol. 4:16; Sud 3) Kitail kin peikiong kaweid en sapwellimen Koht manaman ni ahnsou me kitail kin wia uwen atail kak en idawehn iren sawas kan me kin kohsang laduwo.​—Kaud. 2:29.

¹⁴ Ni atail kin kaunopada ong mihting kan, e mwahu kitail en tehk iren Paipel kan oh song en wehwehki ia duwen atail pahn doadoahngki ire kan. Kaiahn wet pahn ekis ekis kalaudehla atail  wehwehki Paipel. (Wiewia 17:11, 12) Atail kin tehk iren Paipel kan, met kin kahrehiong ire pwukat en tengehdi nan atail madamadau oh manamano kak sewese kitail en tamanda ireo oh mehnia pali me ireo kileldi nan Paipel ni ahnsou me kitail anahne.

15. Dahme kahrehda kitail anahne wadek sawaspen Paipel kan me ahpwtehn wiawihda? Ia duwen omw kin wia met?

¹⁵ Wadek sawaspen Paipel kan me ahpwtehn wiawihda. Kitail sohte kin onopki ekei sawaspen Paipel kan nan atail mihting kan, ahpw e wiawihda ong kamwahupatail. Ekei iren onop kan me wiawihda ong wehi pokon, re pil wiawihda ong kitail. Nan sampah kedirepw wet, mie ahnsou me kitail anahne awih emen de mehkot. Ma kitail kin wa sawaspen Paipel kan me kitail saikinte wadek de ekeite wasa me kitail wadekala, kitail mwein kak doadoahngki ahnsou pwukat en wadek ekis. Ekei kin kaukaule rong CD de cassette en sawaspen Paipel kan ni arail alialu de tangatang nan sidohsa. Iren onop pwukat koaros kin kalaudehla atail kalahngan oh wehwehki padahk mehlel, pwehki roporop en ire pwukat kin wiawi ni keneinei oh ntingdi ni ahl me pali laud en aramas en perenki wadek.​—Apak. 2:2.

16. Ia kamwahupen ntingihedi oh rapahki peidek kan me kitail kin medewehda?

¹⁶ Doudouloale. Ni omw wadek Paipel de sawaspen Paipel kan, kihong ahnsou en medewe dahme ke kin wadek. Ni omw kin wadewadek ire kan, ke kakete ahneki peidek kan. Ke kak ntingihedi soangen peidek pwukat oh mwuhr rapahki pasapengpen peidek pwukat. Ni atail kin song en rapahki ire kan me kitail men esehla, ih ahnsou me kitail kin onopki laud ire kan. Dahme kitail wehwehki pahn wiahla kisehn atail pai me kitail kak kihsang ni ahnsoun anahn.​—Mad. 13:52.

17. Soangen prokram dah me ke kin idawehn ong pein omw onop de omw peneinei?

¹⁷ Koasoanehdi ahnsou ong kaudok en peneinei. Pwihn me kin apwalih mwomwohdiso nan sampah pwon kin kangoange kitail koaros en koasoanehdi ehu nin soutik de ahnsou teikan ehuehu wihk ong onop en peneinei de pein atail. Wekideklahn koasoandi en mihting kin kihong kitail ahnsou mwahu en kapwaiada kaweid wet. Dahme ke kin koasoiapene erein ahnsoun Kaudok en Peneinei ni soutik? Ekei kin wadek Paipel oh rapahki wehwehn ire tikitik kan me re peidengki oh ntingihedi kawehwe kan ni mwotomwot nan neirail Paipel. Peneinei tohto kin koasoiapene ia duwen arail en doadoahngki ire kan me re onopki. Ekei tapwin peneinei kan kin pilada ire kan me re medewe me ar peneinei anahne koasoiapene de me kin pidada oaralap de peidek kan me tohn peneineio men koasoiapene. Ke pil pahn doulahte medewe ire teikan me ke men koasoiapene. *

18. Dahme kahrehda kitail en dehr pweiek sang onopki ire loal kan en padahk mehlel en Mahsen en Koht?

¹⁸ Sises mahsanih me sapwellimen Koht manaman pahn doadoahk duwehte sounsawas men. Eri, kitail en dehr pweiek sang onopki ire loal kan en padahk mehlel en Mahsen en Koht. Soangen padahk mehlel pwukat wia kisehn loalokong en Koht me kesempwal, oh kitail kin ale luhk en rapahki mepwukat. (Wadek Lepin Padahk 2:1-5.) Padahk pwukat kin kasalehda duwen “mehkan me Koht ketin kaunopadahng irail kan me kin poakohng ih.” Ni atail nantihong sukuhlki duwen Mahsen en Siohwa, sapwellime manaman pahn sewese kitail, pwe “manamano kin ketin tehk mwahu mehkoaros, pil iangahki ire loal kan me pid duwen Koht.”​—1 Kor. 2:9, 10, NW.

[Nting tikitik kan me mi pah]

Ia Duwen Omw Pahn Sapeng?

• Ni ahl riau dah kan me sapwellimen Koht manaman kin sewese kitail en tehk mwahu “ire loal kan me pid duwen Koht”?

• Ihs me sapwellimen Koht manaman kin kaweid pwe en kasalehda ire loal kan en padahk mehlel ni mwehin tepin Kristian kan?

• Ia duwen sapwellimen Koht manaman eh kin doadoahk pwe en kawehwe ni sansal ire kan nan atail ahnsou?

• Dahme ke kak wia pwe ken paiekihda doadoahk en manamano?

[Peidek en Onop]

[Koakon nan pali 26]

 Ia Duwen Sapwellimen Koht Manaman Eh Kin Kasalehda Wehwehn Koasoandi ong Kaudok Min

Nanpwungen “ire loal kan me pid duwen Koht” me sansalda erein ahnsoun tepin Kristian akan iei me impwal sarawio oh mwuhr tehnpas sarawio me kin karasahiong mehkot kesempwal. Pohl kahdaneki met “impwal sarawi mehlelo me wiawihkihda nin limen Koht, kaidehkin ni pehn aramas.” (Ipru 8:2) Met iei koasoandi ehu ong aramas pwe ren kak kaudok ong Koht oh met kin wiawi pwehki sapwellimen Sises tomw oh sapwellime doadoahk nin duwen samworo.

“Impwal sarawi mehlelo” miehla nan pahr 29 ni ahnsou me Sises papidaisla oh Siohwa kupwurki ih nin duwen emen me wiahla meirong unsek ehu. (Ipru 10:5-10) Mwurin eh pwoula oh iasada, Sises ketin pedolong nanleng me rasehng Wasa Sarawiheo en tehnpas sarawi oh kihda pweinen sapwellime tomw “mwohn silangin Koht.”​—Ipru 9:11, 12, 24.

Pil ehu wasa, wahnpoaron Pohl ntingihedi duwen Kristian keidi kan me re kin “kakairada pwe en wiahla tehnpas sarawi ehu me kasarawihong Kaun-o [“Siohwa,” NW].” (Ep. 2:20-22) Tehnpas sarawi wet duwehte “impwal sarawi mehlelo” me e kawehwehda mwuhr nan nah kisinlikou ong mehn Ipru kan? Ih duwen met me sapwellimen Siohwa ladu kan kin medemedewe sounpar tohto. E mwomwen me Kristian keidi kan kin kaunopada nin sampah pwe ren wiahla “takai” kan en tehnpas sarawi en Siohwa nanleng.—1 Pit. 2:5.

Ahpw kerenlahn pahr 1971, irail kan me ahneki pwukoa nan pwihnen laduwo tapihada wehwehki me tehnpas me Pohl kin koasoia nan pwuhken Episos sohte kak duwehte sapwellimen Siohwa koasoandi ong kaudok min me rasehng tehnpas ehu. Ma “impwal sarawi mehlelo” wiawihkihda Kristian keidi kan me iasada, e pahn tepin miehla mwurin arail iasada me tepidahn erein ahnsoun “ketier en Kauno.” (1 Des. 4:15-17, NW) Ahpw me pid duwen impwal sarawio, Pohl ntingihedi: “Met [impwal sarawio] mwohmw ehu me kawehwehda dahme wiewiawi ahnsou wet.”​—Ipru 9:9.

Sang ni kapahrekpene ni keneinei en iren Paipel kan me mi nan koakon oh iren Paipel teikan, e sansalda me koasoandi ong kaudok min me rasehng tehnpaso solahr kin wie kokou oh Kristian keidi kan kaidehkin “takai kan” me wiawihda nin sampah pwe en wiahla kisehn met. Ahpw Kristian keidi kan kin papah ni karasaras nan masloalen kehl oh nan Wasa Sarawi en tehnpaso, kin patohwanohng Koht “meirong en kaping” rahn koaros.​—Ipru 13:15.

[Kilel nan pali 27]

Ia duwen atail kak kalaudehla atail wehwehki “ire loal kan me pid duwen Koht”?