Koul ong Siohwa!

“I pahn kapinga KAUN-O erein ei mour; I pahn kokouliong ei Koht erein ei mour unsek.”​—MEL. 146:2.

1. Dahme kamwakid Depit en wiahda ekei melkahka kan?

 NI AHNSOU me Depit pwulopwul, e kin kihong ahnsou laud en apwalih nein eh pahpao pelin mahn akan nan sapwarail me karanih Pedleem. Ni eh apwahpwalih sihpw ko, Depit kak kilang sapwellimen Siohwa kepikipik kaselel kan me duwehte usu kan nanleng, “mahn lawalo kan” oh “menpihr kan.” Dahme e kin kilang uhdahn kamwakidada ih, kahrehda e wiahda koul en kaping kaselel kan ong Sounkapikadao. Tohto koul kan me Depit wiahda kak dierek nan pwuhken Melkahka kan. *​—Wadek Melkahka 8:3, 4, 7-9.

2. (a) Dahme koul de keseng kak wiahiong emen? Menlau kihda ehu karasaras. (b) Dahme kitail kak sukuhlki duwen en Depit nanpwungmwahu rehn Siohwa me kileldi nan Melkahka 34:7, 8 oh Melkahka 139:2-8?

 ² Mwein ih ahnsowo me Depit uhdahn koahiekla nin duwen sounkoul men. E inenen koahiekla me kahrehda e ale luhk en kohla keseng ong nanmwarki Sohl. (Lep. Pad. 22:29) En Depit koul kan kin kansenamwahwihala nanmwarki nsensuwedo, duwehte me koul lingan kan kin wia nan atail ahnsou. Ni ahnsou me Depit kin keseng, “Sohl ahpw kin nsenamwahula oh pwurehng kehlailda.” (1 Sam. 16:23) Koul kan me soun koul oh soun wie koul menet me kin lemmwiki Koht kin wiahda, kin kesempwal leledo atail ahnsou. Nna song medewehla! Sounpar 3,000 samwa mwurin Depit eh ipwidi, aramas rar kei sang soangsoangen irair en mour nan sampah kin kaukaule rapahki ar nsenamwahu oh koapworopwor nan en Depit melkahka kan.​—2 Kron. 7:6; wadek Melkahka 34:7, 8; 139:2-8; Eimw. 6:5.

Koul oh Keseng Kin Kesempwal ong Kaudok Mehlel

3, 4. Koasoandi dahieu me pid keseng oh koul me wiawi ni mwehin Depit?

³ Mie en Depit koahiek oh e kin doadoahngki ni ahl me keieu mwahu me iei en kalingana Siohwa. Mwurin eh wiahla nanmwarkien Israel, Depit koasoanehdi me kaudok nan tehnpas sarawio pahn iangahki koul oh keseng. Mie mehn Lipai 38,000 me kin papah nan tehnpas sarawi oh meh 4,000 me “pahn kin wia kaping ong KAUN-O,” oh me 288 kin wia “sounkeseng koahiek kei.”​—1 Kron. 23:3, 5; 25:7.

⁴ Depit me wiahda diren koul kan me mehn Lipai kan kin koulki de kesengki. Sohte lipilipil ihs mehn Israel kan me kin iang mi mwo ahnsou me en Depit koul kan kin wiawi, re kin inenen mwekidkihda dahme re rong. Mwuhr ni ahnsou me kohpwahn inowo wisikla nan Serusalem, “Depit mahsanihong kaunen mehn Lipai ko re en kilelehdiong ekei mehn Lipai re en wia koul kaperen oh kesengki arp oh simpal kan.”​—1 Kron. 15:16.

5, 6. (a) Dahme kahrehda koul oh keseng kin kesempwal ni mwehin Depit? (b) Ia duwen atail kak ese me koul kin kesempwal ong kaudok rehn mehn Israel ko?

⁵ Dahme kahrehda koul oh keseng kin kesempwal ni mwehin Depit? Ia duwe, kahrepeo iei pwehki Depit eh wia sounkoul oh sounkeseng men? Soh, pwe mie kahrepe tohrohr ieu me sansalda sounpar epwiki kei mwuhr ni ahnsou me nanmwarki Esekaia kapwurehda kaudok en wiawi nan tehnpas sarawio. 2 Kronikel 29:25 mahsanih: “Nanmwarkio [Esekaia] idawehn kaweid kan me KAUN-O ketikihongehr Kad, soukohp en nanmwarkio, oh soukohp Nadan, pwe ira en patohwanohng Nanmwarki Depit; e ketikihdiong mehn Lipai kan nan Tehnpas Sarawio, iangahki arp oh simpal kan.”

⁶ Ei, ni eh ketin doadoahngki sapwellime soukohp kan, e ketin kaweid sapwellime tohnkaudok kan en kapingahki ih koul. Sounkoul kan sang keinek en samworo kan sohte kin iang wia pwukoa kan me mehn Lipai teikan anahne wia pwe ren kak ahneki ahnsou mwahu en ntingihada oh pil sohngada koul kan.​—1 Kron. 9:33.

7, 8. Me pid atail kin koulki koul en Kaping ong Siohwa, dahme keieu kesempwal?

⁷ Ele ke kin nda, “I sohte kak iang sounkoul koahiek kan me kin koul nan tehnpas sarawio!” Ahpw kaidehn koaros mehn Lipai me kin wia sounkoul kin koahiek en koul. Nin duwen 1 Kronikel 25:8, e kasalehda me mie me “soakoahiek” kan. E mwahu en ese me mehnda ma mie sounkeseng oh sounkoul koahiek kan sang nan keinek en mehn Israel kan, Siohwa ketin pilada mehn Lipai kan en pwukoahki koul oh keseng. Kitail kak kamehlele me mendahki irail “koahiek” de “soakoahiek,” mehn Lipai lelepek ko koaros kin wia uwen arail kak en kapwaiada arail pwukoa wet.

⁸ Depit kin perenki koul oh keseng oh kin koahiek en wia met. Ahpw ia duwe, Koht kin kupwurkihte atail koahiek? Nan Kolose 3:23, Pohl ntingihedi: “Sohte lipilipil soahng dah me kumwail kin wia, kumwail loalenohng  duwehte ma kumwail wie doadoahk ong Kaun-o, ahpw kaidehn ong aramas.” Ire wet kasalehda ni sansal: Dahme kesempwal iei atail en “loalenohng” koulki kaping ong Siohwa.

Koul oh Keseng Mwurin Mwehin Depit

9. Menlau kawehwehda mwomwen dahme ke pahn kilang de rong ma ke iang kasarawi en tehnpas sarawio ni kaundahn Solomon.

⁹ Erein kaundahn Solomon, keseng oh koul kin inenen kesempwal ong kaudok min. Ni kasarawien tehnpas sarawio, mie pwihn en soangsoangen sounkeseng kan. Paipel mahsanih me “samworo 120 iang irail kesekesengki sowi kan. Sounkoul kan pil iang kokoul ni ngihl pahrekiong sowi kan, simpal kan, oh soangen keseng teikan, nindokon arail kapikapinga KAUN-O kokoulki: . . . ‘Pwehki ih me kupwur mwahu, oh sapwellime limpoak me poatopoat.’” Ni ahnsou me ngilen kesengo laudla, “pelien depwek lingaling en KAUN-O ahpw kadirehla wasao” me kasalehda Siohwa eh kupwurperenkihda. Ia uwen eh pahn kaperen oh kapwuriamwei en rong ngilen keseng ko oh pil sounkoul ko!​—Wadek 2 Kronikel 5:11-14.

10, 11. Dahme kin kasalehda me tepin Kristian kan mahs kin doadoahngki koul nan arail kaudok?

¹⁰ Tepin Kristian akan kin pil koul nan arail kaudok. Irail sohte kin tuhpene kaudok nan impwal de tehnpas sarawi ahpw re kin tuhpene nan imwarail kan. Pwehki kalokolok oh soahng teikan ar kin wiawihong irail, wasahn arail tuhpene sohte kin mwahu ahnsou koaros. Mendahki met, irail Kristian pwukat kin kapingahki Koht koul kan.

¹¹ Wahnpoaron Pohl kangoangehki ienge Kristian kan nan Kolose: “Kumwail . . . peneupene nanpwungamwail ni soangen loalokong koaros. Kumwail koulki koulen kaudok oh koul sarawi kan; kumwail kouliong Koht, kapinga ih nan mohngiongimwail kan.” (Kol. 3:16) Mwurin Pohl oh Sailas ara selidi nan imweteng, re tapiada “kapakap oh kokoulki koul kei ong Koht,” mendahki sohte pwuhken koul me re doadoahngki. (Wiewia 16:25) Ma ke peien selidi nan imweteng, koul depe me ke wadlikihlahr pwe ken kak pein koulki?

12. Ia duwen atail kak kasalehda me kitail kesempwalki atail koul en Kaping ong Siohwa?

¹² Pwehki koul oh keseng ar kin kesempwal nan atail kaudok, e mwahu kitail en pein idek: ‘I kin kasalehda me I kin kesempwalki? I kin wia uwen ei kak en leledo ni mihting kan, rahnen mihting tohrohr kan, oh kapokon kan pwe en iang riei kan koulki tepin koulo? I kin koul sang loalei? I kin kangoange nei seri kan en dehr pedoila liki pwe en ekis alialu ni ahnsou me koul kin wiawi nanpwungen mihting en Sukuhl ong Sapwellimen Koht Doadoahk oh Mihting en Kalohk, de kapahrek ong wehi pokon oh Onop en Kahn Iroir?’ Koul kin wia kisehn atail kaudok. Mehnda ma kitail uhdahn “koahiek” de “soakoahiek,” kitail koaros kak oh pil anahne ehukihpene ngilatail kan oh koul kapinga Siohwa.​—Pil kilang 2 Korint 8:12.

Wekidekla en Ahnsou oh Anahn

13, 14. Ia kesempwalpen koul sang nan loalatail ni ahnsoun mihting kan en mwomwohdiso? Menlau kihda karasepe.

¹³ Daulih sounpar 100 samwalahro, makasihn wet mahs, (Zion’s Watch Tower) kawehwehda ehu kahrepen atail koul en kaping ong Siohwa kin kesempwal. E koasoia: “En koulki duwen padahk mehlel wia ahl mwahu ehu me sapwellimen Koht aramas  akan kak koledi padahk mehlel nan arail madamadau oh mohngiong.” Pali laud en lokaia kan nan koul pwukat kin kohsang nan Paipel. Eri, en esehla lepin lokaia kan nan ekei koul pwukat kak wia ahl mwahu ehu en katengehdi padahk mehlel nan loalatail. Irail me ahpwtehn kohdo ni atail mihting kan kin kalapw mwekidkihda koul kan me kin wiawi nan mwomwohdiso.

¹⁴ Ehu ni soutik en pahr 1869, C. T. Russell kohkohlahng imweo mwurin eh doadoahk oh rongada ngilen koul sang pere ieu me mi pahn ihmw ehu. Ni ahnsowo, e kin kamehlele me e sohte pahn diarada padahk mehlel duwen Koht. Ih eri pilada en kihong eh ahnsou laud nan eh pesines, lemeleme me ma e wiahda mwohni, e pahn kak sewesehki aramas akan arail anahn akan, mehnda ma e sohte pahn kak sewese irail en esehla Koht. Brother Russell pedolong nan pereo oh diarada me kaudok wiewiawi wasao. Ih eri mwohndi oh rong. E ntingihedi mwuhr me dahme e rongada pwongo “kin itar, pwehki sawas sang Koht, en pwurehng kakehlakahda eh pwoson mahsen en Koht nan Paipel.” Tehk me eh rongada ngilen koul me kahrehda Brother Russell en kohla ni mihtingo.

15. Soangen wekidekla dah kan me wiawi ong neitail pwuhken koul kan pwehki atail wehwehkihla padahk mehlel?

¹⁵ Ahnsou kan dower powe, wekidekla kan kin wiawi oh kitail kin wehwehkihla mwahu ire kan en Paipel. Lepin Padahk 4:18 mahsanih: “Ahl me aramas pwung kan kin weid loale rasehng dakadahn ketipin me kin maramarainla lao rahn pwarada.” Marain kin wie maramarainla kahrehda wekidekla kan kin wiawi ong ia duwen atail pahn ‘koulki padahk mehlel.’ Erein sounpar 25 samwalahro, Sounkadehdehn Siohwa kan nan sahpw tohto paiekihda arail kin doadoahngki pwuhken koul me oaralap koasoia Koulki Kaping ohng Siohwa. Nan sounpar kan me pwuhk wet tepin wiawihda, marain en padahk mehlel kin kamarainihada ekei ire kan, oh ekei lokaia kan me kitail doadoahngki nan pwuhken koul wet solahr kin kadoadoahk. E sansal me mie anahnepen kapwungala neitail pwuhken koul pwe en pahrekiong padahk en Paipel.

16. Ia duwen neitail pwuhken koul kapw eh pahn sewese kitail en idawehn kaweid en Pohl me kileldi nan Episos 5:19?

¹⁶ Pwehki kahrepe pwukat oh kahrepe teikan, Pwihn me kin apwalih mwomwohdiso nan sampah pwon kamanalahr wiawihdahn pwuhken koul kapw me oaralap koasoia Koul ong Siohwa. Koulte 55 me mi nan pwuhk wet. Pwehki malaulaulahr koul kan me kitail pahn sukuhlki, kitail kak wadlikihala lokaia kan nan ekei koul kapw pwukat, mehnda ma kaidehn koaros. Met pahn pahrekiong kaweid en Pohl me kileldi nan Episos 5:19.​—Wadek.

Ke Kak Kasalehda Omw Kalahngan

17. Dahme kak sewese kitail en powehdi atail namenek ni atail pahn koul nan mihting kan?

¹⁷ Ia duwe, kitail anahne mweidohng atail namenek en irekitail sang iang koul nan  mihting kan? Medewe duwen met: Me pid atail kin lokaia, e sou kin mehlel me “kitail koaros kin kalap sapwungala”? (Seims 3:2) Ahpw met sohte kin irekitail sang atail doadoahngki atail lokaia mendahki soh unsek pwe en kapinga Siohwa sang ihmw lel ihmw. Eri, dahme kahrehda kitail en mweidohng ngilatail me soh unsek en irekitail sang kapinga Koht nan atail koul kan? Siohwa “me kin wiahda ewen aramas,” kin kupwurki karonge atail doadoahngki ngilatail pwe en koulkihong ih kaping kan.​—Eks. 4:11.

18. Dahme sewese riatail Kristian tohto en esehla koul kapw kan?

¹⁸ CD en Koul ong Siohwa—Keseng en Piano (Sing to Jehovah—Piano Accompaniment) sewesehier riatail Kristian tohto en esehla koul kapw pwukat. Rongorong ngilen keseng kan me wiawihdahr inenen kansenamwahu. Ma ke kin kalapw rong ni imwomwo oh iang kokoulki noumw pwuhken koul kapwo, e pahn seweseiuk en esehla lepin lokaia kan oh kahrehda ke pahn sohte pweiek en koul nan atail Wasahn Kaudok.

19. Dahme kin wiawi ni ahnsou me keseng kan kin wiawihda?

¹⁹ Ekei pak kitail sohte kin kalahnganki keseng kan me kitail kin rong ni ahnsoun atail mihting tohrohr kan. E kin wia doadoahk laud ehu en kaunopada ngilen keseng oh koul pwukat. Mwurin koul kan kin pilipilda, koasoansoandi en keseng kan kin ntingdi ni keneinei ong soun keseng meh 64 sang pwihn en keseng en Watchtower pwe ren kesengki koul pwukat. Irail soun koul oh keseng pwukat uhd kin kihong arail ahnsou laud en kousapahlih koul pwukat me irail kin pwurepwurehng sohngada oh eri wiahda nan CD nan Patterson, New York. Irail me ehk sang nanpwungarail, sohte kin mi nan Amerika. Ahpw koaros kin wiahki met pwais kaselel ehu en iang wiahda koul kaselel pwukat ong atail doadoahk en kaudok kan. Kitail kak kasalehda atail kalahnganki arail nanti. Ni ahnsou me brother me pahn ritingada mihting tohrohr en rahno luke kitail en mwohndi rong, kitail en mwadang mwohndi oh nennenla rongorong keseng kaselel kan me wiawihda ni limpoak.

20. Dahme ke koasoanedier en wia?

²⁰ Siohwa kin mwahngih atail koul en kaping kan. E kin kesempwal ong ih. Kitail kak kaperenda ih ni atail kin koul sang loalatail ahnsou koaros nan atail tuhpenehn kaudok. Mehnda ma kitail koahiek de soakoahiek en koul, kitail en kin ‘kouliong’ Siohwa!​—Mel. 104:33.

[Nting tikitik me mi pah]

Ia Omw Madamadau?

• Mehn Kahlemeng dah sang Paipel kin kasalehda me koul kin wia mehkot kesempwal nan atail kaudok?

• Ia duwen atail kin peikiong sapwellimen Sises kaweid me kileldi nan Madiu 22:37 kin dokedoke atail loalenohng koulki Koul en Kaping kan ong Siohwa?

• Ia ekei wiepe kan me kitail kak kasalehda atail kalahnganki Koul en Kaping kan ong Siohwa?

[Peidek en Onop]

[Kilel nan pali 31]

Ke kin kangoange noumw seri kan en dehr pedoila liki pwe en ekis alialu ni ahnsoun koul?

[Kilel nan pali 32]

Ke kin sukusukuhlki atail koul kapw kan nihmwomwo?