Alehda Kupwuramwahu en Koht Kin Kahluwalahng Mour Soutuk

“Maing KAUN, komw kin ketin kupwuramwahwih irail kan me kin peikiong komwi; sapwellimomwi limpoak [“kupwuromwi,” NW] rasehng mehnsansar ehu, me kin doandoare irail.”—MEL. 5:12.

1, 2. Dahme Elaisa peki rehn liohdi en mehn Sarepad? Dahme e inoukihong ih?

LIH emen oh nah pwutako duhpekla, oh pil sapwellimen Koht soukohpo. Ni liohdi menet nan Sarepad eh onopada en saunda kisiniei pwe en kuk, soukohp Elaisa peki reh nime pihl oh kene pilawa. E kihong ih nime pihl, ahpw dahme mi reh iei ‘kisin mehkis me itarete nan peh oh e mihmi nan pwohl ehu, oh pil kisin lehn olip kis nan sah ehu.’ E pehm me e sohte itar mwenge me soukohpo en iang kang, oh e ndaiong ih met.—1 Nan. 17:8-12.

² Elaisa ngidingid peki reh: “Wiahda ekis kisin lopwon tikitik mahs sang ni uwen pilawa me mie rehmw; kowe eri wadohng ie, oh mwuri, ke nek wiahda luhwe ko ong kowe oh noumw pwutako. Pwehki ih met me KAUN-O, Koht en Israel mahsanih, ‘Sohte pilawa pahn neksang nan pwohl wet, oh sohte leh pahn neksang nan sah wet.’”—1 Nan. 17:13, 14.

3. Pilipil kesempwal dahieu me kitail kin wia?

³ Liohdio anahne wia pilipil kesempwal ehu laud sang ihte pilada ma e pahn kihong ih kisin mwengeo. E pahn likih Siohwa en ketin doare ih oh nah pwukato, de e pahn mwohneki mahs eh anahn en paliwar sang ale kupwuramwahu en Koht oh kompoakepahnki ih? Kitail pil ahneki pilipil duwehte met. Kitail pahn uhdahn nsenohki ale kupwuramwahu en Siohwa laud sang rapahki pein atail pai? Kitail uhdahn kak likih oh papah Koht. Oh mie kahk kan me kitail kak kapwaiada pwe en rapahki oh ale kupwuramwahu en Koht.

‘Komwi me Uhdahn Warohng Sapwellimanki Kaudok’

4. Dahme kahrehda Siohwa kin ketin warohng atail kaudok?

⁴ Siohwa sapwellimanki pwuhng en ketin kasik aramas akan en papah ih ni ahl me e kupwurki. Pwihnen sapwellime ladu kan nanleng  kin kadehdehda ire mehlel wet oh nda: “Maing at Kaun oh at Koht! Komwi me uhdahn warohng sapwellimanki lingan, wahu, oh roson. Pwe komwi me ketin wiadahr mehkoaros, oh pwehki kupwuromwien, me mehkoaros mihmiehki oh momourki.” (Kaud. 4:11) Pwehki ih me ketin kapikada soahng koaros, Siohwa kin ketin warohng atail kaudok.

5. Dahme kahrehda sapwellimen Koht limpoak kin anahne kamwakid kitail en papah ih?

⁵ Pil ehu kahrepen atail papah Siohwa iei pwehki ih me keieu ketin poakohng kitail. Paipel mahsanih: “Koht eri ketin wiahda aramas; e ahpw ketin wiahda aramas rasehng ih. E ketin wiahda ohl oh lih.” (Sen. 1:27) Aramas akan kin ahneki pwais oh pwukoa en pilada ma re pahn papah Koht de soh oh pil ahneki koahiek en wiahda pilipil wet. Ni eh ketikihong kitail mour, Siohwa ketin wiahla Samatail. (Luk 3:38) Duwehte pahpa mwahu men, e ketin wia soahng koaros pwe en ketikihong sapwellime kan ar anahn kan pwe ren perenki mour. E “kin ketin dakerki sapwellime ketipin” oh “kin ketin kamwerehdi keteu” pwe sampah en kapwarehda diren mwenge ong kitail nan wasa kaselel ehu.—Mad. 5:45.

6, 7. (a) Soahng suwed dahieu me Adam kahrehiong kadaudoke kan koaros? (b) Dahme meirong en Sises pahn wiahiong irail kan me kin rapahki kupwuramwahu en Koht?

⁶ Siohwa pil kin ketin doarekitailla sang imwila suwed en dihp. Ni eh wiahda dihp, Adam rasehngala soun pilein mwohni men me kin pirapa eh peneinei pwe en iang pilein mwohni. Ni eh pelianda Siohwa, Adam kihsang ahn nah seri kan arail koapworopwor en peren soutuk. Eh roporop kin kahrehiong aramas akan en liduhla pahn soh unsek. Eri, aramas koaros kin soumwahuda, pahtoula oh mehla. Pweipwei ehu kin anahn pwe en kasaledekihala lidu men, oh Siohwa ketin koasoanehdi en pwainda kitail pwe en kasaledekihala kitail sang imwila suwed pwukat. (Wadek Rom 5:21.) Ni eh kin wia kupwuren Seme, Sises ketin “tounmeteikihla moure, pwe me ngeder en maiauda.” (Mad. 20:28) Ahnsou keren, irail kan me kin ale kupwuramwahu en Koht pahn uhdahn paiekihda pweinen tomwo.

⁷ Atail Sounkapikada, Siohwa me ketikihda soahng koaros me kitail anahne pwe atail mour en peren oh katapan. Ni atail ahneki kupwuramwahu en Koht, kitail pahn kak kilang ia duwen eh pahn kihsang suwed koaros me lelohng aramas akan. Siohwa pahn ketin kasalehiong emenemen kitail ia duwen eh pahn “ketin katingih irail akan me kin nantihong raparapahki ih.”—Ipru 11:6.

“Sapwellimomwi Aramas akan Pahn Perenki Toukihda Pein Irail”

8. Dahme kitail sukuhlki sang Aiseia duwen papah Koht?

⁸ En ale kupwuramwahu en Koht kin pidada atail doadoahngki mwahu atail saledek en pilipil. Met pwehki Siohwa sohte kin ketin idingkihong emen en papah ih. Ni mwehin Aiseia, Koht mahsanih: “Ihs me I pahn kadarala, oh ihs me pahn wia atail meninkeder?” Sang ni eh ketin pohnese en soukohpo pwuhng en pilipil, Siohwa ketin wauneki ih. Medewehla en Aiseia peren ni e nda: “Iet ngehi, Maing, komwi ketin poaroneiehla.”—Ais. 6:8.

9, 10. (a) Soangen madamadau dahieu me kitail en ahneki ni atail kin papah Koht? (b) Dahme kahrehda e konehng kitail en papah Siohwa ni mour unsek?

⁹ Aramas akan kin ahneki saledek en pilada ma ren papah Koht de soh. Siohwa kupwurki kitail en perenki papah ih. (Wadek Sosua 24:15.) Koht sohte kak kupwurki emen me sohte kin perenki papah ih; oh e pil sohte kupwurki irail kan me kin poadidi pwehki dahme re uhdahn nsenohki iei en kaperenda meteikan. (Kol. 3:22) Ma kitail kin nsenohkihte pein nsenatail oh met kin kerempwa atail kaudok, eri kitail sohte kaudokiong Koht “ni kapehd unsek.” Eri, Koht sohte pahn ketin kupwurkin kitail. (Mel. 119:2) Siohwa mwahngih me atail papahki ih atail mour unsek kin mwahuong kitail. Moses kangoangehki mehn Israel kan en pilada mour sang ni arail pahn ‘poakohng Siohwa, arail Koht, kapwaiada  sapwellime mahsen oh loalopwoatohng.’—Deud. 30:19, 20.

¹⁰ Nanmwarkien Israel Depit koulkihong Siohwa: “Sapwellimomwi aramas akan pahn perenki toukihda pein irail ni rahnen sapwellimomwi mahwen. Nan lingan en sarawi, sang poahsoan en nin sohrahn, komwi sapwellimanki me pwulopwul kan me rasehng pwoaiken nimensehngie.” (Mel. 110:3, NW) Aramas tohto rahnpwukat kin mwohneki mahs ren kepwehpwehla oh nsenamwahu nan arail mour. Ahpw irail kan me kin poakohng Siohwa kin mwohneki mahs arail kin papah ih. Arail ngoangki kalohki rongamwahwo kin kadehde dahme re keieu kesempwalki. Re kin uhdahn likih Siohwa en ketin apwalih arail anahn kan ong ehuehu rahn.—Mad. 6:33, 34.

Meirong kan me Koht Kupwurki

11. Kamwahu dah kan mehn Israel kan kin koapworopworki ale sang ni arail kin wiahda meirong ong Siohwa?

¹¹ Pahn Kosonnedo, sapwellimen Koht aramas akan kin kihda meirong kan me Koht kin kupwurki pwe ren kaperenda ih. Lipai 19:5 mahsanih: “Ni amwail pahn kemehla mahn emen pwehn wia meirong en kaminimin, kumwail kapwaiada kosonned akan me I kihong kumwail; eri, I ahpw pahn perenki meirongo.” Nan pwuhkohte e pil mahsanih: “Ahnsou me kumwail pahn wia meirong en kapingkalahngan ong KAUN-O, kumwail kapwaiada kosonned pwukat pwe KAUN-O en kin ketin kupwurehla.” (Lip. 22:29) Ni ahnsou me mehn Israel kan kin meirongki mahn mwahu kan pohn sapwellimen Siohwa pei sarawi, edinieio kin kohda oh met wia “pwohn meirong” me kansenamwahwih Koht mehlelo. (Lip. 1:9, 13) E kin kupwurperenkihda soangen kasalepen limpoak sang sapwellime aramas akan. (Sen. 8:21) Kosonned pwukat kin kasalehda ire kesempwal ehu me kitail kak doadoahngki rahnwet. Irail akan me kin kihda meirong mwahu kan kin kaperenda Siohwa. Soangen meirong dah kan me e kin kupwurperenki? Medewe soahng riau pwukat: atail wiewia kan oh atail koasoi.

12. Soangen wiewia dah kan pahn kin kahrehiong atail meirong en kansensuwedihala Koht?

¹² Nan nah kisinlikou ong mehn Rom kan, wahnpoaron Pohl ntingihedi: “Kumwail mweidala paliwaramwail kan pwe en wiahla mehn meirong momour, me sarawi oh kaperen pahn kupwur en Koht. Met ih soangen kaudok mehlel me kumwail pahn kin wia.” (Rom 12:1) Pwe emen en ale kupwuramwahu en Koht, paliwere anahne wia mehkot me Koht kin kupwurki. Ma e kin kasaminehkihla paliwere sika, pwuh, wini en kasahliel, de kamam sakau, eh meirong sohte pahn katepe. (2 Kor. 7:1) Patehng met, pwehki “me kin nenek, [kin] wiahda dihp ong pein paliwere,” soangsoangen tiahk samin koaros kin kahrehiong eh meirong en kansensuwedih Siohwa. (1 Kor. 6:18) Pwe en kaperenda Koht, emen anahne ‘sarawihla ni mehkoaros me e kin wia.’—1 Pit. 1:14-16.

13. Dahme kahrehda e konehng kitail en kapinga Siohwa?

 ¹³ Pil ehu meirong me Siohwa kin kupwurperenki kin pidada atail koasoi. Irail akan me kin poakohng Siohwa kin ahnsou koaros kapinga ih nan pokon oh ni arail kelehpwla nan imwarailo. (Wadek Melkahka 34:1-3.) Wadek Melkahka irelaud 148-150, oh tehk ia duwen melkahka pwukat ar kin kangoange kitail en kapinga Siohwa. E konehng me pwung kan en kin kapinga Siohwa. (Mel. 33:1) Sises Krais me kitail kin kahlemengih kin ketin kasalehda kesempwalpen kapinga Koht sang ni eh kin ketin kalohki rongamwahwo.—Luk 4:18, 43, 44.

14, 15. Soangen meirong dahieu me Oseia kin kangoange mehn Israel kan en wia? Ia duwen Siohwa eh ketin sapeng?

¹⁴ Atail ngoangki kalohk kin kadehdehda atail limpoak ong Siohwa oh atail men ale sapwellime kupwuramwahu. Karasepe, medewehla ia duwen soukohp Oseia eh kaweid mehn Israel kan me kin wia kaudok likamw oh solahr ahneki kupwuramwahu en Koht. (Os. 13:1-3) Oseia kaweid irail en peki ni ngidingid: “Komw [Siohwa] kupwur mahkikihong kiht dipat koaros oh ketin karonge at kapakap wet; eri, se ahpw pahn kapinga mwaromwi.”—Os. 14:1, 2.

¹⁵ Ia duwen Siohwa eh kin ketin sapeng irail kan me wia soangen meirong en kaping pwukat? E mahsanih: “I pahn poakohng irail ni mohngiongi unsek.” (Os. 14:4) Siohwa kin ketin mahkohng, kupwuramwahwih, oh kompoakepahnki irail kan me wiahda soangen meirong en kaping pwukat.

16, 17. Ni pwoson Koht eh kin kamwakid emen en kalohki rongamwahwo, ia duwen Siohwa eh kin kupwurki eh kaping?

¹⁶ Kapinga Siohwa nan pokon kin ahnsou koaros ehu wiewia me kesempwal ong kaudok mehlel. Sounmelkahka men kin uhdahn kesempwalki kapinga Koht mehlel oh e peki rehn Koht: “Maing KAUN, komw ketin kupwure ei kapakap en kapingkalahngan.” (Mel. 119:108) Ia duwen rahnwet? Aiseia kohpada duwen pokon en aramas ehu nan atail ahnsou: “Aramas akan ahpw pahn lohkiseli kalahngan me Koht ketin wiadahr . . . pwe en kin wia [arail] mehn meirong oh meirongala pohn pei sarawio pwehn kaparanda kupwuren KAUN-O.” (Ais. 60:6, 7) Ni pweidahn kokohp wet, aramas rar kei kin wiahiong Koht ‘meirong en kaping, me iei, wahn ewerail me kin kadehdehda ong wehi pokon duwen mwareo.’—Ipru 13:15, NW.

¹⁷ Ia duwen kowe? Ke kin wiahda meirong me Koht kin kupwurki? Ma soh, ke pahn wia wekidekla kan me anahn oh tapihada kapinga Siohwa nan pokon? Ni omw pwoson eh kin kamwakid uhk en tapihada kalohki rongamwahwo, omw meirong pahn “kaparanda kupwur en KAUN-O laudsang meirongkihong emen kouen.” (Wadek Melkahka 69:30, 31.) Ke en kamehlele me omw meirong en kaping kin wia pwohn “meirong” me pahn kansenamwahwih Siohwa oh e pahn kupwuramwahwih uhk. (Esek. 20:41) Eri, sohte mehkot me kak pahrekiong peren me ke pahn ahneki.

‘Siohwa Kin Ketin Kupwuramwahwih Irail kan me Kin Peikiong Ih’

18, 19. (a) Soangen madamadau dahieu me aramas tohto kin ahneki duwen papah Koht rahnwet? (b) Ia imwilahn emen eh katihasang kupwuramwahu en Koht?

¹⁸ Rahnwet, aramas tohto kin ahneki madamadau duwehte ekei ni mwehin Malakai: “Sohte katepen atail pahn papah Koht. Ia katepen atail kapwaiada sapwellime mahsen kan.” (Mal. 3:14) Pwehki arail ineng en kepwehpwehla, re kin medemedewe me kupwuren  Koht sohte kak pweida oh sapwellime kosonned kan mehkot me re sohte anahne doadoahngki. Ong irail, kalohki rongamwahwo kin wia mehkot me sohte katepe oh kin kelingeringer.

¹⁹ Soangen madamadau wet tepisang mwetuwel en Ihden. Sehdan me kangoange Ihp en sohte kesempwalki mour kaselel me Siohwa ketikihong ih oh soikala kupwuramwahu en Koht. Rahnwet, Sehdan kin pousehlahte song en kangoange aramas akan en kamehlele me re sohte kak paiekihda mehkot ni ar kin wia kupwuren Koht. Ahpw Ihp oh eh pwoud diarada me katihasang kupwuramwahu en Koht kin wehwehki me ira katihasang ara mour. Irail kan me kin idawehn ara mehn kahlemeng suwed ahnsou wet pil pahn kereniong diar me arail katihasang kupwuramwahu en Koht pahn imwikihla arail katihasang mour.—Sen. 3:1-7, 17-19.

20, 21. (a) Dahme liohdi en Sarepado wia? Ia imwilahn met? (b) Ia duwen atail pahn alasang liohdi en Sarepad? Dahme kahrehda?

²⁰ Medewehla duwen wekpeseng en imwila suwed en Adam oh Ihp oh imwilahn dahme wiawi me pid Elaisa oh liohdi en Sarepad. Mwurin eh rong kangoang sang Elaisa, liho tapiada wiahda pilawa oh kihong kenen soukohpo mahs. Siohwa eri ketin kapwaiada sapwellime inowo me Elaisa padahkihong liho. Paipel mahsanih: “Eri, rahn koaros mie arail tungoal mwenge me itarohng irail koaros. Oh duwen inou me KAUN-O ketin wiahier sang rehn Elaisa, pwohlo sohte tehnla pil iangahki saho.”—1 Nan. 17:15, 16.

²¹ Liohdi en Sarepado wiahda mehkot me pali laud en aramas ahnsou wet sohte men wia. E uhdahn likih Koht en komour, oh Koht ketin sewese ih. Koasoi pwoatet oh pil koasoi teikan nan Paipel kin kamehlelehiong kitail me Siohwa ketin warohng sapwellimaniki atail likilik. (Wadek Sosua 21:43-45; 23:14.) Mouren Sounkadehdehn Siohwa kan rahnwet pil kadehdehda me Siohwa sohte pahn ketin kesehla irail kan me e kin kupwuramwahwih.—Mel. 34:6, 7, 17-19. *

22. Dahme kahrehda e karuwaru kitail en rapahki kupwuramwahu en Koht?

²² Sapwellimen Koht rahnen kadeik ong “aramas koaros nin sampah” inenen kerendohr. (Luk 21:34, 35) Sohte emen kak pitsang. Mwohni de kepwehn sampah sohte kak pahrekiong kesempwalpen rong mahsen en Sounkopwung me Koht ketin idihada: “Semeio kupwuramwahwih kumwail; kumwail keido! Kumwail keido oh towehda wehio me onopadahngkumwailehr.” (Mad. 25:34) Ei, Siohwa pahn ketin kapaiada koaros me pwung kan; sapwellime kupwuramwahu kin “rasehng mehnsansar ehu, me kin doandoare irail.” (Mel. 5:12) Kitail sou anahne rapahki kupwuramwahu en Koht?

[Nting tikitik me mi pah]

Ke Tamataman?

• Dahme kahrehda Siohwa ketin warohng atail kaudokiong ih ni mehlel?

• Soangen meirong dah kan me Siohwa kin kupwurki rahnwet?

• Dahme kahrehda kitail anahne wia meirong en kaping ong Siohwa met?

• Dahme kahrehda kitail anahne rapahki kupwuramwahu en Koht?

[Peidek en Onop]

[Kilel nan pali 17]

Pilipil dahieu me soukohpo kihong liohdi semwehmweo?

[Kilel nan pali 19]

Dahme kitail kin paiekihda ni atail kin wia meirong en kaping ong Siohwa?

[Kilel nan pali 21]

Omw likih Siohwa ni mehlel sohte pahn kansensuwediukala