Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Peneinei Kristian kan, Kumwail “Pepehd”

Peneinei Kristian kan, Kumwail “Pepehd”

Peneinei Kristian kan, Kumwail “Pepehd”

“Kitail pepehd oh onohnop.”—1 DES. 5:6.

1, 2. Dahme peneinei ehu anahne wia pwe ren kak pepehd?

ME PID “rahn lapalap oh kamasepwehk wet en ketidohn KAUN-O,” wahnpoaron Pohl ntingkihlahng Kristian akan nan Deselonika oh koasoia: “Riat ko, kumwail sohte kin mihmi nan rotorot; eri, Rahno sohte pahn kapwuriamwei ni eh pahn lelohng kumwail, rasehng lipirap emen. Pwe kumwail koaros aramas marain kei, me kisehn rahn; kaidehn kitail kisehn pwohng de kisehn rotorot.” Pohl doula koasoia: “Eri, kitail dehr memeir duwehte meteikan, ahpw kitail pepehd oh onohnop.”—Soel 2:31; 1 Des. 5:4-6.

2 En Pohl kaweid ong mehn Deselonika kan kin konehng Kristian akan me momour ni imwin ahnsou. (Dan. 12:4) Ni imwin koasoandi suwed eh kerendohr, Sehdan kin nantihong ni uwen me e kak pwe en kahrehda tohnkaudok mehlel tohto ren sohla papah Koht. Eri, kitail anahne mwekidki kaweid en Pohl pwe kitail en kin mwasamwasahn. Pwe peneinei ehu en kak pepehd, e kesempwal ong emenemen irail ren kapwaiada arail pwukoa kan me Siohwa ketikihong irail sang nan Paipel. Eri, ia pwukoahn ohl pwopwoud kan, lih pwopwoud kan, oh seri kan me kak sewese arail peneinei kan pwe ren kin “pepehd”?

Ohl Pwopwoud kan, Alasang “Silepen Sihpw Mwahu”

3. Dahme 1 Timoty 5:8 mahsanih me pid pwukoahn tapwin peneinei?

3 Paipel mahsanih duwen “ohl pwopwoud eh moangen eh pwoud.” (1 Kor. 11:3) Dahme kin pidada pwukoahn tapwin peneinei? Paipel mahsanih duwen ehu pwukoa wet: “Ma emen sohte kin apwalih kiseh kan, ahpw mehlel uhdahn kisehn pein eh peneinei, e kahmahmkilahr eh pwoson, oh e suwedsang irail kan me sohte arail pwoson.” (1 Tim. 5:8) Ei, ohl men anahne apwalih eh peneinei arail anahn en paliwar. Ma e pahn sewese eh peneinei ren kin pepehd, e anahne wia laudsang doadoahk en mwohni pwe en apwalih eh peneinei. E anahne sewese tohn eh peneinei pwe ren kakehlaka arail nanpwungmwahu rehn Koht. (Lep. Pad. 24:3, 4) Ia duwen eh kak wia met?

4. Dahme ohl men anahne wia pwe en kak sewese eh peneinei ren kakehlaka arail nanpwungmwahu rehn Koht?

4 Pwe “ohl pwopwoud ih me moangen eh pwoud, duwehte Krais me tapwin mwomwohdiso,” e anahne kasawih mwahu oh alasang Sises eh kin ketin apwalih mwomwohdiso. (Ep. 5:23) Nna medewehla ia duwen Sises eh ketin kawehwehda eh nanpwungmwahu rehn sapwellime tohnpadahk kan. (Wadek Sohn 10:14, 15.) Dahme ohl emen anahne wia pwe en kak sewese eh peneinei ren kakehlaka arail nanpwungmwahu rehn Koht? E anahne onop dahme Sises kin mahsanih oh ketin wia nin duwen “silepen sihpw mwahu” men oh “idawehn oh kahlemengih.”—1 Pit. 2:21.

5. Dahme Silepen Sihpw Mwahwo kin mwahngih duwen mwomwohdiso?

5 Kitail pahn tehkpene dahme tapwin peneinei kak sukuhlki sang rehn Sises. Nanpwungmwahu me silepen sihpw oh nah sihpw ko ahneki kin poahsoankihda arail kin esehla oh pil likih emenemen. Silepen sihpw kin esehla soahng koaros duwen nah sihpw kan oh sihpw ko kin esehla oh likih silepeo. Re kin ese oh peikiong ngileo. Sises mahsanih, “I ese nei sihpw kan oh irail pil kin ese ie.” E sohte kin ketin ekiste ese duwen mwomwohdiso. Lepin lokaiahn Krihk wet “ese” kin kasalehda “esehla mwahu emenemen.” Ei, Silepen Sihpw Mwahwo kin ketin esehla emenemen sapwellime sihpw kan. E ketin esehla en emenemen eh anahn kan, eh luwet kan oh pil eh kehl kan. Sohte mehkot duwen sapwellime sihpw kan me e sohte kin mwahngih. Sihpw ko pil uhdahn esehla silepen sihpwo oh kin likih sapwellime kaweid.

6. Ia duwen ohl pwopwoud kan ar kak alasang Silepen Sihpw Mwahwo?

6 Pwe ohl pwopwoud men en kahlemengih Krais nin duwen tapwin peneinei, e anahne medewe pein ih nin duwen silepen sihpw men oh pil irail kan me e kin apwahpwalih nin duwen sihpw kan. E anahne nantihong esehla mwahu eh peneinei. Ia duwe, e kak wia met? Ei, e kak ma e kin kapehse mwahu rehn emenemen tohn eh peneinei, rong dahme re kin nsenohki de pwunodki, wenla mwowe nan wiewia kan en peneinei. E pil anahne medewe irair en emenemen tohnpeneinei ni eh kin wiahda pilipil kan me pid kaudok en peneinei, towehda mihting, kalohk, ahnsoun mwemweit de soangen mehn kamweit teikan. Ni ohl pwopwoud men eh kin sukuhlki mwahu Mahsen en Koht oh esehla mwahu emenemen tohn eh peneinei pwe en kak wia mehn kahlemeng mwahu oh wiahda pilipil mwahu kan, tohn eh peneinei pahn koapworopworki ih oh e pahn peren ni eh kilang arail kin miniminpene nan kaudok mehlel.

7, 8. Ia duwen ohl pwopwoud men eh kak alasang Silepen Sihpw Mwahwo ni eh kin kasalehda limpoak ong irail kan me e kin apwalih?

7 Silepen sihpw mwahu men pil kin poakohng nah sihpw kan. Ni atail kin onopki pwuhken Rongamwahu duwen Sises oh sapwellime doadoahk en kalohk, kitail kin kalahnganki limpoak me Sises ketin kasalehiong sapwellime tohnpadahk kan. E pil ketin ‘tounmeteikihla sapwellime mour pwehki irail.’ Ohl pwopwoud kan anahne kahlemengi Sises ni ar kin kasalehda limpoak ong irail me re kin apwahpwalih. Ohl pwopwoud men me men Koht en kupwurki ih kin poakohng eh pwoud “duwehte Krais eh ketin poakohng mwomwohdiso,” ahpw en dehr lemeiong eh pwoud. (Ep. 5:25) Eh koasoi anahne kin kadek oh kasalehda me e nsenohki en liho pepehm pwehki liho warohng soangen wahuo.—1 Pit. 3:7.

8 Tapwin peneineio anahne doadoahngki sapwellimen Koht kaweid ni eh pahn kin kaiahne nah seri kan. E pil anahne kasalehda eh poakohng irail. E anahne kaiahne seri kan ni limpoak. Ekei seri ko ele kin pwand en wehwehki dahme pahpa oh nohno kan kin kasik sang rehrail. Ma ih duwen met, pahpa men anahne kasalehda kanengamah laud. Ni ohl akan ar kin idawehn sapwellimen Sises mehn kahlemeng ahnsou koaros, re kin kahrehda nsenamwahu nan peneinei. Arail peneinei pahn kin ahneki soangen epwel mwahu me sounmelkahkao kin koulki.—Wadek Melkahka 23:1-6.

9. Duwehte Noha, pwukoa dahieu me ohl pwopwoud Kristian kan ahneki? Dahme pahn sewese irail ren kapwaiada met?

9 Pil emen me wia mehn kahlemeng mwahu ong tapwin peneinei iei Noha. Noha pil kin mour ni imwilahn ahnsou ehu. Ahpw Siohwa “ketikihdiong pohn tohnsampah suwed ko Nohlik Lapalapo; ihte me e ketin komourala Noha, . . . oh pil iangahki aramas isimen.” (2 Pit. 2:5) Noha ahneki pwukoa en sewese eh peneinei pwe ren pitsang Nohliko. Met pil duwehte tapwin peneinei Kristian kan ni imwin rahnpwukat. (Mad. 24:37) E uhdahn kesempwal ren onopki mehn kahlemeng en “silepen sihpw mwahu” oh nantihong alasang.

Lih Pwopwoud kan, “Wiahda oh Kalinganahla” Ar Peneinei

10. Ia wehwehn lih pwopwoud men eh kin uhpah eh pwoud?

10 Wahnpoaron Pohl ntingihedi: “Kumwail lih pwopwoud kan, kumwail pein uhpah amwail pwoud kan, duwehte amwail kin uhpah Kaun-o.” (Ep. 5:22) Ire wet sohte kin kihsang wahu en pwukoahn liho. Mwohn eh ketin kapikada tepin lih, Ihp, Koht mahsanih: “E sohte konehng aramas menet en kelekelehpw. I pahn wiahiong eh werek en wia sawasepe.” (Sen. 2:18) Pwukoahn liho nin duwen en ohlo eh “werek” oh “sawasepe,” iei en utung eh pwoudo apwalih pwukoa kan nan peneinei. Met wia pwukoa kesempwal ehu.

11. Ia duwen lih pwopwoud mwahu men eh kin “wiahda oh kalinganahla” eh peneinei?

11 Lih pwopwoud mwahu men kin doadoahk pwe en wia kamwahu ong eh peneinei. (Wadek Lepin Padahk 14:1.) Lih pweipwei men kin mwamwahliki koasoandi en tapwi, ahpw lih loalokong men kin wauneki koasoandi wet. E sohte kin kasalehda madamadau en sapeik oh uhtohr duwehte sampah wet, ahpw e kin uhpa eh pwoud. (Ep. 2:2) Lih pwopwoud pweipwei men sohte kin pweiengki kauwe eh pwoudo, ahpw lih loalokong men kin kalaudehla wahu me nah seri ko oh meteikan kin ahneki ong eh pwoudo. Soangen lih menet sohte kin mwamwahliki eh pwoudo pwukoahn tapwi oh kin kanahieng pwe eh wiewia oh lokaia kan en dehr kahrehiong tohnpeneinei ren sohla wauneki en ohlo eh pwukoa. Me pid mwohni, lih pweipwei men kin kesehla mwahl sent me ohlo kin wiahda. A lih men me kin utung eh pwoud sohte kin wia met. E kin sewese eh pwoudo ni mehkan me pid neirail mwohni. Eh wiewia kan kin sansalkihda eh pilipil mwahu kan oh pil eh kin kasohtik. E sohte kin idingkihong eh pwoud en kalaudehla eh awahn doadoahk.

12. Dahme lih pwopwoud men kak wia pwe en sewese eh peneinei ren “pepehd”?

12 Lih pwopwoud mwahu men kin sewese peneinei ren “pepehd” sang ni eh kin sewese eh pwoudo padahkihong neira seri ko duwen Siohwa. (Lep. Pad. 1:8) E kin utungada koasoandi en Kaudok en Peneinei. Patehng met, e kin utungada ni eh pwoudo eh kin kaweid oh kaiahne neira seri ko. E kin uhdahn weksang lih pwopwoud men me sohte kin sewese eh pwoud oh kahrehda imwila suwed ong nah seri kan.

13. Dahme kahrehda e kesempwal lih pwopwoud men en utung eh pwoudo ni eh kedirepwki wia doadoahk kan ong Siohwa?

13 Ia pepehm en lih pwopwoud men ni eh kin kilang eh pwoudo wia pwukoa kan nan mwomwohdiso? E kin perenki! Sohte lipilipil ma eh pwoudo wia sounsawas men, elder men, de mwein e iang pwihnen apwalih soumwahu kan oh pwihnen kauwada Wasahn Kaudok kan, e kin perenki en eh pwoudo pwais. Eh utung eh pwoudo sang eh wiewia oh lokaia kan pahn kin pidada tounmetei. Ahpw e pohnese me eh pwoudo eh kin kedirepwki wia doadoahk kan nan mwomwohdiso oh pil ong sapwellimen Siohwa pwihn nin sampah kin sewese tohn eh peneineio pwon ren pepehd.

14. (a) Dahme kakete kahrehda lih pwopwoud men en apwalki utung eh pwoud? Ia duwen eh kak powehdi met? (b) Ia duwen lih pwopwoud men eh kin sewese tohn eh peneinei pwon ren nsenamwahu?

14 Lih pwopwoud men kakete apwalki utung eh pwoudo ni ahnsou me eh pwoudo kin wiahda pilipil me e sohte pwungki. Mendahki met, e kin kasalehda “kadek oh meleilei” oh sewese ih pwe eh pilipilo en pweida. (1 Pit. 3:4) Lih pwopwoud mwahu men kin song en idawehn kahlemeng mwahu kan en lih poadidi kan mahs, duwehte Sara, Rud, Apikail oh Mery, inen Sises. (1 Pit. 3:5, 6) E pil kin alasang lih mah kan rahnwet me wia “lih poadidi kan.” (Taitus 2:3, 4) Sang ni eh kasalehda limpoak oh wahu ong eh pwoudo, lih pwopwoud mwahu men kin sewese ara mouren pwopwoud en pweida oh pil tohn peneineio pwon ren nsenamwahu. Imweo kin wia wasa kansenamwahu ehu. Ohl pwopwoud men me kin poakohng Siohwa oh kin doadoahk laud ong ih kin uhdahn kesempwalki lih men me kin utung ih.—Lep. Pad. 18:22.

Me Pwulopwul kan, ‘Nsenohki Mehkan me Kumwail Sohte Kin Kilangki Masamwail’

15. Ia duwen me pwulopwul kan ar kak wia arail pwukoa oh sewese arail pahpa oh nohno kan pwe ar peneinei pahn kin “pepehd”?

15 Ia duwen kumwail me pwulopwul kan amwail kak wia amwail pwukoa oh sewese amwail pahpa oh nohno kan pwe amwail peneinei pahn kin “pepehd”? Medewehla kisakis me Siohwa ketin kaunopada ong kumwail. Mwein sang ni amwail seri, amwail pahpa oh nohno kan kin kasalehiong kumwail kilel kan me kasalehda mour nan paradais. Ni amwail kin lalaudla, re ele doadoahngki Paipel oh sawaspen Paipel kan en sewese kumwail pwe kumwail en medemedewe ia pahn duwen mour soutuk nan sampah kapw. Amwail nsenohki papah Siohwa oh koasoanehdi amwail mour en wia met pahn sewese kumwail pwe kumwail en kin “pepehd.”

16, 17. Dahme me pwulopwul kan kak wia pwe ren pweida nan weiren teng ong mour?

16 Doadoahngki kaweid en wahnpoaron Pohl me kileldi nan 1 Korint 9:24. (Wadek.) Pohl kapahrekiong atail papah Siohwa weiren tang ehu oh mour soutuk ong kisakis. Tang ni uwen omw kak nan weiren tang ong mour pwe ken kana. Pilada ahl me pahn imwikihla omw ale kisakis en mour soutuk. Me tohto kin kedirepwki kepwehpwehla, met kin kerempwahla ar en tengediong kisakis wet. Ia uwen pweipwei en wiewia wet! Nsenohki mour ehu me ken kepwehpwehkihla sohte kin kahluwaiukalahng peren mehlel. Mehkan me mwohni kak pwainda kin ongete ahnsoukis. Ahpw ken ‘nsenohki mehkan me ke sohte kin kilangki mesomw.’ Dahme kahrehda? Pwehki “mehkan me kitail sohte kin kilangki masatail, ih me soutuk.”—2 Kor. 4:18.

17 Kapai kan en Wehio kin pidada “mehkan me kitail sohte kin kilangki masatail.” Koasoanehdi omw mour pwe ken kak ale kapai pwukat. Peren mehlel kin kohsang omw kin doadoahngki omw mour ong papah Siohwa. Papah Koht mehlel kin kihong kitail ahnsou mwahu pwe kitail en lel atail mehn akadei kan ong ahnsou mwotomwot oh pil ahnsou werei. * Wiahda mehn akadei kan nin duwen Kristian men kak sewese iuk ken nsenohkihte papah Koht ni omw kin medemedewe ale kisakis en mour soutuk.—1 Sohn 2:17.

18, 19. Ia duwen me pwulopwul men eh pahn ese ma e wia kekeirda eh nanpwungmwahu rehn Siohwa?

18 Me pwulopwul kan, amwail keieun ewen kahk ong mour iei amwail kin kakairada amwail nanpwungmwahu rehn Siohwa. Ke kin wia met? Ke kak idek rehmw: ‘I kin ahneki nanpwungmwahu rehn Koht, de I kin iang doadoahk kan ong Siohwa pwehki ei pahpa oh nohno ara kin iang? I kin kakairada irair kan me kin kaperenda Koht? I kin nantihong kolokol ei koasoandi ong doadoahk kan me kin pid kaudok mehlel sang ni ei kin kapakap, onop, iang towehda mihting, oh kalohk? I kin karanih Koht sang ni ei kin kakehlaka ei nanpwungmwahu reh?’—Seims 4:8.

19 Medewehla mehn kahlemeng en Moses. Mendahki e kin tikida nan tiahk en ehu sahpw tohrohr, Moses pilada en wia emen tohnkaudok en Siohwa a kaidehn en wia nein Parao serepein nah pwutak. (Wadek Ipru 11:24-27.) Kristian me pwulopwul kan, kumwail pil anahne tengediong papah Siohwa ni lelepek. Sang ni amwail kin wia met, kumwail pahn ale peren mehlel, mour me keieu mwahu ahnsou wet, oh pil koapworopwor en ale “mouro me uhdahn mour mehlel.”—1 Tim. 6:19.

20. Ihs me kin ale kisakis nan weirentang ong mour?

20 Nan mwadong kan mahs, emente nanpwungen soun weirentang kan me kin kana. Kaidehn met kin wiawi nan weirentang ong mour. Kupwuren Koht iei “aramas koaros en ale komourparail oh marainkihla me mehlel.” (1 Tim. 2:3, 4) Me tohto mwohn uhk kin pweida ni arail weirentang, oh me tohto kin ieiang uhk tangatang. (Ipru 12:1, 2) Kisakis pahn kohwong koaros me sohte pahn pweiek. Eri, ken tengediong pwe ken kana!

21. Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop en mwuhr?

21 “Sapwellimen KAUN-O rahn lapalap oh kamasepwehko” uhdahn pahn leledo. (Mal. 4:5) Peneinei Kristian kan anahne mwasamwasahn rahno. E kesempwal ong koaros nan peneinei ren kapwaiada arail pwukoa kan me Paipel kasalehda. Dahme ke pil kak wia pwe ken mwasamwasahn oh kakehlaka omw nanpwungmwahu rehn Koht? Iren onop en mwuhr pahn koasoia ire mehlel siluh me kin sewese tohn peneinei pwon ren kakehlaka ar nanpwungmwahu rehn Koht.

[Nting tikitik me mi pah]

Dahme Ke Sukuhlki?

• Dahme kahrehda e kesempwal ong peneinei Kristian kan ren “pepehd”?

• Ia duwen ohl pwopwoud men eh kin alasang Silepen Sihpw Mwahwo?

• Dahme lih pwopwoud mwahu men kak wia pwe en utung eh pwoud?

• Ia duwen me pwulopwul kan ar kak sewese arail peneinei kan pwe ren pepehd?

[Peidek en Onop]

[Kilel nan pali 12]

Lih pwopwoud mwahu men kin kesempwal ong ohl men me kin papah Koht