Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Omw Irair kan Kin Kaunda Omw Mour?

Omw Irair kan Kin Kaunda Omw Mour?

Omw Irair kan Kin Kaunda Omw Mour?

IREN kapwunod oh kahpwal kin kalapw wiawi ni “ahnsou apwal” pwukat. (2 Timoty 3:1) Ekei kahpwal pwukat pahn ongete ahnsou kis oh pahn sohrala. Ekei kin mihmi erein sounpwong kei de sounpar kei. Pwehki met, me tohto kin ahneki pepehm me duwehte ahn sounmelkahka Depit, me likweriong Siohwa patohwan: “Komw ketin kamaiauwihiehda sang nan ei pwunod akan oh ketin doareiesang nan ei apwal akan koaros.”—Melkahka 25:17.

Ke kin nantihong en powehdi omw kahpwal laud kan? Ma iei, ke kak ale sawas oh kangoang sang Paipel. Kitail pahn kilang mour en sapwellimen Siohwa ladu lelepek riemen, Sosep oh Depit, me kin pweida ni ara kin songosong en powehdi ara kahpwal kan. Sang ni atail pahn tehk duwen ara kin mwekidki kahpwal pwukat, kitail kak ale mehn kasukuhl me konehng pwehn sewese kitail ni atail pahn lelohng apwal kan nan ahnsou wet.

Lelohng Kahpwal Laud kan

Ahnsou me Sosep sounpar 17, e lelohng kahpwal laud ehu nan eh peneinei. Rie pwutak laud ko kin kilang me arail pahpa Seikop kin “kesempwalki kowahlap Sosep sang irail koaros.” Irail eri “kailongkihla mehlel, oh solahr men lokaia mwahu ong.” (Senesis 37:4) Kitail kak kilang uwen pwunod me irair wet wiahiong Sosep. Kailok me rien Sosep pwutangko ahneki lalaudla oh kahrehiong irail en netikihla ih ong kalidu.—Senesis 37:26-33.

Ni ahnsou me Sosep wia lidu men nan Isip, e kin anahne uhwongada en eh kauno eh pwoud me men wendi reh. Pwehki Sosep sohte dukiong, liho ahpw lingeringerda oh likamwkihda me Sosep men angkehlailih. Irail eri “ale Sosep oh kihong nan imweteng,” oh “neh kan eri lipwalipwkihla sahl kehlail kei, me pirapiriong, oh selmete pwoat pirapiriong nin tepinwere.” (Senesis 39:7-20; Melkahka 105:17, 18) Apwal laud ehu met! Mpen sounpar 13, Sosep kin wia lidu men de seldi pwehki kopwung sapwung me meteikan iangahki ekei tohn eh peneinei kin wiahiong ih.—Senesis 37:2; 41:46.

Depit pil lelohng kasongosong ni ahnsou me e mwahnakapw. Erein sounpar kei, e kin rukurukseli duwehte mahn emen pwehki Nanmwarki Sohl men kemehla ih. Ahnsou koaros eh mour kin mi nan keper. Ehu ahnsowo, e kohla rehn samworo Ahimelek pwe en ale mwenge. (1 Samuel 21:1-7) Ni ahnsou me Sohl esehda me Ahimelek sewesehda Depit, e ahpw kemehla Ahimelek, samworo ko koaros oh arail peneinei. (1 Samuel 22:12-19) Ke kak medewehla uwen pwunod me Depit ahneki pwehki e kahrehda kahpwal laud wet en wiawi?

Medewehla uwen werei en kahpwal oh kalokolok me Sosep oh Depit kin dadaurete pah. Kitail kak alehda mehn kasukuhl kesempwal sang ni atail pahn tehk mwahu ia duwen ara kin powehdi irair apwal pwukat. Kitail kilang wiepe siluh me kahrehda e konehng kitail en alasang ohl pwukat.

Dehr Kolokol Omw Mwakar oh Nsensuwed

Keieu, ohl lelepek pwukat sohte men lohdi ong irair en mwakar oh nsensuwed. Ahnsou me Sosep mi nan imweteng, e kak nsensuwedkihla rie pwutangko arail mwersuwedih, mwein e kak medemedewe ia duwen eh pahn ikih sapwung me irail wiahiong ih ma e tuhwong irail. Ia duwen atail ese me Sosep sohte kin ahneki soangen madamadau wet? Tehk dahme e wia ahnsou me e ahneki ahnsou mwahu en ikih rie pwutangko ni arail kohla Isip pwe ren pwainda wahn pilawa. Paipel mahsanih: “[Sosep] ahpw pweiekla sang irail oh tentenihr. . . . Sosep pil koasoanehdi pwe arail ehd ko en audaudkihda wahn kohn, nair mwohni ko en kapwurupwurdiong nan ehd ko, oh ketihnaparail nan seiloak en kohieng irail.” Mwurin mwo, ni eh kadarala rie ko pwe ren wahdo arail pahpao Isip, Sosep ahpw ndaiong irail: “Kaleke kumwail akahkamai kohwei nanialo.” Sosep kasalehda ni eh lokaia oh wiewia me e sohte mweidohng eh lingeringer oh nsensuwed en kauwehla eh mour.—Senesis 42:24, 25; 45:24.

Pil duwehte, Depit sohte kin kolokol eh lingeringer ong Nanmwarki Sohl. Pak riau Depit ahneki ahnsou mwahu en kemehla Sohl. Ahpw ni ahnsou me nah sounpei ko ndaiong ih en wia met, Depit ahpw nda: “KAUN-O en ketin irehdi sang ie pwe I en dehr wiahiong mehkot suwed ong ei kaun, me KAUN-O ketin pilada pwe en nanmwarki. I sohte pahn wiahiong mehkot suwed, pwe ih nanmwarki me KAUN-O ketin pilada.” Depit mweidohng Siohwa en ketin kapwungala dahme wiawio oh ndaiong nah ohlo ako: “Ni mwaren Koht ieias, I ese me KAUN-O pahn pein ketin kemehla Sohl, ni eh pahn mehla ni uhdahn rahnen eh mehla de e pahn mehla nan mahwen.” Mwuhr Depit pil wiahda koul en kedepwidepw pwoat ahnsou me Sohl oh nah pwutak Sonadan mehla. Depit kin duwehte Sosep ni eh sohte kin mweidohng lingeringer en powehdi ih.—1 Samuel 24:3-6; 26:7-13; 2 Samuel 1:17-27.

Ia duwe, kitail kin kolokol lingeringer oh nsensuwed ahnsou me kopwung sapwung kin kahrehiong kitail apwal? Met kak wiawi. Ma kitail mweidohng atail pepehm en kaun kitail, imwilahn met kakete suwedsang kopwung sapahrek me wiawiong kitail. (Episos 4:26, 27) Mehnda ma kitail sohte kak kauhdi dahme meteikan kin wia, ahpw kitail kak ire atail mwekid. E mengei en pwilikihdi atail lingeringer oh nsensuwed ni atail kin likih me Siohwa pahn ketin apwalihala ire pwukat ni ahnsou me e ketin koasoanehdi.—Rom 12:17-19.

Wia Dahme Keieu Mwahu nan Irair me Ke Mi Loale

Keriaun mehn kasukuhl me kitail sukuhlki iei en dehr mweidohng atail irair kan en kauwehla atail mour. Kitail kakete kedirepwkihla soahng kan me kitail sohte kak wia oh kahrehiong kitail en luhs sang dahme kitail kak wia. Eri, atail irair kan kak tepida kaunkitailda. Met kakete wiawihong Sosep. Ahpw e pilada en wia dahme keieu mwahu nan eh irairo. Ni eh wia ladu men, “Podipar ahpw perenkihda mehlel en Sosep eh papah mwahu. Ih eri kasapwiladahng Sosep sounkohwahn imweo oh eh kepwe kan koaros.” Met pil wiawihong ih ni eh mihmi nan imweteng. Pwehki Sosep eh kin pwerisek oh Siohwa kin ketin kapaiada ih, Podipar “eri kasapwiladahng Sosep en kin apwahpwalih tohnimwetengo koaros. Sosep eri kin pwukoahki mehkoaros me kin wiawi nan imwetengo.”—Senesis 39:4, 21-23.

Erein ahnsou me Depit kin wie rukurukseli, e pil wiahda dahme keieu mwahu nan irair me e mi loale. Ahnsou me e mihmi nan sapwtehn en Paran, ih oh nah aramas ako kin sinsile nein Napal pelinmen kan sang aramas mwersuwed kan. Emen nein Napal sounsilepen sihpw ko koasoia: “Re apwalih kiht ni rahno oh nipwong.” (1 Samuel 25:16) Mwurin mwo, erein eh kin mi Siklak, Depit kauwehla kousoan kan me mi pahn kaundahn imwintihti en mehn Israel oh kin apwahpwalih irepen sapwen Suda kan.—1 Samuel 27:8; 1 Kronikel 12:19-22.

Ia duwe, kitail anahne en pil nantihong pwe en wiahda dahme keieu mwahu nan irair kan me kitail mi loale? Mehnda ma e sohte pahn mengei en wia met, ahpw kitail kak pweida. Sang ni eh kin tetehk pein eh mour, wahnpoaron Pohl koasoia: “I ahnlahr oh itarki dahme I kin ahneki. . . . I pahn kak nsenamwahu wasa koaros oh ahnsou koaros, mehnda ma I med de duhpek, mehnda ma I ahneki dipwisou me depasang ei anahn, de me tikitiksang.” (Pilipai 4:11, 12) Ia duwen Pohl eh kak ahnla irair en mour wet? Sang ni eh kin koapworopworki Siohwa. Pein ih koasoia: “Eri met pwe en kadehdehda duwen manaman lapalap eh uhdahn sapwellimen Koht, a kaidehk aht.”—2 Korint 4:7.

Pahsan Siohwa

Iren mehn kasukuhl kesiluh iei en pahsan Siohwa a kaidehn en doadoahngki wiepe kan me sohte kohsang Mahsen en Koht pwe en wekidala irair apwal me kitail mi loale. Tohnpadahk Seims ntingihedi: “Kumwail eri kanahieng pwe amwail kanengamah ni ahnsou apwal en poatopoatete oh unsekla, pwe pein kumwail en unsengkihla mehlel oh sohte pahn anahne mehkot.” (Seims 1:4) Ni atail kin mweidohng kasongosong kan en wiawi oh sohte kin doadoahngki wiepe kan me sohte kohsang mahsen en Koht pwe en kauhdi mepwukat, eri kitail kin mweidohng atail kanengamah en “poatopoatete oh unsekla.” Eri atail pwoson pahn kin lelohng songosong oh kamwakelada, oh eh kehl pahn sansalda. Sosep oh Depit kin ahneki soangen kanengamah wet. Ira sohte kin doadoahngki wiepe ehu me Siohwa sohte kupwurki. Ahpw ira wiahda dahme keieu mwahu ong irair me ira mi loale. Ia uwen kapai laud me ira alehdi pwehki ara pahsan Siohwa! Siohwa ketin doadoahngki ira koaros pwe ira en doare oh kahluwa sapwellime aramas akan.—Senesis 41:39-41; 45:5; 2 Samuel 5:4, 5.

Kitail pil kak lelohng irair kan me pahn kasongosongih kitail en kin rapahki wiepe kan me sohte kohsang mahsen en Koht. Karasepe, ke kin pahtoula pwehki omw saikinte diar emen me ke men pwoudiki? Ma iei, dehr mweidohng kasongosong kan en kahrehda ken sapeikiong sapwellimen Siohwa kehkehlik me pid en pwoudikihte emen Kristian. (1 Korint 7:39) Mie apwal nan omw mouren pwopwoud? Sawaspene ni ahnsou apwal akan ahpw dehr dukula pahn madamadau en sampah me kin kangoange tohrohrpeseng oh mweipeseng. (Malakai 2:16; Episos 5:21-33) Mie omw kahpwal en apwalih peneinei pwehki apwal en mwohni? Pahsan Siohwa kin pidada atail en soikala wiewia kan me kitail sohte nohn ese ma e suwed, de wiepe kan me kin uhwong kosonned pwe ken alehki mwohni. (Melkahka 37:25; Ipru 13:18) Kitail koaros anahne doadoahk laud pwe en wia uwen me kitail kak nan irair kan me kitail mi loale oh nantihong wia mehkan me Siohwa pahn ketin kapaiahkin kitail. Ni atail kin wia met, kitail en koasoanehdi teng en pahsan Siohwa pwe en ketikihong kitail kaweid kan me keieu mwahu.—Maika 7:7.

Siohwa Pahn Ketin Kakehlaka Iuk

Atail kin doudouloale duwen ahn Sosep oh Depit ara kin powehdi ara kahpwal oh nsensuwed kan kak sewesei kitail. Mendahki koasoipara nan Paipel eh kin mwotomwot, ahpw ira kin ahneki kahpwal pwukat nan erein ahnsou reirei ieu. Pein idek rehmw: ‘Ia pepehm en sapwellimen Koht ladu pwukat ong ara irair akan? Ia duwen ara kak nsenamwahu nan ara kahpwal kan? Soangen irair dah me ira anahne kakairada?’

Kitail pil kak medewe duwen kanengamah en sapwellimen Siohwa ladu kan rahnwet. (1 Piter 5:9) Nan neitail Watchtower oh Awake kan, mie koasoipen aramas akan nan ehuehu sounpar. Ke kin wadek oh doudouloale mehn kahlemeng mwahu en irail Kristian lelepek pwukat? Patehng met, nan atail mwomwohdiso, mie irail kan me kin lelepek oh dadaurete pahn irair kansensuwed kan. Ke kin kaukaule werekiong irail oh sukuhl sang irail nan mihting kan en mwomwohdiso?—Ipru 10:24, 25.

Ma ke kin lelohng irair apwal akan, koapworopworki me Siohwa kin ketin nsenohkin uhk oh pahn ketin kakehlaka iuk. (1 Piter 5:6-10) Doadoahk laud pwe ken dehr mweidohng omw irair kan en kaunuhkada. Idawehn mehn kahlemeng en Sosep, Depit, oh meteikan ni omw sohte pahn kolokol lingeringer, oh wia uwen me ke kak nan irair me ke mi loale oh pahsan Siohwa pwe en ketikihda kaweid me keieu mwahu. Karanihala Siohwa ni omw kin kapakap oh pil iang wia doadoahk kan me e kin ketin kupwurki. Ni omw pahn wia met, ke pahn kilang me ke kak peren oh nsenamwahu ni ahnsou apwal akan.—Melkahka 34:8.

[Kilel nan pali 11]

Sosep kin wia uwen eh kak koaros nan irair kan me e mi loale

[Kilel nan pali 13]

Depit kin pahsan Siohwa pwe en ketin kamwahwihala eh kahpwal akan