Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

IRELAUD 8

Mwomwohdiso “Ahpw Meleileidi”

Mwomwohdiso “Ahpw Meleileidi”

Sounkalokolok lemeio Sohl wiahla sounkalohk ngoang men

Poahsoankihda Wiewia 9:1-43

1, 2. Dahme Sohl koasoanehdi en wia nan Damaskus?

 PWIHN en ohl lemei kei seiseiloakla nanialo, kerekerenlahng Damaskus. Irail koasoanehdi teng en wiahda tiahk mwersuwed ehu. Irail pahn kausasang sapwellimen Sises tohnpadahk ko sang nan imwarail kan, salihiraildi, kanamenekihirailla oh wurahdekiraillahng Serusalem pwe Sanedrin en kaloke irail.

2 Eden ohl me kaun pwihn wet iei Sohl, oh mieier pak me e iang kemehla aramas. a Ahnsou kis mwowe, ni mehn Suhs poadidi kei ar katehki takai oh kemehla tohnpadahk lelepek en Siseso Stipen, Sohl wie kilikilang oh pwungki dahme re wia. (Wiewia 7:57–8:1) E sohte itarkihte en kaloke sapwellimen Sises tohnpadahk ko nan Serusalem, ahpw e pil tiengla mwowe pwehn rapahki oh kaloke irail nan kahnimw teikan. E uhdahn men kasohrehla pelien lamalam keper wet me adaneki “Ahlo.”—Wiewia 9:1, 2; menlau kilang koakon “ En Sohl Manaman nan Damaskus.”

3, 4. (a) Dahme wiawihong Sohl? (b) Peidek dah kan me kitail pahn koasoiapene?

3 Marain lingaling ehu pa kapilpene Sohl. Irail me iangih seiseiloak kilang maraino, ahpw re sehsehla dahme re pahn nda pwehki ar pwuriamwei. Maraino kamaskunihala Sohl, ih eri pwupwudiong nanpwelo. Ni Sohl eh maskunla, e rongada ngihl ehu sang nanleng me mahsanih: “Sohl, Sohl, dahme ke kalokalokehkin ie?” Sohl pwuriamweila oh idek: “Ihs komwi, maing Kaun?” Ele Sohl uhdahn pwuriamweikihla pasapeng me e alehdio, me mahsanih: “Ngehi Sises me ke kin kalokaloke.”—Wiewia 9:3-5; 22:9.

4 Dahme kitail kak sukuhlkihsang tepin sapwellimen Sises mahseno ong Sohl? Soangen kamwahu dah me kitail kak alehdi sang ni atail tehk kanahieng dahme wiawi ni ahnsou me Sohl wiahla tohnpadahk en Sises? Oh dahme kitail kak sukuhlkihsang mwomwen en mwomwohdiso eh doadoahngki ahnsoun meleilei me wiawi mwurin Sohl eh wiahla tohnpadahk en Sises?

“Dahme Ke Kalokalokehkin Ie?” (Wiewia 9:1-5)

5, 6. Dahme kitail kak sukuhlkihsang dahme Sises mahsanihong Sohl?

5 Ni Sises eh ketin kauhdi Sohl pohn ahl me kohkohlahng Damaskus, E sohte keinemwe mahsanih: “Dahme ke kalokalokehki nei tohnpadahk kan?” Ahpw e mahsanih: “Dahme ke kalokalokehkin ie?” (Wiewia 9:4) Eri e sansal me ni sapwellimen Sises tohnpadahk ko ar kin lokolok, Sises pil kin ketin iang lokolok.—Mad. 25:34-40, 45.

6 Ma aramas kin kalokeiuk pwehki omw pwoson Krais, ken ese me Siohwa oh Sises ketin mwahngih omw irairo. (Mad. 10:22, 28-31) Ele Siohwa sohte pahn ketikihsang kahpwalo met. Ahpw, tamataman me Sises mahmahsanih en Sohl eh utung kamakamalahn Stipen oh pil mahsanih en Sohl eh kin wurahdekihsang tohnpadahk lelepek ko sang nan imwarail kan nan Serusalem. (Wiewia 8:3) Ahpw Sises sohte ketin kauhdi kalokoloko ahnsowo. Mendahki met, Siohwa ketin doadoahngki Krais pwehn ketikihong Stipen oh tohnpadahk teikan kehl me irail anahne pwe ren kolokolete arail lelepek.

7. Dahme ke anahne wia pwe ken dadaurete pahn kalokolok?

7 Ke kak pil dadaurete pahn kalokolok ma ke wia soahng pwukat: (1) Sohte lipilipil dahme pahn wiawi, koasoanehdi teng ken loalopwoatohngete Siohwa. (2) Peki sawas sang rehn Siohwa. (Pil. 4:6, 7) (3) Dehr dupuk, ahpw mweidohng Siohwa en ketin apwalihala wiewia sapahrek kan. (Rom 12:17-21) (4) Likih me Siohwa pahn ketikihong uhk kehl pwehn dadaurete lao e ketikihsang kahpwalo.—Pil. 4:12, 13.

“Riei Sohl, Kauno . . . me Poaroneiehdo” (Wiewia 9:6-17)

8, 9. Dahme Ananaias kakete pehm duwen pwukoa me e alehdi?

8 Mwurin Sises eh ketin sapengala en Sohl eh peideko, “Ihs komwi, maing Kaun?” E mahsanihong Sohl: “Uhda oh kohla nan kahnimwo oh aramas emen pahn ndaiong uhk dahme ke pahn wia.” (Wiewia 9:6) Pwehki Sohl eh maskunla, ohl ekei me kahrelahng wasa me e pahn mi ie nan Damaskus, oh wasao e kaisihsol oh kapakapki erein rahn siluh. Erein ahnsowo, Sises ketin padahkihong tohnpadahk men nan kahnimwo duwen Sohl. Eden ohl menet iei Ananaias oh e “adamwahu rehn mehn Suhs koaros” me kin kousoan nan Damaskus.—Wiewia 22:12.

9 Nna song medewehla soangsoangen pepehm kan me Ananaias ele ahneki ahnsowo! Tapwin mwomwohdiso, Sises Krais me ketin iasada, mahmahseniong ih oh ketin pilada ih pwehn wia pwukoa tohrohr ehu. Ia uwen met eh wia pwais kaselel ahpw kamasepwehk ehu! Ni Sises eh ketin padahkihong Ananaias me e pahn anahne koasoiong Sohl, Ananaias sapengki: “Maing Kaun, I rongasang me tohto duwen ohl menet, duwen kalokolok koaros me e wiahiong sapwellimomwi aramas akan nan Serusalem. Oh e kodohngehr wasaht ni eh aleier manaman sang rehn kaun en samworo ko pwe en parokedi irail koaros me kin likweriong mwaromwi.”—Wiewia 9:13, 14.

10. Dahme kitail sukuhlkihsang mwomwen en Sises eh ketin mahseniong Ananaias?

10 Sises sohte ketin lipwoarehda Ananaias ni eh kasalehda eh iren kapwunodo. Ahpw Sises ketikihong ih kaweid sansal. Oh e ketin kasalehda me e nsenohki Ananaias sang ni eh padahkihong kahrepen eh kupwurki Ananaias en wia pwukoa tohrohr wet. Sises mahsanih met duwen Sohl: “I piladahr ohl menet pwe en walahng mehn liki kan oh nanmwarki kan oh pil mehn Israel kan edei. Pwe I pahn kasalehiong ih lokolok koaros me e anahne lelohng pwehki edei.” (Wiewia 9:15, 16) Ananaias mwadangete peikiong Sises. E rapahkihda sounkalokoloko Sohl oh ndahng: “Riei Sohl, Kauno Sises me ketin pwarohng uhk pohn ahl me ke keid ie kohdo, me poaroneiehdo pwe ken kak pwurehng kilangada wasa oh direkihla sapwellimen Koht manaman.”—Wiewia 9:17.

11, 12. Dahme kitail sukuhlkihsang koasoipen Sises, Ananaias, oh Sohl?

11 Mie soahng kei me kitail sukuhlkiher sang koasoipen Sises, Ananaias, oh Sohl. Karasepe, Sises kin ketin kaweid doadoahk en kalohk, nin duwen me e ketin inoukihda me e pahn wia. (Mad. 28:20) Mendahki rahnpwukat Sises sohte kin pein mahseniong emenemen kitail, e kin ketin kaweid doadoahk en kalohk sang ni eh ketin doadoahngki ladu lelepeko me e ketin idihada pohn sapwellime sounpapah kan. (Mad. 24:45-47) Pahn kaweid en Pwihn me Kin Apwalih Mwomwohdiso nan Sampah Pwon, sounkalohk kan oh pioneer kan kin rapahki irail akan me kin men kalaudehla arail ese duwen Krais. Nin duwen atail koasoiapenehr nan irelaud en mwoweo, me tohto nanpwungen irail pwukat koasoia me mwurinte ar kapakapki sapwellimen Koht kaweid, Sounkadehdehn Siohwa kan kohla tuhwong irail.—Wiewia 9:11.

12 Ananaias peik oh kapwaiada eh pwukoau, oh paiekihda. Ia duwe, ke kin peikiong kehkehlik en kadehdehda ni unsek rongamwahwo mendahki ma pwukoa wet kak kahrehiong uhk en ekis pwunod? Ong ekei, e kin kapwunod en kohla ihmw lel ihmw oh koasoiong aramas akan me re sehse. A ekei kin apwalki kalohk ong aramas akan ni arail wasahn pesines kan, limwahn ahl akan, de nan delepwohn de kisinlikou kan. Ananaias powehdi eh masak oh ahnekihdi pwais en sewese Sohl alehdi sapwellimen Koht manaman. b Ananaias pweida mwahu pwehki e likih Sises oh kilangwohng Sohl nin duwen emen me kak wiahla rie Kristian. Duwehte Ananaias, kitail pil kak powehdi atail masak ma kitail likih me Sises kin ketin kaukaweid doadoahk en kalohko, kasalehda nsenohki pepehm en meteikan, oh kamehlele me pil irail kan me keieu mwomwen kamasepwehk kak wiahla riatail kan.—Mad. 9:36.

‘E Tepida Kalohki Duwen Sises’ (Wiewia 9:18-30)

13, 14. Ma ke kin onopki Paipel ahpw saikinte papidaisla, dahme ke kak sukuhlkihsang en Sohl mehn kahlemeng?

13 Sang dahme Sohl sukuhlki, e mwadangete wiahda wekidekla kan. Mwurin eh kakehr pwurehng kilangada wasa, e papidaisla oh tepida patehng tohnpadahk ko nan Damaskus. Ahpw e wia laudsang met. “E mwadangete tepida kalohki duwen Sises nan sinakoke kan, me iei ih me Sapwellimen Koht.”—Wiewia 9:20.

14 Ma ke kin onopki Paipel ahpw saikinte papidaisla, ke pahn duwehte Sohl oh mwadang kapwaiada dahme ke sukuhlki? Mehlel, Sohl pein kehn manaman ehu me Krais ketin wiahda oh met uhdahn kamwakid ih en papidaisla. Ahpw meteikan pil kilangki pein masarail manaman kan me Sises ketin wiahda. Karasepe, ehu pwihn en Parisi ko kilang Sises ni eh ketin kamwahwihala ohl peh mwoatoro, oh mie mehn Suhs tohto ese me Sises ketin kaiasada Lasarus sang mehla. Ahpw tohto irail sohte mwekidki ren wiahla sapwellimen Sises tohnpadahk, oh ekei pil uhwongada. (Mark 3:1-6; Sohn 12:9, 10) Ahpw weksang met, Sohl wekidala eh madamadau. Dahme kahrehda Sohl wiahla sapwellimen Krais tohnpadahk a kaidehn meteikan? Pwehki eh masak Koht laudsang eh masak aramas oh e uhdahn kalahnganki kadek kalahngan me Krais ketin kasalehiong ih. (Pil. 3:8) Ma ke wia duwehte Sohl, sohte mehkot pahn kauhiukedihsang en iang kalohk oh wiahla emen me kak papidaisla.

15, 16. Dahme Sohl kin wia nan sinakoke kan, oh ia duwen mehn Suhs kan nan Damaskus ar mwekidki met?

15 Medewehla pokono ar pwuriamwei oh lingeringerda ni Sohl eh tepida kalohki duwen Sises nan sinakoke kan. Re idek: “Kaidehn ohl menet me kin kauwehla irail ko nan Serusalem me kin likweriong mwar wet?” (Wiewia 9:21) Ni Sohl eh kawehwehda kahrepen eh wekidala eh madamadau duwen Sises, e “kasalehda ni sansal me met iei Krais.” (Wiewia 9:22) Ahpw mendahki kawehwe ehu kak sansal, kaidehn koaros kin mwekidki. Met sohte kak wekidala madamadau en aramas akan me aklapalap oh me kin ngihtehtehki ren mourki pali en tiahk. Mendahki met, Sohl pousehlahte kalokalohk.

16 Sounpar siluh mwurin mwo, mehn Suhs kan nan Damaskus kin pousehlahte uhwong Sohl. Irail eri koasoanehdi ren kemehla ih. (Wiewia 9:23; 2 Kor. 11:32, 33; Kal. 1:13-18) Ni ahnsou me arail koasoandio dierekda, ni loalokong Sohl kohkohsang kahnimwo oh mweidohng meteikan ren kadaridi ih nan kopwou ehu sang ni wenihmwtok en kelen kahnimwo. Luk kahdaneki irail me sewese Sohl en tang nipwongo, “nah [nein Sohl] tohnpadahk ko.” (Wiewia 9:25) Lepin lokaia pwukat mwomwen kasalehda me ekei irail me rong en Sohl padahk nan Damaskus, wiahda wekidekla kan oh wiahla tohnpadahk en Krais kei.

17. (a) Ni ahl dah me aramas kin mwekidki padahk mehlel en Paipel? (b) Dahme kitail anahne pousehlahte wia, oh dahme kahrehda?

17 Ni ahnsou me ke tepida koasoiaiong omw peneinei, de kompoakepahmw kan oh meteikan duwen rongamwahu kan me ke sukuhlkier, mwein ke kasikasik me koaros pahn kamehlele padahk mehlel en Paipel pwehki e me sansal. Ele ekei wiahier met, ahpw me tohto sohte wia met. Ni mehlel, tohn omw peneinei ele wiahkin uhk duwehte imwintihti men. (Mad. 10:32-38) Ahpw ma ke pousehlahte kalaudehla omw koahiek en kawehwe iren Paipel kan, oh ma ke kolokolete omw wiewia mwahu en Kristian, pil irail kan me kin uhwong uhk pahn kakete wekidala arail madamadau.—Wiewia 17:2; 1 Pit. 2:12; 3:1, 2, 7.

18, 19. (a) Ni Parnapas eh uhpalihki Sohl, ia imwilahn met? (b) Ia duwen atail kak alasang Parnapas oh Sohl?

18 Eri, ni Sohl eh lella Serusalem, tohnpadahk ko sohte kamehlele me e wialahr tohnpadahk men. Ahpw ni Parnapas eh kamehlelehiong irail me e wialahr tohnpadahk men, wahnpoaron ko ahpw kamehlelehla, oh Sohl mihmi rehrail erein ahnsou kis. (Wiewia 9:26-28) Sohl kin kanahieng, ahpw e sohte kin namenengki kalohki rongamwahwo. (Rom 1:16) E kin eimah kalohk nan Serusalem, wasaohte me e tepida kaloke tohnpadahk kan en Sises Krais. Mehn Suhs kan nan Serusalem mwehlda ni arail diarada me ohl me re kin medewe en tiengla mwowe pwehn kasohrehla Kristian akan, met wialahr emen Kristian, kahrehda re men kemehla ih. Ireo mahsanih: “Ni ahnsou me riarail ko diarada duwen met, irail ahpw wahdihla ih [Sohl] Sesaria oh kadaralahng Tarsus.” (Wiewia 9:30) Sohl peikiong kaweid me brother ko alehdihsang Sises. Eri met wia kamwahu ong Sohl oh pil mwomwohdiso.

19 Tehk me Parnapas tiengla mwomwe pwehn sewese Sohl. Tiahk kadek wet uhdahn sewese sapwellimen Siohwa ladu ngoang riemenet ren wiahla kompoakepah mwahu kei. Duwehte Parnapas, ke perenki sewese me kapw kan nan mwomwohdiso, iang irail kalohk oh sewese irail en karanihala Siohwa? Ke pahn ale kapai tohto ma ke wia met. Ma ke ahpwtehn wiahla emen sounkalohki rongamwahwo, ke pahn pwungki ale sawas sang meteikan duwehte me Sohl wia? Omw iang sounkalohk koahiek kan pahn kamwahwihala omw koahiek nan kalohk, kalaudehla omw peren, oh ke pahn wiahda kompoakepahmw keren me pahn mihmi kohkohlahte.

“Aramas Tohto Pwosonlahr” (Wiewia 9:31-43)

20, 21. Ia duwen sapwellimen Koht ladu kan mahso oh rahnpwukat ar kin isaneki mwahu ahnsou ‘meleilei’?

20 Mwurin Sohl eh wiahla tohnpadahk men oh pil tangasang Serusalem, “mwomwohdiso nan Sudia oh Kalili oh Sameria pwon ahpw meleileidi.” (Wiewia 9:31) Ia duwen tohnpadahk ko ar isaneki ahnsou meleileio? (2 Tim. 4:2) Ireo mahsanih me irail “kekeirda.” Wahnpoaron kan oh ohl teikan me ahneki pwukoa nan mwomwohdiso ahpw kakehlakahda en tohnpadahk ko arail pwoson oh kin tiengla mwowe ni mwomwohdiso eh “kin kekeidwei ni lemmwin Siohwa oh pil kehl sang sapwellimen Koht manaman.” Karasepe, Piter kin isaneki ahnsowo pwehn kakehlaka tohnpadahk ko me kin kousoan nan kahnimw en Lida nan Patapat en Saron. Eh nanti laud kahrehiong me tohto me kin kousoan karanih wasao ren “pwosonla Kauno.” (Wiewia 9:32-35) Tohnpadahk ko sohte mweidohng mehkot en kerempwairailla, ahpw re kin doadoahk laud en sewese emenemen oh kalohki rongamwahwo. Met imwikihla mwomwohdisou eh “kin wie tohtohla.”

21 Mpen pahr 1990, Sounkadehdehn Siohwa kan kin momour ahnsou ‘meleilei’ ehu, pwehki koperment kan me kin kaloke sapwellimen Koht aramas akan erein sounpar tohto mwadangete solahr arail manaman. Met kahrehiong doadoahk en kalohk en mengeila nan sahpw akan me keinapwidi, oh nan ekei wasa doadoahk en kalohk sohla keinapwidi. Sounkadehde nen kei kin isaneki ahnsou mwahwo ren kalohk ong wehipokon, oh aramas tohto rong rongamwahwo.

22. Ia duwen omw kak doadoahngki mwahu omw saledek me ke ahneki?

22 Ia duwe, ke kin doadoahngki mwahu saledek me ke ahneki? Ma ke kin mi nan sahpw ehu me saledek ong kaudok, Sehdan pahn men kasongeiuk en doadoahngki omw ahnsou pwehn nantihong kepwehpwehla, ahpw kaidehn en papah Siohwa. (Mad. 13:22) Ke dehr mweidohng mehkot en kerempwa omw papah Siohwa. Isanekihla mwahu ahnsou meleilei kan koaros me ke ahneki met. Kilangwohng ahnsou pwukat nin duwen ahnsou mwahu en kadehdehda ni unsek duwen Wehio oh kakehlakahda mwomwohdiso. Tamataman me omw irair kak mwadangete wekila.

23, 24. (a) Ire kesempwal dah kan me kitail sukuhlkihsang dahme wiawihong Dapida? (b) Dahme kitail en koasoanehdi teng en wia?

23 Medewehla dahme wiawihong tohnpadahk emen me ede Dapida, de Dorkas. E kin mi Sopa, kisin kahnimw ehu me karanih Lida. Lih lelepek menet kin ni loalokong doadoahngki eh ahnsou oh kepwe kan, oh e me diren “wiewia mwahu oh e kin sewese me semwehmwe kan.” Ahpw e mwadangete soumwahuda oh mehla. c Eh mehla kahrehiong tohnpadahk kan nan Sopa en uhdahn pahtoula, ahpw mehlel liohdi kan me e kin kasalehiong wiewia kadek kan. Ni Piter eh lella ni ihmw me paliwaro kaunopadahr en seridi, e ahpw wiahda manaman ehu me sapwellimen Sises Krais wahnpoaron teikan saikinte wiahda. Piter kapakap, ih eri kaiasada Dapida sang mehla! Ke kak medewehla peren me liohdi kan oh tohnpadahk teikan ahneki ni Piter eh ekerirailla nan pereo oh kasalehiong irail me Dapida mourdahr? Ia uwen wiewia pwukat ar kakehlaka irail ong kahpwal kan me pahn wiawi mwuhr! Koasoipen manaman wet “lohkseli nan Sopa pwon, oh aramas tohto pwosonlahr Kauno.”—Wiewia 9:36-42.

Ia duwen omw kak kahlemengih Dapida?

24 Kitail sukuhlki soahng kesempwal riau sang dahme wiawihong Dapida. (1) Atail mour kak mwadangete wekila. Eri ia uwen eh kesempwal kitail en wiahda adamwahu rehn Koht erein atail kak wia met! (Ekl. 7:1) (2) Kaiasada uhdahn pahn wiawi. Siohwa kin ketin tetehk wiewiahn kadek tohto me Dapida wiadahr oh e ketin katingih. E pahn ketin tamataman atail doadoahk laud oh e pahn ketin kaiasada kitail ma kitail mehla mwohn Armakedon. (Ipru 6:10) Eri sohte lipilipil ma kitail kin dadaurete pahn “ahnsou apwal” akan de pereperenki ahnsou ‘meleilei,’ kitail en pousehlahte kadehdehda ni unsek duwen Krais.—2 Tim. 4:2.

a Menlau kilang koakon “ Parisio Sohl.”

b Pali laud en ahnsou, wahnpoaron kante me ahneki pwung en kihong meteikan kisakis kan en sapwellimen Koht manaman. Ahpw nan irair wet, e mwomwen me Sises ketikihong Ananaias manaman en kihong Sohl kisakis kan en sapwellimen Koht manaman. Mwurin Sohl eh wiahla Kristian men, e sohte tuhwong wahnpoaron 12 ko erein ahnsou werei. Ahpw kitail kak kamehlele me e kin kalokalohk erein ahnsowo. Eri Sises ketin tehk mwahu me Sohl ahneki kehl me anahn pwehn dadaurete nan eh doadoahk en kalohk.

c Menlau kilang koakon “ Dapida—‘E me Diren Wiewia Mwahu.’