Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

IRELAUD 15

“Kangkakehlaka Mwomwohdiso kan”

“Kangkakehlaka Mwomwohdiso kan”

Sounapwalih me kin seiloak kin sewese mwomwohdiso kan ren kin kehlail nan pwoson

Poahsoankihda Wiewia 15:36–16:5

1-3. (a) Ihs me iengen Pohl sounseiloak kapw, oh soangen aramas dahmen ih? (b) Dahme kitail pahn sukuhlki nan irelaud wet?

 NI ARA alialu sang ehu kahnimw kolahng ehu, wahnpoaron Pohl tetehkte ohl pwulopwul me alialu limwah. Ede Timoty. Mwein e pahn sounpar 20 de ekis mahsang oh e kin uhdahn ngoang. Timoty kohkohsang imweo ni ara seiloak sang Listra oh Aikoniomw. Ni ara seiseiloak, dahme pahn wiawi? Pwehki met wia en Pohl keriaun seiloak en misineri, e kakehr wehwehki dahme pahn kakete wiawihong ira. E ese me ira pahn lelohng kahpwal oh keper tohto. Pohl ele medemedewe ia duwen Timoty eh pahn mwekidki kahpwal akan me ira pahn lelohng.

2 Pohl kin koapworopworki Timoty mwein laudsang Timoty eh kin koapworopworki pein ih. Soahng kan me ahpwtehn wiawi uhdahn kamehlelehiong Pohl me e pahn anahne emen me mwahu en wia ienge sounseiloak. Ira pahn mwemweitla oh kangoange mwomwohdiso kan. Eri ira pahn anahne koasoanehdi teng en wia doadoahk wet oh ahneki madamadauteieu. Dahme kakete kahrehiong Pohl en ahneki soangen madamadau wet? Pwehki ehu kahrepe iei ele mwowe sang, mie sawehwe nanpwungen Pohl oh Parnapas me kahrehda ira en tohrohrpeseng.

3 Nan irelaud wet, kitail pahn sukuhlki laud duwen ahl me keieu mwahu en apwalihala sawehwe kan. Kitail pahn pil wehwehkihda kahrepen Pohl eh pilada Timoty en wia ienge sounseiloak, oh kalaudehla atail wehwehki duwen pwukoa kesempwal en sounapwalih kan me kin seiloak rahnpwukat.

“Nna Kita Pwurala oh Tuhwong Riatail kan” (Wiewia 15:36)

4. Dahme Pohl men wia erein eh keriaun seiloak en misineri?

4 Nan irelaud en mwoweo, kitail sukuhlki ia duwen en Pohl, Parnapas, Sudas oh Sailas arail kin kangoange mwomwohdisou nan Andiok ni arail padahkihong irail duwen koasoandi me pid sirkumsais me pwihn me kin apwalih mwomwohdiso pwon wiahda. Dahme Pohl wia mwurin mwo? E koasoiaiong Parnapas duwen koasoandi kapw ehu ong seiloak oh e nda: “Nna kita pwurala oh tuhwong riatail kan nan kahnimw koaros me kita lohkiseli mahsen en Siohwa, pwe kita en kilang ia irarail.” (Wiewia 15:36) Pohl sohte koasoakoasoiahte ren mwemweitla rehn kompoakepah kapw kan. Ahpw pwuhken Wiewia kasalehda uhdahn kahrepen en Pohl eh keriaun seiloak en misineri. Keieu, e pahn pousehlahte padahkihong Kristian kan duwen koasoandi kan me pwihn me kin apwalih mwomwohdiso pwon wiahda. (Wiewia 16:4) Keriau, nin duwen sounapwalih men me kin seiloak, Pohl koasoanehdi teng en kakehlakahda pwoson en rie Kristian kan nan mwomwohdiso kan. (Rom 1:11, 12) Ia duwen pwihn en Sounkadehdehn Siohwa kan rahnpwukat ar kin alasang dahme wahnpoaron ko wia pwehn kangoange mwomwohdiso kan?

5. Ia duwen Pwihn me Kin Apwalih Mwomwohdiso nan Sampah Pwon rahnpwukat ar kin kangoange oh kihda kaweid ong mwomwohdiso kan?

5 Rahnpwukat, Krais kin ketin doadoahngki Pwihn me Kin Apwalih Mwomwohdiso en Sounkadehdehn Siohwa kan nan Sampah Pwon pwehn kaweid sapwellime mwomwohdiso. Ohl keidi lelepek pwukat kin doadoahngki kisinlikou kan, sawasepen Paipel kan nan online oh pwuhk kan me print, mihting kan, oh soahng teikan pwehn kangoange oh kihda kaweid ong mwomwohdiso kan nan sampah pwon. Pwihn wet pil kin men karanih ehuehu mwomwohdiso. Ihme kahrehda re kin kadarala sounapwalih kan me kin seiloak ong mwomwohdiso kan. Oh re kin pein idihada elder koahiek kid kei nan sampah pwon pwe ren wiahla sounapwalih kei me kin seiloak.

6, 7. Ia ekei pwukoa en sounapwalih kan me kin seiloak?

6 Sounapwalih kan me kin seiloak rahnpwukat kin kasalehda ar nsenohki koaros nan mwomwohdiso oh kakehlaka ar pwoson. Ia duwe? Irail kin alasang tepin Kristian kan me duwehte Pohl. E ndaiong ienge sounapwalih me kin seiloako, Timoty: “Kalohki mahseno; ngoangki wia met ni ahnsou mwahu oh ahnsou apwal; panawih, lipwoare, kangoange irail, ni kanengamah oh koahiek en padahk koaros. . . . Wia doadoahk en sounkalohki rongamwahwo.”—2 Tim. 4:2, 5.

7 Sounapwalih me kin seiloako, iangahki eh pwoud ma e pwopwoud, kin kapwaiada mahsen pwukat sang ni eh kin iang sounkalohk kan nan soangsoangen wiepen kalohk kan. Pwehki ar wia sounpadahk koahiek kei oh kin perenki kalohk, arail mehn kahlemeng kin kamwakid riatail Kristian kan. (Rom 12:11; 2 Tim. 2:15) Sounapwalih kan me kin seiloak kin kasalehda limpoak me sohte roporop. Re kin perenki toukihda arail ahnsou oh kehl pwehn papah meteikan ni arail kin seiloak erein ahnsou kan me mesenleng sohte mwahu de pil nan wasa keper kan. (Pil. 2:3, 4) Re pil kin kangoange, padahkih, oh kaweid ehuehu mwomwohdiso sang arail kin wia padahk kan me poahsoanda sang Paipel. Koaros nan mwomwohdiso kin paiekihda ni arail medemedewe wiewiahn sounapwalih pwukat me kin seiloak oh kin kahlemengih arail pwoson.—Ipru 13:7.

“Lingeringerdahte Akamaida” (Wiewia 15:37-41)

8. Ia duwen Parnapas eh mwekidki en Pohl eh luhko?

8 Parnapas pwungki iangih Pohl kohla ‘tuhwong riarail kan.’ (Wiewia 15:36) Ira doadoahkpeneier mwoweo oh ira pil eseier Kristian kan nan mwomwohdiso ko me ira pahn mwemweitla ie. (Wiewia 13:2–14:28) Eri e mwomwen me ira kak pwurehng doadoahkpene. Ahpw mie kahpwal ehu me pwarada. Wiewia 15:37 mahsanih: “Parnapas ahpw ngihtehtehki me Sohn me pil adaneki Mark en iangirahda.” Parnapas sohte idek rehn Pohl ma e pahn mwahu Mark en iang ira. Ahpw e “ngihtehtehki” ira en wahda Mark en iang ara seiloak en misineri.

9. Dahme kahrehda Pohl sohte pwungki en Parnapas koasoandio?

9 Pohl sapwungki met. Dahme kahrehda? Ireo mahsanih: “Ahpw Pohl sohte pwungki [Mark] en iangirahda pwehki eh kohkohsang ira nan Pampilia oh sohla iang ira doadoahk.” (Wiewia 15:38) Mark iangada Pohl oh Parnapas nan ara keieun seiloak en misineri, ahpw e kohkohlahsang ira. (Wiewia 12:25; 13:13) Ni tepin arail seiloako, erein arail mihmihte nan Pampilia, Mark pwilikihdi eh pwukoa oh pwurala imweo Serusalem. Paipel sohte kasalehda kahrepen eh kohkohla, ahpw e sansal me Pohl medewe me Mark sohte kesempwalki eh pwukoa. Oh ele e peikasalki ma e pahn kak koapworopworki Mark.

10. Dahme wiawi mwurin Pohl oh Parnapas uhpene?

10 Ahpw Parnapas ngihtehtehkihte ira en kahrehda Mark mendahki Pohl pil wie ngihtehtehki ira en dehr kahrehda. Wiewia 15:39 mahsanih: “Met me kahrehda ara lingeringerdahte akamaida, ira eri tohrohrpeseng.” Parnapas kahrehda Mark oh serek pwurala imweo ni dekehn Saiprus. Pohl pousehla nan eh seiloak en misineri. Ireo mahsanih: “Pohl eri pilada Sailas oh mwesel mwurin riatail ko ar kapakap ong Siohwa pwe en ketin kasalehiong ih kadek sapan.” (Wiewia 15:40) Ira eri seiloak “kotehla Siria oh Silisia, kangkakehlaka mwomwohdiso kan.”—Wiewia 15:41.

11. Irair kaselel dah kan me pahn sewese kitail en kolokolete nanpwungmwahu ni emen eh kin kansensuwedihkitailla?

11 Ire wet kin katamankihong kitail me kitail pil sohte unsek. Pohl oh Parnapas idihdida nin duwen wiliepen pwihn me kin apwalih mwomwohdiso pwon. Oh Pohl ele wiahla kisehn pwihn wet mwuhr. Ahpw mendahki Pohl oh Parnapas ara wia ohl Kristian uhdahn mwahu kei, ira sohla kak kaunda ara lingeringer ni ahnsowo. Ia duwe, ira mweidohng met en kauwehla nanpwungara? Mendahki ira soh unsek, Pohl oh Parnapas wia ohl aktikitik kei me kin ahneki madamadau en Krais. Kitail kak kamehlele me mwuhr ira mahkohng emenemen oh kamwahwihala nanpwungara. (Ep. 4:1-3) Oh pil ahnsou ehu mwuhr, Pohl oh Mark pwurehng doadoahkpene. aKol. 4:10.

12. Soangen irair dah kan me elder kan anahne kasalehda ni arail kahlemengih Pohl oh Parnapas?

12 Parnapas oh Pohl lingeringerda ahnsowo, ahpw met sohte wehwehki me ira wia soangen aramas me kin kalapw lingeringer. Aramas kin ese Parnapas pwehki ih ohl kadek oh limpoak men. Uwen eh kadek, wahnpoaron ko sohte kin ekerki edeo, Sosep, ahpw re kin kahdaneki Parnapas, me wehwehki “me kin kangoange meteikan.” (Wiewia 4:36) Aramas pil kin esehki Pohl eh kin kadek oh nsenohki meteikan. (1 Des. 2:7, 8) Elder kan rahnwet iangahki sounapwalih kan me kin seiloak anahne alasang Pohl oh Parnapas, sang ni ar nantihong kasalehda aktikitik oh pil limpoak oh kadek ong iangarail elder kan oh riarail Kristian kan koaros.—1 Pit. 5:2, 3.

“E Kin Adamwahu” (Wiewia 16:1-3)

13, 14. (a) Ihs Timoty oh ia duwen Pohl tuhwong ih? (b) Dahme kahrehda Pohl pwungki Timoty? (c) Pwukoa dah me Timoty alehdi?

13 Ni en Pohl eh keriaun seiloak en misineri, e mwemweitla ni mwomwohdiso kan en Kalesia, me mi pahn kaundahn Rom. Ih eri “lella Derpe oh pil Listra.” Ireo pil doula mahsanih: “Tohnpadahk men me adaneki Timoty mi mwo, nein lihen Suhs men me pil pwoson, ahpw eh pahpa mehn Krihs.”—Wiewia 16:1. b

14 E sansal me tepin en Pohl tuhwong en Timoty eh peneinei iei ahnsou me e seiloakla arail wasao mpen pahr 47. Sounpar riau de siluh mwuri nan erein eh keriaun seiloak, Pohl kin uhdahn tehk oh pwungki Timoty. Dahme kahrehda? Pwehki Timoty ‘kin adamwahu rehn riarail kan.’ E sohte ihte adamwahu rehn Kristian kan nan eh wasa, ahpw e pil adamwahu rehn mwomwohdiso teikan me karanih eh wasa. Paipel mahsanih me Kristian kan nan Listra oh Aikoniomw, me pil dohkihsang Listra mpen mwail 20 samwa, kin koasoia soahng mwahu tohto duwen ih. (Wiewia 16:2) Sang ni kaweid en sapwellimen Koht manaman, elder kan peki rehn Timoty en wia pwukoa kesempwal ehu—en sewese Pohl oh Sailas nan ara seiloak en kalohk.—Wiewia 16:3.

15, 16. Dahme kahrehda Timoty adamwahu rehn meteikan?

15 Ia duwen Timoty eh adamwahula rehn meteikan mendahki eh pwulopwulte? Met pwehki eh loalokong, de masamwahu, de eh koahiek kan? Aramas kin kesempwalki mepwukat. Mie pak me soukohp Samuel pil kasawih meteikan sang ni mwomwarail. Ahpw Siohwa ketin katamankihong ih: “I sohte kin kasawih aramas nin duwen me aramas akan kin wia. Aramas kin kasawih mwomwen aramas, ahpw ngehi, I kin kasawih nan mohngiong en aramas akan.” (1 Sam. 16:7) Eri Kristian kan kin pwungki Timoty kaidehn pwehki eh koahiek kan, ahpw pwehki eh irair mwahu kan.

16 Sounpar kei mwuri, wahnpoaron Pohl koasoia soahng mwahu tohto duwen Timoty. Pohl kawehwehda duwen en Timoty eh kin tounmetei pwehki limpoak, oh duwen eh kin pwerisek oh kapwaiada mwahu eh pwukoa kan. (Pil. 2:20-22) Timoty adamwahula pwehki e kin ahneki “pwoson me sohte kin mwalaun.”—2 Tim. 1:5

17. Ia duwen me pwulopwul kan rahnpwukat ar kak alasang Timoty?

17 Rahnpwukat me pwulopwul tohto kin alasang Timoty ni arail kin kakairada irair mwahu kan. Eri re kin adamwahu rehn Siohwa oh sapwellime aramas akan ni arail pwulopwulte. (Lep. Pad. 22:1; 1 Tim. 4:15) Re kin kasalehda pwoson me sohte kin mwalaun oh re sohte kin mwomwehda papah Siohwa oh pil ni ahnsowohte wiewia soahng kan me sohte konehng. (Mel. 26:4) Ihme kahrehda me pwulopwul tohto kak duwehte Timoty, me kesempwal nan mwomwohdiso. Ia uwen arail kin kangoange koaros nan mwomwohdiso me kin poakohng Siohwa ni arail kin wiahla sounkalohk kan en rongamwahwo, oh mwuhr inoukihda arail mour ong Siohwa oh papidaisla!

“Kehlailla nan Pwoson” (Wiewia 16:4, 5)

18. (a) Ia duwen Pohl oh Timoty kin sewese pwihn me kin apwalih mwomwohdiso pwon? (b) Ia duwen mwomwohdiso kan ar kin paiekihda met?

18 Pohl oh Timoty kin doadoahkpene erein sounpar kei. Nin duwen sounapwalih kan me kin seiloak, ira kin kapwaiada soangsoangen pwukoa kan me pwihn me kin apwalih mwomwohdiso pwon kin padahkihong ira en wia. Paipel mahsanih: “Ni arail kin seiseiloak nan kahnimw kan, irail kin walahng irail koasoandi kan me wahnpoaron ko oh sounapwalih ko nan Serusalem koasoanehdier pwe ren kapwaiada.” (Wiewia 16:4) E sansal me mwomwohdiso ko kin peikiong kaweid en wahnpoaron ko oh sounapwalih kan nan Serusalem. Eri pwehki arail kin peik ni ahl wet, “mwomwohdiso kan eri kin kehlailla nan pwoson oh towe kan wie tohtohla rahn koaros.”—Wiewia 16:5.

19, 20. Dahme kahrehda Kristian kan anahne peikiong “irail kan me kin tiengla” mwowe nanpwungarail?

19 Duwehte met, Siohwa kin ketin kapaia Sounkadehdehn Siohwa kan rahnpwukat ni arail kin peikiong kaweid kan me kohsang “irail kan me kin tiengla” mwowe nanpwungarail. (Ipru 13:17) Pwehki sampah wet eh kin ahnsou koaros wekiwekila, e kesempwal Kristian kan en kin ideidawehnte padahk kan me rasehng mwenge me “ladu lelepek oh loalokong” kin kihda. (Mad. 24:45; 1 Kor. 7:29-31) Met pahn kahrehiong ren kolokolete arail pwoson en kehlail oh pahn sewese irail en dehr kin saminkihla elen mour en sampah wet.—Seims 1:27.

20 Mehlel, sounapwalih kan rahnpwukat, iangahki tohn Pwihn me Kin Apwalih Mwomwohdiso nan Sampah Pwon, sohte unsek, duwehte Pohl, Mark, Parnapas, oh elder keidi teikan ni mwehin tepin Kristian kan. (Rom 5:12; Seims 3:2) Ahpw pwehki Pwihn me Kin Apwalih Mwomwohdiso nan Sampah Pwon kin ni keneinei peikiong Mahsen en Koht oh idawehn mwahu mehn kahlemeng en wahnpoaron ko, irail kin kasalehda me irail wia aramas likilik kei. (2 Tim. 1:13, 14) Met kahrehda mwomwohdiso kan kin kehlailla oh tengedi nan pwoson.

a Menlau kilang koakon “ Mark Ahneki Pwukoa Tohrohr Tohto,” nan pali 134.

b Menlau kilang koakon “ Timoty Kin Doadoahk Laud ‘Pwe Rongamwahu en Kekeirda,’” nan pali 137.