Spesialistas rukuñisi kuma nomi pesual di Deus sta na testus oriẑinal di Skrituras Ebraiku kuas 7.000 bias, na kuatru letras ebraiku (יהוה) comadu Tetragrama. Ma, manga di jintis ta pensa kuma es nomi ka sta na testu oriẑinal di Skrituras Gregu. I pabia di es ku nomi Jeova ka usadu na tradusons mas resenti di kil ku ta comadu Nobu Testamentu. Mesmu ora ke na traduzi partis di Skrituras Ebraiku ku sta na Nobu Testamentu nunde ku Tetragrama sta nel, manga di tradutoris ta usa palabra “Siñor” en ves di nomi propi di Deus.

Tustumuñas di Jeova ka ta fasi kila ora ke na traduzi Biblia na manga di linguas. E usa nomi Jeova 237 bias na Skrituras Gregu. Pa fasi es, e lembra di dus kusas importanti: (1) Testus di Skrituras Gregu ku no tene aos, i ka testus oriẑinal. Entri milyaris di kopias ku ten aos, manga delis fasidu pel menus dus sekulu dipus di oriẑinal. (2) Na ki tempu, kilis ku kopia testus, troka Tetragrama pa Kyʹri·os, palabra gregu pa “Siñor,” o e kopial di testus nunde ki i trokaduba ja.

Tustumuñas di Jeova sibi kuma i ten prova klaru di kuma Tetragrama staba na testu oriẑinal Gregu. Kuma ke sibi kila? E basia nes provas:

• Kopias di Skrituras Ebraiku ku usaduba na tempu di Jesus ku si apostulus teneba Tetragrama na tudu lugar ki staba na Skrituras oriẑinal. Na pasadu, puku jintis ku ta negaba es. Aos i ten kopias di Skrituras Ebraiku ku diskubridu na Qumran, ku kaba ku tudu duvida. Es kopias i di purmeru sekulu EK.

• Na tempu di Jesus ku si apostulus, i ojaduba tambi Tetragrama na tradusons gregu di Skrituras Ebraiku. Pa manga di tempu, spesialistas staba na sina kuma, Tetragrama ka sta na Septuaẑinta, traduson gregu di Skrituras Ebraiku. Ma na metadi di sekulu 20, spesialistas studa alguns partis beju di Septuaẑinta di tempu di Jesus  ku skirbidu na gregu. Es partis tene nomi di Deus, skirbidu na letras ebraiku. Asin i fika klaru kuma, na tempu di Jesus, kopias di Skrituras Gregu teneba nomi di Deus. Ma, kuas na kuartu sekulu EK kopias mas importantis di Septuaẑinta gregu, suma pur izemplu kil ku comadu kodisi Vatikanu ku kodisi Sinaítiku, ka teneba nomi di Deus na tudu lugaris ki staba na livrus di kumsada te na Malakias. Asin, i ka di dimira si testus ku bin guardadu dipus di es sekulu, fika sin nomi di Deus na kil ku comadu Nobu Testamentu.

  Jesus fala: “Ami N bin na nomi di ña Pape”. Tambi i fala kuma, i ta tarbaja na ‘nomi di si Pape’

• Na propi Skrituras Gregu, i pudi ojadu provas di kuma Jesus ta usaba sempri nomi di Deus i ta judaba tambi utrus kunsil. (Jon 17:​6, 11, 12, 26) Jesus fala: “Ami N bin na nomi di ña Pape”. Tambi i fala kuma, i ta tarbaja na ‘nomi di si Pape’. — Jon 5:43; 10:⁠25.

• Skrituras Gregu i kontinuason di Skrituras Ebraiku. Tudu dus nspiradu pa Deus. Asin, i ka na tene sintidu si nomi di Deus bin ka ojadu na Skrituras Gregu. Kuas na metadi di purmeru sekulu EK, disipulu Tiagu fala ansions na Jerusalen: “Simon konta kuma ku Deus pa purmeru bias vira si atenson pa jintis di nasons, pa tira na se metadi un povu pa si nomi.” (Atus 15:​14, NM) Es palabras di Tiagu ka na teneba sintidu si ningin ka kunsiba nomi di Deus o ka ta usalba na purmeru sekulu.

• Na Skrituras Gregu, nomi di Deus sta na si forma abreviadu. Palabra “Aleluia” ku sta na Apokalipsi 19:​1, 3, 4, 6, bin di palabra ebraiku “Haleluyah.” Es signifika “Ngaba Yah.” “Yah” i abreviatura di nomi Yahweh o Jeova. Manga di nomis na Skrituras Gregu tene signifikadu ku basia na nomi di Deus. I ten referensias ku fala kuma, nomi di Jesus signifika “Jeova i Salvason.”

• Antigus livrus judeu mostra kuma, kristons judeus ta usaba nomi di Deus na livrus Bibliku ku skirbidu na gregu. Tosefta, ku sedu livru ku tene lei oral ku skirbidu kuas na anu 300 EK, fala asin aserka di livrus kriston ku kemaduba na un dia di sabadu: “E kema livrus di Ivanjelistas ku livrus di mininus [es na rifiri kristons judeus] e pirmiti pa  kema se livrus ora ke oja Nomi di Deus la.” Mesmu livru, Tosefta, konta palabras di Rabbi Yosé di Galileia ku viviba na kumsada di sugundu sekulu EK ku fala kuma na un dia di semana, “algin korta paẑinas ku teneba Nomi di Deus na livru [es na rifiri livrus biblikus ku skirbidu pa kristons] i bai guarda, dipus i kema restu.”

• Alguns spesialistas bibliku rukuñisi kuma, talves nomi di Deus staba na partis di Skrituras Ebraiku ku sta na Skrituras Gregu. Bas di subtitulu “Tetragrama na Nobu Testamentu” un disionariu comadu The Anchor Bible  Dictionary (Disionariu Bibliku di Anchor) fala sin: “I ten alguns provas ku ta mostra kuma oca NT [Nobu Testamentu] kumsa skirbidu Tetragrama, Nomi di Deus, Yahweh, staba na alguns partis o na tudu partis di AT [Antigu Testamentu] ku staba NT [Nobu Testamentu].” Spesialista George Howard fala sin: “Suma Tetragrama staba inda na kopias di Biblia na gregu [Septuẑinta] ku fasiba parti di Skrituras di kristons di purmeru sekulu, i normal fia di kuma skirbiduris di Nobu Testamentu mantiba Tetragrama ora ke na sitaba testu di Skritura Ebraiku.”

•   Bon tradutoris di Biblia usa nomi di Deus na Skrituras Gregu. Alguns di es tradutoris fasi kila manga di tempu atras antis di i fasidu Tradução do Novo Mundo. Ali nomis di alguns di es tradutoris ku se tradusons: Die heilige Schrift des neuen Testaments, fasidu pa D. von Brentano (Almon, 1791); A Literal Translation of the New Testament . . . From the Text of the Vatican Manuscript, fasidu pa Herman Heinfetter (Inglis, 1863); The Emphatic Diaglott, fasidu pa Benjamin Wilson (Inglis, 1864); O Evangelho Segundo S. Mattheus, fasidu pa Padri Santanna (Purtugis, 1909); The New Testament Letters, fasidu pa J.W.C. Wand, Bispu di Londris (Inglis, 1946). Tambi i ten un traduson Spañol di 1919 fasidu pa Pablo Besson ku usa nomi “Jehová” na Lukas 2:15 ku Judas 14. Na notas bas di paẑina des traduson, i suẑeri traduson di nomi di Deus mas di 100 bias. Mesmu antis di es tradusons, tradusons ebraiku di Skrituras Gregu ku fasidu na sekulu 16 usaba ja Tetragrama na manga di lugaris. So na lingua almon, pel menus i ten 11 tradusons ku usa nomi “Jehovah” (o “Yahweh”) na Skrituras Gregu, i utrus kuatru tradusons pui nomi di Deus entri parentis dipus di “Siñor.” I mas di  70 tradusons na Almon usa nomi di Deus na notas bas di paẑina o na kumentarius.

• I ten mas di 100 tradusons na diferentis linguas ku tene nomi di Deus na Skrituras Gregu. Manga di linguas Afrikanu, Amerikanu, Asiatiku, Europeu, ku ilias di Pasifiku usa nomi di Deus. (Jubi lista ku sta na paẑina 12 ku 13.) Tradutoris di es tradusons disidi usa nomi di Deus pa mesmu razons ku faladu del riba. Ali nomi di alguns di es tradusons ku kumsa fasidu nin i ka tarda: Biblia Rotuman (1999), ku usa nomi “Jihova” 51 bias na 48 versikulus, traduson Batak (Toba) di Indonesia (1989), ku usa nomi “Jahowa” 110 bias.

Sin duvida, i ten provas klaru di kuma nomi di Deus, Jeova, dibi di pudu na Skrituras Gregu. Tustumuñas di Jeova ka sigi kustumu di tira nomi di Deus ora ke na traduzi Biblia na manga di linguas. So na Skrituras Gregu, e usa nomi Jeova 237 bias. E rispita ciu nomi di Deus, e ku manda, e ka tira nada ku staba na testu oriẑinal. — Apokalipsi 22:18, 19.