1-3. Kal purguntas ku jintis ta fasi aserka di mortu, i kal respostas ku manga di riliẑions ta da?

ES i purguntas ku jintis ta pensa nel pa manga di anus. Es i purguntas importanti, pabia desdi dia ku no padidu, anos tudu no sta bas di mortu i no ta pirdi jintis ku no ama na mortu.

² Na Kapitulu 5, no falaba di kuma ki sakrifisiu di resgati di Jesus Kristu yabri kamiñu pa vida ku ka ta kaba. Tambi no aprindi ki Biblia fala di un tempu ki “mortu ka na ten mas.” (Apokalipsi 21:4) Ma, no ta muri inda. Rei Salomon fala “jintis bibu sibi kuma e na muri.” (Eklesiastis 9:5) No ta tenta vivi mas ki no pudi. Mesmu asin, no ta punta, ke ki na bin akontisi ku nos ora ku no muri.

³ Ora ku jintis ku no ama muri, no ta fika tristi. Talves no ta punta: ‘Ke ki akontisi kelis? Sera ki e sta na sufri? E ta ojanu? No pudi juda elis? No pudi bin oja elis mas?’ Riliẑions na mundu ta da respostas diferenti pa es purguntas. Alguns ta sina ki, si bu sedu bon, bu na bai pa seu, ma si bu sedu mau bu na kema na nfernu di fugu. Utrus riliẑions ta sina ki, ora ki un algin muri i ta bai junta ku si parentis na  seu. Utrus riliẑions inda ta sina ki, jintis ku muri ta bai julgadu na utru mundu, dipus e ta padidu mas ku utru kurpu.

4. Kal ideia ku manga di riliẑions tene aserka di mortu?

⁴ Nsinus des riliẑions tudu tene mesmu ideia — di kuma alma ta kontinua vivi dipus di mortu. Maioria di riliẑions di pasadu suma di gosi, ta fala ki, di un manera o di utru, no ta kontinua vivi pa sempri ku kapasidadi di oja, obi i pensa. Ma, kuma ki kila pudi sedu? So ora ki no serebru na funsiona ku no pudi obi, oja i pensa. Ora ku no muri, serebru ta para funsiona. Sin serebru, no ka pudi mas lembra, sinti, obi o oja algun kusa.

5, 6. Ke ki Biblia ta sina aserka di ke ki ta akontisi dipus ku no muri?

⁵ Jeova sibi ke ki ta akontisi dipus ku no muri, pabia el ku kumpu serebru. I sibi kal ki bardadi, i na si Palabra, Biblia, i splika ke ki ta pasa ku jintis ku muri. Nsinu klaru di Biblia i es: Ora ki algin muri, i ta disa di izisti. Mortu i kontrariu di vida. Jintis ku muri ka pudi oja, obi o pensa. Ora ku no muri nada ka ta kontinua vivi. No ka tene alma o spiritu ku ka ta muri. *

⁶ Dipus di Salomon fala kuma bibus sibi kuma e na muri, i fala mas “ma kilis ku muri ja e ka sibi nada.” (Anos ku pui italiku.) Dipus, i da mas splikason aserka des bardadi prinsipal, i fala ki, jintis ku muri ka pudi ama nin odia i ki “na [koba] i ka ten tarbaju, nin planus, nin kunsimentu, ku fadi jiresa.”  (Lei Eklesiastis 9:5, 6, 10.) Di mesmu manera, Salmu 146:4 fala ki, ora ki un algin muri, si “pensamentus kaba.” Anos no ta muri, no ka ta kontinua vivi dipus ku no muri. Vida ku no tene i suma fugu di vela. Ora ki fugu pagadu i ka ta bai nin un kau. I ka ta izisti mas.

7. Kuma ki Jesus splika ke ki mortu?

⁷ Jesus Kristu falaba aserka di ke ki ta akontisi ku jintis ku muri. I fasi kila na mumentu ki Lazaru muri, un omi ki kunsi diritu. Jesus fala si disipulus: “No amigu Lazaru na durmi.” Disipulus pensaba kuma Jesus na falaba ki Lazaru staba na diskansa na sonu, i staba na rekupera di un duensa. I ka kila ku Jesus mistiba fala. Jesus splika: “Lazaru muri.” (Lei Jon 11:11-14.) Nota ki Jesus kompara mortu ku sonu. Lazaru ka staba na seu nin na nfernu di fugu. I ka staba ku anjus o ku si parentis. Lazaru ka padidu mas suma utru pekadur. I muri suma algin ku na durmi, pabia i ka sinti mas nada. Na utru mumentu, Jesus komparaba mortu ku sonu. Kontra Jesus resusita fiju di Jairu, i fala: “I ka sta mortu, i na durmi nan.” — Lukas 8:52, 53.

8. Kuma ki no sibi ki, Deus ka mistiba pa pekaduris ba ta muri?

⁸ Sera ki Deus mistiba pa pekaduris ba ta muri? Nau! Jeova kumpuba pekadur pa i vivi pa sempri na Tera. Suma ku no ojaba na kumsada des livru, Deus puiba purmeru kasal na un paraisu bunitu. I abensua  elis ku saudi perfeitu. Jeova mistiba so ke ki bon pa relis. Sera ki un bon pape o mame na mistiba pa si fijus sufri dur pabia di bejisa ku mortu? Nau! Jeova gosta di si fijus, i misti pa e sedu filis pa sempri na Tera. Aserka di pekaduris Biblia fala: “[Jeova] da omi sintidu di kil ku pasa ku kil ku na bin.” (Eklesiastis 3:11) Deus kumpunu ku diseẑu di vivi pa sempri. Kila ku pui i manda si fiju pa no pudi tene vida ku ka ta kaba.

9. Kal limiti ku Jeova puiba Adon, i ke ku manda es ordi ka seduba difisil di obdisi?

⁹ Gosi, ke ku manda jintis ta muri? Pa oja resposta, no dibi di lembra di ke ki akontisi oca i tenba so un omi ku un minjer na Tera. Biblia fala: “SIÑOR Deus fasi pa arvuris nasi na tera, ku bonitu ba pa oja, i bon pa kume.” (Kumsada 2:9) Ma i tenba un limiti. Jeova falaba Adon: “Bu sta libri pa kume fruta di tudu arvuri ku sta na jardin, ma arvuri ku ta da kunsimentu di ben ku mal, ka bu kumel, pabia dia ku bu kumel, bu na muri.” (Kumsada 2:16, 17) Es ordi ka difisil di obdisi. I tenba manga di utrus arvuri ku Adon ku Eva pudiba kume. Ma, es ordi da elis opurtunidadi di mostra se apresu pa kin ku da elis vida perfeitu ku tudu utru kusas. Se obdiensia na mostraba tambi kuma e rispita otridadi di se Pape ku sta na seu i ki e gosta di si orientason ku ta dadu ku amor.

10, 11. (a) Kuma ki purmeru kasal umanu disobdisi Deus? (b) Ke ku manda disobdiensia di Adon ku Eva i un asuntu seriu?

¹⁰ Infilismenti, purmeru kasal umanu kuji disobdisi Jeova. Atraves di un kobra, Satanas fala Eva: “I bardadi, asin ku Deus fala, pa ka bo kume fruta di tudu e arvuris na jardin?” Eva ruspundi: “No pudi kume fruta di tudu arvuris na jardin, ma fruta di arvuri ku sta na metadi di jardin, Deus fala pa ka no kumel, nin pa ka no toka nel, pa no ka muri.” — Kumsada 3:1-3.

¹¹ Satanas fala: “Bo ka na muri, pabia Deus sibi kuma, dia ku bo kume ki fruta, bo uju na yabri bo na sedu suma Deus, bo na kunsi ben ku mal.” (Kumsada 3:4, 5) Satanas mistiba pa Eva fia kuma i na benefisiaba si kume fruta proibidu. Satanas fala ki Eva pudi disidi pa si kabesa ke ki bon ku ke ki mau; i pudi fasi  ke ki misti. Satanas akusa tambi Jeova di konta mintida aserka di rusultadu di kume fruta. Eva fia na Satanas. Asin, i tira fruta i kume. Dipus i bin da si omi utru, el tambi i kumel. E ka aẑi ku ignoransia. E sibiba diritu kuma ke ke staba na fasi, i ke ki Deus fala elis pa ka fasi. Oca ke kume fruta, di livri vontadi e disobdisi un ordi simplis i razuavel. E mostra falta di rispitu pa se Pape ku si otridadi. E ka teneba diskulpa pa mostra es falta di rispitu pa se Kriadur amorosu!

12. Ke ki pudi judanu ntindi kuma ki Jeova sintiba kontra Adon ku Eva kuji disobdisil?

¹² Pa da izemplu: Kuma ku bu na sintiba si bu kria  un fiju ki dipus i bin disobdisiu di un manera ku mostra kuma, i ka tene rispitu o amor pa bo? Es na puu sinti tristeza garandi. Imaẑina gora, kal dur ki Jeova sintiba kontra Adon ku Eva kuji disobdisil.

13. Ke ki Jeova fala i na akontisi ku Adon si muri, i ke ki kila signifika?

¹³ Suma Adon ku Eva disobdisil, Jeova ka teneba motivu di disa elis vivi pa sempri. E muri, suma ki falaba elis. Adon ku Eva disa di izisti. E ka bai vivi suma spiritu na utru ladu. No sibi kila, pabia di ke ki Jeova fala Adon dipus ki pidil konta di rekadu pa si disobdiensia. Deus fala: “Bu [na] riba pa con nunde ku bu tiradu; pabia bu kumpudu di reia; bu na torna sedu reia.” (Kumsada 3:19) Deus kumpuba Adon ku reia di con. (Kumsada 2:7) Antis di kila, Adon ka izistiba. Asin, oca ki Jeova fala Adon i na torna sedu reia, i misti fala kuma Adon ka na izisti mas. Adon ka na tene vida suma reia ki kumpudu kel.

14. Ke ku manda no ta muri?

¹⁴ Adon ku Eva pudiba vivi te aos, ma e muri pabia e kuji disobdisi Deus i asin e peka. Motivu ku pui no ta muri i pabia Adon kambanta pekadu ku mortu pa tudu si fijus. (Lei Romanus 5:12.) Es pekadu i suma un duensa gravi erdadu, ki ningin ka pudi kapli. Si rusultadu ku sedu mortu i un kastigu. Mortu i un inimigu, i ka un amigu. (1 Koríntius 15:26) No pudi sta kontenti dimas pa manera ki Jeova da resgati pa salbanu des inimigu garandi!

15. Ke ku manda i animadur kunsi bardadi aserka di mortu?

¹⁵ Ke ki Biblia ta sina aserka di ke ki ta akontisi ora ku no muri ta anima. Suma ku no ojaba, jintis ku muri ka ta sufri dur. I ka ten motivu di medi elis, pabia e ka pudi fasinu mal. E ka pirsisa di no ajuda, i e ka pudi judanu. No ka pudi papia kelis, i e ka pudi papia ku nos. Manga di lideris riliẑiozu ta afirma ku falsidadi kuma, e pudi juda kilis ku muri, i jintis ku fia nes lideris riliẑiozu ta da elis diñeru. Ma kunsi bardadi aserka di mortu ta proteẑinu di sedu disviadu pa kilis ku ta sina es mintidas.

16. Kin ku nfluensia nsinus di manga di riliẑions, i di kal manera?

¹⁶ Sera ki maioria di riliẑions ta konkorda ku ke ki Biblia ta sina aserka di jintis ku muri? Maioria ka ta konkorda. Pabia di ke? Pabia se nsinus nfluensiadu pa Satanas. Maioria di riliẑions ta fala ki jintis ka ta muri, ma dipus ke muri, e ta kontinua vivi na seu. Satanas ta usa es mintida, i ta kombinal ku utrus mintidas pa disvia jintis di Jeova Deus. Di kal manera?

17. Ke ku manda nsinu di nfernu di fugu ta dana nomi di Jeova?

¹⁷ Suma ku no ojaba, alguns riliẑions ta sina di kuma si un algin sedu mau, dipus ki muri i na bai pa nfernu di fugu pa sufri pa sempri. Es nsinu ta dana nomi di Deus. Jeova i un Deus di amor i nunka i ka na pui jintis sufri des manera. (Lei 1 Jon 4:8.) Kuma ku bu na nkaraba un omi ku pui mon di si fiju ku ka ta obi na fugu, pa kastigal? Sera ki bu na rispitaba es omi? Na bardadi, sera ki bu na mistiba kunsil? Nau! Sin duvida, bu na aŝa ki es omi i malvadu dimas. Na bardadi, Satanas misti pa no fia di kuma Jeova ta kastiga jintis na fugu pa sempri.

18. Ke ku manda alguns ta adora jintis ku muri, ma ke ki Biblia ta sina?

¹⁸ Satanas ta usa tambi alguns riliẑions pa sina di  kuma, dipus di mortu jintis ta torna spiritus ku jintis bibu dibi di rispita. Sugundu es nsinus, spiritu di mortus pudi torna amigu o inimigu garandi. Manga di jintis ta fia nes mintida. E ta medi jintis ku muri i e ta onra i adora elis, pur izemplu, e ta toka cur i leba koroa na siminteru. Pa kontrariu, Biblia ta sina ki jintis ku muri sta na durmi i no dibi di adora so Jeova, Deus di bardadi. — Apokalipsi 4:11.

19. Sibi bardadi aserka di jintis ku muri pudi judanu ntindi kal utru nsinu di Biblia?

¹⁹ Sibi bardadi aserka di jintis ku muri ta proteẑiu di sedu nganadu pa mintida di riliẑions. I pudi tambi judau ntindi utru nsinus di Biblia. Pur izemplu, ora ku bu sibi ki jintis ku muri ka ta bai pa seu, promesa di vida ku ka ta kaba di paraisu na Tera ta tene mas sintidu pa bo.

20. Kal purgunta ku no na bin fala del na prosimu kapitulu?

²⁰ Manga di tempu atras, omi justu comadu Jo fasiba es purgunta: “Nta si omi muri, i na torna bibu?” (Jo 14:14) Sera ki algin ku muri, suma kin ku na durmi, pudi lantandadu pa vivi? Ke ki Biblia ta sina aserka des asuntu ta danu manga di konsolu, suma ku no na bin oja na prosimu kapitulu.