1. Sugundu Palavra di Deus, kal ki dus tipu di riliẑion ki ten?

JESUS fala: “Bo yentra na porton pikininu, pabia porton i largu, kamiñu i garandi ku ta bai pa pirdison; manga di jinti ta yentra nel. Ma porton i pikininu, kamiñu i pertadu ku ta bai pa vida; puku jintis ku ta ocal.” (Mateus 7:13, 14) Sugundu Palavra di Deus, i ten so dus tipu di riliẑion: Un i di bardadi, utru i di mintida; un sta sertu utru ka sta sertu; un ta leba pa vida, i utru ta leba pa mortu.

2. Kuma ki Biblia mostra ki i ka tudu riliẑions ku ta kontenta Deus?

² Manga di jintis ta pensa ki tudu rili­ẑions ta kontenta Deus. Testus di Biblia ki sta bas na mostra ki es i ka bardadi:

• “Fijus di Israel torna na fasi mal dianti di uju di SIÑOR, e bai adora baalins ku Astaroti, ku deusis di Siria, di Sidon, di Moabi, di fijus di Amon, ku di filisteus. E disa di adora SIÑOR. SIÑOR paña raiba di Israel.” (Ŝefis 10:6, 7) Si no adora ­kualker deus fora di Deus di bardadi, Jeova ka na setanu.

• “E pobu ta ngaban [Deus] son ku se palabra, ma se korson sta lunju di mi. E ta adoran amonton; e ta nsina jintis mandamentu di omi suma ki di Deus.” (Markus 7:6, 7) Si jintis ta afirma di kuma e sta na adora Deus ma e sta na sina se propi ideias ki sta kontra ke ki Biblia fala, se adorason i suma nada. Deus ka na setal.

• “Deus i Spiritu; i pirsis pa kil ku na adoral pa i adoral ku Spiritu ku bardadi.” (Jon 4:24) No adorason dibi di konkorda ku bardadi ki sta na Palabra di Deus.

3. Kal ki un di manera di distingi riliẑion di bardadi ku falsu?

³ Kuma ku no pudi sibi si un riliẑion ta kontenta Deus o nau? Jesus fala: “Tudu arvuri bon ta da bon fruta; tudu arvuri ku ka bali ta da fruta ku ka bali. . . . Asin bo ta rapara elis pa se frutu.” Na utru palabra, si un riliẑion bin di Deus, i na sedu bon; ma si un riliẑion bin di Satanas i na sedu mau. — Mateus 7:15-20.

4. Ke ki adoraduris di Jeova dibi di mostra pa n̈utru?

⁴ Riliẑion di bardadi ta tene jintis ku tene amor na se metadi i mostra amor pa n̈utru. Pabia propi Jeova i Deus di amor. Jesus fala: “Si bo ama n̈utru, tudu jinti ta rapara kuma abos i ña disipulus.” Kuma ki riliẑions ta ojadu nes asuntu di adorason di bardadi? — Jon 13:35; Lukas 10:27; 1 Jon 4:8.

5. Ke ki un sertu livru fala aserka di komersiu di skravus Afrikanu?

⁵ Jubi asuntu di komersiu di skravus na Afrika. Un livru fala: “Entri anus 650 i 1905, kuas 18.000.000 di Afrikanus bindidu suma skravus pa riliẑion Musulmanu ku sta na Sara i Osianu Indiku. Entri 1451 pa 1500, Brankus kumsa fasi komersiu pertu di kosta Osidental di Afrika. Na anu 1867 entri 7.000.000 i 10.000.000 di Afrikanus lebadu suma skravus pa  Teras di Amerika.” — The New Encyclopædia ­Britannica.

6. Di kal manera ki riliẑion falsu nvolvi na komersiu di skravus?

⁶ Nes tempu, omis, minjeris, mininus tiradu di se kasa, di se parentis, e prindidu ku korenti, markadu ku feru kinti, bindidu i kumpradu suma baka. Ke ki riliẑion falsu fasi nes tempu di konfuson na Afrika? Un omi comadu Bethwell Ogot skirbi na un jornal di Nairobi, Kenia comadu Daily Nation nde ki i fala: “Tantu Kristons suma Musulmanus ta papia son aserka di armonia entri pekaduris, ma elis tudu e tisi skravatura, ŝeiu di rasismu. . . . No dibi di rukuñisi ki Musulmanus, Kristons, Brankus tene mesmu kulpa pabia di se komportamentu kru ku rusulta na manga di sufrimentu kontra Afrika­nus.”

7. Ke ki ŝefis di riliẑion fasi na tempu di gera?

⁷ Riliẑion falsu mostra si frutu podri na utru manera. Pur isemplu, Biblia fala “ama bu kumpañer,” ma ŝefis di riliẑion na mundu ntidu cuci gera i e apoial. — Mateus 22:39.

8. (a) Kuma ki ŝefis di riliẑion apoia matansa na geras di Afrika? (b) Ke ku un pastor fala aserka di ŝefis di riliẑion duranti gera sivil na Nigeria?

⁸ I sibidu diritu ki, na 1994 alguns saserdotis ku irmas partisipa na matansa meduñu na Ruanda. Riliẑion falsu miti ciu na utrus gera na Afrika. Pur isemplu, duranti un gera sivil ki darma sangi ciu na Nigeria, na kada ladu riliẑions pinca jintis pa gera. Asin  ki gera kontinuaba, un pastor fala ki ŝefis di igreẑa “disa di ladu tarbaju ke dadu pa Deus.” Tambi i fala: “Anos ki ta coma no kabesa ministrus di Deus no bida ministrus di Satanas.”

9. Ke ki Biblia fala aserka di ministrus di Satanas?

⁹ Biblia fala di mesmu kusa di un manera mas klaru: “Satanas propri i ta finji suma anju di lus. Asin tambi i ka garandi dimas si si servus na finji pa parsi servus di ben.” (2 Koríntius 11:14, 15) Suma ki manga di omis mau ta finji sedu bon, Satanas ta usa ministrus ku ta finji sedu bon pa ngana jintis. Ma tarbaju des ministrus i mau, i se frutu i podri.

10. Di kal manera ku ŝefis di riliẑion nega Deus?

¹⁰ Na mundu ntidu ŝefis di riliẑion ta fala di amor, pas, ku bondadi, ma kusa ke pratika i odiu, gera, ku maldadi. Biblia papia delis asin: “E fala kuma e kunsi Deus, ma e ta negal ku kusas ke ta fasi.” — Titu 1:16.

11. Ke ki Biblia fala aserka di riliẑion falsu?

¹¹ No pudi ntidi kuma ki Jeova ta pensa di riliẑion falsu ora ki no lei livru Bi­bliku di Apokalipsi. Li na es livru, riliẑion falsu i suma un minjer, comadu di “Garandi Babilonia.” (Apokalipsi 17:5) Jubi kuma ki Deus fala del:

• “Ki minjer di fama ku tene mau vida . . . ku reis di tera ta pekaba ku el.” (Apokalipsi 17:1, 2) Riliẑion falsu ka sedu fiel pa Deus. E ta miti na pulitika, manga di bias e ta fala guvernantis ke ki e dibi di fasi.

• “Sangi di anunsiaduris ku pobu di Deus, ku tudu kilis ku matadu na tera, i sta riba de prasa.” (Apokalipsi 18:24) Riliẑion falsu pirsigi i e mata servus fiel di Deus i elis i responsavel pa milyons di jintis ku muri na gera.

• “Garandesa ku ronku ki da si kabesa.” (Apokalipsi 18:7) Riliẑion falsu tene rikesa manga del. Se lideris ta usa kil rikesa pa vivi na sabura.

• ‘Pabia di si futis i ngana tudu nason.’ (Apokalipsi 18:23) Pa si nsinu falsu di kuma alma ka ta muri, riliẑion falsu yabri porta pa tudu tipu di futis. Alen di kila, i pui pa jintis tene medu di mortus i adora parentis ku muri.

12. Kal avisu ku Biblia da aserka di riliẑion falsu?

¹² Biblia da avisu forti pa jintis sai di riliẑion falsu, i fala: “Ña pobu, bo sai na ki prasa pa bo ka toma parti na si pekadus, pa ka bo juntadu tambi na si kastigu.” — Apokalipsi 18:4, 5.

13. Ke ku na bin akontisi ku riliẑion falsu i kilis ku fasi parti di la?

¹³ I ka na tarda, Babilonia Garandi, ki sedu tudu riliẑion falsu, na kabadu kel. Biblia fala: “Na un dia son i na bin riba del si kastigus: mortundadi ku cur ku fomi. I na kabadu ku el ku fugu, pabia Siñor Deus ku julgal i forti.” (Apokalipsi 18:8) Pa ka risibi parti na se kastigu, no dibi di korta no relason ku riliẑion falsu, pa ka partisipa na kusas ke ta fasi, na se festas i na se krensas ku ka ta kontenta Deus. I urẑenti fasi es. No vida sta na pirigu! — 2 Koríntius 6:14-18.