UN JUDEU comadu Mordikai, tene un papel importanti na kontisimentus ku faladu del na livru bibliku di Ester. I seduba un judeu ku staba na vivi lunju di Israel. I ta tarbajaba na palasiu di Persia. Es seduba na kumsada di kintu sekulu AEK, “na tempu di [Rei] Asueru.” (Aos maioria di jintis ta fia kuma es rei i Sersis I.) Mordikai diskubri planu ku fasidu pa mata rei. Pa gardisi Mordikai, rei manda pa i dadu onra dianti di tudu jinti. Mas tardi, dipus di mortu di Aman, ku sedu inimigu di Mordikai i di utrus judeus, rei numia Mordikai suma purmeru ministru. Suma purmeru ministru, Mordikai fasi un dikretu ku pui pa ka tudu judeus ku sta na imperiu Persa matadu. — Ester 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16.

Alguns storiaduris di sekulu 20 ta fala kuma livru di Ester i un storia inventadu, i di kuma Mordikai ka ciga di izisti. Ma, na 1941, jintis ku ta studa kusas antigu diskubri un kusa ku ta apoia ke ku Biblia fala aserka di Mordikai. Ke ke diskubri?

Piskisaduris diskubri un testu Persa nunde ki skirbidu nomi Marduka (na Kriol Mordikai). I tarbaja suma administradur, i pudi sedu kontabilista na Susan. Arthur Ungnad, un storiadur ku kunsi ben storia Oriental, fala di kuma es testu “i uniku kusa alen di Biblia ku fala di Mordikai” na ki tempu.

Desdi ku Ungnad fala es palabras, piskisaduris traduzi ja manga di formas di skrita antigu di Persia. Entri elis i sta tabuas di Persepolis, ku ojadu entri kusas ku dana di tisoru, pertu di mura di sidadi. Es tabuas i di tempu ku rei Sersis I na mandaba. Es tabuas skirbidu na lingua Elamita tambi e tene nomi di manga di jinti ku faladu del na livru di Ester. a

Manga di tabuas di Persepolis tene nomi di Marduka, ku sirbi suma sekretariu di rei na palasiu di Susan, duranti tempu ku Sersis I na mandaba. Un des tabuas fala di Marduka suma algin ku ta traduzi. Es splikason ku dadu sta di akordu ku ke ku Biblia fala aserka di Mordikai. I seduba funsionariu di palasiu di rei Asueru (Sersis I), i ta papiaba pelu menus dus lingua. Mordikai ta sintaba sempri na porton di palasiu di rei na Susan. (Ester 2:19, 21; 3:3) Es porton seduba un kau garandi, nunde ku funsionarius di rei ta tarbaja.

I ten manga di kusas interesanti ku parsi entri Marduka ku faladu del na tabuas, ku Mordikai ku faladu del na Biblia. E vivi na mesmu tempu i na mesmu lugar, i e sirbi suma funsionariu di rei na mesmu kau di tarbaju. Parsin kuma tudu es kusas ta mostra di kuma, Marduka ku Mordikai i mesmu algin ku faladu del na livru di Ester.