Manga di jintis ku sufri di abusu seksual, ta sinti borgoña dimas pa ke ku akontisi. Te mesmu e pudi pensa di kuma, elis i kulpadu pa kila. Jubi izemplu di Karen, ku tene gosi 19 anu ku sufri di abusu seksual disna di 6 te 13 anu di idadi. I fala sin: “Pior kusa ku N tenba di lida ku el i sintimentu di kulpa. N ta punta ña kabesa: ‘Kuma ku N disa pa abusu seksual kontinua sin pa manga di tempu?’”

Si bu ciga ja di sinti asin, pensa nes pontus:

• Mininus ka sta purparadu tantu na sintidu fisiku suma emosional, pa fasi seksu. E ka sibi ke ku sta nvolvidu na fasi seksu i nin e ka sta purparadu pa toma un disison suma ku algin garandi na fasi. Es signifika di kuma, mininus ku sufri di abusu seksual ka tene kulpa.

• Mininus tene tendensia di konfia na garandis, e ka ta konsigi rapara planus di jintis mau, asin i ta sedu mas fasil pa e aproveita delis. Un livru fala sin: “Kilis ku ta abusa na mininus sibi ngana i fasil pa mininus kai na se mon.” — The Right to Innocence.

• Mininu pudi sinti prazer seksual nkuantu algin sta na abusa del. Si kila akontisi ku bo, sta sertu di kuma es i un reason normal di kurpu ora ki tokadu di un sertu manera. Kila ka signifika di kuma bu konkorda ku abusu o abo i kulpadu pa ke ku akontisi.

Suẑeston: Pensa na un mininu ku bu kunsi, ku tene gosi mesmu idadi ku bu teneba oca ku bu sufri di abusu seksual. Punta bu kabesa: ‘Sera ki i justu pa fala, es mininu tene kulpa pa ke ku akontisi?’

Karen pensa nes pontu oca i na kuida di tris mininus, un delis tene kuas seis anu, mesmu idadi ku karen tene oca ki kumsa ku sufri di abusu seksual. I fala sin: “Gosi ku N ntindi, te kal pontu ki fasil ngana un mininu nes idadi — N staba na mesmu situason.”

Ali un bardadi: Algin ku abusa na bo seksualmenti ku tene kulpa pa ke ku akontisi. Biblia fala: “Maldadi di omi mau na kai riba del.” — Ezekiel 18:20.

Papia ku un algin garandi di konfiansa aserka di abusu seksual ku bu sufri na judau sinti ben. Biblia fala: “Amigu ta ama sempri. Na tempu di foronta algin ta ngaña ermon.” — Ditus 17:17.

Talves bu pudi sinti un sertu midida di suguransa si bu ka papia ku ningin aserka di ke ku akontisi. Kila i normal. Talves silensiu pudi sedu suma un mura ku bu kumpu pa proteẑi bu kabesa di sufri mas dur. Ma, es mura di silensiu ku na proteẑiu di sufri mas dur, pudi tambi tujiu risibi ajuda.

Un joven comadu Janet diskubri di kuma, papia ku utrus aserka di abusu seksual ki sufri judal ciu dimas. I fala sin: “Ocanba mas puku, N sufri di abusu seksual pa un algin ku N kunsiba i ku N konfiaba nel, i N sugundi kila pa manga di tempu. Ma oca ku N papia ku ña mame aserka di kila, i sta suma un pesu garandi ku N tira na ña ombras.”

Ora ki lembra des situason, Janet ta ntindi pabia ku alguns ka ta misti papia des asuntu. I fala sin: “Abusu seksual i un asuntu difisil di papia del. Ma na ña kasu, dur di fika kel sin konta ningin i ka nada bon. I minjor papiaba del mas sedu di ki pera mas tardi.”

Abusu seksual pudi lebau na fika ku ideias eradu aserka di bu kabesa. Pur izemplu, i pudi lebau pensa di kuma, bu ka bali nada bu sta so pa satisfasi diseẑu seksual di utrus. Gosi bu tene opurtunidadi di rekupera di ki mintidas i benefisia di “tempu di kura”. (Eklesiastis 3:3) Ke ku pudi judau nes sforsu di rekupera?

Studu di Biblia. Biblia tene pensamentus di Deus, ku tene “puder . . . pa kebra muras forti” — es nklui ideias falsu di kuma bu ka bali nada. (2 Koríntius 10:4, 5) Pur izemplu, lei i pensa nes testus: Isaias 41:10; Jeremias 31:3; Malakias 3:16, 17; Lukas 12:6, 7; 1 Jon 3:19, 20.

Orason. Ora ku bu sinti di kuma bu ka bali nada o bu sinti kulpadu, “pui bu fadiga riba di SIÑOR” na orason. (Salmu 55:22) Nunka bu ka na sta abo so!

Ansions di kongregason. Es omis trenadu pa sedu suma “abrigu kontra bentu, ku kau di sukundi kontra turbada”. (Isaias 32:2) E pudi judau tene un pontu di vista ekilibradu aserka di bu kabesa i kontinua leba un vida normal.

Bon kumpañerasku. Jubi bon izemplu di omis ku minjeris ku ta sigi Kristu. I nota kuma ke ta trata n̈utru. Ku tempu, bu na bin diskubri di kuma, i ka tudu jintis ku ta usa se forsa pa abusa di kilis ke fala di kuma e ama.

Un joven comadu Tania aprindi es lison importanti. Disna di ocal mas puku i sufri di abusu seksual na mon di manga di omis. I fala sin: “Kilis ku N mas konfiaba nel, elis ku abusa na mi.” Ma ku tempu, Tania bin oja di kuma, i ten omis ku ta mostra amor di bardadi. Kuma ki diskubri kila?

Tania muda si manera di pensa, oca ki bin ta ndianta ku un kasal ku ta sigi izemplu di Kristu. I fala sin: “Atraves di komportamentu di omi, N oja di kuma i ka tudu omis ku ta abusa seksualmenti di utrus. N oja kuma i ta proteẑi si minjer, i asin ku Deus misti pa i sedu.” * — Efésius 5:28, 29.