Wartości to zasady, według których ktoś postanawia żyć. Na przykład czy starasz się zawsze być prawdomówny? Jeśli tak, prawdopodobnie tego samego będziesz chciał nauczyć swoje dziecko.
Chciałbyś też, żeby było pracowite, uczciwe i troszczyło się o innych. Takich wartości dziecko uczy się najszybciej, kiedy jest jeszcze małe.
ZASADA BIBLIJNA: „Ucz dziecko właściwego postępowania, a nawet w starości nie zejdzie z dobrej drogi” (Przysłów 22:6, Edycja Świętego Pawła).
DLACZEGO JEST TO WAŻNE
W dobie elektroniki niezbędne są zasady moralne. Matka o imieniu Karyn mówi: „Szkodliwe treści są dostępne na każdym urządzeniu o każdej porze. Dzieci mogą siedzieć tuż obok ciebie i oglądać coś nieprzyzwoitego!”.
ZASADA BIBLIJNA: „Dorośli (...) przez ćwiczenie wyrobili w sobie łatwość rozróżniania dobra od zła” (Hebrajczyków 5:14, Biblia poznańska).
Niezbędne jest też dobre wychowanie. Obejmuje ono dobre maniery (na przykład mówienie „proszę” i „dziękuję”) oraz okazywanie innym szczerej troski. Dzisiaj wartości te są coraz rzadsze, ponieważ ludzie wydają się zainteresowani bardziej urządzeniami niż drugim człowiekiem.
ZASADA BIBLIJNA: „Jak chcecie, żeby ludzie wam czynili, czyńcie im tak samo” (Łukasza 6:31).
CO MOŻESZ ZROBIĆ
Jasno określ swoje wartości. Na przykład badania pokazują, że nastolatkowie częściej unikają seksu przedmałżeńskiego, jeśli wcześniej wprost się im powie, że takie postępowanie jest złe.
RADA: Wykorzystaj bieżące wydarzenia, żeby zacząć rozmowę o wartościach. Załóżmy, że w mediach pojawia się informacja o przestępstwie z nienawiści. Mógłbyś wtedy powiedzieć: „To okropne, że niektórzy ludzie są tak wrogo nastawieni do innych. Jak myślisz, skąd to się bierze?”.
„Dzieciom jest dużo trudniej wybrać między dobrem a złem, jeśli nie mają na ten temat wystarczającej wiedzy” (Brandon).
Ucz dobrych manier. Nawet małe dzieci mogą się nauczyć mówić „proszę” i „dziękuję” oraz traktować innych z szacunkiem. „Im wyraźniej dzieci widzą, że są częścią większej grupy — rodziny, szkoły, społeczeństwa — tym chętniej będą okazywać życzliwość, z której korzyść odniosą wszyscy, nie tylko one” — czytamy w książce Parenting Without Borders (Rodzicielstwo bez granic).
RADA: Przydzielaj dziecku obowiązki domowe, które nauczą go robienia czegoś dla innych.
„Jeśli dzieci przyzwyczają się do pomagania w domu już teraz, nie będą zaskoczone, kiedy zamieszkają same. Takie zadania będą częścią ich życia” (Tara).
