1, 2. (a) W jaki sposób ludzie próbują zaspokoić pragnienie wolności? (b) Jakie przynosi to rezultaty?

OBECNIE dużo mówi się o równości i wolności. Ludzie w różnych częściach świata pragną uwolnić się od ucisku, dyskryminacji i ubóstwa. Inni domagają się wolności słowa oraz prawa do dokonywania wyborów i do samostanowienia. Robienie tego, na co ma się ochotę, niejednemu wydaje się bardzo atrakcyjne.

² Jak ludzie próbują zaspokoić takie pragnienia? W wymiarze społecznym i politycznym często sprowadza się to do protestów, demonstracji, przewrotów czy rewolucji. Ale czy przynoszą one spodziewane rezultaty? Wręcz przeciwnie — nierzadko potęgują cierpienia i pociągają za sobą ofiary śmiertelne. Wszystko to potwierdza prawdziwość natchnionej wypowiedzi króla Salomona: „Człowiek panuje nad człowiekiem ku jego szkodzie” (Kazn. 8:9).

3. Jak można osiągnąć prawdziwe szczęście?

³ Na to, jak osiągnąć prawdziwe szczęście, wskazał uczeń Jakub. Napisał: „Kto (...) wgląda w doskonałe prawo związane z wolnością i w nim trwa, ten będzie szczęśliwy, że to czyni” (Jak. 1:25). Jehowa, Autor tego „doskonałego prawa”, najlepiej wie, czego ludzie potrzebują do pełni szczęścia. Pierwszym ludziom dał wszystko, żeby mogli je osiągnąć — między innymi prawdziwą wolność.

4. Jaką wolnością cieszyli się Adam i Ewa? (Zobacz ilustrację tytułową).

⁴ Czytając dwa pierwsze rozdziały Księgi Rodzaju, dostrzegamy, że Adam i Ewa cieszyli się wolnością, o jakiej dzisiaj możemy jedynie pomarzyć. Mieli wszystko, co było im potrzebne, niczego się nie bali ani nie doznawali niesprawiedliwości. Nie martwili się, co będą jeść, czy będą mieć pracę, czy nie zachorują ani czy nie umrą (Rodz. 1:27-29; 2:8, 9, 15). Ale czy mieli wolność absolutną? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

5. Co wbrew opinii wielu jest niezbędne, żeby każdy miał zapewnioną wolność?

⁵ Wielu uważa, że prawdziwa wolność oznacza robienie wszystkiego, na co ma się ochotę, bez względu na konsekwencje. Według definicji podanej w The World Book Encyclopedia wolność to „możliwość podejmowania decyzji i ich realizowania”. Dalej wyjaśniono tam: „Z prawnego punktu widzenia ludzie są wolni, gdy społeczeństwo nie narzuca im niesłusznych, niepotrzebnych i nierozsądnych ograniczeń”. W praktyce oznacza to, że aby każdy w społeczeństwie miał zapewnioną wolność, pewne granice są niezbędne. W związku z tym nasuwa się pytanie: Kto ma prawo ustalać, jakie ograniczenia są słuszne, potrzebne i rozsądne?

6. (a) Dlaczego tylko Jehowa ma wolność absolutną? (b) Jaką wolność mają ludzie i dlaczego?

⁶ Przede wszystkim powinniśmy pamiętać, że tylko Bóg Jehowa jest wolny w sensie absolutnym. Dlaczego tak jest? Ponieważ stworzył cały wszechświat i ma nad nim pełną władzę (1 Tym. 1:17; Obj. 4:11). Przypomnij sobie piękne słowa króla Dawida opisujące wyjątkową i wzniosłą pozycję, jaką zajmuje wyłącznie Jehowa (odczytaj 1 Kronik 29:11, 12). Wszystkie stworzenia w niebie i na ziemi podlegają pewnym ograniczeniom, więc mogą mieć tylko względną wolność. Muszą uznawać, że Bóg jest najwyższym autorytetem i ma prawo ustalać, jakie ograniczenia są słuszne, potrzebne i rozsądne. Jehowa skorzystał z tego prawa, kiedy stworzył ludzi.

7. Jakie czynności sprawiają nam radość?

⁷ Chociaż na początku Adam i Ewa cieszyli się znaczną wolnością, to jednak podlegali pewnym ograniczeniom. Niektóre z nich były oczywiste. Na przykład aby żyć, musieli oddychać, jeść i spać. Czy z tego powodu czuli, że brakuje im wolności? Nie, bo Jehowa zadbał, żeby nawet wykonywanie takich podstawowych czynności sprawiało im radość i zadowolenie (Ps. 104:14, 15; Kazn. 3:12, 13). Kto z nas nie lubi odetchnąć świeżym powietrzem, zjeść ulubionego posiłku lub obudzić się po dobrze przespanej nocy? Robimy te wszystkie konieczne rzeczy bez poczucia, że nas ograniczają. Tak samo było w wypadku Adama i Ewy.

8. Jaki nakaz Bóg dał pierwszej parze ludzkiej i dlaczego?

⁸ Jehowa polecił Adamowi i Ewie zaludnić ziemię i się o nią troszczyć (Rodz. 1:28). Czy ten nakaz w jakiś sposób ograbiał ich z wolności? Oczywiście, że nie. Umożliwiał im uczestniczenie w realizacji zamierzenia Stwórcy — mogli przeobrażać ziemię w rajski dom zamieszkany przez doskonałych ludzi (Izaj. 45:18). Obecnie jeśli ktoś pozostaje w stanie wolnym albo jeśli małżeństwo decyduje, że nie będzie miało dzieci, nie jest to sprzeczne z wolą Jehowy. Jednak większość ludzi zakłada rodziny i wychowuje dzieci, mimo że wiąże się to z wyzwaniami (1 Kor. 7:36-38). Dlaczego? Ponieważ spodziewają się, że przyniesie im to szczęście i satysfakcję (Ps. 127:3). Adam z Ewą mogli cieszyć się swoim małżeństwem i życiem rodzinnym przez całą wieczność.

9. Dlaczego zakaz z Rodzaju 2:17 nie był niesłuszny, niepotrzebny ani nierozsądny?

⁹ Jehowa dał Adamowi i Ewie także pewien zakaz i jasno określił karę za jego złamanie. Powiedział: „Co do drzewa poznania dobra i zła — z niego nie wolno ci jeść, bo w dniu, w którym z niego zjesz, z całą pewnością umrzesz” (Rodz. 2:17). Czy ten zakaz był niesłuszny, niepotrzebny i nierozsądny? Czy ograbiał Adama i Ewę z wolności? W żadnym wypadku. Wielu biblistów zwraca uwagę na jego głęboki sens. Jak zauważono w pewnym opracowaniu, zakaz ten „nasuwa wniosek, że tylko Bóg wie, co dla ludzi jest dobre (...), a co nie (...). Żeby zaznawać ‚dobra’, powinni oni ufać Bogu i okazywać Mu posłuszeństwo. Jeśli się zbuntują, będą zmuszeni sami decydować, co jest dobre (...), a co nie”. Jednak jest to odpowiedzialność, której ciężaru ludzie nie są w stanie udźwignąć.

10. Dlaczego nie należy mylić wolnej woli z prawem do ustalania, co jest dobre, a co złe?

¹⁰ Obecnie wielu ludzi uważa, że dany przez Jehowę zakaz pozbawiał Adama wolności — że nie mógł on robić tego, co chciał. Jednak nie należy mylić wolnej woli z prawem do ustalania, co jest dobre, a co złe. Adam z Ewą mieli swobodę wyboru: mogli posłuchać Boga albo nie. Ale tylko Jehowa ma pełne prawo ustalać, co jest dobre, a co złe. Właśnie to symbolizowało „drzewo poznania dobra i zła”, które rosło w ogrodzie Eden (Rodz. 2:9). Musimy przyznać, że nie zawsze potrafimy przewidzieć rezultaty naszych wyborów — nie wiemy, czy będą dobre. Dlatego tak często widzimy, że mimo najlepszych intencji ludzie podejmują decyzje, których efektem są tragedie, cierpienia i rozpacz (Prz. 14:12). Niemałe znaczenie mają nasze ograniczenia. Kiedy Jehowa zabronił Adamowi i Ewie jedzenia owocu z „drzewa poznania dobra i zła”, w gruncie rzeczy życzliwie pokazał im, jak korzystać z prawdziwej wolności. Jak oni na to zareagowali?

11, 12. Dlaczego wybór dokonany przez Adama i Ewę skończył się katastrofą? Zilustruj to przykładem.

¹¹ Pierwsi ludzie nie posłuchali Jehowy. Ewa nie była w stanie oprzeć się kuszącej obietnicy Szatana: „Wasze oczy na pewno się otworzą i na pewno staniecie się podobni do Boga, będziecie znali dobro i zło” (Rodz. 3:5). Czy wybór, jakiego dokonali Adam i Ewa, poszerzył zakres ich wolności? Nie — nie dał im tego, co obiecywał Szatan. Szybko się przekonali, że odrzucenie zwierzchnictwa Jehowy i niezależność ma katastrofalne skutki (Rodz. 3:16-19). Dlaczego? Po prostu Jehowa nie dał ludziom prawa do samodzielnego ustalania, co jest dobre, a co złe (odczytaj Przysłów 20:24; Jeremiasza 10:23).

¹² Zilustrujmy to przykładem pilota samolotu. Żeby bezpiecznie dotrzeć do celu, zazwyczaj musi się trzymać ustalonego toru lotu. Współczesne przyrządy umożliwiają mu utrzymywanie łączności z kontrolerami lotów oraz nawigowanie. Ale jeśli zignoruje otrzymywane wskazówki i poleci inną trasą, skutki mogą być katastrofalne. Właśnie tak zrobili Adam i Ewa. Zignorowali wskazówki od Boga i wybrali własną drogę. Jaki był rezultat? Skończyło się to katastrofą — ściągnęli grzech i śmierć na siebie i na swoje przyszłe potomstwo (Rzym. 5:12). Chcieli sami o sobie decydować, ale to nie dało im większej swobody. Wręcz przeciwnie, utracili prawdziwą wolność, którą otrzymali od Boga.

13, 14. W jaki sposób można osiągnąć prawdziwą wolność?

¹³ Niektórzy mogą myśleć, że im więcej wolności, tym lepiej, ale trzeba pamiętać, że jeśli nic jej nie ogranicza, staje się niebezpieczna. To prawda, że wolność przynosi wiele korzyści, jednak nikt nie chciałby żyć w świecie, gdzie nie ma żadnych ograniczeń. W The World Book Encyclopedia zauważono: „Prawa obowiązujące w każdym społeczeństwie tworzą skomplikowany system pozostających w równowadze swobód i ograniczeń”. Słowo „skomplikowany” dobrze opisuje sytuację. Pomyślmy o niezliczonych tomach spisanych praw oraz armii prawników i sędziów potrzebnych do ich interpretowania i egzekwowania.

¹⁴ Tymczasem Jezus Chrystus powiedział, że prawdziwą wolność można osiągnąć w prosty sposób: „Jeżeli pozostajecie w moim słowie, to rzeczywiście jesteście moimi uczniami i poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli” (Jana 8:31, 32). Tak więc trzeba spełnić dwa warunki: 1) przyjąć prawdę, której nauczał, i 2) zostać jego uczniem. Dzięki temu będziemy naprawdę wolni. Ale od czego? Jezus wyjaśnił: „Każdy, kto grzeszy, jest niewolnikiem grzechu. Jeżeli więc Syn was wyzwoli, to będziecie rzeczywiście wolni” (Jana 8:34, 36).

15. Dlaczego można powiedzieć, że wolność, którą obiecał Jezus, to prawdziwa wolność?

¹⁵ Wolność, którą Jezus obiecał swoim uczniom, daleko przewyższa społeczną i polityczną wolność, o jaką zabiega dziś większość ludzi. Słowa: „Jeżeli więc Syn was wyzwoli, to będziecie rzeczywiście wolni”, odnoszą się do wyzwolenia z najgorszej niewoli, jakiej kiedykolwiek zaznali ludzie — z niewoli grzechu. Grzech nie tylko sprawia, że robimy to, co złe, ale też powstrzymuje nas od robienia tego, co dobre, oraz od wykorzystywania całego naszego potencjału. Dlatego można powiedzieć, że jesteśmy niewolnikami grzechu, a skutkiem tego jest frustracja, ból, cierpienie i śmierć (Rzym. 6:23). Boleśnie odczuwał to apostoł Paweł (odczytaj Rzymian 7:21-25). Dopóki nie zostaniemy uwolnieni z pęt grzechu, nie możemy liczyć na prawdziwą wolność, jaką cieszyli się pierwsi ludzie.

16. Kiedy będziemy naprawdę wolni?

¹⁶ Wypowiedź Jezusa: „Jeżeli pozostajecie w moim słowie”, wskazuje, że aby zostać przez niego wyzwolonym, trzeba spełnić pewne wymagania, innymi słowy podporządkować się pewnym ograniczeniom. Jako oddani słudzy Boga, zaparliśmy się samych siebie i postanowiliśmy żyć w obrębie granic wytyczonych przez nauki Chrystusa (Mat. 16:24). Prawdziwej wolności, o której mówił Jezus, zaznamy wtedy, kiedy w pełni zostanie wobec nas zastosowana ofiara okupu.

17. (a) Co nada naszemu życiu prawdziwy sens? (b) Co omówimy w następnym artykule?

¹⁷ Kiedy podporządkowujemy się naukom Jezusa, nasze życie nabiera prawdziwego sensu. Co więcej, otwierają się przed nami widoki na całkowite wyzwolenie z niewoli grzechu i śmierci (odczytaj Rzymian 8:1, 2, 20, 21). W następnym artykule omówimy, jak mądrze korzystać ze swojej wolności obecnie, żeby móc już zawsze przynosić chwałę Jehowie, Bogu prawdziwej wolności.