1, 2. Dlaczego w tym systemie rzeczy zawsze będą biedni ludzie?

DZISIEJSZY system ekonomiczny jest brutalny i niesprawiedliwy. Młodzi ludzie często nie mogą znaleźć pracy. Wielu ryzykuje życie, żeby dostać się do krajów bardziej rozwiniętych. Ubóstwo jest powszechne — nawet w zamożnych państwach. Przepaść między bogatymi a biednymi wciąż się powiększa. Według niedawnych szacunków 1 procent najbogatszych ludzi na świecie posiada więcej niż pozostałe 99 procent. Chociaż trudno potwierdzić takie dane, wszyscy dobrze wiemy, że mnóstwo ludzi żyje w skrajnej nędzy, natomiast inni mają tyle, że mogliby zapewnić sobie byt przez setki lat. Do tych smutnych realiów pasują słowa Jezusa: „Biednych (...) zawsze macie u siebie” (Marka 14:7). Dlaczego istnieją takie dysproporcje?

² Jezus wiedział, że sytuacja ekonomiczna się nie zmieni, dopóki nie nadejdzie Królestwo Boże. Chciwy system handlowy — zobrazowany w Biblii przez „wędrownych kupców” — razem z religią i polityką wchodzi w skład świata Szatana (Obj. 18:3). Chociaż słudzy Boży są całkowicie oddzieleni od polityki i religii fałszywej, większość nie może w pełni odciąć się od świata handlu.

3. Jakie pytania przeanalizujemy?

³ Jako chrześcijanie powinniśmy przeanalizować swój stosunek do świata handlu. Pomogą nam w tym następujące pytania: Jak sposobem korzystania z rzeczy materialnych możemy pokazać, że jesteśmy wierni wobec Boga? Jak ograniczyć kontakt ze światem handlu? Jakie przeżycia pokazują, że obecnie słudzy Jehowy całkowicie Mu ufają?

4, 5. (a) W jakiej sytuacji znalazł się szafarz z przykładu Jezusa? (b) Do czego Jezus zachęcił swoich naśladowców?

⁴ Odczytaj Łukasza 16:1-9. Przykład o nieprawym szafarzu podany przez Jezusa daje nam dużo do myślenia. Po tym, jak wspomniany szafarz został oskarżony o niegospodarność, okazał praktyczną mądrość — zabiegał o przyjaźń ludzi, którzy mogliby mu pomóc po utracie stanowiska *. Oczywiście Jezus nie sugerował, że aby przetrwać w tym świecie, jego uczniowie muszą się uciekać do nieprawego postępowania. Powiedział, że robią tak „synowie tego systemu rzeczy”. Ale posłużył się tym przykładem, bo chciał przekazać słuchaczom ważną prawdę.

⁵ Podając przykład o szafarzu, który znalazł się nagle w trudnym położeniu, Jezus zdawał sobie sprawę, że większość jego naśladowców będzie musiała zarabiać na utrzymanie w tym niesprawiedliwym świecie. Dlatego ich zachęcił: „Czyńcie sobie przyjaciół za pomocą nieprawego bogactwa, żeby — gdy go zabraknie — [Jehowa i Jezus] przyjęli was do wiecznotrwałych miejsc zamieszkania”. Czego uczymy się z rady Jezusa?

6. Skąd wiemy, że dzisiejszy system ekonomiczny nie jest częścią zamierzenia Bożego?

⁶ Jezus nie wyjaśnił, dlaczego nazwał bogactwo „nieprawym”, jednak z Biblii jasno wynika, że pogoń za zyskiem nie była częścią zamierzenia Bożego. Jehowa obficie zapewnił Adamowi i Ewie wszystko, czego potrzebowali (Rodz. 2:15, 16). Później, kiedy na zbór namaszczonych chrześcijan w I wieku oddziaływał duch święty, „nikt nie mówił, że to, co posiada, jest jego własnością, lecz wszystko mieli wspólne” (Dzieje 4:32). Prorok Izajasz zapowiadał, że w przyszłości wszyscy ludzie będą mogli bez przeszkód korzystać z zasobów ziemi (Izaj. 25:6-9; 65:21, 22). Ale zanim to nastąpi, naśladowcy Jezusa potrzebują praktycznej mądrości, żeby zapewniać sobie byt za pomocą „nieprawego bogactwa”, a jednocześnie podobać się Bogu.

7. Jaką radę znajdujemy w Łukasza 16:10-13?

⁷ Odczytaj Łukasza 16:10-13. Szafarz z omawianego przykładu pozyskiwał przyjaciół dla osobistych korzyści. Jednak Jezus zachęcał swoich naśladowców, żeby ‛czynili sobie przyjaciół’ w niebie dla niesamolubnych celów. W kolejnych słowach powiązał korzystanie z „nieprawego bogactwa” z wiernością wobec Boga. Chciał podkreślić, że możemy ‛okazać się wierni’, gdy właściwie korzystamy z rzeczy materialnych. Jak można to robić?

8, 9. Jak niektórzy okazują się wierni, korzystając z „nieprawego bogactwa”? Podaj przykłady.

⁸ Jednym ze sposobów, w jakie możemy okazać się wierni, jest wspieranie dobrowolnymi datkami ogólnoświatowej działalności kaznodziejskiej (Mat. 24:14). Pewna dziewczynka z Indii miała skarbonkę, do której co jakiś czas wrzucała monety; rezygnowała nawet z nowych zabawek. Kiedy skarbonka była pełna, dziewczynka przekazała pieniądze na dzieło głoszenia. Brat z tego samego kraju, który uprawia orzechy kokosowe, dostarczył dużą ich ilość zespołowi tłumaczącemu nasze publikacje na język malajalam. Uznał, że skoro Biuro Tłumaczeń i tak kupuje kokosy, to on może je sprezentować i w ten sposób dać coś więcej niż pieniądze. To dobry przykład przejawiania praktycznej mądrości. Podobnie bracia w Grecji regularnie przywożą do Betel oliwę z oliwek, ser i inne produkty.

⁹ Brat ze Sri Lanki, który obecnie mieszka za granicą, udostępnił swoją posiadłość na zebrania i zgromadzenia. Mieszkają tam też słudzy pełnoczasowi. Co prawda wymaga to od tego brata wyrzeczeń, ale z jego szczodrości korzystają osoby, które mają skromne środki materialne. W jednym z krajów, w których nasza działalność jest ograniczona, bracia udostępniają swoje domy na Sale Królestwa. Dzięki temu nie trzeba płacić za wynajem, co jest znacznym ułatwieniem dla pionierów i innych mniej zamożnych osób.

10. Jakie korzyści odnosimy z przejawiania szczodrości?

¹⁰ Podane przykłady dowodzą, że słudzy Boży są ‛wierni w najmniejszym’ — w sposobie korzystania z rzeczy materialnych, które są mniej cenne niż bogactwo duchowe (Łuk. 16:10). Co przyjaciele Jehowy myślą o zdobywaniu się na takie poświęcenia? Rozumieją, że okazywanie szczodrości pozwoli im zyskać prawdziwe bogactwo (Łuk. 16:11). Siostra, która regularnie przekazuje datki na działalność kaznodziejską, opowiada: „Dzięki okazywaniu szczodrości zaszła we mnie niezwykła zmiana. Zauważyłam, że hojność pod względem materialnym idzie w parze z hojnością w innych dziedzinach — chętniej przebaczam i okazuję innym większą cierpliwość, a także łatwiej mi radzić sobie z rozczarowaniami i przyjmować rady”. Wielu przekonało się, że szczodrość wzbogaca pod względem duchowym (Ps. 112:5; Prz. 22:9).

11. (a) Dlaczego możemy powiedzieć, że szczodre dawanie świadczy o praktycznej mądrości? (b) W jakim sensie wśród sług Jehowy dochodzi do „wyrównania”? (Zobacz ilustrację tytułową).

¹¹ Robienie użytku z rzeczy materialnych do popierania spraw Królestwa jest oznaką praktycznej mądrości z jeszcze innego powodu. W ten sposób wykorzystujemy swoje warunki, żeby pomagać innym. Niektórzy posiadają środki materialne, ale nie mogą podjąć służby pełnoczasowej ani usługiwać za granicą. Satysfakcję daje im świadomość, że składając datki, wspierają innych w służbie (Prz. 19:17). Ofiarowane pieniądze umożliwiają wydawanie publikacji i rozwój dzieła głoszenia w biednych krajach, w których wiele osób poznaje prawdę. Na przykład w Kongu, Rwandzie i na Madagaskarze bracia przez lata często musieli wybierać, czy kupią jedzenie dla rodziny, czy Biblię, która niekiedy kosztowała tyle co tygodniowa lub miesięczna pensja. Obecnie dzięki datkom i temu, że następuje „wyrównanie” — ‛nadmiar jednych rekompensuje niedostatek drugich’ — organizacja Jehowy finansuje tłumaczenie i dystrybucję Biblii. Egzemplarz tej Księgi mogą otrzymać wszyscy członkowie zboru oraz osoby zainteresowane (odczytaj 2 Koryntian 8:13-15). Zarówno ofiarodawcy, jak i obdarowani zacieśniają przyjaźń z Jehową.

12. Jak Abraham dowiódł, że ufa Bogu?

¹² Innym sposobem zacieśniania przyjaźni z Jehową jest ograniczanie kontaktu ze światem handlu oraz zabieganie o prawdziwe bogactwo. Abraham, wierny sługa Boży z czasów starożytnych, ze względu na przyjaźń z Jehową posłusznie opuścił zamożne Ur i zamieszkał w namiotach (Hebr. 11:8-10). Ufał, że źródłem prawdziwego bogactwa jest Bóg, i dlatego nie szukał korzyści materialnych (Rodz. 14:22, 23). Do przejawiania takiego zaufania zachęcał Jezus, kiedy powiedział młodemu bogaczowi: „Jeśli chcesz być doskonały, idź, sprzedaj swoje mienie i daj biednym, a będziesz miał skarb w niebie, i chodź, bądź moim naśladowcą” (Mat. 19:21). Mężczyzna ten nie miał takiej wiary jak Abraham. Ale inne osoby udowodniły, że całkowicie ufają Bogu.

13. (a) Jakiej rady Paweł udzielił Tymoteuszowi? (b) Jak obecnie możemy stosować radę Pawła?

¹³ Jedną z osób przejawiających wiarę był Tymoteusz. Paweł nazwał go „wzorowym żołnierzem Chrystusa Jezusa”, a potem powiedział: „Nikt, kto służy jako żołnierz, nie wdaje się w interesy handlowe związane z życiem, ażeby zyskać uznanie tego, który go powołał na żołnierza” (2 Tym. 2:3, 4). Do rady tej starają się stosować również dzisiejsi naśladowcy Jezusa, w tym ponadmilionowa armia sług pełnoczasowych. Nie ulegają presji reklam ani otaczającego ich świata, ale pamiętają o zasadzie: „Kto się zapożycza, jest sługą człowieka udzielającego pożyczki” (Prz. 22:7). Szatan pragnie, żebyśmy stali się niewolnikami świata handlu i poświęcali mu cały swój czas i energię. Niektóre decyzje finansowe mogą nas uwiązać na długie lata. Duży kredyt mieszkaniowy, wysokie raty za samochód, a nawet wystawne wesele mogą być bardzo dużym obciążeniem finansowym. Przejawiamy praktyczną mądrość, kiedy upraszczamy życie, unikamy długów i zmniejszamy wydatki. W rezultacie nie pozwalamy, żeby świat handlu nas zniewolił, i możemy bez przeszkód służyć Bogu (1 Tym. 6:10).

14. Na co powinniśmy być gotowi? Objaśnij to na przykładach.

¹⁴ Prowadzenie prostego życia wymaga ustalenia priorytetów. Pewne małżeństwo miało dobrze prosperujące przedsiębiorstwo, ale pragnęło wrócić do służby pełnoczasowej. Postanowili sprzedać firmę, motorówkę i inne rzeczy. Później zgłosili się do pomocy przy budowie Biura Głównego w Warwick. Szczególną radość dała im możliwość współpracy w Betel z córką i zięciem, a przez kilka tygodni również z rodzicami męża, którzy też pomagali przy wspomnianej budowie. Pionierka z Kolorado znalazła zatrudnienie w banku w niepełnym wymiarze godzin. Przełożeni cenili sobie jej pracę i zaproponowali stanowisko na cały etat z trzykrotnie większą pensją. Jednak siostra ta chciała w pełni skoncentrować się na służbie, dlatego odrzuciła ofertę. To tylko kilka przykładów niezliczonych poświęceń, na które zdobywają się słudzy Jehowy. Kiedy jesteśmy gotowi stawiać sprawy Królestwa na pierwszym miejscu, pokazujemy, że przyjaźń z Bogiem oraz bogactwo duchowe cenimy bardziej niż to, co oferuje nam świat handlu.

15. Jakie skarby dają największą satysfakcję?

¹⁵ Posiadanie wielu dóbr materialnych niekoniecznie świadczy o uznaniu Bożym. Jehowa błogosławi tym, którzy są „bogaci w szlachetne uczynki” (odczytaj 1 Tymoteusza 6:17-19). Na przykład Lucia z Włoch dowiedziała się, że w Albanii potrzeba więcej głosicieli, i w 1993 roku się tam przeprowadziła *. Nie wiedziała, jak zarobi na utrzymanie, ale całkowicie polegała na Jehowie. Nauczyła się albańskiego i pomogła ponad 60 osobom poznać prawdę. Większość sług Bożych nie usługuje na tak owocnych terenach. Jednak wszystko, co robimy, żeby pomagać innym zaprzyjaźnić się z Jehową, ma nieprzemijającą wartość (Mat. 6:20).

16. (a) Co czeka świat handlu? (b) Jak to, co wiemy o przyszłości, powinno wpływać na nasz stosunek do rzeczy materialnych?

¹⁶ O „nieprawym bogactwie” Jezus powiedział: „Gdy go zabraknie”, a nie „jeśli go zabraknie” (Łuk. 16:9). Upadki banków i krachy ekonomiczne w dniach ostatnich są niczym w porównaniu z wydarzeniami, które niedługo rozegrają się w skali ogólnoświatowej. Cały system Szatana — polityka, religia i świat handlu — upadnie. Prorocy Ezechiel i Sofoniasz zapowiedzieli, że złoto oraz srebro, na których przez wieki opierał się świat handlu, staną się bezwartościowe (Ezech. 7:19; Sof. 1:18). Jak byśmy się czuli, gdybyśmy pod koniec życia uświadomili sobie, że poświęciliśmy prawdziwe bogactwo, żeby zgromadzić „nieprawe bogactwo” tego świata? Być może tak jak człowiek, który przez całe życie pracował, by zarobić dużo pieniędzy, a potem dowiedział się, że są one fałszywe (Prz. 18:11). „Nieprawe bogactwo” w końcu przeminie. Dlatego nie strać okazji, żeby za pomocą rzeczy materialnych ‛czynić sobie przyjaciół’ w niebie. Wszystko, co robimy na rzecz Królestwa Bożego, wzbogaca nas pod względem duchowym.

17, 18. Jaką nagrodę otrzymają przyjaciele Jehowy?

¹⁷ Kiedy nastanie Królestwo Boże, znikną kredyty, opłaty za wynajem i opiekę zdrowotną. Nikomu nie zabraknie jedzenia. Ziemska rodzina Jehowy będzie mogła w pełni korzystać z zasobów naszej planety. Ludzie przestaną gromadzić złoto, srebro czy drogocenne kamienie, żeby się na nich wzbogacić — będą one już tylko ozdobami. Każdy uzyska dostęp do wysokiej jakości drewna, kamieni i metali, które posłużą do budowy pięknych domów. Inni będą nam pomagać dla czystej przyjemności, a nie z chęci zysku. Dzielenie się bogactwami naturalnymi stanie się czymś normalnym.

¹⁸ To tylko część bezcennej nagrody przewidzianej dla tych, którzy są przyjaciółmi Jehowy i Jego Syna. Radość ziemskich sług Boga będzie bezgraniczna, kiedy usłyszą słowa Jezusa: „Chodźcie, pobłogosławieni przez mego Ojca, odziedziczcie królestwo przygotowane dla was od założenia świata” (Mat. 25:34).