1. Do jakiej zmiany doszło w niektórych krajach w ostatnich dziesięcioleciach?

PRZEZ tysiące lat większość ludzi na świecie wyznawała jakąś religię. Jednak w ostatnich dziesięcioleciach daje się zaobserwować znaczącą zmianę. Coraz więcej ludzi nie uważa się za osoby religijne. W pewnych krajach większa część ludności deklaruje, że nie należy do żadnej religii * (Mat. 24:12).

2. Jakie mogą być przyczyny tego, że tak wiele osób jest niereligijnych?

² Dlaczego coraz więcej ludzi uważa się za niereligijnych *? Być może część z nich rozpraszają przyjemności albo troski życia (Łuk. 8:14). Niektórzy przestali wierzyć w Boga. Inni wierzą w Boga, ale uważają, że religia to przeżytek, nie ma wpływu na życie ludzi i kłóci się z nauką i rozsądnym myśleniem. Być może słyszą od przyjaciół, nauczycieli albo osób znanych z mediów, że życie powstało na skutek ewolucji, ale rzadko kiedy mają okazję poznać logiczne argumenty przemawiające za wiarą w Boga. Jeszcze innych od religii odpycha postawa duchownych, którzy zabiegają o władzę i pieniądze. Są też kraje, gdzie wszelką działalność religijną oficjalnie ogranicza rząd.

3. Co jest celem tego artykułu?

³ Jezus oczekuje, że będziemy ‛pozyskiwać uczniów wśród ludzi ze wszystkich narodów’ (Mat. 28:19). Jak możemy pomóc osobom niereligijnym pokochać Boga i zostać uczniami Chrystusa? Musimy mieć świadomość, że reakcja danej osoby na dobrą nowinę może zależeć od tego, gdzie się wychowała. Na przykład ludzie pochodzący z Europy mogą reagować inaczej niż ci pochodzący z Azji. Dlaczego? W Europie wiele osób wie coś na temat Biblii i na pewno już kiedyś zetknęło się z poglądem, że wszystko zostało stworzone przez Boga. Ale w Azji większość ludzi niewiele wie o Biblii lub nie wie o niej nic i może nie wierzyć w Stwórcę. Celem tego artykułu jest pomóc nam dotrzeć do serc ludzi, których spotykamy w służbie, niezależnie od ich pochodzenia.

4. Dlaczego możemy być pozytywnie nastawieni?

⁴ Bądź pozytywnie nastawiony. Każdego roku sporo niereligijnych kiedyś osób zostaje Świadkami Jehowy. Wiele z nich już wcześniej kierowało się wysokimi miernikami moralnymi i czuło odrazę do obłudy religijnej. Inni nie kierowali się takimi zasadami i często musieli pozbyć się złych nawyków. Tak czy inaczej, możemy być pewni, że z pomocą Jehowy odnajdziemy tych, którzy mają „właściwe nastawienie serca, potrzebne do uzyskania życia wiecznego” (Dzieje 13:48; 1 Tym. 2:3, 4).

5. Co często sprawia, że ludzie dobrze reagują na nasze orędzie?

⁵ Bądź życzliwy i taktowny. Często ludzie dobrze reagują na nasze orędzie nie ze względu na to, co mówimy, ale ze względu na to, jak to mówimy. Podoba im się, że jesteśmy mili, taktowni i naprawdę interesujemy się ich dobrem. Nie zmuszamy ich, żeby nas wysłuchali. Staramy się raczej zrozumieć, jak zapatrują się na religię. Na przykład niektórzy mogą nie lubić rozmawiać o religii z nieznajomymi. Innym może się wydawać, że pytanie kogoś o opinię na temat Boga to oznaka złych manier. Jeszcze inni mogą się czuć zażenowani, że ktoś zobaczy, jak czytają Biblię, szczególnie ze Świadkami Jehowy. Jakkolwiek by było, staramy się brać pod uwagę uczucia takich osób (2 Tym. 2:24, przypis).

6. Jak apostoł Paweł wykazał się elastycznością i jak możemy go naśladować?

⁶ Co możemy zrobić, jeśli wygląda na to, że ktoś czuje się nieswojo, kiedy używamy takich słów jak „Biblia”, „stwarzanie”, „Bóg” czy „religia”? Możemy naśladować apostoła Pawła i dostosować się do takich osób. Kiedy Paweł rozmawiał z Żydami, powoływał się na Słowo Boże. Ale kiedy na Areopagu rozmawiał z greckimi filozofami, nie nawiązywał do Biblii bezpośrednio (Dzieje 17:2, 3, 22-31). Czy możemy robić podobnie? Jeśli spotkasz kogoś, kto nie akceptuje Biblii, może najlepiej będzie nie nawiązywać do niej bezpośrednio. A jeśli widzisz, że ktoś czuje się niekomfortowo, kiedy inni widzą, jak czyta z tobą Biblię, spróbuj pokazywać mu wersety w sposób bardziej dyskretny, na przykład na urządzeniu elektronicznym.

7. Co być może będziemy musieli zrobić, żeby naśladować przykład Pawła opisany w 1 Koryntian 9:20-23?

⁷ Bądź wyrozumiały i słuchaj. Musimy starać się zrozumieć, jakie czynniki wpłynęły na ludzi, z którymi rozmawiamy (Prz. 20:5). Wróćmy do przykładu Pawła. Dorastał wśród Żydów. Ale żeby dotrzeć do pogan — ludzi, którzy niewiele wiedzieli o Jehowie i Jego Słowie — musiał zmienić swój sposób głoszenia. Żeby lepiej zrozumieć ludzi na naszym terenie, być może będziemy musieli dowiedzieć się o nich czegoś więcej albo poradzić się doświadczonych członków zboru (odczytaj 1 Koryntian 9:20-23).

8. Jak można zacząć rozmowę o Biblii?

⁸ Naszym celem jest odnalezienie osób, którym „warto poświęcić uwagę” (Mat. 10:11). Żeby go osiągnąć, musimy pytać ludzi o zdanie, a potem uważnie słuchać. Pewien brat z Anglii pyta ludzi o ich opinie w takich sprawach, jak prowadzenie szczęśliwego życia małżeńskiego, wychowywanie dzieci czy radzenie sobie z niesprawiedliwością. Po wysłuchaniu odpowiedzi mówi: „Co pan myśli o takiej radzie zapisanej prawie 2000 lat temu?”. Potem bez używania słowa „Biblia” pokazuje dobrze dobrane wersety na swoim telefonie.

9. Jak moglibyśmy pomóc ludziom, którzy zazwyczaj unikają rozmawiania o Bogu?

⁹ Możemy trafić do serc ludzi, którzy zazwyczaj unikają rozmawiania o Bogu, jeśli poruszymy coś, co jest im bliskie. Na przykład wiele osób zachwyca się przyrodą. Moglibyśmy więc powiedzieć: „Pewnie pan wie, że do powstania wielu wynalazków doszło dzięki temu, że naukowcy podpatrzyli coś, co już istniało w przyrodzie. Na przykład twórcy mikrofonów badają budowę i działanie ucha, a twórcy kamer badają oko. Jak pan uważa, od kogo tak naprawdę uczą się inżynierowie, kiedy wyciągają wnioski z tego, jak zbudowane są uszy i oczy?”. Po uważnym wysłuchaniu odpowiedzi moglibyśmy dodać: „Bardzo mnie zaintrygowały słowa pewnego starożytnego poety. Napisał on: ‚Czy Ten, który stworzył ucho, nie słyszy? Czy Ten, który ukształtował oko, nie widzi? (...) To On przekazuje ludziom wiedzę!’. Niektórzy naukowcy dochodzą do podobnego wniosku i wierzą w stwarzanie” (Ps. 94:9, 10). Następnie moglibyśmy pokazać film z serwisu jw.org^® ze znajdującej się w sekcji „Wywiady i doświadczenia” serii „Poglądy na pochodzenie życia” (patrz: PUBLIKACJE > MATERIAŁY FILMOWE). Albo moglibyśmy zaproponować broszurę Czy życie zostało stworzone? lub Pochodzenie życia — pięć pytań, które warto rozważyć.

10. Jak jeszcze moglibyśmy zacząć rozmowę z kimś, kto nie chce rozmawiać o Bogu?

¹⁰ Większość ludzi wyczekuje lepszej przyszłości. Ale wielu obawia się, że ziemia zostanie zniszczona albo nie będzie się nadawała do zamieszkania. Nadzorca podróżujący z Norwegii mówi, że ludzie, którzy nie chcą rozmawiać o Bogu, często chętnie rozmawiają o panujących na świecie warunkach. Po przywitaniu mówi on: „Co pan myśli o naszych perspektywach na lepszą przyszłość? Czy możemy mieć nadzieję, że sytuacja się poprawi dzięki politykom, naukowcom czy może jeszcze komuś innemu?”. Po wysłuchaniu odpowiedzi czyta albo cytuje werset, który zapowiada lepszą przyszłość. Niektórzy rozmówcy są zaskoczeni biblijną obietnicą, że ziemia nigdy nie ulegnie zniszczeniu, a dobrzy ludzie będą na niej żyli wiecznie (Ps. 37:29; Kazn. 1:4).

11. Dlaczego powinniśmy starać się dostosowywać nasz sposób głoszenia do poszczególnych osób i jak możemy naśladować przykład Pawła opisany w Rzymian 1:14-16?

¹¹ Powinniśmy starać się dostosowywać nasz sposób głoszenia do poszczególnych osób. Dlaczego? Ponieważ każdy człowiek jest inny. To, co interesuje jednego, drugiego może odpychać. Niektórzy nie mają nic przeciwko rozmawianiu o Bogu czy Biblii, ale drudzy lepiej zareagują, gdy poruszymy najpierw inny temat. W każdym wypadku powinniśmy wykorzystywać nadarzające się sytuacje, żeby rozmawiać z najróżniejszymi ludźmi (odczytaj Rzymian 1:14-16). Poza tym musimy pamiętać, że to dzięki Jehowie prawda rozwija się w sercach właściwie nastawionych osób (1 Kor. 3:6, 7).

12. Co możemy robić, żeby trafić do serc osób pochodzących z Azji, które nie myślały o Stwórcy?

¹² Wielu głosicieli na całym świecie spotyka ludzi pochodzących z Azji, w tym tych, którzy mieszkają w krajach, gdzie władze ograniczają działalność religii. W pewnych krajach azjatyckich wiele osób nigdy tak naprawdę nie myślało o Stwórcy. Część z nich jest ciekawa i od razu zgadza się na studium biblijne, ale inni na początku nie są zainteresowani poznawaniem czegoś nowego. Jak możemy dotrzeć do ich serc? Niektórzy głosiciele przekonali się, że dobrze jest zacząć od zwykłej rozmowy, okazać komuś osobiste zainteresowanie, a dopiero potem w odpowiedniej chwili opowiedzieć, jak ich życie zmieniło się na lepsze dzięki stosowaniu jakiejś zasady biblijnej.

13. Co sprawia, że niektórzy zaczynają się interesować Biblią? (Zobacz ilustrację na stronie tytułowej).

¹³ Wiele osób może zainteresować się Biblią dzięki zawartym w niej praktycznym radom (Kazn. 7:12). Siostra, która w Nowym Jorku odwiedza ludzi mówiących językiem chińskim (mandaryńskim), mówi: „Staram się interesować ludźmi i ich słuchać. Gdy na przykład ktoś powie, że niedawno przeprowadził się z innego kraju, czasem pytam: ‚Jak się pani tu odnajduje? Czy już znalazła pani pracę? Czy miejscowi dobrze panią traktują?’”. Niekiedy otwiera to jej drogę, żeby podzielić się jakąś myślą z Biblii. W odpowiedniej chwili siostra ta pyta: „A co pani zdaniem najbardziej pomaga utrzymywać dobre relacje z ludźmi? Czy mogłabym pokazać pewne przysłowie z Biblii? Brzmi ono: ‚Początek sprzeczki jest jak otwieranie tamy, zanim więc wybuchnie kłótnia, odejdź’. Czy pani zdaniem ta rada może się przydać w dbaniu o relacje z innymi?” (Prz. 17:14). Takie rozmowy mogą nam pomóc znaleźć ludzi, którzy chcieliby się dowiedzieć czegoś więcej.

14. Jak pewien brat z Dalekiego Wschodu pomaga ludziom, którzy mówią, że nie wierzą w Boga?

¹⁴ A co z tymi, którzy mówią nam, że nie wierzą w Boga? Brat, który ma duże doświadczenie w głoszeniu osobom niereligijnym na Dalekim Wschodzie, wyjaśnia: „Zazwyczaj kiedy ktoś tutaj mówi, że nie wierzy w Boga, to ma na myśli, że nie oddaje czci tradycyjnym bóstwom. Dlatego najczęściej się z nim zgadzam, że większość bóstw ludzie wymyślili sami i nie są one prawdziwe. Często czytam werset z Jeremiasza 16:20: ‚Czy człowiek może sobie zrobić bogów, skoro tak naprawdę nie są oni bogami?’. Następnie pytam: ‚Skąd możemy wiedzieć, który bóg jest prawdziwy, a który wymyślony przez człowieka?’. Uważnie słucham, a potem czytam Izajasza 41:23: ‚Powiedzcie, co się stanie w przyszłości, a przekonamy się, czy jesteście bogami’. Później pokazuję przykład tego, jak Jehowa przepowiadał przyszłość”.

15. Czego uczymy się z przykładu brata mieszkającego w Azji Wschodniej?

¹⁵ Pewien brat z Azji Wschodniej stosuje podczas odwiedzin ponownych następującą metodę. Mówi: „Pokazuję rozmówcom przykłady mądrości zawartej w Biblii i spełnione proroctwa, zwracam też uwagę na prawa rządzące wszechświatem. Wyjaśniam, jak to wszystko wskazuje na istnienie mądrego Stwórcy. Kiedy ktoś taki zaczyna myśleć, że Bóg faktycznie może istnieć, pokazuję mu, co Biblia mówi o Jehowie”.

16. Dlaczego zgodnie z Hebrajczyków 11:6 osoby, z którymi studiujemy, muszą wierzyć w Boga i mieć zaufanie do Biblii? Jak możemy im pomagać rozwijać taką wiarę i zaufanie?

¹⁶ Kiedy studiujemy Biblię z osobami niereligijnymi, musimy stopniowo pomagać im uwierzyć, że Bóg istnieje (odczytaj Hebrajczyków 11:6). Musimy im też pomagać budować zaufanie do Biblii. Może to wymagać wielokrotnego powtarzania pewnych nauk. Być może na każdym studium będziemy musieli wspominać o dowodach na to, że Biblia jest Słowem Bożym. Może to polegać na krótkiej dyskusji o tym, jak spełniły się proroctwa biblijne, jakie zawiera ona przykłady ścisłości pod względem naukowym i historycznym albo jak nam pomaga w życiu codziennym.

17. Jaki wpływ na ludzi może mieć nasza miłość?

¹⁷ Pomagamy innym zostać uczniami Chrystusa, kiedy niezależnie od tego, czy są religijni, czy nie, okazujemy im miłość (1 Kor. 13:1). Kiedy ich uczymy, naszym celem jest pokazanie, że Bóg ich kocha i chce, żeby oni kochali Jego. Każdego roku tysiące ludzi, którzy wcześniej nie interesowali się religią, zostaje ochrzczonych, bo nauczyli się kochać Boga. Dlatego bądź pozytywnie nastawiony i z miłością interesuj się wszystkimi ludźmi. Słuchaj ich. Staraj się ich zrozumieć. Swoim przykładem pokazuj, jak być naśladowcą Chrystusa.