1, 2. Jak zgodnie z Mateusza 5:11 powinniśmy patrzeć na próby?

 JEZUS obiecał swoim naśladowcom, że będą naprawdę szczęśliwi. Zarazem jednak ostrzegł ich, że będą przechodzić próby (Mat. 10:22, 23; Łuk. 6:20-23). To, że jesteśmy uczniami Chrystusa, rzeczywiście daje nam radość. Ale jak się czujemy na myśl o sprzeciwie ze strony rodziny, prześladowaniach ze strony władz albo presji ze strony współpracowników czy kolegów szkolnych? Zrozumiałe, że może to wzbudzać w nas niepokój.

² Normalnie nikt nie cieszy się z prześladowań. Tymczasem do czegoś takiego zachęca nas Słowo Boże. Na przykład uczeń Jakub napisał, że kiedy przechodzimy próby, nie powinniśmy czuć się przytłoczeni, tylko uważać to za powód do radości (Jak. 1:2, 12). A Jezus powiedział, że możemy być szczęśliwi nawet w czasie prześladowań (odczytaj Mateusza 5:11). Jak więc zachować radość mimo prób? Dużo się nauczymy z przeanalizowania kilku myśli z listu ucznia Jakuba do pierwszych chrześcijan. Najpierw jednak zastanówmy się, przed jakimi wyzwaniami stawali tamci chrześcijanie.

3. Co się stało krótko po tym, jak Jakub został uczniem Jezusa?

³ Krótko po tym, jak Jakub, przyrodni brat Jezusa, został jego uczniem, chrześcijanie w Jerozolimie spotkali się z gwałtownym sprzeciwem (Dzieje 1:14; 5:17, 18). A kiedy zamordowano Szczepana, wielu z nich uciekło z miasta i ‛rozproszyło się po całej Judei i Samarii’. Niektórzy dotarli nawet na Cypr i do Antiochii (Dzieje 7:58 do 8:1; 11:19). Możemy sobie tylko wyobrażać, jakie trudności wtedy przechodzili. Mimo to gdziekolwiek się znaleźli, dalej gorliwie głosili dobrą nowinę i w całym imperium rzymskim powstawały nowe zbory (1 Piotra 1:1). Ale czekały ich jeszcze cięższe czasy.

4. Jakie jeszcze próby przechodzili pierwsi chrześcijanie?

⁴ Pierwsi chrześcijanie musieli znosić wiele różnych prób. Na przykład około roku 50 n.e. cesarz Klaudiusz nakazał wszystkim Żydom opuścić Rzym. Dlatego chrześcijanie pochodzenia żydowskiego byli zmuszeni zostawić swoje domy i przenieść się gdzie indziej (Dzieje 18:1-3). Około roku 61 apostoł Paweł napisał o swoich współwyznawcach, że znosili ‛publiczne obelgi, uwięzienie i grabież mienia’ (Hebr. 10:32-34). Poza tym, tak jak wszyscy inni ludzie, zmagali się z biedą i chorobami (Rzym. 15:26; Filip. 2:25-27).

5. Na jakie pytania odpowiemy?

⁵ Kiedy Jakub przed rokiem 62 pisał swój list, dobrze wiedział, jakie próby przechodzą jego bracia i siostry. Jehowa natchnął go, żeby udzielił im praktycznych rad, które pomogłyby im zachować radość. Przeanalizujmy teraz List Jakuba i odpowiedzmy na pytania: Jaką radość Jakub miał na myśli? Co mogłoby nas z niej ograbić? I jak dzięki mądrości, wierze i odwadze będziemy w stanie zachować radość bez względu na to, jakie spotykają nas próby?

6. Dlaczego zgodnie z Łukasza 6:22, 23 w czasie prób możemy się cieszyć?

⁶ Ludzie często uzależniają swoje szczęście od tego, czy mają dobre zdrowie, dużo pieniędzy i udane życie rodzinne. Jednak radość, o której pisał Jakub, nie zależy od sytuacji, w jakiej ktoś się znajduje — to owoc ducha Bożego (Gal. 5:22). To głębokie poczucie szczęścia wynikające ze świadomości, że podobamy się Jehowie i naśladujemy Jezusa (odczytaj Łukasza 6:22, 23; Kol. 1:10, 11). Można ją porównać do płomienia w lampie, który płonie nawet wtedy, gdy lampę wystawi się na działanie wiatru albo deszczu. Podobnie jest z naszą radością — płonie w naszych sercach niezależnie od tego, co się dzieje w naszym życiu. Nie przygasa, kiedy mamy problemy ze zdrowiem albo brakuje nam pieniędzy. I nie znika, kiedy członkowie rodziny albo inni ludzie z nas szydzą albo się nam sprzeciwiają. Za każdym razem, gdy przeciwnicy próbują ją stłumić, ona jeszcze bardziej rośnie. Próby, które przechodzimy z powodu swoich przekonań, potwierdzają, że jesteśmy prawdziwymi naśladowcami Chrystusa (Mat. 10:22; 24:9; Jana 15:20). Właśnie dlatego Jakub napisał: „Moi bracia, cieszcie się, gdy was spotykają różne próby” (Jak. 1:2).

7, 8. Jaką korzyść możemy odnieść z prób?

⁷ Jakub wskazał też na inny powód, dla którego chrześcijanie są gotowi znosić nawet najcięższe próby. Stwierdził: „Dzięki takim próbom wiary rodzi się wytrwałość” (Jak. 1:3). Próby są jak ogień używany do hartowania stali. Kiedy stalowe ostrze umieszcza się w ogniu, a potem schładza, staje się mocniejsze. Podobnie kiedy wytrwale znosimy próby, umacnia się nasza wiara. To dlatego Jakub napisał: „Wytrwałość niech dopełni swojego dzieła, żebyście byli zupełni i pod każdym względem zdrowi” (Jak. 1:4). Gdy widzimy, że w czasie prób nasza wiara staje się silniejsza, znosimy je z radością.

⁸ W swoim liście Jakub wyjawia również, co mogłoby nas pozbawić radości. O jakie wyzwania chodzi i jak możemy im sprostać?

9. Dlaczego potrzebujemy mądrości?

⁹ Problem: Nie wiesz, co masz zrobić. W czasie prób może nam być niełatwo podejmować decyzje, które spodobają się Jehowie, przyniosą korzyść naszym braciom i siostrom i pozwolą nam zachować lojalność (Jer. 10:23). Potrzebujemy mądrości, żeby wiedzieć, co robić i co mówić, kiedy inni się nam sprzeciwiają. Gdybyśmy tego nie wiedzieli, moglibyśmy poczuć się zniechęceni i szybko stracić radość.

10. Co według Jakuba 1:5 musimy robić, żeby zyskać mądrość?

¹⁰ Rozwiązanie: Proś Jehowę o mądrość. Jeśli mamy znosić próby z radością, musimy prosić Jehowę o mądrość do podejmowania dobrych decyzji (odczytaj Jakuba 1:5). A co wtedy, gdy mamy wrażenie, że Jehowa nie odpowiada nam od razu? Nie przestawajmy Go prosić. On się za to nie rozgniewa. Jeśli modlimy się o mądrość, by wytrwale znosić próby, szczodrze nam jej udzieli (Ps. 25:12, 13). Nasz niebiański Ojciec widzi, przez co przechodzimy, wczuwa się w nasze położenie i jest gotowy nam pomóc. To dla nas wielki powód do radości! A jak Jehowa może dać nam mądrość?

11. Co jeszcze musimy robić, żeby otrzymać mądrość?

¹¹ Jehowa daje nam mądrość za pośrednictwem swojego Słowa (Prz. 2:6). Żeby ją otrzymać, musimy studiować Biblię i oparte na niej publikacje. Ale nie chodzi tylko o zdobywanie wiedzy. Musimy też korzystać z niej w praktyce, stosując się do rad Jehowy. Jakub napisał: „Bądźcie nie tylko słuchaczami, ale i wykonawcami słowa” (Jak. 1:22). Kiedy tak robimy, coraz bardziej widać, że jesteśmy nastawieni pokojowo, rozsądni i miłosierni (Jak. 3:17). A te przymioty pomagają nam radzić sobie z każdą próbą i nie tracić przy tym radości.

12. Dlaczego to ważne, żebyśmy dobrze znali Biblię?

¹² Słowo Boże jest jak lustro. Pozwala nam dostrzec, nad czym powinniśmy pracować i jak to robić (Jak. 1:23-25). Na przykład podczas studium możemy sobie uświadomić, że musimy bardziej nad sobą panować. Z pomocą Jehowy możemy nauczyć się reagować łagodnie i nie dać nikomu ani niczemu wytrącić się z równowagi. Gdy jesteśmy łagodni, lepiej radzimy sobie z próbami. Łatwiej nam myśleć trzeźwo i podejmować właściwe decyzje (Jak. 3:13). Jakie to więc ważne, żebyśmy dobrze znali Biblię!

13. Dlaczego powinniśmy analizować przeżycia osób opisanych w Biblii?

¹³ Czasami uczymy się na własnych błędach. Ale taki sposób nauki jest bolesny. Znacznie lepiej uczyć się z przykładów innych osób — czy to negatywnych, czy pozytywnych. Dlatego Jakub zachęca nas do analizowania przeżyć takich postaci biblijnych, jak Abraham, Rachab, Hiob czy Eliasz (Jak. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18). Ci lojalni słudzy Jehowy nie pozwolili, żeby próby ograbiły ich z radości. Ich przykład dowodzi, że z pomocą Jehowy my też przetrwamy każdą próbę.

14, 15. Dlaczego nie możemy ignorować swoich wątpliwości?

¹⁴ Problem: Nachodzą cię wątpliwości. Możliwe, że trudno nam zrozumieć coś, o czym mówi Słowo Boże. Albo Jehowa nie odpowiada na nasze modlitwy w taki sposób, jak byśmy chcieli. Może to wzbudzać w nas wątpliwości. Jeśli je zignorujemy, osłabią naszą wiarę i zaszkodzą naszej więzi z Jehową (Jak. 1:7, 8). Mogą nawet sprawić, że stracimy nadzieję na przyszłość.

¹⁵ Apostoł Paweł porównał naszą nadzieję do kotwicy (Hebr. 6:19). Podczas sztormu kotwica utrzymuje statek w miejscu i nie pozwala mu zdryfować na skały. Ale jest użyteczna tylko wtedy, gdy jej łańcuch nie ma żadnych uszkodzeń. Tak jak rdza osłabia łańcuch kotwicy, tak wątpliwości osłabiają naszą wiarę. Kiedy ktoś ma wątpliwości i spotyka się ze sprzeciwem, może stracić wiarę w to, że Jehowa spełni swoje obietnice. A gdy straci wiarę, straci też nadzieję. Jakub napisał, że kto wątpi, „jest podobny do fali morskiej, którą wiatr miota tu i tam” (Jak. 1:6). Taka osoba prawdopodobnie w ogóle nie będzie odczuwać radości.

16. Co powinniśmy zrobić, jeśli mamy jakieś wątpliwości?

¹⁶ Rozwiązanie: Rozwiej swoje wątpliwości i umocnij wiarę. Działaj zdecydowanie. W czasach Eliasza Izraelici wahali się, komu powinni służyć. Eliasz powiedział im: „Jak długo będziecie niezdecydowani? Jeśli Jehowa jest prawdziwym Bogiem, to idźcie za Nim, a jeśli Baal, to idźcie za nim!” (1 Król. 18:21). My też musimy podjąć zdecydowane działania. Powinniśmy zbadać fakty i utwierdzić się w przekonaniu, że Jehowa jest prawdziwym Bogiem, Biblia Jego Słowem, a Świadkowie Jehowy Jego ludem (1 Tes. 5:21). Dzięki temu rozwiejemy swoje wątpliwości i umocnimy wiarę. Gdybyśmy potrzebowali pomocy, poprośmy o nią starszych. Żeby zachować radość ze służenia Jehowie, musimy działać zdecydowanie!

17. Co się stanie, gdy stracimy odwagę?

¹⁷ Problem: Jesteś zniechęcony. Słowo Boże mówi: „Jeśli w czasie trudności się zniechęcisz, twoje siły będą marne” (Prz. 24:10). Hebrajskie słowo przetłumaczone tu na „zniechęcić się” może też oznaczać „stracić odwagę”. Gdy stracisz odwagę, szybko stracisz też radość.

18. Z czym wiąże się wytrwałość?

¹⁸ Rozwiązanie: Ufaj Jehowie, że da ci odwagę. Potrzebujemy odwagi, żeby wytrwale znosić próby (Jak. 5:11). Używane przez Jakuba słowo tłumaczone na „wytrwałość” nasuwa myśl o niezachwianym trwaniu na swoim miejscu. Może tworzyć w umyśle obraz żołnierza, który odważnie opiera się wrogowi — nie cofa się ani na krok, bez względu na to, jak zaciekle jest atakowany.

19. Czego się uczymy z przykładu apostoła Pawła?

¹⁹ Wspaniały przykład odwagi i wytrwałości dał apostoł Paweł. Czasami czuł się słaby. Był jednak w stanie wytrwale znosić próby, bo ufał Jehowie, a On dodawał mu niezbędnych sił (2 Kor. 12:8-10; Filip. 4:13). Tak samo może być z nami. Jeśli pokornie przyznajemy, że potrzebujemy pomocy Jehowy, On również nam doda sił i odwagi (Jak. 4:10).

20, 21. Czego możemy być pewni?

²⁰ Możemy być pewni, że próby, jakie przechodzimy, nie są karą od Jehowy. Jakub zaznacza: „Niech nikt w czasie prób nie mówi: ‚To Bóg zsyła na mnie próby’. Bo ani Bóg nie może być poddawany próbie przez coś złego, ani też sam nikogo w ten sposób nie poddaje próbie” (Jak. 1:13). Jeśli jesteśmy o tym przekonani, jeszcze bardziej zbliżamy się do naszego kochającego Ojca (Jak. 4:8).

²¹ Jehowa „się nie zmienia” (Jak. 1:17). Wspierał w próbach pierwszych chrześcijan i dla nas będzie robił to samo. Gorąco proś Go o mądrość, wiarę i odwagę. On odpowie na twoje modlitwy. A wtedy z Jego pomocą na pewno zachowasz radość w czasie prób!