1, 2. Czego pewien brat nauczył się o udzielaniu rad?

 WIELE lat temu dwaj starsi odwiedzili siostrę, która od jakiegoś czasu opuszczała zebrania. Starszy, który prowadził rozmowę, przeczytał jej różne wersety dotyczące obecności na zebraniach. Uważał, że wizyta przebiegła bardzo dobrze, ale kiedy wychodzili, siostra powiedziała: „Nic nie rozumiecie”. Bracia udzielili jej rad, nawet nie próbując się dowiedzieć, przez co przechodzi. Dlatego uznała je za nietrafione.

² Ten starszy wspomina: „W tamtej chwili pomyślałem, że siostra nie okazała nam szacunku. Ale kiedy zacząłem się nad tym zastanawiać, uświadomiłem sobie, że zamiast przyjść do niej z właściwymi wersetami, powinienem przyjść z właściwymi pytaniami. Na przykład: ‚Co u ciebie słychać? Czy mogę coś dla ciebie zrobić?’”. Ten brat dużo się z tego nauczył. Dzisiaj jest troskliwym, współczującym pasterzem.

3. Kto w zborze może udzielać rad?

 ³ Jako pasterze to właśnie starsi są zobowiązani do tego, żeby w razie potrzeby udzielać rad. Czasami jednak muszą to zrobić inne osoby. Ktoś może udzielić opartej na Biblii rady swojemu przyjacielowi (Ps. 141:5; Prz. 25:12). Starsze siostry mogą „udzielać rad młodszym kobietom” w sprawach, o których wspomina List do Tytusa 2:3-5. I oczywiście rodzice powinni korygować swoje dzieci. Chociaż więc ten artykuł jest skierowany zwłaszcza do starszych zboru, wszyscy możemy odnieść z niego korzyść. Nauczymy się, jak udzielać rad w taki sposób, żeby były praktyczne, zachęcające i ‛rozweselały serce’ (Prz. 27:9).

4. Jakie sprawy omówimy w tym artykule?

⁴ W tym artykule omówimy cztery sprawy: 1) czym się kierować przy udzielaniu rad, 2) czy rada naprawdę jest potrzebna, 3) kto powinien udzielić rady oraz 4) jak udzielać skutecznych rad.

5. Kiedy rada starszego będzie łatwiejsza do przyjęcia? (1 Koryntian 13:4, 7).

⁵ Starsi kochają braci i siostry. Niekiedy okazują tę miłość, korygując kogoś, kto zaczyna schodzić na złą drogę (Gal. 6:1). Zanim jednak starszy porozmawia z taką osobą, warto, żeby przemyślał, co apostoł Paweł napisał o miłości: „Miłość jest cierpliwa i życzliwa. (...) Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, na wszystko ma nadzieję, wszystko przetrzymuje” (odczytaj 1 Koryntian 13:4, 7). Kiedy w świetle tych wersetów starszy przeanalizuje swoje pobudki, łatwiej mu będzie udzielić rady z właściwym nastawieniem. A wtedy osobie, która ją otrzyma, łatwiej będzie ją przyjąć, bo odczuje jego troskę (Rzym. 12:10).

6. Jaki dobry przykład zostawił apostoł Paweł?

⁶ Apostoł Paweł sam dał starszym dobry przykład. Kiedy bracia w Tesalonice potrzebowali rad, nie wahał się im ich udzielić. Ale w listach do nich najpierw ich pochwalił za ‛wierną pracę, pełen miłości trud, oraz wytrwałość’. Wziął też pod uwagę ich niełatwą sytuację — przyznał, że wie, jakie przechodzą prześladowania (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4). Napisał im nawet, że są wzorem dla innych chrześcijan (1 Tes. 1:8, 9). Jak bardzo musiały ich ucieszyć serdeczne pochwały Pawła! Nie mieli wątpliwości, że szczerze ich kocha. A to sprawiło, że rady, których udzielił im w obu listach, okazały się skuteczne (1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12).

7. Dlaczego ktoś mógłby negatywnie zareagować na radę?

⁷ Co mogłoby się zdarzyć, gdybyśmy nie udzielali rad we właściwy sposób? Pewien doświadczony starszy zauważył: „Niektórzy reagują negatywnie nie dlatego, że z samą radą jest coś nie tak, tylko dlatego, że nie udzielono jej w życzliwy sposób”. Czego się z tego uczymy? Radę o wiele łatwiej przyjąć wtedy, gdy wypływa z miłości, a nie z irytacji.

8. Jakie pytania powinien zadać sobie starszy, gdy zastanawia się, czy udzielić komuś rady?

⁸ Starsi nie mogą udzielać rad pochopnie. Zanim to zrobią, powinni zapytać siebie: „Czy naprawdę muszę zareagować? Czy mam pewność, że ta osoba postępuje niewłaściwie? Czy łamie zasady biblijne? A może po prostu różnimy się punktem widzenia?”. Starsi robią mądrze, jeśli unikają ‛pochopnego wypowiadania słów’ (Prz. 29:20). Jeżeli któryś z nich nie jest pewny, czy należy komuś udzielić rady, mógłby omówić z innym starszym, czy są do tego biblijne podstawy (2 Tym. 3:16, 17).

9. Czego uczymy się od Pawła o udzielaniu rad w sprawie ubioru i wyglądu? (1 Tymoteusza 2:9, 10).

⁹ Rozważmy przykład: Jakiś starszy jest zaniepokojony ubiorem albo wyglądem współwyznawcy. Mógłby zadać sobie pytanie: „Czy mam biblijne podstawy, żeby zareagować?”. Ponieważ wie, że musi być obiektywny, mógłby zapytać o zdanie innego starszego lub dojrzałego głosiciela. Mogliby razem omówić, co w tej sprawie napisał Paweł (odczytaj 1 Tymoteusza 2:9, 10). Podał on pewne ogólne zasady — wspomniał, że ubiór chrześcijanina powinien być przyzwoity i świadczyć o skromności i trzeźwości umysłu. Nie stworzył listy nakazów i zakazów. Rozumiał, że chrześcijanie mają prawo do kierowania się swoim gustem, jeśli tylko nie łamią zasad biblijnych. Żeby więc ocenić, czy rada jest potrzebna, starsi powinni się zastanowić, czy dana osoba przejawia w tej sprawie skromność i trzeźwość umysłu.

10. O czym powinniśmy pamiętać, jeśli chodzi o osobiste wybory innych?

¹⁰ Warto pamiętać, że dwóch dojrzałych chrześcijan może podjąć w tej samej sprawie dwie odmienne decyzje i że każda z nich może być do przyjęcia. Nie powinniśmy narzucać innym swojego zdania na temat tego, co jest dobre, a co złe (Rzym. 14:10).

11, 12. Nad czym powinien zastanowić się starszy, zanim udzieli komuś potrzebnej rady, i dlaczego?

¹¹ Jeżeli nie ulega wątpliwości, że rada jest potrzebna, to zachodzi następne pytanie: Kto powinien jej udzielić? Jeśli potrzebuje jej mężatka albo dziecko, starszy przedyskutuje to z głową rodziny *. Chrześcijanin ten może uznać, że sam zajmie się sprawą albo że chce być obecny przy rozmowie. Poza tym jak wspomnieliśmy w  akapicie 3, czasami lepiej jest, żeby starsza siostra udzieliła rady młodszej.

¹² Jest jeszcze jedna rzecz, nad którą powinien zastanowić się starszy: „Czy jestem odpowiednią osobą do udzielenia tej rady, czy raczej zostanie ona lepiej przyjęta od kogoś innego?”. Na przykład ktoś, kto zmaga się z niskim poczuciem własnej wartości, może lepiej zareagować na radę starszego, któremu nieobce są takie uczucia. Taki starszy prawdopodobnie okaże tej osobie więcej empatii, dzięki czemu łatwiej jej będzie przyjąć to, co powie. Oczywiście wszyscy starsi mają obowiązek zachęcać braci i siostry do wprowadzania niezbędnych zmian. Jeśli więc ktoś potrzebuje skorygowania na podstawie Biblii, najważniejsze jest, żeby zostało mu udzielone.

13, 14. Dlaczego starszy powinien umieć słuchać?

¹³ Bądź gotowy do słuchania. Kiedy starszy przygotowuje się do udzielenia rady, powinien się zastanowić: „Co wiem o sytuacji tej osoby? Co się dzieje w jej życiu? Czy może zmagać się z czymś, o czym nie wiem? Czego najbardziej by potrzebowała?”.

¹⁴ Tych, którzy udzielają rad, z pewnością dotyczy zasada zapisana w Liście Jakuba 1:19: „Każdy powinien być chętny do słuchania, nieskłonny do mówienia i nieskłonny do gniewu”. Starszy może zakładać, że zna wszystkie fakty, ale czy tak jest naprawdę? Księga Przysłów 18:13 przypomina: „Gdy ktoś odpowiada w jakiejś sprawie, zanim wysłucha faktów, jest to głupie i upokarzające”. Najlepiej dowiedzieć się o sytuacji danej osoby z jej własnych ust. Oznacza to, że zanim się coś powie, trzeba jej wysłuchać. Przypomnijmy sobie, czego nauczył się starszy wspomniany na wstępie tego artykułu. Zrozumiał, że nie powinien zaczynać wizyty od przedstawienia przygotowanego materiału, ale od zadania siostrze pytań w rodzaju: „Co u ciebie słychać? Czy mogę coś dla ciebie zrobić?”. Jeśli starsi poświęcają czas na poznanie faktów, to będą skuteczniej pomagać współwyznawcom i ich zachęcać.

15. Jak starsi mogą stosować zasadę z Przysłów 27:23?

¹⁵ Dobrze poznaj braci i siostry. Jak już mówiliśmy, żeby udzielić skutecznej rady, nie wystarczy przeczytać kilku wersetów albo podać jakiejś sugestii. Nasi współwyznawcy muszą czuć, że nam na nich zależy, że ich rozumiemy i chcemy im pomóc (odczytaj Przysłów 27:23). Starsi powinni dbać o bliskie relacje z braćmi i siostrami.

16. Co pomoże starszym udzielać skutecznych rad?

¹⁶ Starsi na pewno nie chcą sprawiać wrażenia, że są służbistami i zwracają się do braci i sióstr tylko wtedy, gdy chcą ich skorygować albo mają do nich jakąś sprawę. Zamiast tego regularnie z nimi rozmawiają i interesują się tym, co się dzieje w ich życiu. „Jeśli tak robisz”, zauważa doświadczony starszy, „masz z braćmi i siostrami przyjacielskie relacje. A wtedy, kiedy musisz udzielić im rady, jest ci o wiele łatwiej”. Z kolei osobie otrzymującej radę znacznie łatwiej ją przyjąć.

17. Zwłaszcza kiedy starszy musi być cierpliwy i życzliwy?

¹⁷ Bądź cierpliwy i życzliwy. Cierpliwość i życzliwość jest potrzebna zwłaszcza wtedy, gdy z początku ktoś odrzuca opartą na Biblii radę. W takiej sytuacji starszy nie powinien wpadać w irytację. Proroctwo dotyczące Jezusa zapowiadało: „Nie zmiażdży zgniecionej trzciny ani nie zgasi tlącego się knota” (Mat. 12:20). Starszy może więc prosić Jehowę w osobistych modlitwach, żeby pomógł potrzebującemu rady zrozumieć jej powody oraz wprowadzić ją w życie. Może trzeba będzie dać mu trochę czasu, żeby ją przemyślał. Jeśli starszy jest cierpliwy i życzliwy, to osoba, której stara się pomóc, nie skupi się na sposobie udzielenia rady, tylko na jej treści. Oczywiście każda rada powinna być oparta na Słowie Bożym.

18. (a) O czym powinniśmy pamiętać, jeśli chodzi o udzielanie rad? (b) Co powinni przedyskutować rodzice, zanim skorygują swoje dziecko? (Zobacz ilustrację do ramki).

¹⁸ Wyciągaj wnioski ze swoich błędów. Dopóki jesteśmy niedoskonali, nie będziemy w stanie doskonale stosować się do wskazówek podanych w tym artykule (Jak. 3:2). Będziemy popełniać błędy, ale powinniśmy starać się wyciągać z nich naukę. Jeśli nasi bracia i siostry czują, że ich kochamy, prawdopodobnie łatwiej im będzie nam przebaczyć, gdy powiemy lub zrobimy coś nie tak (zobacz też ramkę „ Do rodziców”).

19. Co możemy zrobić, żeby nasze rady ‛rozweselały serce’ naszych braci i sióstr?

¹⁹ Jak widać, udzielanie skutecznych rad nie jest łatwe. Jesteśmy niedoskonali i tak samo osoby, do których się zwracamy. Pamiętajmy więc o zasadach omówionych w tym artykule. Kierujmy się właściwymi pobudkami. Upewniajmy się, czy rada naprawdę jest potrzebna i czy jesteśmy odpowiednią osobą do jej udzielenia. Najpierw zadawajmy przemyślane pytania i uważnie słuchajmy, żeby zrozumieć sytuację współwyznawcy. Spróbujmy spojrzeć na sprawy z jego perspektywy. Bądźmy serdeczni i utrzymujmy z braćmi i siostrami przyjacielskie relacje. Pamiętajmy, jaki mamy cel: Chcemy, żeby nasze rady nie tylko były skuteczne, ale też ‛rozweselały serce’ (Prz. 27:9).