1. Czego rodzice chcą dla swoich dzieci?

 RODZICE, jesteśmy przekonani, że chcecie pomóc swoim dzieciom poznać i pokochać Jehowę. Ale Bóg jest niewidzialny. Co możecie zrobić, żeby wasze dzieci nabrały przekonania, że jest On realną Osobą, i żeby nawiązały z Nim bliską więź? (Jak. 4:8).

2. Jak rodzice mogą uczyć swoje dzieci o przymiotach Jehowy?

² Rodzice mogą pomóc dzieciom nawiązać z Jehową bliską więź, przede wszystkim studiując z nimi Biblię (2 Tym. 3:14-17). Jednak z tej Księgi dowiadujemy się, że młode osoby mogą uczyć się o Nim w jeszcze inny sposób. W Księdze Przysłów pewien ojciec najwyraźniej przypomina synowi, żeby nigdy nie tracił z oczu przymiotów Jehowy widocznych w dziełach stwórczych (Prz. 3:19-21). Omówmy kilka sposobów, na jakie rodzice mogą korzystać z dzieł stwórczych, żeby uczyć swoje dzieci o osobowości Jehowy.

3. W czym rodzice powinni pomagać dzieciom?

³ Biblia mówi o Jehowie: „Choć jest niewidzialny, to Jego przymioty (...) są wyraźnie widoczne już od stworzenia świata. Można je dostrzec dzięki temu, co zostało stworzone” (Rzym. 1:20). Rodzice, z pewnością lubicie spędzać czas z dziećmi na łonie natury. Przy tych okazjach pomagajcie im dostrzegać związek między tym, „co zostało stworzone”, a wspaniałymi cechami Jehowy. Zobaczmy, czego pod tym względem rodzice mogą się nauczyć od Jezusa.

4. Jak Jezus w swoim nauczaniu posługiwał się przykładami ze świata przyrody? (Łukasza 12:24, 27-30).

⁴ Zwróćmy uwagę, jak Jezus w swoim nauczaniu posługiwał się przykładami ze świata przyrody. Pewnego razu zachęcił swoich uczniów, żeby przyjrzeli się krukom i liliom (odczytaj Łukasza 12:24, 27-30). Mógł wspomnieć o jakimkolwiek zwierzęciu lub roślinie, ale wybrał takie, które były im dobrze znane. Uczniowie pewnie widzieli kruki na niebie, a lilie na łące. Być może nawet kiedy Jezus mówił o tych dziełach, wskazał na nie ręką. A co zrobił później? Podał swoim uczniom ważny wniosek dotyczący hojności i życzliwości ich niebiańskiego Ojca: tak jak Jehowa dba o ptaki i kwiaty, tak też zadba o to, żeby Jego lojalni słudzy mieli co jeść i w co się ubrać.

5. Jakich przykładów ze świata przyrody mogą używać rodzice, żeby uczyć swoje dzieci o Jehowie?

⁵ Rodzice, jak możecie naśladować Jezusa? Opowiadajcie swojemu dziecku o dziełach stwórczych, które wy szczególnie cenicie, na przykład o waszym ulubionym zwierzęciu lub roślinie. Pamiętajcie, żeby przy tym wyjaśniać, co te przykłady mówią nam o Jehowie. Potem możecie zapytać dziecko, jakie jest jego ulubione zwierzę lub roślina. Jeśli rozmawiacie z dzieckiem właśnie o tym, co mu się podoba, możliwe, że z większą uwagą będzie słuchać tego, czego uczycie je o Jehowie.

6. Czego możemy się nauczyć z przykładu mamy Christophera?

⁶ Czy rodzice muszą poświęcać dużo czasu na wyszukanie informacji o jakimś zwierzęciu lub roślinie, zanim powiedzą dzieciom, czego uczy nas to o Jehowie? Niekoniecznie. Jezus nie podał szczegółowych wyjaśnień na temat zwyczajów żywieniowych kruków czy budowy lilii. To prawda, że czasami twojemu dziecku może się spodobać głębsza rozmowa o przyrodzie. Ale niekiedy wystarczy prosty wniosek lub pytanie. Zwróćmy uwagę, co brat o imieniu Christopher wspomina ze swojego dzieciństwa: „Moja mama w prosty sposób zwracała uwagę na otaczającą nas przyrodę. Na przykład kiedy byliśmy w górach, mówiła: ‚Spójrzcie, jak duże i piękne są te góry! Czy Jehowa nie jest wspaniały?’. A kiedy byliśmy nad oceanem, mówiła: ‚Zobaczcie, jak ogromne są te fale! Czy Bóg nie ma wielkiej mocy?’”. Christopher dodaje: „Te proste, pobudzające do myślenia pytania miały na nas ogromny wpływ”.

7. Jak możesz uczyć swoje dziecko rozmyślania o dziełach stwórczych?

⁷ W miarę jak twoje dziecko dorasta, ucz je, żeby częściej zastanawiało się nad dziełami stwórczymi i wyciągało wnioski dotyczące osobowości Jehowy. Możesz wspomnieć o jakimś przykładzie z przyrody i zapytać dziecko: „Czego to uczy cię o Jehowie?”. Jego przemyślenia mogą cię zaskoczyć (Mat. 21:16).

8. Jaką możliwość mieli Izraelici, kiedy ‛szli drogą’?

⁸ Izraelici mieli uczyć swoje dzieci przykazań Jehowy, kiedy ‛szli drogą’ (Powt. Pr. 11:19). W starożytnym Izraelu drogi przebiegały przez wiejskie okolice pełne różnych zwierząt, ptaków i kwiatów. Podróżując tymi drogami, rodzice mieli możliwość rozbudzać zainteresowanie swoich dzieci tym, co stworzył Jehowa. Obecnie rodzice mogą robić podobnie. Zobaczmy, jak niektórym się to udaje.

9. Czego się uczysz od Punithy i Katii?

⁹ Mama o imieniu Punitha, która mieszka w dużym mieście w Indiach, zauważa: „Kiedy odwiedzamy naszą rodzinę na wsi, staramy się wykorzystywać tę okazję, żeby uczyć syna i córkę o wspaniałych dziełach stwórczych Jehowy. Wydaje mi się, że moim dzieciom łatwiej jest zwracać na nie uwagę, gdy są z dala od zatłoczonych ulic i miejskiego zgiełku”. Wasze dzieci na pewno nie zapomną czasu spędzonego z wami w pięknym otoczeniu. Katia, siostra z Mołdawii, mówi: „Moje najmilsze wspomnienia z dzieciństwa dotyczą wspólnych chwil z rodzicami na wsi. Jestem im wdzięczna, że od najmłodszych lat zachęcali mnie, żebym poświęcała czas na obserwowanie tego, co stworzył Jehowa, i dostrzeganie w tym Jego cech”.

10. Co mogą zrobić rodzice, którzy nie mają możliwości zabrać dzieci poza miasto? (Zobacz ramkę „ Pomoc dla rodziców”).

¹⁰ Co, jeśli nie możecie się wybrać poza miasto? Amol z Indii zauważa: „Tam, gdzie mieszkam, rodzice muszą pracować do późna, a podróż poza miasto jest kosztowna. Ale żeby obserwować to, co stworzył Jehowa, i porozmawiać o Jego osobowości, wystarczy spacer do parku czy wyjście na taras na dachu”. Gdy będziesz spostrzegawczy, na pewno uda ci się dostrzec niedaleko swojego domu dzieła stwórcze, które możesz pokazać swoim dzieciom (Ps. 104:24). Mogą to być na przykład ptaki, owady czy rośliny. Karina z Niemiec mówi: „Moja mama uwielbia kwiaty. Kiedy byłam mała, na każdym spacerze pokazywała mi jakiś piękny kwiat”. Rodzice, korzystajcie też z licznych filmów i publikacji o dziełach stwórczych, które zostały przygotowane przez naszą organizację z myślą o dzieciach. Bez względu na warunki pomagajcie swoim dzieciom dostrzegać to, co stworzył Jehowa. Rozważmy teraz kilka Jego cech, na które możecie zwracać uwagę.

11. Jak rodzice mogą pomagać dzieciom dostrzegać miłość Jehowy?

¹¹ Żeby pomóc dzieciom dostrzec miłość Jehowy, możesz wskazywać, w jak troskliwy sposób wiele zwierząt dba o swoje młode (Mat. 23:37). Możesz też zwracać uwagę na różnorodność, jaką widać w dziełach stwórczych. Cytowana wcześniej Karina dodaje: „Za każdym razem, kiedy szłyśmy na spacer, moja mama zachęcała mnie, żebym zwracała uwagę, jak wyjątkowy jest każdy kwiat i jak jego piękno świadczy o miłości Jehowy. Po latach nadal mam zwyczaj uważnie przyglądać się kwiatom — ich różnym kształtom i kolorom. Dalej mi to przypomina, jak bardzo Jehowa nas kocha”.

12. Jak zgodnie z Psalmem 139:14 rodzice mogą pomagać dzieciom dostrzegać mądrość Jehowy? (Zobacz też ilustrację).

¹² Pomagaj dzieciom dostrzegać mądrość Jehowy. Bez wątpienia Jego mądrość znacznie przewyższa naszą (Rzym. 11:33). Na przykład mógłbyś wytłumaczyć dziecku, jak woda w różnej postaci krąży w przyrodzie (Hioba 38:36, 37). Możesz też podkreślać, jak wspaniale zostało zaprojektowane ludzkie ciało (odczytaj Psalm 139:14). Tak właśnie zrobił ojciec o imieniu Władimir. Opowiada: „Pewnego razu nasz synek spadł z roweru i się skaleczył. Po kilku dniach rana się zagoiła. Razem z żoną wyjaśniliśmy mu, że Jehowa stworzył nasze ciała ze zdolnością regeneracji i że takiej zdolności nie mają rzeczy zrobione przez ludzi. Na przykład samochód po wypadku sam się nie naprawi. To przeżycie pomogło naszemu synowi zrozumieć, jak mądry jest Jehowa”.

13. Jak rodzice mogą pomagać dzieciom dostrzegać moc Jehowy? (Izajasza 40:26).

¹³ Jehowa zachęca nas, żebyśmy patrzyli na niebo i myśleli, jak dzięki Jego niezwykłej mocy cały wszechświat jest dobrze zorganizowany (odczytaj Izajasza 40:26). Do tego samego możesz zachęcać swoje dzieci. Siostra z Tajwanu o imieniu Tingting tak wspomina pewne wydarzenie z dzieciństwa: „Mama zabrała mnie kiedyś pod namiot. Poza miastem obserwowałyśmy rozgwieżdżone niebo. W tamtym okresie mojego życia martwiłam się, czy poradzę sobie z presją rówieśników i czy dam radę pozostać lojalna wobec Jehowy. Mama zachęciła mnie, żebym pamiętała o tym: tak jak Jehowa użył swojej mocy do stworzenia wszystkich tych gwiazd, tak użyje jej, żeby pomóc mi radzić sobie z różnymi próbami. Po tej wycieczce chciałam jeszcze lepiej poznać Jehowę i byłam zdecydowana Mu służyć”.

14. Jak rodzice mogą pomóc dzieciom dostrzegać, że Jehowa jest szczęśliwym Bogiem?

¹⁴ W dziełach stwórczych widać, że Jehowa jest radosnym Bogiem i ma poczucie humoru. Naukowcy zauważyli, że większość zwierząt, w tym ptaki i ryby, lubi się ze sobą bawić (Hioba 40:20). Czy twoje dziecko kiedyś śmiało się na widok takich zabaw? Być może obserwowało, jak kotek biegał za kłębkiem włóczki lub jak małe pieski bawiły się ze sobą. Następnym razem kiedy twoje dziecko wybuchnie śmiechem na widok takich figli, przypomnij mu, że służymy szczęśliwemu Bogu (1 Tym. 1:11).

15. Co zgodnie z Przysłów 20:5 może pomóc rodzicom dowiedzieć się, co myślą ich dzieci? (Zobacz też ilustrację).

¹⁵ Czasami rodzicom może być trudno rozmawiać z dziećmi tak, żeby otwarcie mówiły o swoich problemach. Jeśli tak jest w waszym wypadku, będziesz musiał dołożyć starań, żeby dowiedzieć się, co naprawdę myśli twoje dziecko (odczytaj Przysłów 20:5). Niektórzy rodzice zauważyli, że łatwiej jest im dotrzeć do dzieci, kiedy spędzają wspólnie czas na świeżym powietrzu. Jest tak między innymi dlatego, że mniej rzeczy rozprasza wtedy i dzieci, i rodziców. Masahiko z Tajwanu, który jest ojcem, wskazuje na jeszcze jeden powód: „Kiedy razem spędzamy czas na zewnątrz — chodząc po górach czy spacerując po plaży — nasze dzieci są zwykle bardziej zrelaksowane. Dzięki temu chętniej się przed nami otwierają, a my możemy dowiedzieć się, co myślą”. Wspomniana wcześniej Katia dodaje: „Po szkole mama często zabierała mnie do pięknego parku. W takiej sprzyjającej atmosferze łatwiej było mi się otworzyć i opowiedzieć o przeżyciach ze szkoły i o swoich zmartwieniach”.

16. Jak rodziny mogą odpoczywać w otoczeniu tego, co stworzył Jehowa?

¹⁶ Dzięki temu, co stworzył Jehowa, rodziny mogą odpoczywać i przyjemnie spędzać czas, a tym samym przybliżać się do siebie. Biblia mówi, że jest „czas śmiechu” i „czas pląsania” (Kazn. 3:1, 4, przypis). Jehowa stworzył piękne miejsca, gdzie możemy robić to, co sprawia nam przyjemność. Wiele rodzin lubi odwiedzać rezerwaty przyrody, jeździć na wieś, w góry czy na plażę. Dzieci zazwyczaj uwielbiają biegać i bawić się w parku, obserwować zwierzęta czy pływać w rzece, jeziorze lub morzu. Mamy naprawdę mnóstwo możliwości, żeby cieszyć się tym, co stworzył Jehowa!

17. Dlaczego rodzice powinni kierować uwagę swoich dzieci na dzieła stwórcze Jehowy?

¹⁷ W nowym świecie rodzice i dzieci będą w pełni cieszyć się dziełami stwórczymi. Nie będziemy się już bać zwierząt, a one nie będą się bały nas (Izaj. 11:6-9). Będziemy mogli bez końca cieszyć się tym, co stworzył Jehowa (Ps. 22:26). Rodzice, nie musicie jednak czekać do tego czasu. Kierujcie uwagę swoich dzieci na dzieła stwórcze i w ten sposób uczcie je o Jehowie. Bardzo możliwe, że wtedy zgodzą się ze słowami króla Dawida, który powiedział: „Jehowo, nie ma (...) dzieł takich jak Twoje” (Ps. 86:8).