1. W jakiej rodzinie dorastał Jakub?

 JAKUB, brat Jezusa, wychowywał się w silnej duchowo rodzinie *. Jego rodzice, Józef i Maria, bardzo kochali Jehowę i służyli Mu najlepiej, jak potrafili. Ale to nie wszystko. Jego starszy brat miał się stać obiecanym Mesjaszem. Należenie do takiej rodziny było wyjątkowym zaszczytem!

2. Jakie powody miał Jakub, żeby podziwiać swojego starszego brata?

² Jakub miał wiele powodów, żeby podziwiać swojego starszego brata (Mat. 13:55). Na przykład Jezus znał natchnione Pisma tak dobrze, że w wieku 12 lat zadziwił wykształconych nauczycieli z Jerozolimy (Łuk. 2:46, 47). Być może Jakub pracował z nim jako cieśla. Jeśli tak, to na pewno dobrze go poznał. Nathan Knorr * często powtarzał: „O człowieku dużo się dowiadujesz, kiedy z nim współpracujesz”. Jakub musiał też zauważać, że Jezus „nabywał mądrości, rozwijał się fizycznie i zjednywał sobie uznanie Boga i ludzi” (Łuk. 2:52). Można by się więc spodziewać, że zostanie jednym z jego pierwszych uczniów. Ale tak się nie stało.

3. Jaki stosunek Jakub miał do Jezusa w czasie jego ziemskiej służby?

³ W czasie ziemskiej służby Jezusa Jakub nie został jego uczniem (Jana 7:3-5). Mógł nawet być wśród jego krewnych, którzy twierdzili, że „stracił rozum” (Marka 3:21). I nic nie wskazuje na to, że towarzyszył Marii, kiedy Jezus umierał na palu męki (Jana 19:25-27).

4. Co teraz omówimy?

⁴ Później Jakub uwierzył w Jezusa i stał się szanowanym członkiem zboru chrześcijańskiego. W tym artykule omówimy, jaki dał nam przykład pod względem: 1) okazywania pokory i 2) umiejętnego nauczania.

5. Jak wpłynęło na Jakuba spotkanie ze zmartwychwstałym Jezusem?

⁵ Jak doszło do tego, że Jakub stał się lojalnym uczniem Jezusa? Po zmartwychwstaniu Jezus „ukazał się Jakubowi, następnie wszystkim apostołom” (1 Kor. 15:7). Był to punkt zwrotny w życiu Jakuba. Kiedy apostołowie czekali na wylanie ducha świętego w pewnym domu w Jerozolimie, on też był tam obecny (Dzieje 1:13, 14). Później miał zaszczyt usługiwać jako członek ciała kierowniczego (Dzieje 15:6, 13-22; Gal. 2:9). A przed rokiem 62 pod natchnieniem napisał do namaszczonych chrześcijan list. Z tego listu odnosimy korzyści również dzisiaj, bez względu na to, czy mamy nadzieję na życie w niebie, czy na ziemi (Jak. 1:1). Według żydowskiego historyka Józefa Flawiusza Jakub został stracony na rozkaz arcykapłana Annasza (syna Annasza). Zachował lojalność wobec Jehowy aż do końca swojego ziemskiego życia.

6. Czym Jakub różnił się od przywódców religijnych?

⁶ Jakub był pokorny. Skąd o tym wiemy? Porównajmy jego postawę z postawą większości przywódców religijnych. Kiedy dostrzegł niezaprzeczalne dowody na to, że Jezus jest Synem Bożym, pokornie je zaakceptował. Zupełnie inaczej zachowali się naczelni kapłani z Jerozolimy. Na przykład chociaż nie mogli zaprzeczyć, że Jezus wskrzesił Łazarza, to nie chcieli przyznać, że posłał go Jehowa. Przeciwnie, próbowali zabić zarówno jego samego, jak i Łazarza (Jana 11:53; 12:9-11). Później, gdy Jezus został wskrzeszony, starali się ukryć ten fakt przed ludźmi (Mat. 28:11-15). Pycha doprowadziła ich do odrzucenia Mesjasza.

7. Dlaczego musimy wystrzegać się pychy?

⁷ Wniosek: Wystrzegaj się pychy i bądź gotowy się uczyć. Tak jak z powodu choroby tętnice mogą stwardnieć i utrudniać pracę literalnemu sercu, tak z powodu pychy nasze symboliczne serce może popaść w zatwardziałość i sprawić, że przestaniemy reagować na wskazówki Jehowy. Serca faryzeuszy stały się tak nieczułe, że odrzucili jednoznaczne dowody świadczące o działaniu ducha Bożego (Jana 12:37-40). Pycha mogła ich pozbawić szans na życie wieczne (Mat. 23:13, 33). Jakie to ważne, żebyśmy pozwalali Słowu Bożemu oraz duchowi świętemu kształtować naszą osobowość, sposób myślenia i decyzje! (Jak. 3:17). Jakub był pokorny i dał się kształtować Jehowie. I jak się przekonamy, właśnie dzięki pokorze stał się umiejętnym nauczycielem.

8. Co pomoże nam stać się umiejętnymi nauczycielami?

⁸ Jakub nie uczył się w renomowanych szkołach. Przywódcy religijni z pewnością myśleli o nim to samo, co o apostołach Piotrze i Janie — że jest ‛niewykształcony i prosty’ (Dzieje 4:13). Ale Jakub stał się skutecznym nauczycielem, co wyraźnie wynika z treści jego listu. Być może tak jak on mamy skromne świeckie wykształcenie. Mimo to dzięki duchowi Jehowy i praktycznemu szkoleniu zapewnianemu przez Jego organizację my też możemy stać się umiejętnymi nauczycielami. Zastanówmy się, jaki przykład dał nam Jakub pod względem nauczania.

9. W jaki sposób Jakub nauczał?

⁹ Jakub nie używał wyszukanych słów ani skomplikowanych argumentów. W rezultacie ci, do których się zwracał, wiedzieli, co mają robić i w jaki sposób. Zobaczmy, jak prosto wyjaśnił chrześcijanom, że muszą być gotowi cierpliwie znosić niesprawiedliwość. Napisał: „Tych, którzy wytrwali, uznajemy za szczęśliwych. Słyszeliście o wytrwałości Hioba i wiecie, jaki rezultat zapewnił Jehowa — wiecie, że Jehowa okazuje głębokie współczucie i jest miłosierny” (Jak. 5:11). Zwróćmy uwagę, że Jakub powołał się na natchnione Słowo Boże. Posłużył się nim, żeby pomóc czytelnikom zrozumieć, że Jehowa zawsze nagradza tych, którzy tak jak Hiob są wobec Niego lojalni. Przekazał tę myśl, używając prostych słów i argumentów. W ten sposób skierował uwagę nie na siebie, tylko na Jehowę.

10. Jak między innymi możemy naśladować Jakuba w sposobie nauczania?

¹⁰ Wniosek: Nauczaj w sposób prosty i na podstawie Słowa Bożego. Nie chcemy imponować innym swoją wiedzą, ale raczej pokazywać im, jak mądry i troskliwy jest Jehowa (Rzym. 11:33). Osiągniemy ten cel, jeśli zawsze będziemy opierać się na Biblii. Na przykład zamiast mówić zainteresowanym, co sami zrobilibyśmy na ich miejscu, powinniśmy uczyć ich analizowania Biblii i wnikania w sposób myślenia i uczucia Jehowy. Do działania będzie ich wtedy motywować pragnienie podobania się Jehowie, a nie nam.

11. W czym uchybiali niektórzy chrześcijanie w czasach Jakuba i jakich rad on im udzielił? (Jakuba 5:13-15).

¹¹ Jakub był realistą. Jak wynika z jego listu, dobrze wiedział, że jego współwyznawcy mają nad czym pracować. Dał im jasne wskazówki, co powinni zmienić. Niektórzy ociągali się z wprowadzaniem rad w życie (Jak. 1:22). Inni faworyzowali bogatych (Jak. 2:1-3). A jeszcze inni nie panowali nad językiem (Jak. 3:8-10). Chrześcijanie ci poważnie uchybiali, jednak Jakub wierzył, że mogą się zmienić. Udzielił im rad w życzliwy, ale bezpośredni sposób. Zachęcił tych, którzy mieli problemy duchowe, żeby prosili o pomoc starszych (odczytaj Jakuba 5:13-15).

12. Jak możemy zachowywać pozytywne nastawienie do zainteresowanych?

¹² Wniosek: Bądź realistą, ale nie przestawaj myśleć o innych pozytywnie. Wielu osobom, z którymi studiujemy Biblię, może być trudno wprowadzać w czyn to, czego się uczą (Jak. 4:1-4). Mogą potrzebować czasu, żeby pozbyć się złych cech i zastąpić je dobrymi. Tak jak Jakub, musimy mieć odwagę, żeby im powiedzieć, jakich zmian powinni dokonać. Zarazem jednak musimy zachowywać pozytywne nastawienie i ufać, że Jehowa pociągnie do siebie pokorne osoby i udzieli im sił do uporządkowania życia (Jak. 4:10).

13. Z czego Jakub zdawał sobie sprawę zgodnie z Jakuba 3:2?

¹³ Jakub nie myślał o sobie zbyt dużo. Nie uważał, że skoro pochodzi z takiej rodziny i otrzymał takie zaszczytne zadania, to jest kimś wyjątkowym lub lepszym od współwyznawców. Zwracał się do nich słowami: „Moi kochani bracia” (Jak. 1:16, 19; 2:5). Nie próbował sprawiać wrażenia, że jest doskonały. Wręcz przeciwnie, napisał: „Wszyscy wielokrotnie popełniamy błędy” (odczytaj Jakuba 3:2 i przypis).

14. Dlaczego powinniśmy przyznawać się do błędów?

¹⁴ Wniosek: Pamiętaj, że wszyscy jesteśmy grzeszni. Nie możemy myśleć, że jesteśmy lepsi od tych, których nauczamy. Gdybyśmy sprawiali wrażenie doskonałych, nasz zainteresowany mógłby dojść do wniosku, że nigdy nie sprosta wymaganiom Bożym. Dlatego szczerze przyznawajmy, że nie zawsze jest nam łatwo trzymać się zasad biblijnych, i mówmy o tym, jak Jehowa pomaga nam pokonywać wyzwania. Wtedy zainteresowany zrozumie, że on też jest w stanie Mu służyć.

15. Jakich przykładów używał Jakub? (Jakuba 3:2-6, 10-12).

¹⁵ Jakub używał przykładów, które trafiały do serca. Na pewno robił to z pomocą ducha świętego, ale przypuszczalnie dużo się też pod tym względem nauczył od swojego starszego brata, Jezusa. Przykłady, którymi posłużył się w swoim liście, są proste, a płynące z nich lekcje jasne (odczytaj Jakuba 3:2-6, 10-12).

16. Dlaczego powinniśmy posługiwać się skutecznymi przykładami?

¹⁶ Wniosek: Posługuj się skutecznymi przykładami. Dzięki takim przykładom malujesz w umysłach słuchaczy obrazy. Pomagają im one zapamiętywać ważne prawdy biblijne. Jezus był mistrzem w posługiwaniu się skutecznymi przykładami, a jego brat Jakub go w tym naśladował. Omówmy jeden z przykładów podanych przez Jakuba i zobaczmy, dlaczego jest tak skuteczny.

17. Dlaczego przykład zapisany w Jakuba 1:22-25 jest tak skuteczny?

¹⁷ Odczytaj Jakuba 1:22-25. Przykład Jakuba o lustrze jest skuteczny z kilku powodów. Jakub chciał przekazać konkretną myśl: żeby odnieść korzyść ze Słowa Bożego, musimy robić coś więcej, niż tylko je czytać — musimy zgodnie z nim postępować. Nawiązał do sytuacji, którą jego czytelnicy mogli sobie łatwo wyobrazić — do przeglądania się w lustrze. Gdyby ktoś spojrzał w lustro i zauważył, że musi coś poprawić, a nic z tym nie zrobił, byłoby to głupie. Jaki wniosek Jakub wyciągnął z tego przykładu? Tak samo byłoby głupie, gdybyśmy czytali Słowo Boże i widzieli, że musimy coś zmienić w swojej osobowości, a nic z tym nie zrobili.

18. Jakie trzy rzeczy musimy brać pod uwagę, kiedy używamy przykładów?

¹⁸ Od Jakuba możesz się nauczyć trzech rzeczy: 1) upewnij się, że wybrany przez ciebie przykład pasuje do myśli, którą omawiasz; 2) wybierz przykład, który twoi słuchacze łatwo zrozumieją; 3) postaraj się, żeby wnioski płynące z twojego przykładu były oczywiste. Jeśli nie przychodzi ci do głowy odpowiedni przykład, zajrzyj do Skorowidza do publikacji Towarzystwa Strażnica. Pod hasłem „Przykłady” znajdziesz dziesiątki propozycji. Pamiętaj jednak, że przykłady są jak mikrofon — wzmacniają siłę przekazu. Dlatego używaj ich tylko do uwypuklenia kluczowych myśli. Oczywiście chcemy ulepszać umiejętność nauczania nie po to, żeby zwracać uwagę na siebie, tylko po to, żeby pomóc jak największej liczbie ludzi przyłączyć się do szczęśliwej rodziny Jehowy.

19. Jak możemy pokazać, że kochamy naszych duchowych braci i siostry?

¹⁹ Nie mieliśmy zaszczytu dorastać z doskonałym Synem Bożym tak jak Jakub, ale mamy zaszczyt służyć Jehowie razem z wielką rodziną naszych duchowych braci i sióstr. Okazujemy im miłość, kiedy z nimi przebywamy, uczymy się od nich i współpracujemy z nimi w głoszeniu i nauczaniu. Jeśli staramy się naśladować nastawienie, postępowanie i metody nauczania Jakuba, przynosimy chwałę Jehowie i pomagamy szczerym ludziom przybliżyć się do naszego kochającego niebiańskiego Ojca.