1-3. (a) Co ludzie często sądzą o swojej pracy? (b) Jaki pogląd na pracę przedstawia Biblia i jakie kwestie omówimy w tym rozdziale?

W DZISIEJSZYM świecie mało kto zalicza pracę do przyjemności. Ludzie często są zmuszeni mozolić się godzinami przy czymś, co niezbyt lubią. Nic dziwnego, że o kolejnym dniu pracy myślą z niechęcią. Czy jest możliwe, żeby takie osoby znalazły w wykonywanym zajęciu coś ciekawego, a nawet czerpały z niego satysfakcję?

² Słowo Boże zachęca, by na ciężką pracę patrzeć pozytywnie. Wskazuje, że zarówno ona sama, jak i jej owoce są błogosławieństwem. Salomon napisał, że ‛każdy człowiek powinien jeść i pić, i widzieć dobro za cały swój trud. Jest to dar Boży’ (Kaznodziei 3:13). Jehowa, który nas kocha i zawsze ma na względzie naszą pomyślność, pragnie, byśmy cieszyli się pracą i jej efektami. Aby ‛trwać w Jego miłości’, musimy trzymać się w życiu Jego poglądu na pracę oraz zasad, które w tej dziedzinie ustalił (Kaznodziei 2:24; 5:18).

³ W tym rozdziale rozważymy cztery kwestie: Co zrobić, żeby ‛widzieć dobro za swój trud’? Jaka praca nie przystoi prawdziwym chrześcijanom? Jak zachować równowagę między pracą świecką a sprawami duchowymi? I jaka działalność jest dziś najważniejsza? Najpierw jednak przyjrzyjmy się dwom najznakomitszym przykładom pracowitości — Jehowie Bogu i Jezusowi Chrystusowi.

4, 5. Jak Biblia wskazuje, że Jehowa nigdy nie jest bezczynny?

⁴ Jehowa jest niedoścignionym wzorem pracowitości. W Księdze Rodzaju 1:1 czytamy: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię”. Kiedy zakończył działalność stwórczą związaną z naszym globem, uznał jej rezultaty za „bardzo dobre” (Rodzaju 1:31). Innymi słowy, był w pełni usatysfakcjonowany tym, czego dokonał. Jako „szczęśliwy Bóg”, z pewnością czerpał z wydajnej pracy ogromną radość (1 Tymoteusza 1:11).

⁵ Nasz Bóg nigdy nie jest bezczynny. Długo po tym, jak przestał stwarzać, Jezus powiedział o Nim: „Ojciec mój działa aż dotąd” (Jana 5:17). A czym jest zajęty? Niewątpliwie podejmuje z nieba działania, by zapewniać ludziom kierownictwo i zaspokajać ich potrzeby. Doprowadził do powstania „nowego stworzenia” — w skład którego wchodzą chrześcijanie zrodzeni z ducha, mający panować z Jezusem w niebie (2 Koryntian 5:17). Realizuje swoje zamierzenie dotyczące ludzkości, dzięki czemu ci, którzy Go kochają, będą mogli żyć wiecznie w nowym świecie (Rzymian 6:23). Bez wątpienia z radością patrzy na rezultaty swoich działań. Na dobrą nowinę o Królestwie reagują miliony osób, które Jehowa ‛pociąga’ do siebie i które dokonują w życiu zmian, by ‛trwać w miłości Bożej’ (Jana 6:44).

6, 7. Co świadczy o pracowitości Jezusa?

⁶ Pracowitością odznacza się również Jezus. W swym bycie przedludzkim współpracował z Bogiem jako „mistrzowski wykonawca” przy stwarzaniu wszystkiego „w niebiosach i na ziemi” (Przysłów 8:22-31; Kolosan 1:15-17). Gdy przyszedł na ziemię, dalej niestrudzenie działał. Dorastając, uczył się zawodu związanego z budownictwem — ciesielstwa (Marka 6:3) *. Zawód ten wymagał ciężkiej pracy fizycznej i najróżniejszych umiejętności, zwłaszcza że nie było wtedy tartaków, specjalistycznych sklepów ani narzędzi elektrycznych. Czy widzimy oczami wyobraźni, jak Jezus gromadzi niezbędne materiały — być może sam ścina drzewa i ściąga je na miejsce obróbki? Albo jak wysila się przy budowie domu — przygotowuje i zakłada belki dachowe, robi drzwi lub jakieś meble? Jezus z pewnością poznał smak ciężkiej pracy i płynącego z niej zadowolenia.

⁷ Szczególnie pilnie Jezus przykładał się do służby kaznodziejskiej. Gorliwie wykonywał to doniosłe dzieło przez trzy i pół roku. Ponieważ chciał dotrzeć do jak największej liczby ludzi, nie tracił czasu — wstawał wcześnie rano i pełnił służbę do późna w nocy (Łukasza 21:37, 38; Jana 3:2). Wędrował „od miasta do miasta i od wsi do wsi, głosząc i oznajmiając dobrą nowinę o królestwie Bożym” (Łukasza 8:1). Pokonywał w tym celu dosłownie setki kilometrów, i to pieszo po zakurzonych drogach.

8, 9. Czy Jezus ‛widział dobro za swój trud’?

⁸ Czy Jezus ‛widział dobro za swój trud’ wkładany w działalność ewangelizacyjną? Oczywiście! Dzięki temu, że rozsiewał ziarno prawdy o Królestwie, wkrótce symboliczne pola były gotowe do żniw. Wykonywanie dzieła zleconego przez Boga tak go wzmacniało i krzepiło, iż gotów był zrezygnować z posiłku, żeby je kontynuować (Jana 4:31-38). Pomyślmy, jaką satysfakcję musiał odczuwać, gdy na koniec swej ziemskiej służby powiedział do Ojca: „Otoczyłem cię chwałą na ziemi, gdyż dokończyłem dzieła, które mi dałeś do wykonania” (Jana 17:4).

⁹ Jehowa i Jezus z pewnością są najlepszymi przykładami osób, które ‛widzą dobro za swój trud’. Ponieważ kochamy Jehowę, chcemy brać z Niego wzór (Efezjan 5:1). Podobnie z miłości do Jezusa pragniemy ‛podążać dokładnie jego śladami’ (1 Piotra 2:21). Zobaczmy więc teraz, co możemy zrobić, żebyśmy my też ‛widzieli dobro za swój trud’.

10, 11. Co może nam pomóc wyrobić sobie pozytywne nastawienie do wykonywanej pracy?

¹⁰ Prawdziwi chrześcijanie rozumieją, że praca zarobkowa ma w życiu swoje miejsce, i chcieliby czerpać z niej zadowolenie. Ale co wtedy, gdy ktoś niezbyt lubi swe zajęcie? Czy w takich okolicznościach może coś zrobić, żeby ‛widzieć dobro za swój trud’?

¹¹ Pielęgnuj pozytywne nastawienie. Nie zawsze da się zmienić swoją sytuację życiową, ale na pewno można zmienić własne nastawienie. W tym celu warto rozmyślać nad Bożym poglądem na pracę. Jeżeli na przykład jesteś głową rodziny, przypominaj sobie, że twoja praca — choćby wydawała się podrzędna — umożliwia ci zaspokajanie materialnych potrzeb twych bliskich. W oczach Boga to niebagatelna sprawa. Jak wskazuje Jego Słowo, kto nie dba o rodzinę, „jest gorszy niż człowiek bez wiary” (1 Tymoteusza 5:8). Jeśli uświadomisz sobie, że twoje zajęcie to środek do celu — że pozwala ci wywiązywać się z obowiązku nałożonego na ciebie przez Boga — łatwiej ci będzie czerpać z pracy pewną dozę satysfakcji, której być może nie odczuwają twoi współpracownicy.

12. Jakich korzyści przysparza pilność i uczciwość w pracy?

¹² Bądź pilny i uczciwy. Warto przykładać się do pracy i nabywać w niej biegłości. Pracodawcy wysoko cenią sumiennych, doświadczonych pracowników (Przysłów 12:24; 22:29). Poza tym jako prawdziwi chrześcijanie musimy być uczciwi — nie możemy podkradać pieniędzy ani materiałów czy też trwonić czasu pracy (Efezjan 4:28). Jak mówiliśmy w poprzednim rozdziale, uczciwość przynosi korzyści. Pracownik znany z tej cechy na ogół jest obdarzany zaufaniem. Ale bez względu na to, czy szef docenia naszą wzorową postawę, czy nie, możemy cieszyć się z tego, że mamy „uczciwe sumienie” i że podobamy się naszemu kochanemu Bogu (Hebrajczyków 13:18; Kolosan 3:22-24).

13. Jakie rezultaty może przynieść właściwe postępowanie w miejscu pracy?

¹³ Pamiętaj, że swym postępowaniem możesz przynosić chwałę Bogu. Przestrzeganie w miejscu pracy wysokich norm chrześcijańskich na pewno zwróci uwagę otoczenia. Co z tego wyniknie? Będziemy „zdobić naukę naszego Wybawcy, Boga” (Tytusa 2:9, 10). Swym zachowaniem będziemy niejako przydawać blasku naszej religii, a w rezultacie przychylnie usposabiać do niej innych. Pomyśl tylko, jak byś się cieszył, gdyby twoja postawa skłoniła kogoś ze współpracowników do zainteresowania się prawdą biblijną! Poza tym czy coś może ci dawać więcej satysfakcji niż świadomość, że swym postępowaniem przysparzasz chwały Jehowie i rozweselasz Jego serce? (Przysłów 27:11; 1 Piotra 2:12).

14-16. Jakie kwestie należy rozważyć, podejmując decyzje co do pracy zawodowej?

¹⁴ W Słowie Bożym nie znajdziemy szczegółowych wytycznych, jaka praca zarobkowa jest do przyjęcia, a jaka nie. Nie znaczy to jednak, że możemy się zatrudnić gdziekolwiek. Z pomocą wskazówek biblijnych powinniśmy wybrać pożyteczne, przyzwoite zajęcie, które będzie cieszyć się uznaniem Boga, zamiast budzić Jego niezadowolenie (Przysłów 2:6). Dokonując wyboru, należy rozważyć dwie ważne kwestie.

¹⁵ Czy nie będę musiał robić czegoś, co Biblia potępia? Słowo Boże otwarcie piętnuje na przykład kradzież, kłamstwo i wyrób przedmiotów kultu (Wyjścia 20:4; Dzieje 15:29; Efezjan 4:28; Objawienie 21:8). Gdyby jakaś praca tego wymagała, jesteśmy zdecydowani ją odrzucić. Z miłości do Jehowy nigdy nie zgodzilibyśmy się na robienie czegoś, co byłoby sprzeczne z Bożymi przykazaniami (1 Jana 5:3).

¹⁶ Czy nie będę mieć współudziału w jakichś występkach albo czy nie będę ich popierać? Oto przykład: Zatrudnienie się w recepcji lub rejestracji nie jest niczym złym. Co jednak wtedy, gdyby chrześcijanin otrzymał propozycję takiej pracy w klinice aborcyjnej? Rzecz jasna nie musiałby bezpośrednio pomagać przy dokonywanych tam zabiegach. Ale czy swą pracą nie wspierałby placówki, która specjalizuje się w przeprowadzaniu czegoś wyraźnie kolidującego ze Słowem Bożym? (Wyjścia 21:22-24). Ponieważ kochamy Jehowę, pragniemy trzymać się z dala od takich niebiblijnych praktyk.

17. (a) Jakie czynniki należy jeszcze brać pod uwagę w czasie poszukiwania pracy? (Zobacz ramkę „ Czy powinienem przyjąć tę pracę?”). (b) Jak w podejmowaniu decyzji podobających się Bogu może nam pomagać sumienie?

¹⁷ Staranne przeanalizowanie dwóch ważnych pytań zamieszczonych w akapitach 15 i 16 może nam pomóc w rozstrzygnięciu wielu wątpliwości, które nasuwają się w czasie poszukiwania pracy. Na pewno warto też wziąć pod uwagę inne czynniki *. Oczywiście nie możemy oczekiwać, że wierny niewolnik poda nam wskazówki dotyczące każdej sytuacji. Dlatego potrzebne jest nam rozeznanie. Jak się dowiedzieliśmy z rozdziału 2 tej książki, musimy uczyć się stosować Słowo Boże w życiu codziennym i w ten sposób szkolić swoje sumienie. Gdy nasze „władze poznawcze” zostaną wyćwiczone „dzięki używaniu”, sumienie będzie nam pomagać w podejmowaniu decyzji cieszących się uznaniem Boga, a zarazem pozwalających nam ‛trwać w Jego miłości’ (Hebrajczyków 5:14).

18. Dlaczego niełatwo jest zachowywać równowagę duchową?

¹⁸ W obecnych „dniach ostatnich” — „krytycznych czasach trudnych do zniesienia” — niełatwo jest zachowywać równowagę duchową (2 Tymoteusza 3:1). Znalezienie i utrzymanie pracy bywa nie lada wyzwaniem. Jako prawdziwi chrześcijanie, jesteśmy gotowi ciężko pracować, by zapewnić rodzinie byt. Ale gdybyśmy nie byli czujni, moglibyśmy ulec naciskom w pracy albo zarazić się materialistycznym sposobem myślenia dzisiejszego świata i w rezultacie zacząć zaniedbywać obowiązki duchowe (1 Tymoteusza 6:9, 10). Zastanówmy się więc, jak zachowywać równowagę, upewniając się co do „rzeczy ważniejszych” (Filipian 1:10).

19. Dlaczego Jehowa zasługuje na bezgraniczne zaufanie i pod jakim względem może nam to pomóc?

¹⁹ Bezgranicznie ufaj Jehowie (Przysłów 3:5, 6). Czyż Jehowa na to nie zasługuje? Przecież się o nas troszczy (1 Piotra 5:7). Zna nasze potrzeby lepiej niż my sami i chętnie je zaspokaja (Psalm 37:25). Dlatego warto usłuchać biblijnego przypomnienia: „Prowadźcie życie wolne od umiłowania pieniędzy, zadowalając się tym, co jest obecnie. On [Bóg] bowiem powiedział: ‚Nie pozostawię cię ani nie opuszczę’” (Hebrajczyków 13:5). Wielu sług pełnoczasowych może potwierdzić, że Jehowa naprawdę potrafi zapewnić to, co niezbędne. Jeśli całkowicie zdamy się na Niego, unikniemy niepotrzebnego zamartwiania się o środki na utrzymanie rodziny (Mateusza 6:25-32). Nie będziemy też z powodu pracy świeckiej zaniedbywać zajęć duchowych, takich jak głoszenie dobrej nowiny i chodzenie na zebrania (Mateusza 24:14; Hebrajczyków 10:24, 25).

20. Co oznacza zachowywanie ‛prostolinijnego oka’ i jak może to wyglądać w praktyce?

²⁰ Zachowuj ‛prostolinijne oko’ (Mateusza 6:22, 23). Chrześcijanin mający ‛prostolinijne oko’ prowadzi proste życie. Koncentruje się na jednym celu — na spełnianiu woli Bożej. W rezultacie nie zabiega obsesyjnie o wysoko płatną pracę i bardziej komfortowe życie. Nie wikła się w nieustanną pogoń za najnowszymi i najlepszymi produktami, które rzekomo — jak wmawiają ludziom reklamodawcy — są niezbędne do szczęścia. Co zrobić, żeby nie stracić ‛prostolinijnego oka’? Wystrzegajmy się niepotrzebnego zaciągania długów. Nie gromadźmy rzeczy, którym musielibyśmy poświęcać zbyt dużo czasu i uwagi. Zważajmy na radę biblijną, by zadowalać się „wyżywieniem i odzieżą oraz schronieniem” (1 Tymoteusza 6:8). Starajmy się prowadzić tak proste życie, jak to tylko możliwe.

21. Dlaczego musimy ustalić hierarchię wartości i co powinno być dla nas najważniejsze?

²¹ Ustal właściwą hierarchię wartości i się jej trzymaj. Ponieważ nie jesteśmy w stanie robić wszystkiego, co byśmy chcieli, musimy ustalić, czemu dawać pierwszeństwo. W przeciwnym wypadku mniej istotne sprawy zabiorą nam cenny czas, wypierając rzeczy ważniejsze. Co powinniśmy stawiać na pierwszym miejscu? W świecie największą wagę często przykłada się do zdobycia wyższego wykształcenia i intratnej posady. Ale Jezus wezwał swych naśladowców, by ‛stale szukali najpierw królestwa’ (Mateusza 6:33). Jako prawdziwi chrześcijanie, na pierwszym miejscu w życiu stawiamy Królestwo Boże. Wszystko, co robimy — nasze decyzje, plany, zajęcia — powinno dowodzić, że sprawy tego Królestwa oraz wykonywanie woli Bożej mają dla nas większe znaczenie niż cele materialne i inne świeckie dążenia.

22, 23. (a) Na czym polega główne zadanie prawdziwych chrześcijan i jak możemy pokazać, że traktujemy je poważnie? (Zobacz też ramkę  „Prowadzę radosne i satysfakcjonujące życie”). (b) Co powinniśmy sobie postanowić w związku z pracą zarobkową?

²² Jesteśmy świadomi, że żyjemy u schyłku „dni ostatnich”, toteż koncentrujemy się na głównym zadaniu prawdziwych chrześcijan — na głoszeniu dobrej nowiny i czynieniu uczniów (Mateusza 24:14; 28:19, 20). Wzorem Jezusa pragniemy być pilnie zajęci tą zbawczą działalnością. Jak możemy dowieść, że traktujemy ją poważnie? Słudzy Boży w większości z zapałem w niej uczestniczą jako głosiciele zborowi. Niektórzy tak ułożyli swoje sprawy, że mogą być pionierami lub misjonarzami. Wielu rodziców, rozumiejąc znaczenie celów duchowych, zachęca dzieci do podjęcia służby pełnoczasowej. Czy gorliwi głosiciele Królestwa ‛widzą dobro za swój trud’? Oczywiście! Przykładanie się całym sercem do służby dla Jehowy to najlepszy sposób, by prowadzić radosne, pełne błogosławieństw życie (Przysłów 10:22).

²³ Rzecz jasna niejeden z nas, chcąc zapewnić rodzinie utrzymanie, spędza dużo czasu w pracy świeckiej. Pamiętajmy, że Jehowa pragnie, byśmy ‛widzieli dobro za swój trud’. Gdy zharmonizujemy swój sposób myślenia i postępowania z Jego poglądami i zasadami, będziemy mogli czerpać satysfakcję z pracy zarobkowej. Nigdy nie pozwolimy jednak, by przeszkodziła nam ona w wykonywaniu naszego głównego zadania — w głoszeniu dobrej nowiny o Królestwie Bożym. Kiedy stawiamy tę działalność na pierwszym miejscu w życiu, dowodzimy swojej miłości do Jehowy i zarazem ‛trwamy w Jego miłości’.