Uj kuti niwarqanku: “Diosmanta yachakuytapuni munanki chayqa, Jehovaj testigosninwan estudiallaypuni”, nispa. Chaytaj mayta tʼukuchiwarqa. Chaypacha niraj unaytachu Jehovaj testigosninwan estudiasharqani. Pero ñaupajta kausayniymanta willarisqaykichej, imaraykuchus chayta niwasqanku tʼukuchiwasqanta entiendenaykichejpaj.

 El Salvador suyupi, Quezaltepeque llajtapi nacekorqani. 15 hermanos kayku, noqataj sojta kaj kani. Tatasneyqa mana llullakuyta, mana suwakuyta, leyestapis kasukuyta yachachiyta munawarqanku. Chantapis Leonardo sutiyoj hermano, waj iskay hermanaspiwan maypi jina wasiykuman jamoj kanku Bibliamanta parlarinawaykupaj. Noqataj yachachiwasqankuta mana japʼikusqayrayku, kausayniypi mana allin imasta ruwayta qallarerqani. 14 watasniyoj kashaspa, escuelamanta compañerosniywan tomayta, drogakuyta ima qallarerqani. Compañerosneyqa ujmanta uj, escuelata saqepuspa uj pandillaman yaykorqanku, noqapis paykuna jinallataj ruwarqani. Sapa día callellapi kaj kayku, viciosniykupajtaj runasmanta qolqeta mañaj kayku, suwajtaj kayku.

 Chay pandillaqa familiay jina karqa, yuyarqanitaj ni imarayku paykunamanta tʼaqakunaychu kasqanta. Uj kuti, pandillaymanta ujnin, drogasqa kashaspa ujnin vecinoyta maqarqa. Maqashajtintaj vecinoyqa compañeroyta sumajta japʼiykuspa policiaman wajyarqa. Payta kacharinanpajtaj mayta phiñakuspa autonta uj kʼaspiwan wajtayta qallarerqani. Vecinoytaj mayta mañakuwarqa ama jinapunayta, noqataj mana kasuspa autonpa ventanasninta phiriykorqani, waj imasnintawan qʼalata pʼakirarqani.

 Uj kuti, pandillayqa policiawan tinkorqa, noqataj policiasman ruwasqayku bombawan kachaykuyta munarqani. Pero imaynamantachus makillaypi bomba tʼojyarqa. Qhawarikunaypaj makiy qʼala phirisqa kasqa, desmayarparqanitaj. Hospitalllapiña rijchʼarerqani, niwarqankutaj makiyta pierdesqayta. Chantapis paña ninriywan manaña uyarerqanichu, paña ñawiywanpis manaña allintachu qhawarqani. Chaypacha 18 watayojllaraj karqani.

 Ajinapis hospitalmanta llojsiytawan pandillaymanraj kuterqani. Pisi tiemponmantaj policía japʼiwaspa carcelman apawarqa. Chaypitaj pandilleroswan astawanraj masichakorqani. Tukuy tiempo paykunawan khuska kaj kani, tutamanta chʼisiyanankama. Sapa paqarintaj marihuanata fumaj kayku.

 Carcelpi kashajtiy Leonardo waturikuwaj jamorqa. Parlashajtiykutaj paña makiypi tatuajeyta señalaspa tapuwarqa: “¿Yachankichu ima niytachus munasqanta chay kinsa puntitos?”, nispa. Noqataj nerqani: “Yachanipuni á. Qhari warmi jina puñuykuy, drogakuy, rock and roll ima”, nispa. Leonardotaj niwarqa: “Mana. Chayqa niyta munan hospital, cárcel, wañuy ima. Ñapis hospitalman chayankiña, kunantaj carcelpi kashanki, yachankiña qhepanta imachus kananta”, nispa.

 Chayta niwasqantaj mayta tʼukuchiwarqa. Payqa razonnillayoj karqa, kausayniywanqa noqallataj wañuy pataman churakusharqani. Leonardoqa niwarqa Bibliata estudiachinawanta, noqataj “ya” nerqani. Imatachus yachakusqayqa cambianaypaj yanapawarqa. Bibliaqa nin: “Mana allin runaswan pureyqa, allin ruwayman yachasqa kasqanchejta pierdechin”, nispa (1 Corintios 15:33, sutʼinchaynin). Chayrayku ñaupajtaqa waj amigosta maskʼakunay karqa. Chaypajtaj Jehovaj testigosninpa tantakuykunasninkuman carcelpi rerqani, manañataj pandillaymanta tantakoj kanku chaymanchu. Jehovaj testigosninpa tantakuykunasninkuman rispaqa, Andresta rejserqani. Payqa carcelpi kashaspa bautizakusqa, paytaj khuska desayunanaykuta niwarqa. Chay kutimantapachataj manaña marihuanata fumarqanichu. Andreswanqa sapa paqarin Bibliaj ujnin versiculonmanta parlarej kayku.

 Pisi tiemponmantaj pandillero masisniy cambiashasqayta repararqanku. Chayrayku ujnin cabecilla noqawan parlananta niwarqa. Uj pandillamanta mana llojsiyta atikullasqanta yachasqayraykutaj, mayta mancharikorqani “ima niwanqataj kunanri” nispa. Paytaj niwarqa: “Manaña tantakunchej chayman jamunkichoqa, Jehovaj testigosnin tantakunku chayman rishanki, ¿í? ¿Imatá ruwayta munashankiri?”, nispa. Noqataj nerqani Bibliata estudiallaytapuni munasqayta, kausayniytapis cambiayta munasqayta. Paytaj niwarqa Jehovaj testigonpuni kayta munasqayta sutʼita reparajtinkoqa, respetanawankuta. Chay niwasqantaj mayta tʼukuchiwarqa. Chaymantataj niwarqa: “Diosmanta yachakuytapuni munanki chayqa, Jehovaj testigosninwan estudiallaypuni. Allin kanman niña sajra imasta ruwanayki. Kusatapuni ruwashanki. Jehovaj testigosnenqa yanapasonqanku. Estados Unidospi kashaspa paykunawan estudiarqani, wakin familiaresniypis testigos kanku. Ama manchachikuychu, estudiallaypuni”, nispa. Mancharisqaraj kashaspapis, chayta uyarispa sonqoypi mayta kusikorqani, Jehovamantaj mayta agradecekorqani. Uj jaulamanta kacharisqa pʼisqetu jina kasharqani. Repararqani Jesuspa nisqan cheqapuni kasqanta. Pay nerqa: “Cheqa kajtataj rejsinkichej, chay cheqa kajtaj kacharichisonqachej”, nispa (Juan 8:32).

 Ajinapis wakin ñaupa amigosneyqa drogasta jaywayta munallawajpuni kanku. Wakin kutitaj japʼikorqanirajpuni. Tiempowantaj Jehovamanta ashkhata mañakusqayrayku, chay viciosniyta qonqayta aterqani (Salmo 51:10, 11).

 Carcelmanta llojsisqaytawan, ashkhas yuyarqanku ñaupa kausayniyman kutinayta, nitaj jinachu karqa. Astawanpis ashkha kutistawanraj carcelman rerqani, jinapis Bibliamanta yachachimunaypaj rerqani. Ajinapitaj ñaupa amigosneyqa repararqanku cambiasqaytapuni. Ñaupa enemigosniytajrí mana ajinatachu yuyarqanku.

 Uj kuti, uj hermanowan predicashajtiyku, enemigosniy karqanku chay pandillamanta ashkhas kaymanta jinalla muyuykuwarqayku. Paykunaqa armasniyoj kashasqanku, wañuchiytataj munawarqanku. Hermanotaj kʼachamanta, mana manchachikuspataj nerqa niña pandillerochu kasqayta. Noqatajrí sonqoyta ñitʼiykukusharqani mana phiñakunaypaj. Maqaykuwaytawan niwarqanku amaña chay lugarman kutinayta. Chantá armasninkuta jallchʼakapuytawan kachapuwarqayku. Biblia cambiawasqanrayku niña ñaupajta jinachu vengakuyta munarqani. Kunanqa 1 Tesalonicenses 5:15 nisqanman jina ruwani. Chaypi nin: “Ama pipis sajramanta sajrallawantaj kutichichunchu. Astawanqa kallpachakullaychejpuni qankuna ukhupi allin kajta ruwanaykichejpaj, jinallataj wajkunapajpis”, nispa.

 Jehovaj testigon kasqaymantapacha, mayta kallpachakuni niña llullakunaypaj, allin kajtapunitaj ruwanaypaj. Chaytaj mana atikullarqachu. Ajinapis Jehovaj yanapayninwan, Bibliaj yuyaychaykunasninpa yanapayninwan, mosoj amigosniypa yanapayninwan aterqani. Manapuni jaykʼajpis ñaupa kausayniyman kutiyta munaymanchu (2 Pedro 2:22).

 Ñaupajtaqa phiña runa karqani, pitapis maqallaj kani. Manachus cambiayman karqa chayqa, unaychá wañuyman karqa. Bibliamanta yachakusqaytaj cambiachiwarqa. Ajinapi viciosniyta qonqarqani, ñaupa enemigosniywanpis niña maqanakuniñachu (Lucas 6:27). Kunanqa sumaj amigos tiyapuwan, paykunataj kʼacha runa kanaypaj yanapawanku (Proverbios 13:20). Chayrayku kusisqa kausakuni, niñataj kausayniy qhasichu. Imajtinchus Diosta sirvikuni, paytaj tukuy sajra ruwasqasniyta tukuy sonqo perdonawan (Isaías 1:18).

 2006 watapi, solterospaj wakichikusqan sumaj escuelanman rerqani. Chaymanta uj mashkha watasninmantaj uj sumaj warmiwan casarakorqani, kunantaj uj imillitayku kapuwayku. Bibliaj ima yuyaychaykunasninchus noqata yanapawarqanku, chayta wajkunaman yachachinaypaj tiempoyta churani. Chantapis congregacionniypi anciano kani. Maytataj kallpachakuni jovenesta yanapanaypaj mana noqa jina pantanankupaj. Wañuy pataman churakunaymantaqa, wiñaypaj kausakuyta atinaypaj tukuy imata ruwashani. Diosqa chay sumaj kausayta qonawanchejta Bibliapi niwanchej.