1 Reyes 10:1-29

  • Sabamanta reynaqa Salomonta visitan (1-13)

  • Salomonpa tukuy qhapaj kapuynin (14-29)

10  Salomonqa may rejsisqa karqa Jehová Diospa sutinrayku.+ Chayta uyarispa Sabamanta reinaqa Salomonta tapoj jamorqa mana kutichiy atina tapuykunata.*+  Jerusalenmantaj chayaykamorqa may chhika kamachisninwan,+ camellosninpitaj apamorqa bálsamo aceiteta,+ ashkha qorita, valorniyoj rumistawan. Salomonpaman yaykuspataj taporqa imastachus yachayta munarqa chayta.  Salomontaj reinaj tukuynin tapuykunasninta kuticherqa. Reypajqa mana imapis karqachu mana kutichiyta atinanpaj jinaqa, tukuy imata sutʼincharqa.  Sabamanta reinaqa rikorqa Salomón sumaj yachayniyoj kasqanta,+ rikullarqataj ruwasqan wasita,+  mesanpi mikhunasninta,+ kamachisnin imaynatachus tiyakusqankuta, meserosnin imaynatachus atiendesqankuta, imayna ropasniyojchus kasqankutapis. Rikullarqataj coperosninta,* Jehová Diospa wasinpi sapa kuti uywasta qʼolachisqantapis.* Chay tukuy imasta rikuspa reinaqa maytapuni tʼukorqa.  Chantá rey Salomonta nerqa: “Llajtaypi kashaspa imastachus ruwasqaykimanta, sumaj yachayniyoj kasqaykimanta uyarisqayqa ciertopuni kasqa.  Noqaqa mana creerqanichu chay willawasqankuta, kayman jamuspapuni, kikin ñawisniywan rikuspapuni creeni. Ni kantuntapis willawasqankuchu. May jina yachayniyoj kasqanki, may jina qhapaj kasqanki, willawasqankumantapis astawanraj.  Ima kusisqachus kanku qanwan kashanku chay runasqa, jinallataj kamachisniykipis. Paykunaqa ñaupaqeykipi kashanku sapa día sumaj yachaywan parlasqaykita uyarispa.+  Jehová Diosniykeqa alabasqa kachun,+ paymin qanta munakuspa Israelpa kamachina tiyananman tiyaykuchisunki. Jehová Diosqa Israelta mayta munakun, wiñaypajtaj munakullanqapuni, chayrayku qanta churasunki rey kanaykipaj, cheqanta juzganaykipaj, justiciawantaj kamachinaykipaj”, nispa. 10  Sabamanta reinaqa rey Salomonman qorita qorqa 4.104 kilosta,* qollarqataj may chhika bálsamo aceiteta,+ valorniyoj rumistapis.+ Sabamanta reina jinaqa, ni pipis chay chhika bálsamo aceitetaqa apamorqachu rey Salomonpajqa. 11  Rey Hiramqa Ofirmantapacha ashkha barcosninpi qorita apachimoj.+ Ofirmantapacha apachimullajtaj may chhika sándalo maderasta,+ valorniyoj rumistapis.+ 12  Rey Salomonqa chay sándalo maderasmanta barandasta ruwacherqa Jehová Diospa wasinpaj, reypa wasinpajpis.* Chantá ruwachillarqataj arpasta, takejkunapajpis cuerdasniyoj tocanasta.+ Chay jina may chhika sándalo maderastaqa niña pipis apamorqachu, nitaj kunankama rikukunñachu. 13  Rey Salomonqa kʼacha kasqanrayku Sabamanta reinaman tukuy imasta qorqa, chantapis imastachus mañakorqa, imastachus munarqa chay imastapis qollarqataj. Chantá reinaqa kamachisninwan khuska llajtanman kutiporqa.+ 14  Salomonpajqa sapa wata apamoj kanku may chhika qorita, 22.777 kilostapuni.*+ 15  Chantapis comerciantes, ranqherospis wajllata gananciasta apamoj kanku. Chantá arabespa reyesninkupis nacionnintinmanta autoridadespis impuestosta apamullajtaj kanku. 16  Rey Salomonqa 200 jatuchaj jarkʼakuna escudosta ruwarqa qorita metalwan chajruspa+ (sapa escudoman qanchis kilos jina* qori yaykorqa).+ 17  Ruwallarqataj 300 juchʼuy escudosta qorita metalwan chajruspa (sapa escudoman iskay kilos jina* qori yaykorqa). Chantá reyqa chay escudosta Líbano Monte Wasiman churamorqa.+ 18  Chantá reyqa marfilmanta uj sumaj kamachina tiyanata ruwallarqataj,+ oro purowantaj forraykorqa.+ 19  Kamachina tiyanamanqa sojta gradas wicharej, chay kamachina tiyanaj patanpeqa uj muyu techito jina karqa. Chay tiyanapeqa puraj ladonpi makista churanapaj karqa, chay maki churanas ladonpitaj iskay leones sayasharqanku,+ sapa ladopi uj. 20  Kallarqataj 12 leones, chay sojtantin gradaspi sayasqas, sapa gradapi iskay leones, sapa puntapi uj. Ni mayqen nacionpipis ajinataqa ruwasqankuchu. 21  Rey Salomonpa tukuy vasosnenqa oromanta ruwasqa karqa. Líbano Monte Wasipipis+ tukuynin copas, platos, tukuy imaspis oro puromanta ruwasqa karqa. Salomonpa tiemponpi qolqe metalqa mana valejchu, chayrayku ni imatapis qolqe metalmanta ruwarqankuchu.+ 22  Rey Salomonpataqa mar qochapi ashkha Tarsis+ barcosnin tiyaporqa, rey Hirampa barcosninwan khuska. Sapa kinsa wata chay Tarsis barcosqa chayamoj kanku orowan, qolqe metalwan, marfilwan,+ monoswan, pavo realeswan cargasqas. 23  Rey Salomonqa kay jallpʼa patapi tukuynin reyesmanta aswan qhapaj karqa,+ aswan yachayniyojtaj.+ 24  Jallpʼantinmanta tukuy runas Salomonpaman jamuyta munaj kanku yachayninta uyarinankupaj, mayqentachus Diosqa Salomonpa sonqonman churarqa chayta.+ 25  Runasqa Salomonpaj apamoj kanku kay jina regalosta: qolqe imasta, qori imasta, pʼachasta, guerrapaj armasta, bálsamo aceiteta, caballosta, mulastapis. Watan watan ajinata apamoj kanku. 26  Salomonqa carretasta, caballostapis ashkhata tantallarqapuni. Paypataqa tiyaporqa 1.400 carretasnin, 12.000 caballosnin.*+ Chaykunatataj sayachej carretasta sayachinapaj llajtaspi, jinallataj Jerusalenpi, rey tiyakoj chay qayllapi.+ 27  Reyqa Jerusalenpi ashkha qolqe metalta tantarqa, rumita jinapuni. Cedro maderastapis ashkhata tantarqa, Sefelapi higo sachʼasta jinapuni.+ 28  Salomonqa Egiptomantapacha caballosninta apachimoj. Reypa rantidoresnenqa caballosta tropasta rantej kanku,* maychus precionpi.+ 29  Egiptomanta rantichisqan carretasqa, sapa uj valej 600 qolqes,* caballostaj sapa uj valej 150 qolqes.* Chaykunatataj vendej kanku hititaspa tukuynin reyesninkuman,+ jinallataj Siriamanta reyesmanpis.

Sutʼinchaykunasnin

Hebreo parlaypeqa nin, “probananpaj jamorqa mana kutichiy atina tapuykunawan”.
Uj coperoqa reypa wasinpi llankʼaj, reyman vinota chayri waj ujyanasta jaywaspa.
Chayri “ruphachisqantapis”.
Hebreo parlaypeqa nin, “120 talentosta”. Uj talentoqa pesarqa 34,2 kilos (1.101 onzas troy). Yanapa B14 nisqata leeriy.
Chayri “kamachina wasinpajpis”.
Hebreo parlaypeqa nin, “666 talentostapuni”.
Hebreo parlaypeqa nin, “600 (siclos)”. Uj sicloqa pesarqa 11,4 gramos (0,367 onzas troy). Yanapa B14 nisqata leeriy.
Hebreo parlaypeqa nin, “3 minas”. Hebreo Qhelqasqaspi uj minaqa pesarqa 570 gramos (18,35 onzas troy). Yanapa B14 nisqata leeriy.
Chayri “caballospi purej runasnin”.
Ichá nillanmantaj “Egiptomantapacha, Coamantapacha apachimoj. Reypa rantidoresnenqa rantej kanku Coapi”. Coa nispaqa ichapis Ciliciamanta parlashan.
Chay qolqesqa qolqe metalmanta ruwasqa karqa.
Chay qolqesqa qolqe metalmanta ruwasqa karqa.