1 Samuel 14:1-52

  • Jonatán Micmashpi filisteosta atipaykun (1-14)

  • Diosqa israelitaspa enemigosninkuta atipan (15-23)

  • Saulqa mana allinta piensarispa juran (24-46)

    • Soldadosqa yawarniyoj aychata mikhunku (32-34)

  • Saúl guerraspi tinkun. Saulpa familian (47-52)

14  Uj pʼunchay Saulpa wawan Jonatanqa+ armasninta apaykachapoj kamachinta nerqa: “Jaku chimpanachej jaqay chimpaman, filisteo soldados jarasqa kashanku chayman”, nispa. Nitaj tatanman willarqachu.  Saulqa Guibeá+ qayllapi jarasqa kasharqa, Migronpi granada sachʼa tiyan chay urapi. Payqa uj 600 soldadosninwan khuska kasharqa.+  (Sacerdote Ahiyaqa efodwan*+ pʼachallisqa kasharqa. Payqa karqa Ahitubpa+ wawan, Ahitubtaj karqa Icabodpa+ hermanon, Finehaspa+ wawantaj. Finehastaj Elijpa+ wawan karqa, Elitaj Silopi+ unayña Jehová Diospa sacerdoten karqa). Jonatán llojsisqantaqa mana pipis yacharqachu.  Filisteo soldados jarasqa kasharqanku chayman chayananpaj maynintachus Jonatán chimpayta munasharqa chaypeqa, uj qʼasa karqa. Chay qʼasaqa iskay jatuchaj qaqas chaupipi kasharqa, chay qaqasqa kirus jina karqanku. Ujnin qaqajta sutin karqa Bozez, ujninpatataj Sené.  Ujnin qaqaqa norte ladopi* kasharqa, Micmash qhawarisqa, uj machón* jinataj allin sayasqa karqa. Ujnintaj sur ladopi* kasharqa, Gueba+ qhawarisqa.  Jinapi Jonatanqa armasninta apaykachapoj kamachinta nerqa: “Jaku chimpanachej jaqay mana circuncidasqa* runas+ jarasqa kashanku chayman. Ichapis Jehová Diosqa yanapawasun. Jehovapajqa atikullan salvanawanchej ashkha runaswanpis pisi runaswanpis”,+ nispa.  Armasninta apaykachapoj kamachintaj kuticherqa: “Imachus allin rijchʼasusqanta ruwallay. Maynintachá riyta munanki chayninta rillay. Noqataj qhatillasqayki maymanpis”, nispa.  Jonatantaj kuticherqa: “Jaku chimpanachej chay runas kashanku chayman. Paykunawantaj rikuchikullasun.  Sichus niwasun ‘¡chayllapi kaychej uraykamunaykukama!’ nispa chayqa, pachanpi qhepakusunchej, manataj paykuna kashanku chaymanqa wicharisunchu. 10  Sitajchus niwasun ‘¡noqaykuwan maqanakoj wicharimuychej!’ nispa chayqa, wicharisunchej. Chay señal kanqa.+ Chaypi yachasunchej Jehová Diosqa makisninchejman paykunata jaywaykunanta”, nispa. 11  Ajinapi iskayninku rikuchikorqanku jarasqa kasharqanku chay filisteo soldadoswan. Chay filisteostaj nerqanku: “Qhawariychej, hebreo runas llojsimushanku pakasqa kasharqanku chay juskʼusmanta”,+ nispa. 12  Chantá Jonatanta, kamachintawan qhaparimorqanku: “Kayman wicharimuychej, runa kayta yachachisqayku”,+ nispa. Jonatantaj kamachinman nerqapacha: “Qhepayta wicharimuy, Jehová Diosqa paykunata israelitaspa makisninkuman jaywaykonqa”,+ nispa. 13  Chayta niytawan Jonatanqa tawa chakimanta chʼipakuspa wicharerqa, kamachinpis kikillantataj qhepanta wicharerqa. Chantá Jonatanqa maqanakuspa filisteosta wijchʼu wijchʼullata saqerparerqa, yanapajnintaj qhepanta rispa paykunata qʼalata wañuracherqa. 14  Chay ñaupaj kutipi Jonatanwan kamachinwanqa, uj 20 filisteosta jina wañuracherqanku uj cheqallapi.* 15  Ajinapi sinchʼita mancharikorqanku filisteospa campamentonkupi* kaj soldados, qʼasata jarkʼaj rerqanku chay soldados, jinallataj israelitaswan maqanakoj llojserqanku chay tropaspis.+ Jallpʼapis kharkatiterqa, chaywantaj Diosqa filisteosta manchaytapuni manchariykucherqa. 16  Saulpata qhawaj guardiasnenqa, Benjamín aylloj* Guibeá+ llajtanpi kasharqanku. Paykunataj filisteosta rikorqanku tukuynin campamentonkupi kayman jaqayman correykachashasqankuta.+ 17  Chaypacha Saulqa paywan kasharqanku chay soldadosta nerqa: “Watuychej pichus noqanchejmanta faltasqanta”, nispa. Chay watusqankupitaj yacharqanku Jonatanwan armasninta apaykachapoj kamachinwan mana paykunawanchu kashasqankuta. 18  Chaypacha* cheqa Diospa* arcanqa israelitas ukhupi kasharqa. Chayrayku Saulqa Ahiyata+ kamacherqa: “Cheqa Diospa arcanta kayman apamuy”, nispa. 19  Saúl sacerdotewan parlanankamaqa, filisteospa campamentonkupi astawan chʼajwasharqanku. Saultaj sacerdoteman nerqa: “Amaña apamuychu”, nispa. 20  Chay ratopacha Saulwan soldadosninwanqa, tantaykukuspa maqanakoj kachaykukorqanku. Filisteospaman chayaspataj rikorqanku paykunapura espadasninkuwan wañuchinakushasqankuta, niña yuyayninkupichu kashasqankuta. 21  Wakin hebreosqa ñaupajmantaña filisteosman ujchaykukusqanku, filisteoswan khuskataj maqanakuman jamusqanku. Chay hebreospis israelitasman kutikorqanku, Saulwan Jonatanwan kasharqanku chaykunaman. 22  Efraín orqospi pakasqa kasharqanku+ chay israelitaspis filisteos ayqekushasqankuta uyarerqanku. Chayrayku paykunapis llojsimuspa filisteosta qhatiykullarqankutaj. 23  Chay maqanakoqa Bet-Avenkama+ chayarqa. Ajinata Jehová Diosqa israelitasta chay kuti salvarqa.+ 24  Chaywanpis israelita soldadosqa may saykʼusqas chay pʼunchay kasharqanku. Mana mayqenpis mikhunata* llamirillasqapischu, Saúl kay jinata jurachisqanrayku: “Maldecisqa kachun pichus imallatapis mikhojqa manaraj chʼisiyaykushajtin, manaraj enemigosniymanta vengakushajtiy”,+ nispa. 25  Ajinapi tukuy chay soldadosqa monteman chayarqanku, maypichus abeja miskʼi pampapi kasharqa chayman. 26  Chay monteman yaykuspataj abeja miskʼita sutʼushajta* rikorqanku. Chaywanpis mana mayqenninkupis llamirerqachu, juramentota ruwasqankuta manchachikuspa. 27  Jonatantajrí mana uyarisqachu tatan soldadosta jurachisqantaqa.+ Chayrayku payqa makinpi japʼisharqa chay tojnunpa puntanwan chhapurispa abeja miskʼita llamirerqa. Chaywantaj chay rato kallpata japʼerqa.* 28  Chantá ujnin soldadoqa nerqa: “Tataykeqa tukuyta uj juramentota ruwachiwarqayku. Payqa nerqa: ‘Maldecisqa kachun pichus kunan pʼunchay imallatapis mikhojqa’,+ nispa. Chayrayku tukuy soldados may saykʼusqas kashayku”, nispa. 29  Jonatantaj kuticherqa: “Tatayqa nacionnintinta llakiypi rikhurichin. Qhawaychej, uj chhika abeja miskʼita llamirispalla kay jinata kallpachakuni.* 30  Astawanrajchá soldadosqa kallpachakunkuman karqa, sichus kay pʼunchay enemigosninkumanta qhechusqankuta mikhullankuman karqa chayqa. Mikhuspaqa may jinatarajchus filisteostaqa wañurachinkumanpis karqa”,+ nispa. 31  Chay pʼunchay israelitasqa filisteosta qhatiykorqanku Micmashmanta, Ayalonkama.+ Chaywanpis sinchʼi saykʼusqasña kasharqanku, llauchhu llauchhullaña. 32  Chayrayku paykunaqa enemigosninkumanta qhechusqanku ovejasta, wakasta, waka uñastapis imata jina japʼimorqanku. Chaykunata pampapi ñakʼaraspataj,* aychataqa yawarnintinta mikhorqanku.+ 33  Wakinkunataj Saulman willamorqanku: “Runasqa Jehová Diospa contranta juchallikushanku, aychata yawarnintinta mikhushanku”,+ nispa. Saultaj nerqa. “Qankunaqa jatun juchata ruwankichej. Uj jatun rumita kayman tanqamuychej”, nispa. 34  Saulqa nillarqataj: “Rispa soldadosman nimuychej sapa ujninku toronkuta, ovejankuta kayman apamunankuta. Kaypi ñakʼaspa chayta mikhunankupaj. Ajinamanta ama Jehová Diospa contranpi juchallikunankupaj aychata yawarnintinta mikhuspa”,+ nispa. Ajinapi chay chʼiseqa sapa ujninku toronkuta apamorqanku, chaypitaj ñakʼarqanku. 35  Saultaj Jehová Diospaj uj altarta ruwaporqa.+ Chay karqa Jehová Diospaj ñaupaj kaj ruwasqan altar. 36  Chaymanta Saulqa nerqa: “Kunan chʼisi uraykuspa filisteosta tutantin qhatiykunachej, tukuy imasninkutataj qhechumunachej. Mana ujllatapis kausashajta saqesunchu”, nispa. Soldadosnintaj kuticherqanku: “Ruwallay nisqaykita”, nispa. Sacerdotetajrí nerqa: “Cheqa Diostaraj kaypi tapurinachej”,+ nispa. 37  Ajinapi Saulqa Diosta tapurerqa: “¿Filisteosta qhatiykoj uraykuymanchu?+ ¿Paykunata israelitaspa makisninkuman jaywaykuwajchu?”, nispa. Diostajrí mana imatapis chay pʼunchay kuticherqachu. 38  Chayrayku Saulqa nerqa: “Soldadospa capitanesnin kajkuna, kayman chimpamuychej. Watuychejtaj ima juchatachus kunan ruwakusqanta. 39  Israelpa salvajnin kausaj Jehová Diospa sutinpi jurani: Pichus juchallikojqa wañonqa, waway Jonatanpis kachun”, nispa. Paykuna ukhumantataj mana pipis ni imata kuticherqachu. 40  Chantá Saulqa tukuy israelitasta nerqa: “Tukuyniykichej uj ladoman sayaykuychej, noqataj waway Jonatanwan uj ladoman sayaykusqayku”, nispa. Paykunataj kuticherqanku: “Ya, nisqaykiman jina jaqaypi sayaykusqayku”, nispa. 41  Chantá Saulqa Jehová Diosta nerqa: “Israelpa Diosnin, Tumimpi*+ willawayku ari pichus juchayoj kasqanta”, nispa. Chaypitaj Jonatanwan, Saulwan ajllasqas karqanku. Israelitastaj mana juchayoj rikhurerqanku. 42  Saultaj nerqa: “Suerteta* choqaychej+ noqapajwan waway Jonatanpajwan”, nispa. Suertetaj Jonatanpaj llojserqa. 43  Chayrayku Saulqa Jonatanta nerqa: “Willaway, ¿imatá ruwarqanki?”, nispa. Jonatantaj kuticherqa: “Kay tojnuypa puntanwan uj chhika abeja miskʼita llamirerqani.+ Kunanqa jina wañusaj”, nispa. 44  Saultaj kuticherqa: “Manachus qan wañunki chayqa, Dios sinchʼita castigawachun”,+ nispa. 45  Israelita qharistaj Saulta nerqanku: “¿Imaraykutaj Jonatán wañunman kasqari? Pay israelitasta chay jina sumajta atipachiwanchej.*+ ¡Mana wañunanchu tiyan! Kausaj Jehová Diospa sutinpi jurayku: Mana uj chujchallanpis pampaman urmanqachu. Kunan pʼunchay ruwasqanpeqa Dios payta yanaparqa”,+ nispa. Ajinata israelitasqa Jonatanta jarkʼakorqanku* ama wañuchisqa kananpaj. 46  Chaypacha Saulqa manaña filisteosta qhatiykorqachu, filisteostaj jallpʼankuman kutiporqanku. 47  Saulqa Israelpi sumaj atiyniyoj reyman tukorqa. Payqa maqanakorqa muyuyninpi kaj tukuy enemigosninwan: moabitaswan,+ ammonitaswan,+ edomitaswan,+ Zobamanta+ reyeswan, filisteoswan+ ima. Mayllapipis maqanakuspaqa atipallajpuni. 48  Saulqa amalequitaswanpis+ mana manchikuspa maqanakorqa, atiparqataj. Ajinata Saulqa israelitasta enemigosninkoj makisninkumanta kacharicherqa. 49  Saulpa qhari wawasnenqa karqanku Jonatán, Isví, Malki-Súa+ ima. Warmi wawasnintaj iskay karqanku. Kuraj kajqa sutikorqa Merab,+ sullkʼa kajtaj Mical.+ 50  Saulpa warmenqa karqa Ahimaazpa wawan Ahinoam. Soldadosninpa comandantentaj karqa Nerpa wawan Abner.+ Abnertaj Saulpa tion karqa. 51  Saulpa tatanqa Quis+ karqa. Abnerpa tatan Nertaj+ Abielpa wawan karqa. 52  Saúl rey karqa chay tiempopeqa, filisteoswan maqanakoqa may sinchʼi karqa.+ Chayrayku Saulqa sumaj kallpasapa wapu runasta rikuspa, soldadosnin kanankupaj apakapoj.+

Sutʼinchaykunasnin

Efodqa uj mandil jina karqa. Chaytataj sacerdotes churakoj kanku. Glosariopi efod nisqata leeriy.
Chayri “pata ladopi”.
Chayri “ura ladopi”.
Chayri “columna”.
Circunciday niyta munan qharejpa jispʼananpa puntanmanta qaritanta khuchurpariy. Glosariopi circuncisión nisqata leeriy.
Chayri “may chhikantachus uj yuntawan khuskan diapi llankʼakun chay chhikan cheqallapi”.
Campamentoqa ashkha toldo wasis.
Uj aylloqa uj familiamanta miraj ashkha familias kanku.
Hebreo parlaypeqa nin, “Chay pʼunchay”.
Glosariopi cheqa Dios nisqata leeriy.
Hebreo parlaypeqa nin, “tʼantata”.
Sutʼuy: waj lugarespi ninku chʼaqay.
Hebreo parlaypeqa nin, “ñawisnin lliphipirerqa”.
Hebreo parlaypeqa nin, “ñawisniy lliphipirin”.
Ñakʼay: waj lugarespi ninku degollay, wañuchiy.
Glosariopi Urim, Tumim nisqata leeriy.
Glosariopi suerte nisqata leeriy.
Hebreo parlaypeqa nin, “kacharicherqanku”.
Chayri “salvawanchej”.