Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 11

¿Dioschu juchayoj runa ñakʼarinanpaj?

¿Dioschu juchayoj runa ñakʼarinanpaj?

1, 2. ¿Imatataj ashkha runas ninku llakiykunamanta uyarispa?

1 SAPA día imaymana llakiykunamanta uyarinchej. Terremotospeqa may chhika runas wañunku, suwaspis mana manchikuspa runasta wañuchinku, tataspis wawasninkuta abusanku.

2 Chaykunata uyarispa, ashkha runasqa ninku: “¿Imajtintaj chay jina llakiykuna tiyanri?”, nispa. Ichá qanpis ajinallatataj ninki, chejninakuyta rikuspa, runastapis ñakʼarejta rikuspa.

3, 4. 1) ¿Imatataj Habacuc Diosta tapusqa? 2) ¿Imatataj Dios Habacucman nisqa?

3 Unaypis Diospi sinchʼita creej runasqa, yachayta munaj kanku imaraykuchus ñakʼariykuna kasqanta. Paykunamanta ujnenqa Habacuc karqa. Payqa Jehová Diosta ajinata taporqa: “Imaraykutaj rikuchiwanki chay chhika ñakʼariyta, juchatapis? Millay ruwaykunawan, tukuchinakuywan ima muyurisqa kani; tukuynejpi phiñakuykuna tiyan, maqanakuykunapis”, nispa (Habacuc 1:3).

4 Jehová Diosqa Habacucman nerqa, tukuy chay ñakʼariykunata allinchananta (Habacuc 2:2, 3). Diosqa tukuy runasta mayta munakun. Biblia niwanchej: “Payqa qankunamanta llakikun”, nispa (1 Pedro 5:7). Sichus noqanchejpuni ñakʼariykunata rikuspa llakikunchej chayqa, Diosninchejqa astawanraj llakikun (Isaías 55:8, 9). Jina kajtin, ¿imaraykutaj ñakʼariykuna kanri? Qhepan parrafospi chayta yachakusunchej.

¿IMARAYKUTAJ ÑAKʼARINCHEJ?

5. 1) Pillapis ñakʼarejtin, ¿imatataj runas ninku? 2) Bibliarí, ¿imatataj niwanchej?

5 Wakin runasqa, accidentes kajtin chayri pitapis ima llakiy qhatirejtenqa, “destino karqa” ninku. Pastorespis, curaspis uj runa ñakʼarejtenqa, “Diospa munaynin karqa” nillankutaj. Uj wawita chayri pillapis wañupojtintaj, “Diosninchej pusakapun” ninku. Chayta nispataj pantashanku. Jehová Diosninchejqa ni jaykʼaj chaykunata ruwanmanchu. Bibliaqa niwanchej: “Ama yuyallaychejpischu Tukuy Atiyniyoj Diosqa ima sajratapis ruwasqanta, chayrí ima mana cheqan kajtapis”, nispa (Job 34:10).

6. Ima llakiy kajtinpis, ¿imaraykutaj runas Diosta juchachanku?

6 Ashkha runasqa creenku, Diosninchej kay jallpʼata kamachishasqanta. Chayrayku ima llakiy kajtinpis Diosta juchachanku. Jinapis Bibliapi yachakorqanchejña, kay jallpʼataqa mana Dioschu kamachishasqanta, manachayqa Kuraj Supay Satanás.

7. ¿Imaraykutaj ashkha ñakʼariykuna tiyan?

7 Bibliaqa niwanchej, ‘mundontinmanta runasqa Kuraj Supaypa makinpi kashasqankuta’ (1 Juan 5:19). Kay mundotaqa Diablo kamachishan. Paytaj manchay sajra, nitaj pitapis khuyakunchu. “Payqa jallpʼapi kaj tukuy runasta pantachishan” (Apocalipsis 12:9). Ashkha runaspis pay jinallataj kanku: llullakunku, chejninakunku chayri imatapis ruwanakunku. Chayrayku ashkha ñakʼariykuna tiyan.

8. ¿Imaraykutaj kay mundopi ñakʼariykuna kallantaj?

8 Kay mundopi ñakʼariykuna kallantaj, tukuy runas juchasapas kasqanchejrayku. Adanwan Evawan juchallikusqankumantapacha, wawasninpis juchasapasllataj kanchej. Chayrayku runasqa runa masinkuta ñakʼarichinku. Chantapis may kasqankuta yuyakunku, runa masinkuta kʼumuykachachinku, maqanakunku, guerraspitaj tinkunku (Eclesiastés 4:1; 8:9). Runasqa ñakʼarillanchejtaj, kaymanta jinalla ima llakiypis chayamuwajtinchej (Eclesiastés 9:12). Ichapis mana yuyasqallamanta accidentakusunman chayri imapis pasawasunman.

9. ¿Diosqa munanchu ñakʼarinanchejta?

9 Mana Jehová Dioschu ima llakiytapis apachimuwanchej. Guerras, wañuchinakus, maqanakuykuna kananpajpis, mana paychu juchayoj. Nillataj paychu apachimun sinchʼi wayrasta, terremotosta, sinchʼi parastapis. Diosninchejqa anchatapuni munakuwanchej. Payqa mana munanchu ñakʼarinanchejta, jinapis ñakʼarishallanchejpuni. Chayrayku qhepan parrafospi yachakusunchej, imajtinchus Dios ñakʼarinanchejta saqesqanta (1 Juan 4:8).

¿IMARAYKÚ DIOS ÑAKʼARINANCHEJTA SAQEN?

10. ¿Imastataj Kuraj Supay, Diosmanta nisqa?

10 Kuraj Supayqa Edén huertapi Adantawan Evatawan pantacherqa, nerqataj Diosqa mana allin kamachej kasqanta. Chantapis Supayqa nillarqataj, Diosqa runasman allin imasta mana qoyta munasqanta. Supayqa Adantawan Evatawan yuyachiyta munarqa, Diosta mana necesitasqankuta, payllataj aswan sumaj kamachej kayta atisqanta (Génesis 3:2-5; “Jehovalla Gobernananpaj derechoyoj” nisqata leeriy).

11. ¿Pillataj yachan imachus noqanchejpaj allin kasqanta?

11 Adanwan Evawanqa Jehová Diosta mana kasorqankuchu, contranpitaj oqharikorqanku. Paykunaqa yuyarqanku, Diosta mana valechispa allintapis, mana allintapis ruwayta atisqankuta. Chayta yuyaspataj pantasharqankupuni. Imajtinchus Diosnillanchej yachan, imachus noqanchejpaj allin kasqanta. Chaytaqa payllataj sutʼita rikucherqa.

12, 13. 1) ¿Imaraykutaj Diosninchej mana chay ratopachachu Adantawan, Evatawan wañuchisqa? 2) ¿Imapajtaj Diosninchej tiempo pasananta saqesqa?

12 Jehová Diosqa munarqa, Adanwan Evawan miranankuta, kay jallpʼapitaj wiñaypaj kausakunankuta. Chaytataj Diosninchejqa pi churanakojtinpis juntʼananpuni karqa (Génesis 1:28; Isaías 55:10, 11). Chayrayku Jehová Diosqa mana chay ratopachachu Adantawan Evatawan wañucherqa. Payqa saqellarqa wawasniyoj kanankuta. Ajinamanta wawasninkupis paykuna kikin reparanankupaj pitachus kamachejninkuta jina qhawananku kasqanta.

13 Satanasqa tukuy angelespa ñaupaqenpi nerqa, Diosqa mana allin kamachejchu kasqanta (Job 38:6, 7; Daniel 7:9, 10). Jehová Diostajrí tiempo pasananta saqerqa, Satanaspa nisqan jinachus manachus kasqan sutʼinchakunanpaj. Chantapis Diosqa runasta saqellarqataj, Satanaspa munayninman jina gobiernosta churakunankuta. Ajinamanta sutʼi yachakunanpaj, runasqa Diospa yanapaynillanwan allinta kausakuyta atisqanchejta.

14. ¿Pitaj llullanta japʼichikun?

14 May chhika unaymantaña, runataqa runallataj kamachin, nitaj mayqen gobiernopis allinchu. Chaypi Satanasqa llullanta japʼichikun. Runasqa Diospa yanapaynillanwan allinta kausayta atinchej. Chayrayku profeta Jeremiasqa nerqa: “Tata Dios, yachani runaqa kawsayninmanta mana dueñochu kasqanta, nitaj kawsaynimpi imatachus ruwananta niyta atisqanta”, nispa (Jeremías 10:23).

¿IMARAYKUTAJ DIOS LLAKIYKUNATA NIRAJ CHINKACHISHANCHU?

15. ¿Imapajtaj Jehová Dios tiempo pasananta saqesqa?

15 Jehová Diosqa tiempo pasananta saqerqa, ni Satanaspis ni runaspis kamachiyta atisqankuta rikuchinanpaj. Runasqa tukuy laya gobiernostaña churanku, nitaj allinta gobernayta atinkuchu. Chantapis runaqa tukuy imataña rikhurichin, ashkha imastañataj yachan, sajra ruwaykunataj yapakushallanpuni. Wajchayaypis, guerraspis astawan yapakushan. Mana Diospa yanapayninwanqa, runapurallaqa mana allinta kamachinakusunmanchu.

16. Diosninchej llakiykunata chinkachinman karqa chay, ¿pitataj yanapashanman karqa?

16 Diosninchej llakiykunata chinkachinman karqa chayqa, Satanasta yanapashanman karqa. Chantapis runasqa yuyankuman karqa, paykunapuralla allinta kamachinakuyta atisqankuta. Jehová Diostaj mana ajina pantasqata yuyanankupaj yanapakunmanchu. Imaraykuchus payqa ni jaykʼaj llullakunchu (Hebreos 6:18).

17, 18. ¿Imatataj Diosninchej ruwanqa Kuraj Supaypa ruwasqasninta tukuchinanpaj?

17 Satanaswan runaswanqa Jehová Diospa contranpi oqharikuspa may chhika ñakʼariykunata rikhurichinku. Chaytataj Diosnillanchej chinkachiyta atin. Paypajqa tukuy ima atikun, yachantaj maykʼajchus ñakʼariykunata chinkachinanta. Diosqa chayta ruwanqa Supaypa nisqasnin allinta chʼuwachakojtin. Chantataj kay jallpʼata paraisoman tukuchenqa, imaynatachus qallariypi munarqa, ajinaman. “Sepulturaspi” tukuy kajkunapis kausarimonqanku (Juan 5:28, 29). Runaspis manaña onqosunchu, nitaj wañusunchu. Jehová Diosqa Wawanta kamachenqa “Kuraj Supaypa ruwasqasninta tukuchinanpaj” (1 Juan 3:8).

18 Chaykamataj, Diosqa pacienciawan suyashan paymanta yachakunanchejta, kamachejninchejta jinataj qhawakunanchejta. Ajina pacienciayoj kasqanmanta agradecekunanchej tiyan (2 Pedro 3:9, 10 leey). Mana chayllachu, payqa ima llakiyta aguantanapajpis yanapawanchej (Juan 4:23; 1 Corintios 10:13 leey).

¿PITATAJ KAMACHEJNINCHEJTA JINA QHAWASUNMAN?

19. ¿Imapitaj mana kikinchu kanchej maquinaswan, animaleswan ima?

19 Jehová Diosqa Kamachejninchejta jina tukuy sonqo qhawananchejta munan, manataj kamachisqa jinallachu. Payqa ruwawarqanchej tʼukurispa imatapis ruwananchejpaj. Chayrayku mana animales jinachu kanchej. Animalesqa mana piensankuchu imata ruwanankupajpis (Proverbios 30:24). Noqanchejrí reparayta atinchej imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta. Diostapis kusichiyta atinchej. Chantapis mana máquinas jinachu kanchej. Maquinasqa mana sapallankumanta imatapis ruwankumanchu. Diostajrí ruwawarqanchej sapallanchejmanta imatapis ruwananchejpaj. Chayrayku sapa ujninchejmanta kashan imayna runachus kananchej, pikunawanchus amigosta ruwakunanchej, imaynatachus kausakunanchejpis. Jehová Diosqa kusisqa kausakunanchejta munan.

20, 21. ¿Pitataj kasukuyta munanki?

20 Jehová Diosqa munan payta munakunanchejta (Mateo 22:37, 38). Jehová Diosqa kʼacha tatanchej. Payqa munan sonqomantapacha munakunanchejta, manataj kamachisqa jinallachu. Payqa yuyayniyojta ruwawarqanchej, chayrayku sapa ujninchejmanta kashan pitachus kamachejninchejta jina qhawananchejqa. Ni Satanaspis, ni Adanpis, ni Evapis Diostaqa kasorqankuchu. Noqanchejrí, ¿imatataj ruwasunman?

21 Allin kanman Jehová Diosta sirvikunanchej. May chhika runas Diosta kusichishanku, Satanaspa contranpitaj churakushanku (Proverbios 27:11). Diosninchejqa tumpamantawan kay jallpʼata mosojyachenqa, llakiykunatataj chinkachenqa. Qhepan capitulopeqa, yachakusunchej imatachus chay mosoj jallpʼapi kausakunapaj ruwananchej kasqanta.