Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 15

Trabajoykiwan kusikuy

Trabajoykiwan kusikuy

‘Diosqa tukuy runasman atiyta qon trabajonkuwan tarisqankupi kusikunankupaj’ (ECLESIASTÉS 3:13).

1, 2. ¿Tukuy runaschu trabajonkuwan kusisqa kashanku?

1 JALLPʼANTINPI runasqa kausanankupaj, familiankuta mantienenankupaj ima mayta trabajanku. Wakin runasmanqa trabajonku mana gustanchu, wakin runastaj trabajonkuman riyta manchachikunku. Ajina kajtin, ¿imatataj ruwawaj trabajoykiwan kusisqa kanaykipaj?

2 Biblia niwanchej: “Diosqa tukuy runasman atiyta qon mikhunankupaj, ujyanankupaj, trabajonkuwan tarisqankupi kusikunankupajtaj”, nispa (Eclesiastés 3:13). Jehová Diosqa trabajananchejpaj, trabajayta munananchejpajtaj ruwawarqanchej. Chayrayku trabajonchejwan kusisqa kananchejta munan (Eclesiastés 2:24; 5:18 leey).

3. ¿Imamantataj kunan yachakusunchej?

3 Kunantaj yachakunachej, imaynatachus trabajonchejwan kusisqa kanata, ima trabajospichus mana trabajanata ima. Chantapis yachakunallataj trabajaspapis Diosta yupaychayninchejta ñaupajman churanata, ima llankʼaychus aswan sumaj kasqanta ima.

JEHOVÁ DIOSWAN JESUSWAN SUMAJTA TRABAJANKU

4, 5. ¿Jehová Diosninchejman trabajay gustanchu?

4 Jehová Diosmanqa trabajay mayta gustan. Biblia nin: “Qallariypeqa Dios cielotawan, kay pachatawan ruwarqa”, nispa (Génesis 1:1). Jehová Diosqa kay jallpʼata, jallpʼapi tukuy ima kajtawan rikuspa “sumajpuni kasqanta” nerqa (Génesis 1:31). Payqa tukuy imata ruwasqanta rikuspa kusikorqa (1 Timoteo 1:11).

5 Jesús nerqa jina, Jehová Diosqa kunankama “trabajashallanpuni” (Juan 5:17). Ima tʼukuna imastachus Jehová Diosninchej ruwashasqanta mana yachaspapis, wakin imasta ruwashasqanta yachanchej. Payqa cielomantapacha Wawan Jesucristowan gobernamonqanku chay runasta ajllashan (2 Corintios 5:17). Chantapis Jehová Diosqa runasta yanapashan, qhawashantaj. Chayrayku jallpʼantinpi predicakushan, may chhika runastaj Jehová Diosmanta yachakushanku, kay jallpʼa uj paraíso kajtintaj wiñaypaj kausakuyta atenqanku (Juan 6:44; Romanos 6:23).

6, 7. ¿Imaynatá yachanchej Jesús sumaj trabajador kasqanta?

6 Jesusmanpis trabajay mayta gustallantaj. Payqa niraj kay jallpʼaman jamushaspa, Dioswan yanapaj maestro jina llankʼarqa, cielopi chantá kay jallpʼapi tukuy imata ruwaysikuspa (Proverbios 8:22-31; Colosenses 1:15-17). Jesusqa kay jallpʼaman jamuspapis mayta trabajallarqapuni. Payqa juchʼuymantapacha carpintero kayta yachakorqa. Payqa ichapis wasispaj ruwarqa vigasta, punkusta, mesasta, sillasta ima. Pay trabajonta sumajta ruwasqanraykutaj “carpintero” jina rejsisqa karqa (Marcos 6:3).

7 Chantapis Jesusqa kay jallpʼapi Diospa Gobiernonmanta willarqa, tukuy runasmantaj Tatanmanta yachacherqa. Chay ruwasqanqa ima trabajomanta nisqapis aswan sumaj karqa. Payqa Tatanpa kamachisqanta kinsa wata khuskanniyojpi ruwanan karqa. Chaytataj tutamantapacha, chʼisiyaykunankama ruwarqa (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2). Jesusqa may chhika karusta purerqa tukuy runasman Tatanmanta yachachinanpaj (Lucas 8:1).

8, 9. ¿Imaraykutaj Jesús kusikusqa trabajaspa?

8 Jesuspajqa Jehová Diospaj llankʼay mikhunan jina karqa. Chayta ruwaspataj may kallpachasqa karqa. Chayrayku wakin kutisqa ni mikhunallanpajpis samarikojchu (Juan 4:31-38). Payqa atisqanman jina tukuynejpi Tatanmanta runasman willaj. Chayrayku Tatanman nerqa: “Qowasqayki ruwanata tukuchasqaywanqa kay jallpʼapi jatunchayki”, nispa (Juan 17:4).

9 Yachakunchej jina, Jehová Dioswan Jesuswan mayta llankʼanku, llankʼaspataj kusikunku. Noqanchejpis Jehová Dios jina ruwayta munanchej, Jesuspa purisqantataj sumajta qhatiyta munanchej (Efesios 5:1; 1 Pedro 2:21). Chayrayku mayta kallpachakunchej ima trabajollatapis allinta ruwanapaj.

¿IMAYNATÁ TRABAJONCHEJTA QHAWANA TIYAN?

10, 11. ¿Imataj yanapawasun trabajonchejwan kusisqa kanapaj?

10 Noqanchejqa familianchejta mantienenapaj mayta trabajanchej. Munanchejtaj trabajonchejwan kusisqa kayta, wakin kutistaj chayqa mana atikullanchu. Chayrayku yachakuna imatachus ruwanata trabajonchejwan kusisqa kanapaj.

Trabajonchejmanta allin kajta yuyaspaqa kusisqa kasunchej.

11 Trabajonchejmanta allinta yuyana. Ichapis mana trabajonchejta cambiayta atisunmanchu. Jinapis trabajonchejmanta allinta yuyayta atisunman. Chaypajqa imatachus Jehová Dios noqanchejmanta suyasqanta entiendey yanapawasunman. Payqa munan familiamanta uma, tukuy atisqanta ruwaspa familianta allinta qhawananta. Chayrayku Bibliaqa niwanchej familianta mana mantienej runaqa, ‘mana creeyniyoj runamanta aswan mana allinraj’ kasqanta (1 Timoteo 5:8). Familiamanta uma kanki chayqa, familiaykiman necesitasqanta qonaykipaj maytachá kallpachakunki. Trabajoykiwan kusikuspapis chayri manapis, familiaykita mantienenaykipaj kallpachakuspa Jehová Diosta kusichishanki.

12. ¿Imaynatá yanapawanchej concientemente sumajta trabajay?

12 Concientemente sumajta trabajana. Ajinata ruwasunchej chayqa trabajonchejwan kusisqa kasunchej (Proverbios 12:24; 22:29). Chantapis patronninchej noqanchejpi atienekonqa. Concientemente trabajajkunaqa allinpaj qhawasqas kanku, imaraykuchus mana qolqeta, nitaj materialestapis suwakunkuchu. Chantapis trabajashaspa mana waj imasta ruwankuchu (Efesios 4:28). Jehová Diosqa concientemente sumajta trabajasqanchejta qhawamushan. Chayta ruwasqanchej Jehová Diosta kusichisqanta yachaspataj, “chʼuwa sonqoyoj” kasunchej (Hebreos 13:18; Colosenses 3:22-24).

13. ¿Imaynatá wajkunata yanapanman trabajonchejpi allinta ruwasqanchej?

13 Trabajonchejpi allinta ruwasqanchej Jehová Diosta jatunchasqanta ama qonqanachu. Chaytaj yanapawasunchej trabajonchejwan kusisqa kanapaj (Tito 2:9, 10). Ichapis trabajonchejmanta mayqen trabajadorllapis, allinta ruwasqanchejta rikuspa Bibliata estudiakuyta munanqa (Proverbios 27:11; 1 Pedro 2:12 leey).

IMA TRABAJOTAPIS SUMAJTA AJLLANA

14-16. ¿Imapitaj yuyananchej tiyan uj trabajota niraj japʼikushaspa?

14 Bibliaqa mana niwanchejchu imapichus trabajanata, imapitajchus mana. Jinapis Bibliaj yuyaychaykunasnenqa uj trabajota sumajta ajllanapaj yanapawanchej (Proverbios 2:6). Bibliaj yuyaychaykunasninwan yanapachikuna, kay qhepan parrafospi rikhurej tapuykunaman kutichinapaj.

Jehová Diospa kamachiykunasninman mana churanakoj trabajota maskʼakuy

15 ¿Kay llankʼaypi Jehová Diospa chejnikusqan imastachu ruwasaj? Yachakorqanchej jina Jehová Diosqa suwakuyta, llullakuyta ima chejnikun (Éxodo 20:4; Hechos 15:29; Efesios 4:28; Apocalipsis 21:8). Chayrayku Jehová Diospa kamachiykunasninman churanakoj trabajosta mana japʼikunachu (1 Juan 5:3 leey).

16 Kay trabajopi, ¿Jehová Diospa juchachasqan imastachu ruwasaj? ¿Imatá ruwasunman uj iglesiata ruwanata chayri allinchanata niwajtinchej? Albañil jina trabajayqa mana juchachu. Jinapis yachanchej iglesiaspi Diosmanta llulla imasta yachachikusqanta, chaytataj Dios chejnikusqanta. Chay iglesiapi mana qanchu llulla imasta yachachejtiykipis, ¿manachu chay iglesiata ruwasqaykimanta chayri allinchasqaykimanta Dios juchachasunkiman? (Apocalipsis 18:4).

17. ¿Imataj yanapawasun Jehová Diosta kusichinapaj jina ima trabajotapis ajllanapaj?

17 Bibliaj yuyaychaykunasninwan yanapachikusun chayqa, “imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta” reparanapaj wakichikusun (Hebreos 5:14). Chayrayku niraj uj llankʼayta japʼikushaspa sumajta piensarina mana wajkunata pantachinapaj. Chantapis sumajta piensarinallataj familianchejta trabajorayku mana saqerparinapaj. Imajtinchus waj llajtaman chayri waj suyuman ripuspaqa familianchejta llakichisunman.

IMASCHUS ASWAN ALLIN IMAS KASQANTA REPARANA

18. ¿Imaraykutaj mana atillanchu Jehová Diosta yupaychayta ñaupajman churay?

18 Kay qhepa pʼunchaykunapi Jehová Diosta yupaychayta ñaupajman churayqa mana atikullanchu, imajtinchus kausay may llakiy, maytataj sajrayashan (2 Timoteo 3:1). Trabajota tareyqa mana atikullanchu, nillataj chay trabajollapipuni kaypis. Familianchejta qhawananchej kajtinpis, mana qhapaj kayta maskʼanachu tiyan. Astawanpis Jehová Diosta yupaychayta ñaupajman churananchej tiyan (1 Timoteo 6:9, 10). Chayrayku yachakuna familianchejta sumajta qhawananchej kajtinpis, imaynatachus aswan allin imasta reparayta (Filipenses 1:10).

19. ¿Imastataj ruwasun Jehová Diospi atienekusqanchejrayku?

19 Tukuy sonqonchejwan Jehová Diospi atienekuna (Proverbios 3:5, 6 leey). Yachanchej Jehová Dios imatachus necesitasqanchejta yachasqanta, noqanchejmantataj mayta llakikusqanta (Salmo 37:25; 1 Pedro 5:7). Biblia nin: “Kausayniykichejpi amapuni qolqemanta wañusqa kaychejchu. Astawanpis imaschus kapusunkichej chaywan kusisqa kaychej. Imaraykuchus Diosqa nerqa: ‘Mana jaykʼajpis saqerparisqaykichu. Nitaj jaykʼajpis wijchʼurparisqaykichu’, nispa” (Hebreos 13:5). Jehová Diosqa mana munanchu imaynatachus familianchejta mantienenamanta llakikunanchejta. Payqa ashkha kutispi rikucherqa kamachisninman imastachus necesitasqankuta qoyta atisqanta (Mateo 6:25-32). Chayrayku llankʼayniyoj kaspapis chayri manapis, Bibliata estudiallanchejpuni, predicacionmanpis, reunionesmanpis rillanchejpuni (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25).

20. ¿Imatataj ruwasunman kapuwasqanchejwan kusisqa kausakunapaj?

20 Sutʼita qhawana (Mateo 6:22, 23 leey). Ajinata qhawanapajqa kapuwasqallanchejwan kausakuna tiyan. Chantapis qolqeta, tukuy ima patapi kausakuyta, kunallanraj rikhurimoj aparatosta mana ñaupajman churanachu tiyan. Imaraykuchus chayta ruwaspaqa Jehová Diosta yupaychayta mana ñaupajman churayta atillasunchu, paymantataj karunchakapusun. Chanta, ¿imatataj ruwasunman Diospa Gobiernonta ñaupajman churanapaj? Mayta kallpachakuna qolqeta mana manukunapaj. Manuña kanchej chaytaj, imaynatachus chayta paganata qhawarisunman. Mana allinta qhawarikojtinchejqa qolqeta maskʼayllaman qokusunman, Jehová Diosmanta mañakunapaj, Bibliata estudianapaj, predicaj llojsinapajtaj manaña tiemponchej, kallpanchej ima kanmanchu. Kapuyniyoj kayllapi piensanamantaqa imaschus kapuwasqallanchejwan sonqo juntʼasqa kausakuna (1 Timoteo 6:8). Imayna kausayniyoj kaspapis, sapa kuti qhawarikunanchej tiyan imastachus ruwayta atisqanchejta Jehová Diospaj astawan llankʼanapaj.

21. ¿Imajtintaj imaschus aswan allin imas kasqanta reparananchej tiyan?

21 Imaschus aswan allin imas kasqanta reparana. Tiemponchejta, kallpanchejta, qolqenchejta ima ama usuchinachu. Mana sumajta qhawarikusunchu chayqa profesional kayta munaspa, qolqeta maskʼaspa ima tiemponchejta usuchisunman. Chayrayku Jesús nerqa: “Ñaupajtaqa Diospa Gobiernonta [...] maskʼallaychejpuni”, nispa (Mateo 6:33). Imatachus ajllasqanchej, imastachus ruwasqanchej, imastachus ruwayta munasqanchej ima, imatachus ñaupajman churasqanchejta rikuchin.

DIOSTA SIRVEYQA ASWAN SUMAJ

22. ¿Imata ruwaytaj tukuy imamanta nisqa aswan sumaj?

22 Jehová Diosta sirveyqa tukuy imamanta nisqa aswan sumaj. Chaytataj ruwanchej Gobiernonmanta sumaj willaykunata willamuspa (Mateo 24:14; 28:19, 20). Noqanchejpis Jesús jina tukuy atisqanchejta Diospaj llankʼayta munanchej. Wakin hermanosqa maypichus pisi willajkuna kanku chayman ripunku. Wakintaj waj parlayta yachakushanku runasman Diosmanta willanankupaj. Chay hermanoswan parlariwaj. Paykunaqa kusisqas, sonqo juntʼasqastaj kausakusqankuta nisonqanku (Proverbios 10:22 leey).

Jehová Diosta yupaychayqa aswan sumaj.

23. ¿Imatataj ruwasunman trabajonchejwan kusikunapaj?

23 Familianchejman necesitasqankuta qonapajqa, uj trabajopi chayri ashkha trabajospi, ichapis ashkha horasta llankʼananchej kanqa. Jehová Diostaj familianchejrayku llankʼasqanchejta qhawamushan, chay ruwasqanchejtataj jatunpaj qhawan. Chayrayku ima llankʼayniyoj kajtinchejpis Jehová Dios jina, Jesús jina sumajta trabajana. Chantapis amapuni qonqanachu Jehová Diosta sirviy, Gobiernonmanta sumaj willaykunata runasman willay aswan sumaj kasqanta. Chayta ruwaspaqa kusisqapuni kasunchej.