Ir al contenido

Ir al índice

15 YACHAQANA

Tukuywan kʼachas kana

Tukuywan kʼachas kana

¿ALLINCHU kanman pitapis mana allinta rejsispalla sajrapaj qhawananchej?... Mana. Chayta ruwaspaqa, pitapis waj parlayniyoj kasqanraykulla chayri mana noqanchejman rijchʼakusqanraykulla chejnikushasunman.

¿Allinchu kanman chayta ruwananchej?... Mana. Chejnikoyqa mana allinchu. Wajkunata chejnikuspaqa mana kʼachaschu kanchej. Mana allinchu kanman pitapis chejnikunanchej, mana noqanchej jina kasqanraykullaqa.

¿Rejsinkichu pí runallatapis waj jina rijchʼayniyojta chayri waj jina parlayniyojta?... Ichapis rejsillankitaj uj onqoyrayku chayri uj accidenterayku mana sanochu kajkunata. Chay jina runasta, ¿munakunkichu? ¿Paykunawan kʼachachu kanki?...

Waj laya runasta, ¿imaynatá qhawana tiyan?

Sumaj Yachachej Jesucristota uyarisun chayqa, tukuywan kʼachas kasun, may llajtamanta kajtinkupis chayri waj rijchʼayniyoj kajtinkupis. Runasqa wajkunata chejnikunanchejta munanku. Jesustaj tukuywan kʼachas kananchejta yachacherqa. Chaymanta parlarina.

Waj laya runasta mana allinpaj qhawaj judío, Jesusman chimpaykuspa taporqa: “Imata ruwaspataj wiñay kawsayniyoj kasajri?”, nispa. Chay runaqa ichapis munarqa, “judío masisnillaykita munakunki”, nispa Jesús kutichinanta. Jesustaj chayta reparaspa, payta tapurerqa: ‘¿Imatataj Diospa leynin kamachin?’, nispa.

Chay runataj kuticherqa: ‘Jehová Diosniykita munakunki tukuy sonqoykiwan, runa masiykitataj qan kikiykita jina munakunki’, nispa. Chantá Jesús nerqa: ‘Allinta kutichinki. Ajinata ruway, wiñay kausaytataj japʼinki’, nispa.

Chay judioqa, waj llajtayoj runaswan mana kʼacha kayta munarqachu. Chayrayku Jesusta taporqa: “Chantá pitaj runa masiyri?”, nispa. Ichapis payqa suyasharqa, Jesús kayta kutichinanta: “Runa masiykeqa amigosniyki kanku” chayri “runa masiykeqa qanman rijchʼakojkuna kanku”, nispa. Jesustajrí samaritanomanta rijchʼanachinata willarqa. Chayta willarisqayki.

Uj judío Jerusalenmanta Jericoman uraykushaspa suwaswan tinkusqa. Suwasqa qolqenta, pʼachantawan qhechuspa maqaykusqanku. Chantá parte wañusqata ñan kantupi saqerparisqanku.

Chaymantataj, uj sacerdote chay ñannejta pasasqa. Payqa chay runata lastimay maqasqata rikusqa. ¿Imatá qan ruwawaj karqa chay runata rikuspa?... Chay sacerdoteqa qhawarispa pasapullasqa, nitaj yanapasqachu.

Chantá uj levitañataj uraykamusqa. Payqa Jerusalén templopi Diosta sirvej. Chay levita, ¿maqasqa runata yanaparerqachu?... Mana. Paypis chay sacerdote jina pasapullasqa.

Chaymanta uj samaritanoñataj rikhurimusqa. ¿Ñanta jamojta rikushankichu?... Paypis lastimay maqasqa judiota rikullasqataj. Chay tiempopeqa judioswan samaritanoswan chejninakoj kanku (Juan 4:9). ¿Imatá chay samaritano ruwarqarí? ¿Judiota mana yanaparispa ripullarqachu? Chayri, ¿nerqachu: “Imapaj kay judiota yanapasajri. Payqa mana yanapawanmanchu ajinata rikuwaspaqa”, nispa?

¿Imaynatá samaritano kʼacha kasqanta rikucherqa?

Samaritanoqa judiota ñan kantupi wijchʼusqata rikuspa, sonqonta nanachikusqa. Mana pachallanpi wañojta saqerpariyta munasqachu. Chayrayku animalninmanta uraqaytawan, nanasqasninta aceitewan, vinowan ima jampiykusqa, vendaswantaj maytʼuykusqa.

Chantá samaritanoqa judiota animalninman allillanwan wicharichispa, tamboman nisunman alojamientoman calmallawan apasqa. Chaypitaj allinta jampichisqa, tamboyojmantaj chay runata qhawaripunanta nisqa.

Chay rijchʼanachinata willaytawan, Jesusqa chay tapukoj runaman nerqa: ‘Chay kinsamanta, ¿mayqentaj maqachikojpa runa masin karqa?’, nispa. Qanrí, ¿mayqen kasqantataj niwaj? ¿Sacerdotechu, levitachu, samaritanochu?...

Tapukoj runataj kuticherqa: ‘Runa masenqa karqa, mayqenchus chay maqasqata yanaparqa, chay’, nispa. Jesustaj nerqa: “Arí, qampis kikillantataj ruwamuy”, nispa (Lucas 10:25-37).

Chay rijchʼanachinaqa, ¡may sumaj! ¿Icharí? Sutʼita yachachiwanchej, pichus runa masinchej kasqanta. Runa masinchejqa mana amigosnillanchejchu kanku, nitaj noqanchejman rijchʼakojkunallachu, nillataj parlayninchejta parlajkunallachu. Jesusqa tukuy runasta munakunata yachachiwarqanchej, paykuna maymanta kajtinkupis, ima rijchʼayniyoj kajtinkupis, ima parlayniyoj kajtinkupis.

Jehovaqa tukuyta munakun, manataj wakillantachu. Jesús nerqa: ‘Janaj pachapi kashaj Tataykichejqa sajra runaspaj, kʼacha runaspajpis intita llojsichimun. Kikillantataj parachimun tukuypaj, allin runaspaj, sajra runaspajpis’, nispa. Chayrayku noqanchejpis, Dios jina tukuyta munakunanchej tiyan (Mateo 5:44-48).

¿Imaynatá wajkunawan kʼacha kawaj?

Chayrayku pillapis imanakojtin, ¿imatá ruwanayki tiyan?... ¿Waj suyumanta kajtinrí? Chayri, ¿mana qanman rijchʼakojtinrí? ¿Yanapallankitajchu? Paypis runa masillaykitaj, chayrayku yanaparinayki tiyan. Sapayki mana yanapayta atispaqa kuraj runaman willawaj, profesorniykiman chayri pillamanpis. Chayta ruwaspaqa samaritano jina kʼacha kanki.

Sumaj Yachachej Jesusqa kʼachas kananchejta munan, tukuytataj yanapananchejta, imayna runa kajtinkupis. Chayrayku kʼacha runa samaritanomanta willariwarqanchej.

Tukuy laya runaswan kʼachas kanamanta astawan yachakunapaj leerina: Proverbios 19:22; Hechos 10:34, 35; 17:26.