YAPA
Tatamanta, Churimanta, espíritu santomanta ima, chiqa yachachiy
TRINIDADPI creeqkunaqa Tata, Churi, espíritu santo ima, juk Dioslla kasqanta ninku. Astawanpis, kimsantin kikinkamalla, kimsantin tukuy atiyniyuq, kimsantintaq wiñaymantapacha kasqankuta nillankutaq.
Chayta yachachiqkunaqa, mana astawan suntʼinchayta atinkuchu. Ichapis Biblia kay yachachiyta yachachisqanta ninkuman. Chaywanpis Trinidad nisqa yachachiyqa ni juk kutillapis Bibliapi rikhurinchu. Chantapis, ¿Bibliamanta mayqin
pʼitillanpis chay yachachiy kasqantachu rikuchin? Kay tapuyman kutichinapaqqa, juk pʼitita qhawarina. Kay pʼitita wakinkunaqa, Tata, Churi, Espíritu santo ima juk Dioslla kasqanta yachachinapaq uqharinku.“PALABRATAJ DIOSPUNI KARQA”
Juan 1:1 nin: “Qallariypeqa Palabraqa karqapuni. Chay Palabraqa Dioswan kasharqa, Palabrataj Diospuni karqa”, nispa. Chantá 14 pʼitita ñawirispaqa Jesús “Palabra” kasqanta rikunchik (Juan 1:14). Juan 1:1 pʼiti, Palabrataq Diospuni karqa nisqanrayku, wakinkunaqa, Tatawan Churiwan, juk Dioslla kasqankuta ninku.
Musuq Testamentoqa griego simipi qillqakurqa, chaymantataq wak simisman tikrakurqa. Wakin tikrachiqkunaqa, “Palabrataq Diospuni karqa” nisqa rimaykunata wakjinamanta tikrachirqanku. ¿Imaraykutaq? Allinta kay pʼitita griego simipi ñawirispaqa, mana allin tikrasqa kasqanta rikurqanku. Chayrayku wakinkunaqa jinata tikrachinku: “un ser divino era el Proyecto [o la Palabra]”, “la Palabra era divina”, “dios era la Palabra” (Juan. Texto y Comentario, de J. Mateos y J. Barreto, lectura alternativa; Los escritos originales de la comunidad del discípulo “amigo” de Jesús, de Senén Vidal; Cuarto Evangelio. Cartas de Juan, de J. J. Bartolomé). Kay tikrachiykunata ñawirispa, Palabraqa, mana Dioschu kasqanta rikunchik. * Kay pʼitipi ‘Palabraqa’ tukuy angelespa kamachiqnin kasqanta yachachiwanchik, chayrayku kay pʼitipi juk “dios” kasqanta nin. Chantapis kay pʼitipi “dios” nisqaqa, juchʼuy qillqawan (minusculawan) qillqasqa kachkan, yachanapaq mana Diosllamantataqchu parlasqanta, manaqa juk “atiyniyuq angelmanta” parlasqanta.
ASTAWAN YACHAKUNA
Kunanqa, runas mana ñawpa tiempomanta griego qalluta ñawiriyta yachankuchu, chaywanpis, ¿imaynatá kunan yachasunman Juan imatachus niyta munasqanta? Yachaywasipi juk yachachiq, yachakuqkunaman yachachichkasqanpi tʼukuriy. Juan 1:1 pʼiti imatachus niyta munasqanta japʼiqanapaqqa, wak pʼitikunapi Juan nisqanta qhawarina.
Yachakuqkunataq yachachiqninku imatachus yachachiyta munasqanta sapa juk jukjinata japʼiqanku, ¿imatataq yachakuqkuna ruwananku tiyan yachachiq imatachus yachachisqanta japʼiqanankupaq? ¿Manachu yachachiqta tapurinanku kanman? Arí. Jinallataq ñuqanchikpisJuanqa, 1 tʼaqapi, 18 pʼitipi qillqasqanta qhawarina chaypi nirqa: “Mana pipis [tukuy atiyniyuq] Diostaqa jaykʼajpis rikurqachu”, nispa. Mana chaymanjinataq, runasqa Diospa Churin, Jesusta rikurqanku. Chantá nillarqataq: “Chay palabraqa [Jesús] aychallikorqa, noqayku ukhupitaj tiyakorqa. Jatun kaynimpa kʼanchayninta rikorqayku”, nispa (Juan 1:14). Biblia jinata niptin, ¿nisunmanchu Churiwan tukuy atiyniyuq Dioswan, juklla kasqankuta? Astawanpis Juan nillarqataq: “Palabraqa Dioswan kasharqa”, nispa. Juklla kankuman chayqa, ¿imaynatá payllawantaq khuska kachkanman karqarí? Chantá, Juan 17:3 pʼitipi, Jesusllataq, Tatanwan mana kikinchu kasqanta rikuchirqa, nirqataq: “Qan kʼata cheqa Diosta rejsisunanku”, nispa. Juantaq, Juan 20:31 pʼitipi nillarqataq: “Kay tukuytaj qhelqasqa kashan creenaykichejpaj Jesusqa Diospa Churin Cristo kasqanta, paypi creespataj, kawsayniyoj kanaykichejpaj”, nispa. Kay pʼitiqa, Jesús, Diospa Churin kasqanta nin, manataq Dioschu kasqanta. Kay ñawirisqanchikqa, rikuchiwanchik imaynatachus Juan 1:1 pʼitita japʼiqananchikpaq. Palabraqa chayri Jesusqa, juk atiyniyuq “dios” manataq tukuy atiyniyuq Dioschu.
WAKKUNAP NISQANKUTA QHAWARINA
Watiqmanta yachakuqkunapi tʼukuriy, yachachiqninkup yachachisqanmanta iskaychasqallapuni kaptinku, ¿imatataq ruwankuman? Wak yachachiqta tapuriyta atinkuman, ¿icharí? Kay yachachiq kikillantataq ninman chayqa, manaña iskaychasqachu kanqanku. Jinallataq, Juan qillqasqanta mana japʼiqayta atinchikchu chayqa, wakpa qillqasqanta ñawiriyta atinchik. Qhawarina imatachus Mateo, Jesusmanta, Diosmanta, Bibliapi qillqasqanta. Jesús parlasqanmanta jinata qillqarqa: “Maykʼajchus, ima pʼunchaychus, ima horachus chay imas Mateo 24:36). Jesuspa parlasqan, ¿Dioswan juklla kasqankutachu yachachiwanchik?
[Diospa pʼunchaynin] kananta mana pipis yachanchu; ni janaj pachapi angelespis, nitaj Churipis yachanchu. Tatallay chaytaqa yachan”, nispa (Jesusqa, Churimanta nisqaqa, Tatalla tukuy imata yachasqanta nirqa. Jesuswan Tatanwan juklla kankuman chayqa, ¿manachu Jesuspis kikillantataq yachanman? Arí. Mana chaymanjinataq Jesusqa, mana Tatanwan kikinchu. Ichapis wakinkuna ninkuman: “Jesucristoqa, runajina chantá Diosjina kawsarqa, kay pʼitipitaq runajina kawsachkaptin parlarqa”, nispa. Jinapis kanman karqa chayqa, ¿imaptintaq mana espíritu santomanta parlarqachu? ¿Imaptintaq espíritu santo mana Diospa pʼunchayninmanta yacharqachu? ¿Espíritu santo juklla Tatawan kaspaqa, manachu chay pʼunchaymanta yachanman karqa? Jesusqa, mana pipis chay pʼunchaymanta yachasqanta, manaqa Tatallan yachasqanta nirqa.
Bibliamanta yachakullaspapuniqa, Tatamanta, Churimanta, espíritu santomanta ima Biblia yachachisqanta astawan sutʼita japʼiqanki (Salmo 90:2; Hechos 7:55; Colosenses 1:15).