Ir al contenido

Ir al índice

Jehovaqa paypi creejkunata allinpaj qhawan

Jehovaqa paypi creejkunata allinpaj qhawan

“Pikunachus creespa, pacienciawan Dios qonanta nisqanman jina herenciata japʼinku, chaykunaj ruwasqasninkuta jina qankunapis ruwallaychejtaj.” (HEB. 6:12.)

86, 54 TAKIYKUNA

1, 2. ¿Ima llakiypitaj Jefté, wawan ima rikukorqanku?

UJ RUNA uj maqanakupi atipasqanmanta wasinman kutinpushasqanpi tʼukurina. Wawanqa payta rikuspa “panderetata tocarispa, tusurispataj” taripaj llojsimorqa. Chay runataj wawanta rikuytawan pʼachanta llikʼikorqa, nerqataj: “Ay, wawáy, qannejta jatun llakiypi rikhurini”, nispa. Chay sipasqa chayta uyarispa, pʼachanta llikʼikusqanta rikuspa ima maytachá tʼukorqa. Chay runataj imatachus Jehovaman nisqanta willarqa. Imatachus Jehovaman nisqanraykutaj wawanqa mana casarakuyta atinmanchu karqa, nitaj wawasniyoj kaytapis. Jinapis chay sipasqa tatanman nerqa, imatachus Jehovaman nisqanta juntʼananta. Ajinata nispataj, chay sipasqa sinchʼi creeyniyoj kasqanta rikucherqa. Yacharqataj Jehovata tukuy imapi kasukuy may sumajpuni kasqanta (Jue. 11:34-37). Chay runaqa mayta kusikorqa wawan sinchʼi creeyniyoj kasqanmanta. Yacharqataj wawan Jehovata kusichinanpaj jina ruwashasqanta.

2 Chay runaqa Jefté sutikorqa. Pay, wawan imataj Jehovapi, imastachus ruwasqanpi ima, tukuy sonqo atienekorqanku. Llakiykunapi rikukuspapis Jehovaman cheqa sonqosllapuni karqanku. Munarqankutaj Jehovaj ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kayta, chayraykutaj tukuy imata ruwayta munarqanku.

3. ¿Imatataj Jeftemanta, wawanmantawan yachakunchej?

3 Jehovapi sinchʼi creeyniyojllapuni kayqa mana atikullanchu. Chayrayku “maqanakupi jina sumajta tinku[nanchej tiyan] creesqanchej” mana pisiyananpaj (Jud. 3). Chayrayku kay yachaqanapi Jeftemanta, wawanmantawan yachakusunchej. ¿Imaynatá llakiykunapi kaspa Jehovapi creeyniyojllapuni kasqankuta rikucherqanku?

SAJRA RUNASPA CHAUPINKUPIPIS SINCHʼI CREEYNIYOJLLAPUNI KARQANKU

4, 5. 1) ¿Imatataj israelitas Sumaj Jallpʼaman yaykuytawan ruwananku karqa? 2) Salmo 106 nisqanman jina, ¿ima chʼampaypitaj israelitas rikukorqanku mana kasukusqankurayku?

4 Sapa día Jefté, wawan ima, israelitas Jehovata mana kasukusqankurayku imapichus rikukusqankuta rikorqanku. Casi 300 watas ñaupajta Jehovaqa israelitasman kamacherqa Sumaj Jallpʼapi llulla diosesta yupaychajkunata wañuchinankuta. Paykunataj mana kasukorqankuchu (Deu. 7:1-4). Sutʼincharinapaj, ashkha israelitas cananeos jina llulla diosesta yupaycharqanku, khuchichakuy juchapitaj urmarqanku (Salmo 106:34-39 leey).

5 Jehovaqa israelitasta mana kasukusqankurayku enemigosninkumanta mana jarkʼarqachu (Jue. 2:1-3, 11-15; Sal. 106:40-43). Chay tiempopi Jehovata munakoj familiasqa, nichá atillarqankuchu Jehovaman cheqa sonqollapuni kayta. Chaywanpis Bibliaqa wakin israelitas Jehovata kusichiytapuni munasqankumanta parlan. Chaykunamanta wakintaj Jefté, wawan, chantá Elcana, Ana, Samuel ima karqanku (1 Sam. 1:20-28; 2:26).

6. 1) ¿Imaspitaj kay tiempomanta runas yuyanku? 2) ¿Imata ruwanapajtaj kallpachakunanchej tiyan?

6 Kay tiempomanta runaspis cananeos jinallataj khuchichakuyllapi, maqanakuyllapi, qolqellapi yuyanku. Chaywanpis Jehovaqa chaykunamanta jarkʼakunata niwanchej. Payqa israelitasta jina sajra ruwaykunamanta jarkʼayta munawanchej. ¿Imatataj israelitas pantasqankumanta yachakusunman? (1 Cor. 10:6-11.) Kay pachamanta runas jina ni jaykʼaj yuyanapaj mayta kallpachakunanchej tiyan (Rom. 12:2).

JEFTEQA LLAKIYPI KASPAPIS SINCHʼI CREEYNIYOJLLAPUNI KARQA

7. 1) ¿Imatataj Jeftewan ruwarqanku hermanosnin, Israelmanta kurajkuna ima? 2) ¿Imatataj Jefté ruwarqa?

7 Jeftej pʼunchayninpi filisteos, amonitas ima, israelitasta maytapuni ñakʼaricherqanku Jehovata mana kasukusqankurayku (Jue. 10:7, 8). Jeftepis llakiykunapi rikukullarqataj, paytaqa mana waj llajtasmanta runasllachu ñakʼaricherqanku manaqa hermanosnin, Israelmanta kurajkuna ima. Imaraykuchus paymanta envidiakorqanku, chejnikorqanku ima, chayraykutaj jallpʼanmanta wijchʼorqanku (Jue. 11:1-3). Jinapis Jefteqa Jehovata munakusqanrayku mana chay runas jinachu ruwarqa. Israelmanta kurajkuna maqanakupi yanapananta mañajtinku, payqa tukuy sonqo yanaparqa (Jue. 11:4-11). ¿Imaraykú Jefté yanaparqa?

8, 9. 1) Moisespa Leyninmanta, ¿ima yuyaychaykunataj Jefteta yanaparqa? 2) ¿Imataj Jeftepaj aswan sumaj karqa?

8 Jefteqa “wapu maqanakoj runa karqa”. Chantá israelitaspa kausayninkumanta, Moisespa Leyninmanta ima sumajta yacharqa. Imaynatachus Jehová llajtanta qhawasqanpi tʼukurisqanqa, imachus allin, imatajchus mana allin kasqanta reparananpaj yanaparqa (Jue. 11:12-27). Chaytaj kausayninpi ima ruwaytapis sumajta ajllananpaj yanaparqa. Payqa yacharqa Jehová kamachisnin purajmanta munanakunankuta munasqanta, vengakuytataj chejnikusqanta ima. Chantapis Leymanta yachakorqa imaynatachus wajkunata qhawananta, chejnikojkunata ima (Éxodo 23:5; Levítico 19:17, 18 leey).

9 Ichapis Josej kausaynin Jefteta yanapallarqataj. Payqa yacharqachá José hermanosninmanta khuyakusqanta hermanosnin chejnikojtinkupis (Gén. 37:4; 45:4, 5). Ichá Jefteqa José imatachus ruwasqanpi tʼukurerqa, chaytaj Jehovata kusichinanpaj jina ruwananpaj yanaparqa. Jefteqa maytachá ñakʼarerqa hermanosnin paywan chejninakojtinku. Jinapis mana chay llakiynillanpichu tʼukorqa. Imaraykuchus paypajqa Jehovaj sutinrayku, llajtanraykutaj maqanakoyqa aswan sumaj karqa (Jue. 11:9). Jefteqa Jehovapi creesqanta rikuchiyta munarqa. Chayraykutaj Jehovaqa payta, israelitasta ima bendicerqa (Heb. 11:32, 33).

10. ¿Imaynatá Bibliaj yuyaychaykunasnin yanapawanchej Jehovata yupaychaj runas jina imatapis ruwanapaj?

10 ¿Imaynatataj Jefté jina ruwasunman? ¿Imatataj ruwasun wakin hermanosninchej sonqonchejta nanachiwajtinchej chayri qhasimanta imatapis niwasqanchejta yuyajtinchej? Jefté jina ruwana, Bibliaj yuyaychaykunasninman jinataj ima ruwaytapis ajllana. Wajkuna sonqonchejta nanachiwajtinchejpis Jehovata sirvinallapuni. Tantakuykunamanpis rinallapuni, hermanosninchejwan parlarikunapajpis tiempochakuna. Jehová Diosta kasukullasunpuni chayqa llakiykunata atipasunchej, Jefté jinataj wajkunata yanapasun Diospa sumaj kamachisnin kanankupaj (Rom. 12:20, 21; Col. 3:13).

SINCHʼI CREEYNIYOJ KASQANCHEJ RUWASQASNINCHEJPI RIKUKUN

11, 12. 1) ¿Imatataj Jefté Jehovaman qonanta nerqa? 2) ¿Imatataj ruwanan karqa chayta juntʼananpaj?

11 Jefté yacharqa israelitasta amonitasmanta kacharichinanpaj, Jehovaj yanapayninta necesitasqanta. Pay nerqa: “Sichus amonitasta atipayta yanapawanki chayqa, qampaj jaywanata qʼolachipusqayki, pichari ñawpajta wasiymanta taripawaj llojsimonqa, chayta”, nispa (Jue. 11:30, 31). ¿Imatá niyta munasharqa chayta nispa?

12 Chayta nispa Jefteqa mana nisharqachu, pichus wasinmanta taripaj ñaupajta llojsimojta wañuchinanta. Imaraykuchus runasta ninapi qʼolachiyta Jehová chejnikusqanta yacharqa (Deu. 18:9-11). Israelitaspa tiemponpeqa, uj jaywanata qʼolachispa Jehovaman jaywayqa may sumaj karqa. Chayrayku Jefteqa nisharqa uj runata qonanta tinkukuna toldopi wiñaypaj sirvinanpaj. Jehovaqa Jeftej mañakuyninta uyarerqa amonitastataj makinman jaywaykorqa (Jue. 11:32, 33). Chaywanpis, ¿pitataj Jefté Jehovaman qonman karqa?

13, 14. Jueces 11:35 versículo, ¿imatataj Jeftej creeyninmanta sutʼinchan?

13 Ñaupaj kaj parrafopi yachakorqanchej jina, Jefteta taripaj llojsimorqa kʼata “ususin”, may munasqa wawan. ¿Imatá Jefté ruwanman karqarí? ¿Imatachus Jehovaman nisqanta juntʼanmanchu karqa? ¿Wawanta Dioswan tinkukuna toldopi wiñaypaj sirvinanpaj qonmanchu karqa?

14 Chay kutipipis Jefteqa Diospa Leyninmanta yachakusqanman jinallatajchá ruwarqa. Ichapis yuyarikorqa Diospa Leynin israelitasman Jehovaman kapuyninkumanta aswan sumajninta qonankuta nisqanta (Éxo. 23:19). Chantapis yuyarikullarqatajchá pillapis Jehovaman imatapis qonanta nejtin, imatachus Ley nisqanman jina ruwananta. Ley nerqa: “Ruwanampuni tiyan imatachus ruwasaj nisqanta”, nispa (Núm. 30:1, 2). Cheqa sonqo Anaqa ichapis Jeftej tiemponllapitaj kausakorqa. Jeftetaj Ana jina imatachus Jehovaman nisqanta juntʼanan karqa, paypaj, wawanpaj ima mana atikullajtinpis. Wawanqa tinkukuna toldopi Diosta sirvinanrayku mana casarakunanchu, nitaj wawasniyojchu kanan karqa. Chayrayku tatanpa sutin chinkapunman karqa, nitaj jallpʼantapis pipis japʼinmanchu karqa (Jue. 11:34). Jinapis Jefteqa tukuy sonqo nerqa: “Chaywampis kunanqa juraspa Tata Diosman, qosaj nisqayta juntʼanay tiyan”, nispa (Jue. 11:35). Kayqa Jefté sinchʼi creeyniyoj kasqanta rikuchiwanchej. Jehovaqa Jeftej ruwasqanta allinpaj qhawarqa, chayraykutaj bendicerqa. Jefté kasunman karqa chay, ¿pay jinachu sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchisunman karqa?

15. 1) ¿Imatataj Jehovaman nerqanchej kausayninchejta qoshaspa? 2) ¿Imaynatataj creeyniyoj kasqanchejta rikuchisunman?

15 Jehovaman kausayninchejta qoshaspa, nerqanchej munayninta ruway noqanchejpaj aswan sumaj kasqanta. Yacharqanchejtaj chayta juntʼay mana atikunallanta. Chaywanpis, ¿imaynatá qhawanchej mana gustawasqanchej imasta ruwananchejta Jehová niwajtinchej? Jefté jina sinchʼi creeyniyoj kasun chayqa, Jehovaman nisqanchejta juntʼasunchej, tukuy sonqotaj kasukusunchej. Jehovataj bendeciwasunchej ruwasqanchejmanta astawanraj (Mal. 3:10). Jeftej wawanrí, ¿imatá ruwarqa tatan imatachus Jehovaman qonanta nisqanta willajtin?

¿Imaynatataj Jefté jina, wawan jina sinchʼi creeyniyoj kasunman? (16, 17 parrafosta qhawariy)

16. ¿Imatataj Jeftej wawan nerqa tatan imatachus Jehovaman nisqanta willajtin? (5 paginapi dibujota qhawariy.)

16 Jefté Jehovaman qonanta nisqan, Ana qonanta nisqanwan mana kikinchu karqa. Anaqa wawanta nazareo jina tukuy kausayninpi toldopi sirvinanpaj qonanta nerqa (1 Sam. 1:11). Nazareosqa casarakuyta, wawasniyoj ima kayta atej kanku. Chaywanpis Jefteqa wawanta Jehovaman qʼolachisqa jaywanata jina jaywarqa. Chayraykutaj wawanqa casarakuyta, wawasniyoj ima kayta mana aterqachu (Jue. 11:37-40). Chay sipasqa tatan Israel llajtapi juez jina kashasqanrayku ichapis Israelmanta may rejsisqa jovenwan casarakuyta atinman karqa. Mana chayman jinataj llampʼu sonqo kamachi jina tinkukuna toldopi Diosta sirvinan karqa. ¿Imaynataj kasharqarí? Tatanman imatachus nisqanqa kausayninpi Jehovata sirviy aswan sumaj kasqanta rikucherqa, pay nerqa: “Tatáy, noqamanta Tata Diosman imatachus nisqaykitaqa juntʼallay”, nispa (Jue. 11:36). Payqa Jehovata sirvinanrayku mana casarakuyta, nitaj wawasniyoj kayta ajllarqa. ¿Imaynatá pay jina ruwasunman?

17. 1) ¿Imaynatataj Jefté jina, wawan jina creeyniyoj kasunman? 2) ¿Imaynatá Hebreos 6:10-12 versículos yanapawanchej Jehovapaj astawan llankʼanapaj?

17 Kay tiempopipis Jehovata yupaychaj ashkha jóvenes Jehovapaj astawan llankʼayta munasqankurayku mana casarakuyta, nitaj wawasniyoj kayta ajllanku. Ashkha machitu hermanospis wawasninkuwan, allchhisninkuwan ima astawan kanankumantaqa, tiempochakunku Jehová Diospaj astawan llankʼanankupaj. Wakin machitu hermanosqa Diosta yupaychanapaj wasispi llankʼanku. Wakintaj Reinomanta Willajkunapaj Escuela nisqaman rinku, chantá pisi willajkuna kanku chayman ripunku. Wakintaj Jesuspa Wañuyninta yuyarinapaj tiempopi astawan willaj llojsinku. Jehovaqa ni jaykʼaj qonqaponqachu chay cheqa sonqo hermanos payta munakusqankurayku ruwasqankumanta (Hebreos 6:10-12 leey). Qanrí, ¿Jehovapaj astawan llankʼayta atiwajchu?

¿IMASTATAJ YACHAKUNCHEJ?

18, 19. 1) ¿Imatataj Jeftemanta, wawanmanta ima yachakunchej? 2) ¿Imaynatataj paykuna jina ruwasunman?

18 Jeftemanta, wawanmanta mayta yachakusunman. Jefteqa kausayninpi imata ajllananpajpis Jehová yanapananta saqerqa. Muyuyninpi kaj runas jina ruwaytataj qhesacharqa. Wajkuna sonqonta nanachejtinkupis payqa sinchʼi creeyniyojllapuni karqa. Wajkuna Jehovaj chejnisqan imasta ruwajtinkupis pay, wawan ima sinchʼi creeyniyojllapuni karqanku. Jehovataj paykunata bendicerqa, paykunanejtataj wajkunata yanaparqa Payta sirvinankupaj.

19 Biblia nin: “Pikunachus creespa, pacienciawan Dios qonanta nisqanman jina herenciata japʼinku, chaykunaj ruwasqasninkuta jina qankunapis ruwallaychejtaj”, nispa (Heb. 6:12). Chayrayku Jefté jina, wawan jina sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchinallapuni. Yuyarinataj Jehová Diosqa paypi creejkunallata allinpaj qhawasqanta.