Ir al contenido

Ir al índice

5 YACHAQANA

Ama tiemponchejta usuchinachu

Ama tiemponchejta usuchinachu

“Allinta qhawarikuychej imaynatachus kausashasqaykichejta. Ama wampus jina kausaychejchu, manachayqa yachayniyojkuna jina. Tiempoykichejta ama usuchiychejchu” (EFE. 5:15, 16).

8 TAKIY Jehová Dios pakakunay

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1. ¿Imastataj ruwanchej Jehovapaj tiempochakuspa?

 RUNASMANQA mayta gustawanchej pikunatachus munakunchej chaykunawan khuska kariy. Casadosqa warminkuwan chayri qosankuwan khuska karispa mayta kusikunku. Jovenestaj amigosninkuwan karispa mayta kusikunku. Tukuyninchejtaj hermanosninchejwan khuska karispa mayta kusikunchej. Jinapis astawanqa Jehovapaj tiempochakuspa kusikunchej. Paypaj tiempochakuspaqa paywan parlarinchej, Palabranta leerinchej, pay imaynachus kasqanpi, imachus munaynin kasqanpipis tʼukurinchej. Chaykunata ruwaspa Jehovaman qayllaykoyqa, may sumajpuni (Sal. 139:17).

2. ¿Imaraykutaj Jehovapaj mana tiempochakuyta atillanchejchu?

2 Jehovapaj tiempochakuspa kusisqa kajtinchejpis, wakin kutisqa mana tiempochakuyta atillanchejchu. Ashkha ruwanasniyoj kasqanchejrayku, Jehovata yupaychanapaj mana tiempochakuyta atillanchejchu. Imajtinchus trabajananchej tiyan, familianchejta atiendenanchej tiyan, ruwanasninchejtapis juntʼananchej tiyan. Chayrayku wakin kutisqa, ichá orakunanchejpaj, estudiananchejpajpis niña tiempo alcanzawasunmanchu.

3. ¿Imataj Jehovata yupaychanapaj mana tiempoyojta japʼillawasunmantaj?

3 ¿Imataj Jehovata yupaychanapaj mana tiempoyojta japʼillawasunmantaj? Wakin ruwanasqa allillan kajtinpis, Jehovaman qayllaykunapaj mana tiempoyojta japʼiwasunman. Tukuypis tumpata kusirikunapaj ruwanasninchejmanta samarikuyta munanchej. Jinapis kusirikuyllaman qokusun chayqa, Jehovata sirvinapaj niña tiemponchej kanqachu. Chayrayku allinta qhawarikuna ama kusirikuyllaman anchata qokunapaj (Pro. 25:27; 1 Tim. 4:8).

4. ¿Ima tapuykunamantaj kay yachaqanapi kutichisun?

4 ¿Imaraykutaj allinta qhawarikunanchej tiyan ima ruwanastachus ñaupajman churashasqanchejta? Jehovapaj tiempochakuspa, ¿imatataj ruwasunman payman astawan qayllaykunapaj? ¿Imaspitaj chay ruwasqanchej yanapawasun? Kay yachaqanapeqa chay tapuykunaman kutichisun.

ALLIN IMASTA AJLLANA, QHAWARIKUNATAJ IMASTACHUS RUWASHASQANCHEJTA

5. ¿Imaynatá jovenesta yanapanman Efesios 5:15-17 kausayninkupi allin kajta ajllanankupaj?

5 Kausayninchejpi allin imastapuni ajllana. Ashkha jovenesqa kausayninkupi imatachus ruwayta mana ajllayta atillankuchu. Imaraykuchus ichá profesoresninku chayrí mana testigo parientesninku paykunata mayta tanqanku universidadman yaykunankupaj. Ajinamanta sumaj trabajoyoj kaspa, ashkha qolqeta gananankupaj. Jinapis universidadman riyta ajllanqanku chayqa, ichapis chayllapaj tiemponku alcanzanqa. Tatasninkuwan congregacionmanta hermanoswantaj, ichá paykunata kallpacharinku Jehovapaj tukuy atisqankuta llankʼanankupaj. Jina kajtin, Jehovata munakoj jóvenes, ¿imatataj ruwawajchej kausayniykichejpi allin kajtapuni ajllanaykichejpaj? Allin kanman Efesios 5:15-17 (leey) versiculosta leerinaykichej, imatachus nisqanpitaj tʼukurinaykichej. Chaymantataj kaypi piensariychej, ¿imata ruwanaykichejtataj Jehová munan? ¿Imata ruwayta ajllasqaykichejtataj Jehová allinpaj qhawanman? ¿Universidadman riychu chayri Jehovata sirvinapaj astawan tiempochakuychu aswan sumaj kanman? Amapuni qonqanachu ‘sajra pʼunchaykunapi kausashasqanchejta’. Satanaspa makinpi sajra mundoqa chinkachisqa kananpajña kashan. Chayrayku Jehovata kusichinapaj jinapuni imatapis kausayninchejpi ajllana.

6. 1) ¿Imatataj María ruwarqa? 2) ¿Imaraykutaj chay ruwasqan may sumajpuni karqa?

6 Allinta qhawarikuna imastachus ñaupajman churananchejta. Imastachus ruwasqanchej allillan kajtinpis, mana tiempota usuchinapajqa, allinta ajllananchej tiyan imatarajchus ñaupajta ruwananchejta. Chaytaj sutʼi rikukorqa, uj pacha Jesús Martata Mariatawan visitarishajtin. Martaqa imatapis jaywarikuyta yachajpuni. Jesús visitarisqanmantataj may kusisqa kasharqa. Chayrayku Jesuspaj sumajta waykʼorqaporqa. Jinapis hermanan Mariaqa Jesuspa ñaupaqenman tiyaykukuspa yachachisqanta uyarerqa. Martaqa Jesuspaj waykʼupuspa allillanta ruwasharqa. Jinapis Jesusqa nerqa ‘Mariaqa allin kajta ajllakusqanta’ (Luc. 10:38-42). Ichapis Mariaqa chay kutipi imatachus mikhusqanta, aswan qhepaman mana yuyarikorqachu. Jinapis imatachus Jesusmanta yachakusqantaqa nichá qonqakorqachu. Mariaqa Jesús paykunata visitarishajtin, mana tiemponta usucherqachu. Noqanchejpis Jehovapaj tiempota tʼaqaspaqa, tukuy atisqanchejta aprovechana paymanta yachakunapaj. ¿Imastataj chaypaj ruwasunman?

JEHOVAPAJ TʼAQASQANCHEJ TIEMPOTA SUMAJTA APROVECHANA

7. ¿Imaraykutaj orakunanchejpuni, Bibliata estudiananchejpuni, tʼukurinanchejpunitaj tiyan?

7 Orakuspa, Bibliata estudiaspa, chaypitaj tʼukurispaqa Jehovata yupaychashanchej. Orakuspaqa Tatanchej Jehovawan parlarishanchej, payqa mayta munakuwanchej (Sal. 5:7). Chantapis Jehovaqa tukuymanta aswan yachayniyoj. Chayrayku Bibliata estudiaspaqa Diospa yachayninta japʼishanchej (Pro. 2:1-5). Jehovamanta imastachus yachakusqanchejpi sumajta tʼukurispataj, piensarishanchej imaynachus Jehová Diosninchej kasqanpi, imastatajchus runaspaj ruwayta munasqanpi. Chayta ruwaspataj mana tiemponchejta usuchishanchejchu. Jinapis, ¿imatá ruwasunman Jehovapaj tʼaqasqanchej tiempota sumajta aprovechanapaj?

Sapallanchejpi Bibliata estudianapaj uj sumaj lugarta maskʼana (8, 9 parrafosta qhawariy).

8. ¿Imatá yachakusunman Jesús chʼinnejman risqanmanta?

8 Atikojtenqa mana ancha chʼajwa kanchu chayman risunman. Jesusqa chayta ruwarqa. Payqa kay jallpʼapi predicayta qallarishaspa, 40 diasta chʼinnejman rerqa (Luc. 4:1, 2). Jesusqa chaypi orakorqa, tʼukurerqataj imata ruwanantachus Jehová munasqanpi. Chaytaj payta wakicherqa aswan qhepaman jamoj llakiykunata aguantananpaj. ¿Imaynatá Jesús jina ruwasunman? Familianchejpi ashkha kanchej chayqa, ichá ni uj rato wasinchejpi chʼinlla karikuyta atinchejchu. Jina kajtenqa maypichus mana ancha chʼajwa kanchu chayman risunman. Hermananchej Julieqa chayta ruwan Jehovawan sumajta parlarinanpaj. Payqa Franciapi qosanwan uj juchʼuy wasisitupi tiyakun. Chayrayku mana atillanchu sapallanpi Jehovawan parlarikuyta. Pay nin: “Sapa día, jatuchaj parques tiyan chayman puriykacharej rini. Chaypeqa chʼinlla kasqanrayku sapallay sumajta Jehovawan parlarikuyta atini”, nispa. 

9. Jesús ashkha ruwanasniyoj kaspapis, ¿imatataj ruwarqa Jehovawan sapallanpi parlarikunanpaj?

9 Jesusqa ashkha ruwanasniyoj karqa. Mayman rejtinpis ashkha runasqa paypa qhepantapuni rej kanku, paywan yanapachikuyta munaspa. Biblia nisqanman jina, uj pacha ‘llajtantinmanta runas wasi punkupi tantasqa kasharqanku’ Jesusta rikuyta munaspa. Jinapis Jesusqa tiempota orqhokojpuni Jehovawan sapallanpi parlarinanpaj. Paytaj chay kutipi “tutamanta jatarispa, laqha laqhallaraj kashajtin chʼinnejman rerqa” Tatanwan sapallanpi parlarikunanpaj (Mar. 1:32-35).

10, 11. Mateo 26:40, 41 nisqanman jina, ¿imatataj Jesús Getsemaní huertapi discipulosninman nerqa chanta imataj karqa?

10 Jesusqa kay jallpʼapi willayninta tukuchashaspa, wañucherqanku chay ñaupaj chʼisin chʼinnejman rerqa. Chayqa karqa Getsemaní huerta. Chaypitaj orakorqa, tʼukurerqataj (Mat. 26:36). Jesusqa chaypi discipulosninman yuyaycharqa imajtinchus orakunankupuni kasqanta.

11 Jesuswan apostolesninwanqa, ichapis chaupi tuta pasaytaña Getsemaní huertaman chayarqanku. Chaypitaj apostolesninman rijchʼarisqallapuni kaychej niytawan, aswan ñaupajman rispa Diosmanta mañakorqa (Mat. 26:37-39). Jinapis paykuna kasharqanku chayman kutispa, puñushajta tariparqa. Chayraykutaj paykunaman nerqa: “Rijchʼarisqallapuni kaychej, Diosmantapis mañakullaychejpuni”, nispa (Mateo 26:40, 41 leey). Jesusqa yacharqa apostolesnin sinchʼi llakisqas, saykʼusqastaj kashasqankuta. Chayrayku paykunata khuyakorqa, nerqataj: “Runaqa cheqa kajtapuni ruwayta munan, cuerpontajrí mana chaypaj jinachu”, nispa. Jesusqa iskay kutitawan orakoj rerqa. Jinapis sapa kutimuspa, apostolesninta orakunankumantaqa puñushajllatapuni tariparqa (Mat. 26:42-45). 

Niraj ancha saykʼusqa kashaspa Jehovaman orakusunman (12 parrafota qhawariy).

12. Anchata llakikusqanchejrayku chayrí desanimasqas kasqanchejrayku mana orakuyta atispa, ¿imatá ruwasunman?

12 Ima horaspichus orakuyta sumajta ajllana. Wakin kutisqa saykʼusqas chayrí ashkha ruwanasniyoj kasqanchejrayku, mana orakuyta atillanchejchu. Wajkunapis ajinallapitaj rikukunku. ¿Imatá ruwasunman? Ashkha hermanosqa niraj puñukapushaspa orakoj kanku. Jinapis repararqanku aswan temprano orakunanku aswan allin kasqanta. Wakintaj reparanku tiyaykukuspa chayrí qonqoriykukuspa aswan sumajta Jehovawan parlarikuyta atisqankuta. Jinapis ichá wakin kutisqa, anchata llakikusqanchejrayku chayrí desanimasqa kasqanchejrayku mana orakuyta atillanchejchu. Jina kajtenqa, Tatanchej Jehovaman chayta willakuna. Payqa khuyakuyniyoj, entiendewasuntaj (Sal. 139:4).

Reunionespi kashajtinchej ama saqenachu mensajes chayri correos pantachinawanchejta (13, 14 parrafosta qhawariy).

13. ¿Imajtintaj nisunman reunionpi kashajtinchej, estudiashajtinchej chayrí Diosmanta mañakushajtinchej celularninchej pantachiwasqanchejta?

13 Diospa Palabranta estudiashaspa ama waj imasta ruwanachu. Jehovaman astawan qayllaykunapajqa, mana orakunallanchejchu tiyan. Manaqa Palabranta sumajta estudiananchej tiyan, reunionesmanpis rinanchej tiyan. ¿Imatá ruwasunman sumajta estudianapaj, reunioneswanpis sumajta yanapachikunapaj? Kaypi piensarina: “¿Imastaj pantachiwasunman sumajta estudiakushajtinchej, reunionespitaj kashajtinchej?”. Wakin kutisqa estudiashajtinchejpuni chayri reunionpi kashajtinchejpuni pillapis wajyamuwanchej, correosta chayrí mensajesta apachimuwanchej. Imaraykuchus kay tiempopeqa casi tukuypata tiyapun celularninku chayri waj aparatos. Wakin yachayniyoj runasqa ninku sumajta estudiashajtinchej celularninchej chay chayllapi kashan chayqa, pantachiwasqanchejtapuni. Psicologiamanta uj profesorpis nin: “Celularninchej ladollanchejpi kashan chayqa, imastachus runas ruwashasqallankupi yuyashanchej, manataj imatachus ruwashasqanchejpichu”, nispa. Asambleaspeqa niraj qallarishajtin sutʼita niwanchej, mana wajkunata pantachinapaj celularesninchejta chʼinyachinanchejta. Noqanchejpis estudiashajtinchej, orakushajtinchej, chayrí reunionespi kashajtinchej, celularninchejta mana pantachinawanchejpaj chʼinyachillasunmantaj.

14. Filipenses 4:6, 7 nisqanman jina, ¿imaynatá Jehová yanapawasun mana waj imaspi yuyanapaj?

14 Jehovamanta yanapata mañakuna mana waj imaspi yuyashanapaj. Estudiashajtinchej chayrí reunionpi kashajtinchej waj imaspi yuyayta qallarinchej chayqa, Jehovamanta yanapata mañakuna. Imapis llakichiwanchej chayqa, chayllapi yuyasqanchejrayku ichá Diospa Palabranta mana allinta estudiayta atillasunmanchu. Jinapis kallpachakunanchej tiyan sumajta yachakunapaj. Chayrayku Jehovamanta mañakuna sonqo tiyaykuyta qonawanchejpaj, sonqonchejta, yuyayninchejtataj waqaychananpaj (Filipenses 4:6, 7 leey).

¿IMASPITAJ YANAPAWANCHEJ JEHOVAPAJ TIEMPOCHAKUSQANCHEJ?

15. Jehovapaj tiempochakusun chay, ¿ima bendiciontataj japʼisun?

15 Jehovawan parlarinapaj, payta uyarinapaj, imaynachus kasqanpitaj tʼukurinapaj tiempochakusun chayqa, ashkha bendicionesta japʼisun. Ñaupaj kaj, kausayninchejpi allin imastapuni ajllasun. Bibliaqa nin: “Allin yachayniyoj runaswan purejqa allin yachayniyojllataj kanqa”, nispa (Pro. 13:20). Jehovaqa tukuymanta aswan yachayniyoj. Chayrayku paypaj astawan tiempota orqhosun chayqa, aswan yachayniyojllataj kasun. Chantapis sutʼita entiendesun imachus payta kusichisqanta, nitaj sonqonta nanachinapaj jina imatapis ruwasunchu.

16. Orakusqanchej, Diosmantapis astawan yachakusqanchej, ¿imaynatá yanapawanchej aswan sumaj yachachejkuna kanapaj?

16 Iskay kaj, aswan sumaj yachachejkuna kasun. Estudiosninchejmanqa Bibliamanta yachachinchej Jehovaman qayllaykunankuta munaspa. Orakunapaj, Jehovamantataj yachakunapaj astawan tiempochakuspaqa, astawan payta munakusun. Ajinamantataj estudiosninchejtapis aswan sumajta yanapayta atisun Jehovata munakunankupaj. Jesusqa ajinata ruwarqa. Payqa Tatanmanta may munakuywan parlaj. Chayrayku discipulosninpis Jehovata munakullarqankutaj (Juan 17:25, 26).

17. ¿Imajtintaj ninchej orakusqanchej, Bibliamanta sapallanchejpi yachakusqanchej creeyninchejta astawan sinchʼiyachisqanta?

17 Kinsa kaj, creeyninchej astawan sinchʼiyanqa. Jehovaqa uyariwanchejpuni yuyaycharinawanchejta, sonqocharinawanchejta chayrí yanaparinawanchejta mañakojtinchej. Chaytaj astawan creeyninchejta sinchʼiyachin (1 Juan 5:15). Sapallanchejpi estudiasqanchejpis creeyninchejta sinchʼiyachillantaj. Imajtinchus Biblia nisqanman jina “runaqa palabrata uyarisparaj chaypi creen” (Rom. 10:17). Jinapis creeyninchej sinchʼi kananpajqa, mana chay imasllatachu ruwananchej tiyan. ¿Imatawantaj ruwasunman?

18. ¿Imajtintaj yachakushasqanchejpi tʼukurinanchejpuni tiyan? Sutʼinchariy.

18 Imatachus yachakushasqanchejpi tʼukurinanchej tiyan. 77 Salmota qhelqajpi piensarina. Payqa llakisqa kasharqa. Imajtinchus yuyarqa Jehovaqa payta, israelitastapis niña allinpajchu qhawasqanta. May llakisqa kasqanrayku manaña chʼisisninpis puñukuyta atejchu (versículos 2-8). ¿Imatá ruwarqa? Payqa Jehovaman nerqa: “Tukuy ruwasqasniykipi yuyasaj. Ruwasqasniykipi tʼukurisaj”, nispa (versículo 12). Payqa sumajta yacharqa imastachus Jehová ñaupajpi llajtanrayku ruwasqanta. Jinapis piensarerqa: “¿Qonqanchu Diosqa khuyakuyta? ¿Phiñasqa kaspachu manaña khuyakuwanchej?”, nispa (versículo 9). Chay salmistaqa piensarerqa, imastachus Jehová ruwasqanpi, imaynatachus aswan ñaupajpi llajtanta khuyakusqanpi ima (versículo 11). Chaytaj yanaparqa Jehová llajtanta mana saqerparinanpi atienekunanpaj (versículo 15). Noqanchejpis astawan sinchʼi creeyniyoj kasunchej, Jehová imastachus ñaupa tiempopi llajtanrayku ruwasqanpi, imastatajchus noqanchejrayku ruwasqanpi tʼukurispa.

19. ¿Ima bendiciontawantaj japʼinchej Jehovapaj tiempochakuspa?

19 Tawa kaj, astawan Jehovata munakusun. Chaytaj aswan sumaj bendición. Imajtinchus Jehovata munakuspaqa payta kasukusunchej. Munayninman jina tukuy imata ruwasun, llakiykunatapis aguantasun (Mat. 22:37-39; 1 Cor. 13:4, 7; 1 Juan 5:3). Jehová Diosninchejpa amigosnin kayqa may sumajpuni (Sal. 63:1-8).

20. ¿Imatá ruwasunman Jehovapaj astawan tiempochakunanchejpaj?

20 Kay yachaqanapi yachakorqanchej orakuspa, Bibliata estudiaspa, chaypitaj tʼukurispaqa Jehová Diosta yupaychasqanchejta. Jesús jina Jehovawan sumajta parlarikunapaj uj lugarta maskʼana. Ama tiemponchejta qhasi imaspi usuchinachu. Orakushaspa, sapallanchejpi Bibliata estudiashaspa, reunionespi kashaspa, Jehovamanta yanapata mañakuna ama waj imaspi yuyanapaj. Mana tiemponchejta usuchisunchu chayqa, Jehovaqa paraisopi wiñay kausayta qowasun (Mar. 4:24).

28 TAKIY Jehová Diospa amigosnin kasunman

^ Jehovaqa sumaj amigonchej, paywan amigos kasqanchejtaqa may allinpaj qhawanchej. Chayrayku mayta kallpachakunchej payta astawan rejsinapaj, aswan sumaj amigosnin kanapajtaj. Jinapis chaypajqa tiempochakunanchej tiyan. Imaraykuchus tukuypis ashkha ruwanasniyoj kanchej. Chayrayku, ¿imaynatá tiempochakusunman astawan Jehovaman qayllaykunapaj? Payman astawan qayllaykusqanchej, ¿imaspitaj yanapawasun? Chayta kay yachaqanapi qhawarisun.