Ir al contenido

Ir al índice

¿Yacharqankichu?

¿Yacharqankichu?

Jesuspa tiemponpi, ¿imasmantataj impuestosta runas pagaj kanku?

ISRAELITASQA ñaupa tiempomantapacha Diosta yupaychaypi yanapakunankupaj, qolqeta qojpuni kanku. Jinapis Jesuspa tiemponpi judiosqa, tukuy imamanta impuestosta paganallankutaj karqa. Chaytaj mana juntʼayta atinapaj jina karqa.

Judiosqa, Diosta yupaychana toldopaj, aswan qhepamantaj templopaj iskay dracma qolqeta pagaj kanku. Jesuspa tiemponpitajrí, chay qolqetaqa apaykachakoj Herodes ruwacherqa chay templota allinchanapaj, jaywanasta rantinapaj ima. Wakin judiosqa, Pedrota taporqanku imatachus Jesús yuyasqanta chay impuestota pagaymanta. Jesustaj mana churanakorqachu chay impuestota paganaman. Chayrayku Pedrota nerqa, chay impuestota pagananpaj maymantachus qolqeta oqharimunanta (Mat. 17:24-27).

Chay tiempopi Diospa llajtanmanta kajkunaqa, ganasqankumanta chayri poqoykunasninkumanta, sapa chunkamanta, ujta Jehová Diosman qonankupaj tʼaqananku karqa (Lev. 27:30-32; Núm. 18:26-28). Religionta kamachejkunaqa, judiosta nerqanku diezmota paganankupuni kasqanta imastachus poqochisqankumanta, chantá ‘yerbabuenamanta, eneldomanta, cominomantapis’ paganallankutaj karqa. Jesusqa diezmo churakunanta allillanpaj qhawarqa. Jinapis leymanta yachachejkuna, fariseos ima, puraj uyas kasqankuta mana allinpajchu qhawarqa (Mat. 23:23).

Chantapis chay tiempopi judiosqa, romanospa kamachiyninpi kasharqanku. Chayrayku romanosmanpis wakin imasmanta impuestosta paganallankutaj karqa. Ujqa jallpʼamanta impuesto karqa. Chaytataj pagayta atej kanku qolqewan, chayri poqoykunawan. Judiosqa jallpʼasninkumanta pagananku karqa, chay jallpʼapi poqochisqankumanta khuskanpa khuskannintasina. Chantapis judiosqa paykunamanta, familiankumanta ima, impuestota paganallankutaj karqa. Fariseosqa chay impuestomanta Jesusta taporqanku. Jesustaj paykunaman kuticherqa: “Cesarpata kajtaqa Cesarman qopuychej, Diospata kajtataj Diosman qopuychej”, nispa (Mat. 22:15-22).

Chantapis judiosqa, imata vendenankupajpis lugarninkumanta orqhonankupaj chayri waj lugarman apaykunankupaj, impuestota paganallankutaj karqa. Chay impuestotaqa cobraj kanku, maypichus barcos sayanku chaynejpi, puentespi, crucespi, trancaspi chayri mercadospi.

Romanos kamachishajtinku, runasqa chay impuestosta pagayta mana atillarqankuchu. Jesús kay jallpʼapi kashajtenqa, Tiberio kamachisharqa. Romamanta Tácito sutiyoj runa nisqanman jinataj, ‘Siriamanta, Judeamanta kajkunaqa, manaña impuestosta pagayta aterqankuchu. Chayrayku kamachej Tiberiomanta mañakorqanku impuestosta pisiyachinanta’.

Chantapis chay tiempopi mana maychus kasqanman jinachu impuestosta cobrakusqanrayku, judiospajqa aswan llakiyraj karqa. Impuestota cobrayta munajkunaqa, kamachejkunaman qolqeta pagananku karqa. Kamachejkunataj mayqenchus aswan ashkha qolqeta pagajman chay llankʼayta qoj kanku. Impuestota cobrajkunataj, chay llankʼayta japʼiytawan, wajkunata impuestosta cobranankupaj churaj kanku. Ajinamantataj ashkha qolqeta ganaj kanku. Zaqueopis ajinatasina runasta contratakoj impuestosta cobrapunankupaj (Luc. 19:1, 2). Chayraykuchá judiosqa, impuestota cobrajkunapaj phiñakoj kanku, nitaj allinpajchu qhawaj kanku.