Ir al contenido

Ir al índice

48 YACHAQANA

‘Cheqanta qhawaspa’ ñaupajman rinallapuni

‘Cheqanta qhawaspa’ ñaupajman rinallapuni

“Ñawiykeqa cheqanta qhawachun; imachus ñawpaqeykipi kajta sumajta qhawakuy” (PRO. 4:25).

77 TAKIY Kay laqha tiempopi kʼanchay kan

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1, 2. ¿Imaynatá Proverbios 4:25 nisqanman jina ruwasunman? Wakin hermanosmanta parlariy.

KINSA hermanosmanta parlarina. Uj viejita hermanaqa, joven kashaspa ashkha imasta ruwasqanmanta yuyarikun. Kunantaj kausaynenqa manaña ñaupajta jinachu. Jinapis payqa Jehová Diospaj tukuy atisqanta llankʼashallanpuni (1 Cor. 15:58). Chantapis sapa día piensarin, familianwan amigosninwan ima paraisopiña kausakushasqanta. Waj hermanataj, uj hermana sonqonta nanarpachisqanta yuyarikun. Jinapis phiñasqallapuni kananmantaqa, chay hermanata perdonapun (Col. 3:13). Uj hermanotaj pantasqasninmanta yuyarikun. Jinapis chay yuyaylla kananmantaqa, tukuy ima ruwasqanwan Jehová Diosta kusichinanpaj kallpachakun (Sal. 51:10).

2 ¿Imapitaj chay kinsa hermanos rijchʼakunku? Kinsantinku imaschus kausayninkupi kasqanta yuyarikunku. Jinapis mana chay yuyayllachu kanku. Astawanpis ‘cheqanta qhawaspa’ ñaupajman rillankupuni (Proverbios 4:25 leey).

3. ¿Imaraykutaj ‘cheqanta qhawaspa’ ñaupajman rinallapuni tiyan?

3 ¿Imaraykutaj ‘cheqanta qhawaspa’ ñaupajman rinallapuni tiyan? Ratomanta rato qhepata qhawarispaqa, mana cheqanta puriyta atisunmanchu. Imaschus kausayninchejpi kasqanta tukuy tiempo yuyarikuspapis, manallataj Jehová Diosta allinta sirviyta atisunmanchu (Luc. 9:62).

4. ¿Imamantataj kay yachaqanapi parlarisun?

4 ¿Imastaj qhepa qhawarisqalla kanapaj * tanqawasunman? 1) Ñaupa tiempo yuyarisqalla kay, 2) phiñasqallapuni kay, 3) sonqonchej anchata juchachanawanchejta saqey. Kay yachaqanapeqa chaykunamanta parlarisun. Sapa ujmanta parlarishaspataj, imaynatachus Biblia ‘ñaupaj imasta qonqanapaj’ yanapawasqanchejta yachakusun. Ajinamanta “jamoj imasta” japʼinapaj, ñaupajllamanpuni rinanchejpaj (Fili. 3:13).

AMA ÑAUPA TIEMPO YUYARISQALLA KANACHU

¿Imastaj jarkʼawasunman ñaupajman rinapaj? (5, 9, 13 parrafosta qhawariy). *

5. ¿Imatá Eclesiastés 7:10 yachachiwanchej?

5 (Eclesiastés 7:10 leey). Kausayninchejmanta sumaj imasta yuyarikoyqa, Jehová Diospa regalon. Chayrayku kay versiculoqa mana ninchu: “Ama imamantapis tapukuychu: ¿Imajtintaj ñaupa tiempos allin karqa?”, nispa. Astawanpis nin: “Ama imamantapis tapukuychu: Imajtintaj ñawpa tiemposqa kay tiemposmanta nisqaqa aswan allin karqa?”, nispa. ¿Imatá kay versículo yachachiwanchej? Kunan kausayninchejta, ñaupa kausayninchejwan kikinchasunman chayqa, kunan kausayninchej mana walejchu kasqanta yuyasunman. Chayta ruwaytaj mana allinchu.

¿Imapitaj israelitas pantarqanku Egiptomanta llojsiytawan? (6 parrafota qhawariy).

6. 1) ¿Imaraykutaj mana allinchu ñaupajpi kausayninchej aswan allin kasqanta piensananchej? 2) ¿Imatataj israelitas ruwarqanku?

6 ¿Imaraykutaj mana allinchu ñaupajpi kausayninchej aswan allin kasqanta piensananchej? Imajtinchus chayta ruwaspaqa, allin imasllata yuyarikusunman, mana allin imastataj qonqapusunman. Israelitasmanta parlarina. Paykunaqa Egiptomanta llojsiytawan, chaypi llakiyta kausakusqankuta rato qonqaporqanku. Astawanpis sumaj mikhunasta mikhusqallankuta yuyarikorqanku. Paykuna nerqanku: “Noqaykoqa yuyarikuyku, Egiptopi qhasilla mikhoj kayku challwasta. Chantá mikhullajtaj kayku pepinosta, melonesta, puerrosta, cebollasta, ajosta ima”, nispa (Núm. 11:5). Jinapis, ¿‘qhasillachu’ chaykunata mikhoj kanku? Mana. Israelitasqa sinchʼita trabajasqankuwan pagaj kanku. Paykunaqa Egiptopi esclavos karqanku, maytataj sufrerqanku (Éxo. 1:13, 14; 3:6-9). Jinapis israelitasqa, chay sufrisqankuta qonqaspa Egiptoman kutiyta munarqanku. Jehová Diospa bendicionesninpi piensanankumantaqa, ‘ñaupa tiempospi’ astawan yuyasharqanku. Jehová “Diostajrí chaymanta mayta phiñakorqa” (Núm. 11:10).

7. ¿Imataj uj hermanata yanaparqa mana qhepa qhawarisqalla kananpaj?

7 ¿Imatá ruwasunman mana qhepa qhawarisqalla kanapaj? Uj hermanamanta parlarina. Payqa 1945 watapi Brooklyn Betelpi sirviyta qallarerqa. Aswan qhepamantaj, chay Betelpi sirvej hermanowan casarakorqa. Paykunaqa ashkha watasta khuska Betelpi trabajarqanku. Jinapis 1976 watapi, hermanaj qosan onqoykorqa. Hermanoqa wañupunanta yachaspa, hermanaman wakin imasta yuyaycharerqa mana anchata llakikunanpaj. Payqa hermanaman nisqa: “Munasqetáy, qhariwarmi jina may kusisqa kausakorqanchej. Ashkhas mana ajinatachu kausakunku”, nispa. Chantá nillasqataj: “Imastachus khuska ruwasqanchejta mana qonqaspapis, ama chay yuyaylla kankichu. Tiempowan llakiyniykeqa pisiyallanqa. Chayrayku ama anchata phutikunkichu, nitaj waqaspa purinkichu. Kusikuy Jehová Dios ashkha bendicionesta qowasqanchejmanta. Chay imasta yuyarikoyqa, paypa regalon”, nispa. Hermanoj yuyaycharisqanqa, ¡may sumajpuni!

8. ¿Imaynatataj hermananchejta qosanpa nisqan yanaparqa?

8 Hermananchejtaqa qosanpa nisqan mayta yanaparqa. Payqa 92 watasniyoj wañuporqa, chaykamataj Jehová Diosta tukuy sonqo sirverqa. Hermananchejqa wañupunan qayllata nerqa: “63 watas kurajta Jehovapaj tiempo juntʼasqata llankʼarqani. Kausayneyqa may sumajpuni karqa”, nispa. ¿Imaraykutaj chayta nerqa? Payllataj nin: “Mundontinpi familiayoj kasqayta yachaspa, ashkhata kusikuni. Maytapuni munashani, tukuy hermanoswan hermanaswan ima paraisopi kausakuyta. Chaypeqa tukuy atiyniyoj Tatanchej Jehovata wiñay wiñaynintinpaj sirvisun”, nispa. * Hermananchejqa ‘cheqanta qhawaspa’ ñaupajllamanpuni rerqa. Noqanchejpis pay jina ruwasunman.

AMA PHIÑASQALLAPUNI KANACHU

9. Levítico 19:18 nisqanpi piensarispa, ¿maykʼajtaj mana perdonayta atillasunmanchu?

9 (Levítico 19:18 leey). Uj hermano, uj amigonchej chayri mayqen familiarninchejpis sonqonchejta nanachiwajtinchejqa, mana perdonayta atillanchejchu. Uj hermanawan ajina karqa. Pay nin: “Uj hermanaqa suwamanta tumpawarqa. Aswan qhepaman perdonta mañakuwajtinpis, qhasimanta tumpawasqanmanta sonqoy nanallawarqapuni”, nispa. Pillapis chay hermanata jina sonqonchejta nanachiwasunman chayqa, ichá noqanchejpis pay jinallataj yuyasunman.

10. ¿Imatá ruwasunman mana phiñasqallapuni kanapaj?

10 ¿Imatá ruwasunman mana phiñasqallapuni kanapaj? Tatanchej Jehová tukuy imata qhawamushasqanta yuyarikuna. Payqa wajkuna qhasimanta ñakʼarichiwasqanchejtapis qhawamushan (Heb. 4:13). Chantapis Jehovaqa, imaynachus kashasqanchejta yachan (Isa. 63:9). Niwanchejtaj imaschus sufrichiwanchej chayta chinkachinanta (Apo. 21:3, 4).

11. ¿Imaraykutaj wajkunata perdonay allinninchejpaj?

11 Wajkunata perdonayqa, noqanchejpaj allinnillanchejpajtaj. Suwamanta tumpasqa hermanaqa, chayta repararqa. Payqa yuyarikorqa wajkunata perdonajtinchej, Jehovapis perdonallawasqanchejtataj. Chayrayku sonqonta nanachej hermanata perdonarqa, niñataj paypaj phiñasqallapunichu karqa (Mat. 6:14). Payqa hermanaj ruwasqan mana allinchu kasqanta yachaspapis, perdonapuyta ajllarqa. Hermanaqa chayta ruwasqanrayku, Jehová Diosta kusiywan sirvillarqapuni.

AMA SAQENACHU SONQONCHEJ JUCHACHANALLAWANCHEJTAPUNI

12. ¿Imatá 1 Juan 3:19, 20 versiculosmanta yachakusunman?

12 (1 Juan 3:19, 20 leey). Tukuytapuni sonqonchej maykʼajllapis juchachawanchej. Wakenqa niraj Bibliata estudiashaspa ashkha sajra imasta ruwarqanchej. Wakintaj bautizakusqanchejmanta qhepaman pantarqanchej. Sonqonchejtaj chaykunamanta juchachallawanchejpuni (Rom. 3:23). Allin kajta ruwayta munajtinchejpis, “tukuyninchej ashkha kutista pantanchej” (Sant. 3:2; Rom. 7:21-23). Ni pipis sonqonchej juchachawasqanchejmanta kusikunchejchu. Jinapis chayqa yanapawasunman. Imajtinchus sonqonchej juchachawajtinchejqa, mana allinta ruwasqanchejta reparakusun, niña kikin juchapi urmanapajtaj kallpachakusun (Heb. 12:12, 13).

13. ¿Imaraykutaj mana saqenachu tiyan sonqonchej juchachanallawanchejtapuni?

13 Ichapis juchanchejmanta arrepientekunchejña, Jehová Diospis perdonawanchejña. Jina kajtin, mana allinchu kanman sonqonchej juchachanallawanchejpuni (Sal. 31:10; 38:3, 4). ¿Imaraykutaj? Chaypajqa imatachus uj hermana nisqanta qhawarina. Pay nin: “Sonqoyqa sajra imasta ruwasqaymanta juchachallawajpuni. Chayrayku nej kani: ‘Qhasillata Jehová Diosta sirvishani, niñasina salvakuymanchu’, nispa”. Sonqonchej juchachallawasunmanpuni chayqa, ichá chay hermana jina yuyasunman. Jinaspataj Jehová Dios perdonawajtinchejñapis, niña payta sirvisunmanchu. Satanastaj mayta kusikunman. Chayrayku ama saqenachu sonqonchej juchachanallawanchejtapuni (2 Corintios 2:5-7, 11, kikinchay).

14. ¿Imaynapí yachasunman Jehová Dios perdonawasqanchejta?

14 Ichapis ninchej: “¿Imaynapí yachayman Jehová Dios perdonawasqantapuni?”, nispa. Ajinata tapukunchej chayqa, Jehová Diosqa perdonawanchejña. 1954 watamanta inglés parlaypi Torremanta Qhawaj revista nerqa: “Ichá kikin imasllapipuni kutin kutita pantachej. Ichapis niraj Jehová Diosta sirvishaspa imatachus ruwaj kanchej, chayta nipuni qonqayta atishanchejchu. [...] Jina kajtin, ama anchata llakikunachu. Ama yuyanachu Jehová Dios juchanchejta ni jaykʼaj perdonanawanchejta. Satanasqa chaytapuni piensananchejta munan. Pantasqanchejmanta llakikunchej chayri rabiakunchej chayqa, mana munaspapunichu pantasqanchejta rikuchishanchej. Jehová Diostaj perdonawasunchej. Chayrayku kʼumuykukoj sonqowan Jehovamanta perdonta mañakuna. Paytaj watejmanta llimphu sonqoyoj kanapaj, mana kikin juchapi urmanapajtaj yanapawasun. Imaynatachus uj wawita sapa kuti imata ruwakojtinpis tatanman willakamun, ajinallatataj noqanchejpis Jehovaman juchanchejta willakuna, yanapatataj mañakuna. Paytaj manchay kʼacha kasqanrayku yanapawasunchej”.

15, 16. ¿Imaynatá uj hermanota yanapasqa Jehová Dios munakullasqantapuni yachay?

15 Ashkha hermanosqa, Jehová Diospaj munasqallapuni kasqankuta yachaspa sonqochakunku. Uj hermanomanta parlarina. Paytaqa pasaj wataspi uj hermanaj experiencian mayta yanapasqa. Chay hermanoqa, “Bibliaqa cambianankupaj yanaparqa” nisqa yachaqanaspi chay hermanamanta leerisqa. Hermanaqa experiencianpi nisqa: “Ashkhata sufrisqayrayku, nipuni creerqanichu Jehová Dios munakuwasqanta. Bautizakusqaymanta ashkha watasninmanpis, kikillantapuni yuyarqani. Jinapis Diospa Wawan juchasniyrayku wañusqanpi tʼukurerqani. Chaypi piensareyqa, Tatanchej Jehová munakuwasqanta creenaypaj yanapawarqa”, nispa. *

16 ¿Imaynatá chay hermanaj experiencian hermanonchejta yanaparqa? Pay nerqa: “Joven kashaspa pornografiata qhawayman yachaykukorqani. Jinapis mayta kallpachakuspa, chay millay imasta qhawayta qonqaporqani. Kay qhepallata watejmanta chay millay viciopi urmarqani. Chayrayku ancianoswan yanapachikorqani. Paykunataj chay millay viciota qonqanaypaj yanapawarqanku. Paykunaqa niwarqanku: ‘Jehová Diosqa munakullasunkipuni, khuyakusunkitaj’, nispa. Jinapis wakin kutisqa ni imapaj valesqayta yuyani, piensanitaj Jehová Dios niña munakuwasqanta. Chay hermanaj experiencianta leereyqa mayta yanapawan. Kunanqa yachani Jehová mana perdonawasqanta yuyaspa, Jesús noqarayku wañusqanta pisipaj qhawashasqayta. Chayrayku chay hermanaj experiencianta revistamanta kʼuturqospa jallchʼakuni. Ni imapaj sirvisqayta yuyani chaytaj, watejmanta chayta leerini”.

17. ¿Imatataj Pablo mana saqerqachu?

17 Chay hermanospa experienciankoqa, apóstol Pablota yuyarichiwanchej. Payqa niraj cristianoman tukushaspa ashkhata juchallikorqa. Pabloqa chay sajra ruwasqasninta mana qonqarqachu. Jinapis mana chay yuyayllachu karqa (1 Tim. 1:12-15). Chantapis Jesusmanta nerqa: “Paymin munakuwarqa, noqaraykutaj kausayninta qorqa”, nispa (Gál. 2:20). Pabloqa mana saqerqachu sonqon juchachanallantapuni. Astawanpis Jehová Diospaj tukuy atisqanta llankʼallarqapuni.

JAMOJ BENDICIONESPI YUYANA

Jamoj bendicionespi yuyaspa, ñaupajman rinallapuni (18, 19 parrafosta qhawariy). *

18. ¿Imatataj kay yachaqanapi yachakunchej?

18 ¿Imatataj kay yachaqanapi yachakunchej? 1) Pasaj watasmanta sumaj imasta yuyarikoyqa, Jehová Diospa regalon. Jinapis unay kausayninchej may sumaj kajtinpis, paraisopi kausayninchejqa aswan sumajpuni kanqa. 2) Ima ratollapis wajkuna sonqonchejta nanachiwasunpuni. Jinapis paykunata perdonasun chayqa, Jehová Diosta kusiywan sirvillasunpuni. 3) Sonqonchej anchata juchachawajtinchejqa, niña Diosta kusiywan sirvisunmanchu. Chayrayku Pablo jinallataj, Jehová perdonawasqanchejta creenanchej tiyan.

19. Imaschus kunan llakichiwasqanchejta, ¿paraisopi yuyarikullasunpunichu?

19 Noqanchejqa paraisopi wiñaypaj kausakuyta suyakushanchej. Chaypitaj imaschus kunan llakichiwasqanchejta niña yuyarikusunchu. Bibliaqa chay tiempomanta parlaspa nin: “Chay ñawpaj kajkunaqa qonqasqa kanqa, manapunitaj yuyarisqachu kanqa”, nispa (Isa. 65:17). Ichá wakenqa Jehová Diospaj llankʼaspa viejitosña kanchej. Jinapis mosoj mundopeqa, watejmanta jovenyasunchej (Job 33:25). Chayrayku ama qhepa qhawarisqa kausanachu. Astawanpis jamoj bendicionespi yuyaspa, ñaupajman rinallapuni.

142 TAKIY Suyakuyta Jehová qowanchej

^ párr. 5 Kausayninchej imaynachus ñaupajpi kasqanta yuyarikoyqa, allillan kashan. Jinapis chayllapi yuyasunman chayqa, mana Jehová Diospaj tukuy atisqanchejta llankʼasunmanchu, sumaj kausayta japʼinanchejtataj qonqapusunman. Kay yachaqanapeqa, ima kinsa imaschus qhepa qhawarisqalla kanapaj tanqawasqanchejta yachakusun. Mana chaykunapi urmanapajtaj, Bibliaj wakin yuyaychaykunasninta, wakin hermanospa kausayninkutawan qhawarisun.

^ párr. 4 MANA QONQANAPAJ: Kay yachaqanapi “qhepa qhawarisqalla kay” nispaqa, ñaupajpi imaynachus kausayninchej karqa, chayllapi piensanamanta parlashanchej. Chay kausayninchejmanta tukuy tiempo parlajtinchej, kutin kutita yuyarikojtinchej, chayri aswan allin kasqanta yuyajtinchej, qhepa qhawarisqallataj kashanchej.

^ párr. 58 DIBUJO: Ñaupa tiempo yuyarisqalla kay, phiñasqallapuni kay, sonqonchej anchata juchachanawanchejta saqeypis, llasa rumita pitawan qhatatay jina. Chayta ruwayqa, mana kausay ñanta purejta saqewanchejchu

^ párr. 65 DIBUJO: Chay llasa rumita kacharispaqa, manaña saykʼusunchu, aswan kusisqa kasun, ñaupajllamanpunitaj risun.