Ir al contenido

Ir al índice

Kay fotopi plataforma kashan, patanpitaj uj jatun letrero.

1922: Pachaj watasña pasan

1922: Pachaj watasña pasan

‘DIOSMIN atipanapaj yanapawanchej Señorninchej Jesucristonejta’ (1 Cor. 15:57). Chay karqa 1922 watapaj texto, Bibliamanta Yachaqajkunatataj yuyaricherqa, Jehovata mana wasanchajtinku bendicionta japʼinankutapuni. Jehovataj paykunata chay wata bendicerqapuni sonqo kʼajaywan willasqankurayku. Ajinata bendicerqa paykunallaña librosta imprimiyta, ruwaytapis qallarejtinku, Diospa Gobiernonmanta radionejta willayta qallarejtinku ima. Aswan qhepaman, chay watallapitaj sutʼi rikukorqa Jehová llajtanta bendecishasqantapuni. Bibliamanta Yachaqajkunaqa ni jaykʼaj jina uj jatun tantakuyta ruwarqanku Cedar Pointpi (Ohio, Estados Unidos). Chay asambleapi imatachus nikusqanqa, kunankama Jehovaj llajtanta yanapashallanpuni astawan sumajta llankʼananpaj.

“CHAY NISQANQA MAYTA TʼUKUCHIWARQAYKU”

Astawan willajkuna yapakusqanman jina, astawan publicaciones necesitakorqa. Revistastaqa Brooklynmanta Betelpi ruwaj kanku, jinapis duro tapayoj librostaqa waj empresaswan ruwachej kanku. Libros ashkha killasta pisiyasqanrayku, pisillataña predicakusharqa. Chayrayku hermano Rutherfordqa fabricamanta encargado hermano Robert Martinta tapurerqa: “¿Librostawan ruwayta atisunmanchu?”, nispa.

Calle Concordpi fábrica, Brooklynpi (Nueva York).

Hermano Martin nerqa: “Chay nisqanqa mayta tʼukuchiwarqayku, imajtinchus librosta ruwaj fabricatawanchá kicharinayku kanman karqa”, nispa. Chaypajtaj hermanosqa uj edificiopi uj lugarta alquilakorqanku, tukuy ima necesitakusqantataj consiguerqanku. Chaytaj karqa Brooklynpi, Calle Concord, número 18.

Librosta ruwanaykumantaqa mana tukuychu kusisqa kasharqanku. Maypichus librosninchejta ruwasharqanku chay empresamanta gerenteqa mosoj fabricaman jamorqa, niwarqaykutaj: “Kaypi uj sumaj imprenta kapusunkichej, ni mayqenniykichejtaj apaykachayta yachankichejchu, sojta killanmanqa tukuy imanta fregarpankichej”, nispa.

Hermano Martin nerqa: “Chay gerentej nisqanqa ciertopis kanman jina karqa. Jinapis yacharqayku Jehová yanapanawaykuta, yanapawarqaykupunitaj”, nispa. Hermano Martin nisqanman jinapuni, pisi tiempollapi sapa día 2.000 librosta orqhokusharqa.

Fabricapi trabajajkuna maquinaspa ladonpi sayashanku.

RADIONEJTA ASHKHA RUNASMAN CHAYAKUN

Jehovaj kamachisnenqa mana librosllatachu ruwarqanku, manaqa sumaj willaykunata radionejta willayta qallarerqanku. 26 de febrero de 1922 watapi, hermano Rutherfordqa domingo tardeta primera vez radionejta parlarqa. Chaypitaj “May chhika runas kunan kausajkuna, wiñaypaj kausanqanku” nisqa discursota qorqa. Chay radiotaj Los Ángeles llajtapi kasharqa (California, Estados Unidos), sutikorqataj KOG.

Chay discursotaqa 25.000 runas jina uyarerqanku. Wakintaj cartasta ima apachimorqanku agradecekuspa. Chay runasmanta ujqa karqa Willard Ashford, tiyakorqataj Santa Anapi (California). Payqa hermano Rutherfordta mayta felicitarqa chay jina sumaj discursota qosqanmanta. Nerqataj: “Manachus radionejta discursoykita qowaj karqa chayqa, ni uyarej riyta atiykumanchu karqa. Wasipi kinsa onqosqasniyoj kasqaykurayku, kay calle pasasqapi discursoykita qojtiykipis nipuni riyta atiykumanchu karqa”, nispa.

Qhepan semanaspeqa radiopi waj discursostawan churallarqankupuni. Torremanta Qhawaj revista willarqa wata tukukuypajqa, 300.000 runas jinaña radionejta chay discursosta uyarisqankuta.

Ajinata runas sumajta uyarishasqankurayku, Bibliamanta Yachaqajkunaqa kusisqa kasharqanku. Chayrayku nerqanku uj radio emisorata instalanankuta Staten Islandmanta ujnin jallpʼankupi, chaytaj Brooklyn Betelmanta mana karupichu kasharqa. Qhepan watasninmantaj Bibliamanta Yachaqajkunaqa chay radionejta Diospa Gobiernonmanta astawan willayta aterqanku, sutikorqataj WBBR.

“ADV”

15 de junio de 1922 watamanta Torremanta Qhawaj revistaqa nerqa, 5 al 13 de septiembre de 1922 watapi, uj jatun tantakuy ruwakunanta Cedar Pointpi (Ohio). Bibliamanta Yachaqajkunaqa Cedar Pointman may kusisqas chayamorqanku.

Hermano Rutherfordqa chay asambleamanta ñaupaj kaj discursopi tukuy uyarejkunaman nerqa: “Sutʼita yachani kay jatun tantakuyta Jehová bendecinantapuni, yanapawasuntaj ni jaykʼaj jina jallpʼantinpi willanapaj”, nispa. Chay asambleamanta sapa discursantetaj kutin kutita hermanosta kallpacharqanku predicanankupaj.

1922 watapi, Cedar Pointpi (Ohio) apakusqan asambleapi ashkha runas kashanku.

Viernes 8 de septiembreta 8.000 runas jina rerqanku hermano Rutherfordpa discursonta uyarej. Paykunaqa suyasharqanku hermano sutʼinchananta ima niytachus munasqanta “ADV” letras. Chay letrasqa invitacionesninkupi rikhurerqa. Tiyakoj jinataj ashkhas rikorqanku plataforma patapi uj jatun kʼuyusqa lonata. Arthur Clausqa viajasqa Tulsamantapacha (Oklahoma, Estados Unidos). Payqa sumajta uyarinanpaj uj asientota maskʼarqa. Chay tiempospeqa micrófonos, parlantespis mana kajchu. Chayrayku sumaj lugarta tareyqa mana atikullajchu.

“Tukuy ima nikusqanta sumajta uyarisharqayku”

Chay paqarinmanta asambleata kamachej hermano nerqa, hermano Rutherford discursota qoshajtin qhepata chayajkuna niña yaykunankuta mana pantachinankupaj. Nueve y media de la mañanata hermano Rutherfordqa, discursonta qallarerqa Mateo 4:17 versiculopi Jesuspa nisqanwan. Chaypi nin: “Cielopi kaj Gobiernoqa qayllapiña kashan”, nispa. Diospa Gobiernonmanta willayta imaynatachus runas uyarinankuta nishaspa, kay jinata sutʼincharqa: “Jesuspuni nerqa kutimunan tiempopi uj cosecha kananta. Chaypitaj cheqa kamachisninta, mana wasanchaj kamachisninta tantananta”.

Hermano Clausqa chay tantakuypi kasharqa, nerqataj: “Tukuy ima nikusqanta sumajta uyarisharqayku”, nispa. Jinallapi payqa mal churakorqa, jawamantaj llojsinan karqa. Payqa yacharqa llojsejtin manaña yaykuchinankuta. Chayrayku qʼasa sonqolla llojserqa.

Pisi minutosninmantaj allillanña kasharqa. Jinallapi, kutishajtin kallpawan tʼajllarikusqankuta uyarisqa. Chayraykutaj astawan uyariyta munarqa. Chay sumaj discursota uyarinallanpajpunitaj kay jinata yuyaychakusqa: “Wasi pataman wicharinay kajtenqa, jina wicharisaj”, nispa. Chaypachaqa 23 watasniyoj kasharqa. Wasi patamantaj wicharerqapuni. Chay patapitaj ventanas jina kasqa, chaytaj kichasqa kashasqa, chayman qayllaykusqanman jinataj reparasqa chaymanta discursota sumajta uyariyta atisqanta.

Mana Arthurllachu chay wasi patapi kasharqa. Wakin amigosninpis chayllapitaj kashasqanku. Ujnintaj Frank Johnson karqa, correspataj kayta tapurerqa: “¿Uj filo navajayki kapusunkichu?”, nispa.

Arthurtaj “arí, kapuwan” nerqa.

Franktaj nerqa: “‘Pillapis navajayoj kanman’ nispa Jehovamanta mañakusharqayku. ¿Rikunkichu jaqay jatun kʼuyusqa lonata? Uj letrero, kay clavoswan japʼisqa kashan. Juezta sumajta uyariy. a “Willamuychej, willamuychej” nejtinkama kay tawa pitasta kʼuturpanki”, nispa.

Arthurqa makinpi navajawan listo suyasharqa. Aswan ratonmantaj hermano Rutherfordqa discursonta tukunanpajña kasharqa. May kusiywan, casi qhaparispa kayta nerqa: “Cheqa sonqo testigos Señorpaj kaychej. Babilonia qʼala chinkachisqa kanankama ñaupajllamanpuni riychej. Sumaj willaykunata karuspi, tukuynejpitaj willamuychej. Jallpʼantinpi yachananku tiyan, Jehová Dios kasqanta, Jesucristotaj señorkunaj Señornin, reyespa Reynintaj kasqanta. Kay pʼunchayqa jatun pʼunchay. ¡Qhawariychej, Reyqa kamachishan! Qankunataj willajkunasnin kankichej. Chayrayku Reymanta, Reinonmantawan, willamuychej, willamuychej, willamuychejpuni”, nispa.

Arthur nerqa paywan chay waj hermanoswanqa pitasta kʼuturasqankuta, chay jatun kʼuyusqa lonataj pisimanta pisi kʼuyurakusqanta. Chay letreroqa nishasqa: “Reymanta, Reinonmantawan, willamuychej”, nispa. “ADV” letrasqa inglés parlaypi advertise nisqa palabraj ñaupaj kinsa letrasnin kasqa. Chaytaj niyta munan “willamuychej”.

UJ SUMAJ LLANKʼAY

Cedar Pointpi chay asamblea apakusqanqa hermanosta yanaparqa Diospa Gobiernonmanta astawan willanankupaj. Chay willaypi yanapakuyta munajkunataj mayta kusikorqanku. Oklahomamanta uj colportor (kunantaj precursor sutiwan rejsikun), kay jinata qhelqarqa: “Carbón minas kan chay lugarespi predicayku, chaypitaj ashkha wajcha runas kanku”, nispa. Nillarqataj inglés parlaypi ¡Rijchʼariy! (The Golden Age) revistawan willajtinku, runasqa waqarikoj kasqankuta. Qhelqasqanpa tukukuyninpitaj nerqa: “Chay runasta sonqochayqa maytapuni kusichiwayku”, nispa.

Bibliamanta Yachaqajkunaqa repararqanku Jesús imatachus Lucas 10:2 versiculopi nisqanta usqhayllata ruwananku kasqanta. Jesús nerqa: “Cosechanaqa ashkha, oqharejkunataj pisilla kanku”, nispa. Chay wata tukukuyta paykunaqa, ni jaykʼaj jina Diospa Gobiernonmanta tukuynejpi astawan willayta munarqanku.

a Wakin kutis hermano Rutherfordqa Misuripi (Estados Unidos) juezmanta trabajaj. Chayrayku wakin kutis “juez” nispa nej kanku.