44 YACHAQANA
Suyakuyninchejta astawan sinchʼiyachina
“Jehová Diospipuni atienekuy” (SAL. 27:14).
144 TAKIY Wiñay kausaypi tʼukuriy
¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? a
1. ¿Ima suyakuytataj Jehová qowanchej?
JEHOVAQA wiñay kausayta qonawanchejta niwanchej, chaytaj uj sumaj suyakuy. Wakin cristianosqa cielopi wiñaypaj kausakuyta suyakushanku (1 Cor. 15:50, 53). Casi tukuynin cristianostaj kay jallpʼapi kusisqas, mana onqospataj wiñaypaj kausakuyta suyakushanchej (Apo. 21:3, 4). Cielopi chayri kay jallpʼapi wiñaypaj kausakuyta suyakuspapis, chay suyakusqanchejmanta tukuy sonqo agradecekunchej.
2. ¿Imaraykutaj creenchej suyakuyninchej juntʼakunantapuni?
2 Bibliapeqa suyakuymanta parlaspa niyta munanman, aswan qhepaman allin imas kananmanta mana iskayrayay. Suyakuyninchej Jehovamanta jamusqanrayku juntʼakonqapuni (Rom. 15:13). Yachanchej imastachus Jehová nisqanta, chaytataj juntʼanantapuni (Núm. 23:19). Jehovaqa tukuy ima ruwasaj nisqanta ruwaytapuni munan, atiyniyojtaj chayta ruwananpaj. Chaymantataj mana iskayrayanchejchu. Chayrayku suyakuyninchejqa mana uj cuentollachu, nitaj sonqonchej munasqallanchu, manaqa suyakuyninchej juntʼakunantapuni creenapaj pruebas kapuwanchej.
3. ¿Imatataj kay yachaqanapi yachakusun? (Salmo 27:14).
3 Tatanchej Jehovaqa munakuwanchej, munantaj paypi atienekunanchejta (Salmo 27:14 leey). Jehovapi suyakuyninchej sinchʼi kajtenqa, pruebaspi kaspa aguantayta atisun, jamoj tiempotapis mana manchachikuspa kusiywan suyakusun. Kay yachaqanapeqa yachakusun imaynatachus suyakuyninchej jarkʼawasqanchejta. Ñaupajtaqa qhawarina imajtinchus suyakuyninchej barco sayachina gancho jina kasqanta, montera jinataj kasqanta nisqanchejta. Chantataj yachakusun imaynatachus suyakuyninchejta kallpachanata.
SUYAKUYNINCHEJQA BARCO SAYACHINA GANCHO JINA
4. ¿Imaraykutaj suyakuyninchej barco sayachina gancho jina? (Hebreos 6:19).
4 Apóstol Pabloqa Hebreosman Cartanpi suyakuyninchejta kikincharqa barco sayachina ganchowan (Hebreos 6:19 leey). Payqa sapa kuti mar qochanta viajaj, chayrayku yacharqa, chay sayachina ganchos barcota japʼisqanta mana waj ladoman ripunanpaj. Uj pacha barcopi viajashajtinku sinchʼita pararqa, wayrarqataj. Pabloqa chay kutipi rikusqa barcopi trabajajkuna sayachina ganchosta yakuman choqaykusqankuta, barco mana chhankaman takakunanpaj (Hech. 27:29, 39-41). Imaynatachus barco sayachina gancho mana saqenchu barco waj ladoman ripunanta, ajinallatataj suyakuyninchejpis problemas sinchʼi wayra jina jamuwajtinchej, mana saqenchu Jehovamanta karunchakunanchejta. Tumpamantawan allin kausay kananta suyakusqanchejqa, yanapawanchej sinchʼi llakiykunata aguantanapaj. Jesusqa nerqapuni qhatiykachasqa kananchejta (Juan 15:20). Chayrayku ima tʼinkatachus Jehová qonawanchejpi tʼukureyqa, yanapawanchej payta sirvinallapajpuni.
5. ¿Imaynatataj Jesusta suyakuynin yanaparqa wañuy patapi rikukojtinpis?
5 Jesusmanta parlarina. Payqa yacharqa mana khuyakuspa wañuchinankuta. Jinapis suyakuynin yanaparqa Jehovata mana wasanchananpaj. Pentecostés 33 watapi apóstol Pedroqa, Salmosmanta uj profeciata oqharerqa. Chaypitaj kʼachituta nin Jesús sonqo tiyasqa kasqanmanta, Jehovapitaj atienekusqanmanta: ‘Diospi atienekuspa kausakusaj, qanqa mana Sepulturapi saqerpariwankichu, nillataj saqenkichu cuerpoy ismunanta, imaraykuchus qanta kasukuyki. Allinpaj qhawawajtiykitaj jatun kusiywan sonqoyta juntʼachiwanki’ (Hech. 2:25-28; Sal. 16:8-11). Jesusqa wañunanta yachaspapis mana iskayrayaspa suyakorqa Jehová kausarichinanpi, may kusiywantaj cieloman Tatanpa ladonman kutipunanpi (Heb. 12:2, 3).
6. ¿Imatataj hermano Leonard suyakuymanta nerqa?
6 Ashkha hermanosqa suyakuyninkurayku pruebasta aguantarqanku. Hermanonchej Leonard Chinnmanta parlarina. Payqa Inglaterrapi tiyakorqa. Primera Guerra Mundial kashajtin, paytaqa carcelman wisqʼaykorqanku mana guerraman maqanakoj riyta munasqanrayku. Iskay killata ni piwan parlajta saqerqankuchu, chaymantataj sinchʼita trabajacherqanku. Pisi tiemponmantaj kayta qhelqarqa: “Chay jinapi rikukuspa repararqani, suyakuyninchej aguantanapaj may importante kasqanta. Mayta yachakunchej Jesusmanta, apostolesmanta, profetasmanta, Bibliaj nisqasninmantapis. Chaykunaqa qowanchej uj sumaj suyakuyta, aguantanapaj kallpata ima”. Suyakoyqa Leonardpaj uj barco sayachina gancho jina karqa, noqanchejpajpis ajinallataj kanman.
7. Pruebaspi kashajtinchej, ¿imaynatataj suyakuyninchej astawan sinchʼiyan? (Romanos 5:3-5; Santiago 1:12).
7 Pruebasta aguantashajtinchej Jehová yanapawasqanchejqa, sutʼita reparachiwanchej allinpaj qhawawasqanchejta. Chaytaj suyakuyninchejta astawan sinchʼiyachin (Romanos 5:3-5; Santiago 1:12 leey). Kunantaj suyakuyninchejqa aswan sinchʼi Jehovata rejsiyta qallarisqanchejmanta nisqaqa. Satanasqa munan llakiykunasninchej saykʼuchinawanchejta. Jehovaj yanapayninwantaj tukuy chay llakiykunata aguantayta atisun.
SUYAKUYNINCHEJQA UJ MONTERA JINA
8. ¿Imaraykutaj suyakuyninchej uj montera jina? (1 Tesalonicenses 5:8).
8 Bibliaqa nillantaj suyakuyninchej uj montera jina kasqanta (1 Tesalonicenses 5:8 leey). Uj soldadoqa monterata churakun enemigonmanta umanta jarkʼakunanpaj. Noqanchejpis Satanaswan uj maqanakuypi jina kashanchej. Chayrayku yuyayninchejta Satanasmanta jarkʼakunanchej tiyan. Payqa tukuy imata ruwan juchaman urmachinawanchejpaj, yuyayninchejtapis chʼichichananpaj. Imaynatachus uj montera soldadoj umanta jarkʼan, ajinallatataj suyakuyninchejpis yuyayninchejta jarkʼan Jehovamanta mana karunchakunanchejpaj.
9. ¿Imaynataj mana suyakuyniyoj runaspa kausayninku?
9 Wiñay kausayta suyakusqanchejqa yanapawasun allin kajta ruwayta ajllanapaj. Pero imastachus munasqallanchejpi yuyajtinchejqa suyakuyninchej pisiyapunman. Tʼukurina imachus pasasqanta Corinto llajtamanta wakin cristianosta. Paykunaqa manaña creerqankuchu Dios kausarimuy kananta nisqanpi, chaypi creey may importante kashajtinpis (1 Cor. 15:12). Pablo nerqa mana kausarimuypi creejkunaqa, munayninkuta ruwanallankupaj kausasqankuta (1 Cor. 15:32). Kay tiempomanta ashkha runaspis, mana Diospa nisqasninpi creellankutajchu. Chayrayku paykunaj munayninkuta ruwanallankupaj kausanku, tukuy imatataj ruwanku kay tiempollapi kusisqa kayta munaspa. Noqanchejtajrí mayta atienekunchej Dios allin kausayta apamunanta nisqanpi. Suyakuyninchejqa uj montera jina yuyayninchejta jarkʼan, yanapawanchejtaj mana munayninchejman jinalla kausanapaj, imaraykuchus chay jina kausayqa Jehovamanta karunchawasunman (1 Cor. 15:33, 34).
10. ¿Imaynatataj suyakuyninchej yanapawanchej mana llulleriospi creenapaj?
10 Suyakuyninchejqa jarkʼallawanchejtaj ama yuyanapaj Jehovata kusichinapaj kallpachakusqanchej qhasilla kasqanta. Ichá pillapis kay jinata yuyanman: “Noqaqa ni jaykʼaj wiñay kausayta japʼiymanchu. Mana chayta japʼinaypaj jinachu kani. Diospa nisqantaqa ni jaykʼaj ruwayta atiymanchu”, nispa. Yuyarikuna Jobpa mana allin amigon Elifazmanta. Payqa Jobta nerqa: “¿Imataj runa kasqa llimphu kausayniyoj kananpajri?”, nispa. Chantá nillarqataj: “Diosqa ni angelesninpipis atienekunchu. Qhawayninpeqa ni cielopis llimphuchu”, nispa (Job 15:14, 15). Chayqa allin llullapuni. Satanás munan ajinata yuyananchejta. Payqa yachan ajinata yuyajtillanchejpuneqa suyakuyninchej pisiyananta. Chayrayku ama chay llullapi creenachu, manaqa Jehovaj nisqasninpi yuyayninchejta churana. Kaymantaqa ni jaykʼaj iskayrayanachu: Jehovaqa munan tukuynin kamachisnin wiñaypaj kausakunanchejta, chaypajtaj yanapawasunpuni (1 Tim. 2:3, 4).
¿IMATÁ RUWASUNMAN SUYAKUYNINCHEJ SINCHʼILLAPUNI KANANPAJ?
11. ¿Imajtintaj pacienciakunanchej tiyan suyakusqanchej juntʼakunankama?
11 Suyakuyninchej sinchʼillapuni kananqa mana atikullanchu. Ichapis wakin kuteqa Dios nisqasninta juntʼanallantaña munasunman. Jinapis Jehovaqa wiñaymantapacha kausan. Chayrayku noqanchejpaj unay kaspa jinajtinpis, paypajqa pisi tiempolla (2 Ped. 3:8, 9). Pay imatachus ruwasaj nisqantaqa sumajninmanta juntʼanqa, jinapis ichá mana munasqanchej tiempopipunichu. ¿Imataj yanapawasun suyakuyninchejta sinchʼillatapuni japʼinapaj, pacienciawantaj suyakunapaj Dios nisqasninta juntʼanan pʼunchaykama? (Sant. 5:7, 8).
12. Hebreos 11:1, 6 nisqanman jina suyakuyniyoj kanapaj, ¿imajtintaj Dios kasqanpipuni creenanchej tiyan?
12 Jehovaqa nin suyakuyninchej juntʼakunantapuni. Chayrayku Jehovaj qayllallanpipuni kasun chayqa, suyakuyninchej sinchʼillapuni kanqa. Bibliaqa nin suyakuyniyoj kanapajqa Jehová kasqanpi creenanchej kasqanta, “jinallataj sonqo kʼajaywan payta maskʼajkunata tʼinkasqantapis” (Hebreos 11:1, 6 leey). Jehová kasqanpipuni creesun chayqa, astawan atienekusun tukuy nisqasninta juntʼananpi. Qhawarina imastachus ruwananchejta Jehovawan aswan sumaj amigos kanapaj. Ajinamanta suyakuyninchejta sinchʼillatapuni japʼinapaj.
13. ¿Imatá ruwasunman Diospa amigosnin kanapaj?
13 Jehovamanta mañakuna, Palabrantataj leena. Jehovata mana rikojtinchejpis amigosnin kayta atisunman. Jehovawanqa oracionnejta parlasunman, imaraykuchus yachanchej uyarinawanchejtapuni (Jer. 29:11, 12). Paytataj uyariyta atinchej Palabranta leespa, chaypitaj tʼukurispa. Jehová imaynatachus ñaupa tiempo kamachisninta cuidasqanmanta leespaqa, suyakuyninchej astawan astawan sinchʼiyan. Diospa Palabranpi tukuy ima qhelqakusqanqa “yachachinawanchejpaj qhelqasqa karqa, jinallataj suyakuyniyoj kananchejpaj. Imaraykuchus Diosmanta Qhelqasqaqa sinchʼita sayanapaj, sonqochakunapaj ima yanapawanchej” (Rom. 15:4).
14. ¿Imajtintaj imastachus Jehová wajkunapaj ruwapusqanpi tʼukurinanchej tiyan?
14 Imaynatachus Jehová nisqasninta juntʼasqanpi tʼukurina. Imatachus Dios Abrahanpaj, Sarapajwan ruwapusqanpi tʼukurina. Paykunaqa machitusña kasqankurayku manaña wawayoj kayta atinkumanchu karqa. Jinapis Diosqa nerqa wawitayoj kanankuta (Gén. 18:10). ¿Abrahán creerqachu chaypi? Biblia nin: ‘Creerqa ashkha nacionespa tatan kananta’, nispa (Rom. 4:18). Abrahanqa mana yacharqachu imaynatachus Jehová chay nisqanta juntʼananta. Jinapis chayta juntʼananmanta mana iskayrayarqachu. Payqa rikorqa imatachus Dios payman nisqanta juntʼasqantapuni (Rom. 4:19-21). Abrahanmanta, wajkunamanta ima leespa yachakunchej Jehová nisqanta juntʼananpi atienekuyta atisqanchejta, noqanchejpaj mana atinapaj jina kajtinpis.
15. ¿Imaraykutaj imastachus Jehová ruwapuwasqanchejpiña tʼukurinanchej tiyan?
15 Imatachus Jehová noqanchejpaj ruwapuwasqanchejpi tʼukurina. ¿Tʼukuriyta yachanchejchu imastachus Jehová noqanchejpaj Palabranpi nisqanman jina ruwapuwasqanchejpiña? Jesusqa nerqa Jehová kausakunanchejpaj imatachus necesitasqanchejta qonawanchejtapuni (Mat. 6:32, 33). Nillarqataj Jehovamanta espíritu santonta mañakojtinchej qonawanchejtapuni (Luc. 11:13). Jehovataj chay nisqasninta juntʼanpuni. Ichapis yuyarikunchej ima nisqasnintañachus kausayninchejpi juntʼasqanta: perdonawasqanchejta, sonqochawasqanchejta, qayllallanpipuni kanapajtaj yanapawasqanchejta (Mat. 6:14; 24:45; 2 Cor. 1:3). Imastañachus Jehová ruwapuwasqanchejpi tʼukurispaqa, aswan qhepaman imastachus ruwanantapis mana iskayrayaspa suyakusun.
SUYAKUYNINCHEJMANTA KUSIKUNA
16. ¿Imajtintaj suyakuyninchej uj sumaj regalo?
16 Wiñay kausayta suyakusqanchejqa Jehová Diosmanta uj sumaj regalo. Maytapuni suyakushanchej chay allin kausay kanallantaña, nitaj iskayrayanchejchu juntʼakunanmanta. Suyakuyninchejqa barco sayachina gancho jina, imajtinchus pruebaspi kashajtinchej, qhatiykachasqa kashajtinchej, wañuy patapi kashajtinchejpis sinchʼita sayachiwanchej. Chantapis suyakuyninchejqa montera jina, imajtinchus yuyayninchejta jarkʼan, yanapawanchejtaj sajra kajta qhesachanapaj, allin kajmantataj chʼipakunapaj. Biblia suyakuyta qowasqanchejqa astawan Diosman qayllaykuchiwanchej, mayta munakuwasqanchejtataj rikuchiwanchej. Suyakuyninchejta sinchʼillatapuni japʼeyqa, may sumaj noqanchejpaj.
17. ¿Imaraykutaj suyakuyninchej kusichiwanchej?
17 Apóstol Pablo Romamanta cristianosman cartata qhelqasqanpi nerqa: “Qhepaman imatachus japʼinaykichejmanta kusikuychej”, nispa (Rom. 12:12). Pabloqa Jehovata kasukojtillanpuni cielopi wiñay kausayta japʼinanta yacharqa, chayrayku kusikuyta aterqa. Noqanchejpis yachanchej Jehová nisqasninta juntʼanantapuni, chayrayku suyakuyninchejmanta kusikuyta atillanchejtaj. Uj salmista nerqa: ‘Kusikuyniyojmin Jehová Diosninpi atienekojqa. Payqa tukuy tiempo atienekunapaj jina’, nispa (Sal. 146:5, 6).
139 TAKIY Tukuy ima mosoj kasqanpi tʼukuriy
a Jehovaqa uj sumaj suyakuyta qowanchej. Chaytaj kallpachawanchej, yanapawanchej ima mana problemasnillanchejpi yuyanapaj. Kallpata qowanchej ima llakiypi kajtinchejpis mana paymanta karunchakunapaj. Yuyayninchejtataj mana allin yuyaykunamanta jarkʼan. Chay imasrayku astawan suyakuyninchejta sinchʼiyachiyta munanchej, chaytataj kay yachaqanapi qhawarisun.
b DIBUJOS: Imaynatachus montera soldadoj umanta jarkʼan, barco sayachina ganchotaj barcota sumajta sayachin, ajinallatataj suyakuyninchejpis yuyayninchejta jarkʼan, pruebaspi kashajtinchejtaj sinchʼita sayachiwanchej. Uj hermana tukuy sonqo Jehovaman orakushan. Uj hermano tʼukurishan imaynatachus Dios Abrahanman nisqanta juntʼasqanpi. Waj hermanotaj tʼukurishan Jehová bendicionesta payman qosqanpi.