Ir al contenido

Ir al índice

39 YACHAQANA

Llampʼu sonqo kayqa may sumajpuni

Llampʼu sonqo kayqa may sumajpuni

“Señorpa kamachenqa mana churanakunanchu tiyan. Astawanqa tukuywan kʼacha kanan tiyan” (2 TIM. 2:24).

120 TAKIY Jesús jina llampʼu sonqo kanachej

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? a

1. Trabajomanta chayri colegiomanta compañerosninchej, ¿imatataj tapuwasunman?

 TRABAJOMANTA chayri colegiomanta compañerosniyki imapichus creesqaykimanta tapusojtinku, ¿imatá ruwanki? ¿Mancharikunkichu? Ajinata tapuwajtinchejqa ashkhas manchikunchejpuni. Pero ajinata tapuwasqanchejpi reparasunman, imatachus piensasqankuta, imapichus creesqankutapis. Ajinamantataj predicayta atisunman. Jinapis wakin kutisqa, ichá pipis phiñachiyta munaspalla tapuwasunman. Ajina runasqa kankupuni. Ichapis ajinata tapuwanchej wajkuna imatachus noqanchejmanta nisqankuta uyarisqankuraykulla (Hech. 28:22). Chantapis ‘qhepa pʼunchaykunapi’ kausakushanchej. Chayrayku ashkhasqa “mana uj yuyayllaman chayayta” munankuchu, ‘manchay phiñastaj’ kanku (2 Tim. 3:1, 3).

2. ¿Imaraykutaj llampʼu sonqo kay may sumaj?

2 Pillapis creenciasninchejmanta mana allinta parlajtin, ichapis mana atillasunmanchu kʼachas kayta, mana phiñakuspallataj kutichiyta. Chay kutispeqa yanapawasun llampʼu sonqo kay. Llampʼu sonqo runaqa mana facilta phiñarpakullanchu. Phiñachiyta munajtinku, chayri tapusqankuman imatachus kutichinanta mana yachajtin, mana phiñarpakunpachachu (Pro. 16:32). Ichapis yuyasunman ajina kayqa mana atikullasqanta. Jinapis llampʼu sonqos kayta atisunmanpuni. Creenciasninchejmanta pillapis phiñachinawanchejpaj jina tapuykachawajtinchej, ¿imastaj yanapawasunman llampʼu sonqo kanapaj? Wawasniykipis ajinapi rikukojtinku, ¿imaynatá paykunata yanapawaj llampʼu sonqowan kutichinankupaj? Chayta qhawarina.

¿IMAYNATÁ LLAMPʼU SONQO KAYTA YACHAKUSUNMAN?

3. ¿Imajtín nisunman llampʼu sonqo runas kallpayoj kasqankuta? (2 Timoteo 2:24, 25).

3 Llampʼu sonqo runaqa kallpayoj, manataj llauchʼichu. Jinapis sinchʼi llakiypi kaspaqa mana atillanchejchu llampʼu sonqo kayta, chaypajqa mayta kallpachakunanchej tiyan. Llampʼu sonqo kayqa “Diospa espiritunpa” poqoyninmanta (Gál. 5:22, 23). Griego parlaypi “llampʼu sonqo” palabrataqa wakin kutis kʼita caballota mansoyachisqankumanta parlanapaj oqharikoj. Tʼukunapaj jinachá karqa uj kʼita caballo manso caballoman tukusqanqa. Pero mansoyajtinpis uj caballoqa kallpayojllapuni. Noqanchejrí, ¿imaynatá llampʼu sonqos kasunman, kallpayojllapunitaj? Sapallanchejmantaqa mana atisunmanchu, Jehovamanta mañakunanchej tiyan espíritu santonta. Tukuypis llampʼu sonqos kayta atinchej. Ashkha kutispi runasqa testigoswan siminakorqanku, testigostaj mana siminakullarqankutajchu. Astawanqa llampʼu sonqos karqanku. Chayrayku ashkhasqa testigosmanta allinta parlanku (2 Timoteo 2:24, 25 leey). ¿Imatá ruwasunman llampʼu sonqos kayta atinapaj?

4. ¿Imatá Isaacmanta yachakunchej?

4 Bibliaqa nin Jehovaj ashkha kamachisnin llampʼu sonqos kasqankuta, chaytaj mayta paykunata yanapasqanta. Isaacmanta parlarina. Pay Guerarpi tiyakushajtin, chay jallpʼayoj filisteosqa paymanta envidiakuyta qallarerqanku. Chayrayku tatan Abrahán kausashaspa kamachisninwan allacherqa chay pozosta jallpʼawan juntʼaykucherqanku. Isaactaj chay pozosrayku maqanakunanmantaqa, may karuman ripuspa chaypi waj pozosta allachikamorqa (Gén. 26:12-18). Filisteostaj nerqanku chay lugarmanta yakuspis, paykunajllatataj kasqanta. Chaywanpis Isaacqa mana phiñakorqachu (Gén. 26:19-25). ¿Imataj payta yanaparqa llampʼu sonqo kananpaj? Payqa maytachá tatasninmanta yachakorqa llampʼu sonqo kayta. Tatan Abrahanqa mana piwanpis phiñanakojchu, maman Sarapis “sonqo tiyaykusqa” karqa, ‘llampʼu sonqotaj’ (1 Ped. 3:4-6; Gén. 21:22-34).

5. Tatas wawasninkuman, ¿llampʼu sonqo kayta yachachiyta atinkumanchu? Maxencemanta parlariy.

5 Cristiano tataspis, wawasninkuman yachachillankumantaj llampʼu sonqoyoj kayqa may sumaj kasqanta. Maxencemanta parlarina, payqa 17 watasniyoj. Colegiopi, predicacionpipis phiñasqa runaswanpuni tinkoj. Tatasnenqa pacienciawan yanaparqanku llampʼu sonqo kananpaj. Paykuna ninku: “Wawaykoqa sumajtaña entienden mana phiñakunapajqa mayta kallpachakuna kasqanta, kikillanwan kutichiytaj aswan fácil kasqanta”, nispa. Kunantaj Maxenceqa manchay llampʼu sonqo.

6. ¿Imaynatá Diosmanta mañakuy yanapawanchej aswan llampʼu sonqoyoj kanapaj?

6 Kaypi piensarina. Ichá pipis Jehovamanta mana allin imasta parlashanman, chayri Bibliaj yachachisqanmanta burlakushanman. Chay kutispi, ¿imataj yanapawasunman? Jehovamanta mañakusunman espíritu santonta, yachaytapis, ajinamanta llampʼu sonqowan kutichinapaj. Tumpata phiñakuspa kutichisqanchejta chaymantaña reparakunchej chayrí, ¿imatá ruwasunman? Watejmanta Jehovawan parlarina, piensarinataj imaynatachus qhepan kutipi aswan llampʼu sonqowan kutichinata. Chayta ruwasun chayqa, Jehová espíritu santonta qowasun llampʼu sonqoyoj kanapaj, manataj phiñarpakunapaj.

7. Imapis phiñachinawanchejpaj jina kajtin, ¿imaynatá wakin textosta yuyarikuy yanapawasunman? (Proverbios 15:1, 18).

7 Imapis phiñachinawanchejpaj jina kajtin, wakin textos yanapawasunman llampʼu sonqowan parlanapaj. Espíritu santotaj chay versiculosta yuyarikunapaj yanapawasunman (Juan 14:26). Proverbios libropi ashkha yuyaychaykuna tiyan, chaykuna yanapawasunman llampʼu sonqoyoj kanapaj (Proverbios 15:1, 18 leey). Chantapis chay textos reparachiwanchej llampʼu sonqoyoj kayqa aswan sumaj kasqanta, phiñakunamanta nisqaqa (Pro. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).

TANTEARIYTA YACHAY YANAPAWANCHEJ LLAMPʼU SONQOS KANAPAJ

8. Pillapis creenciasninchejmanta tapuwajtinchej, ¿imatataj yuyarikunanchej tiyan?

8 Tanteariyta yachaypis yanapallawasunmantaj llampʼu sonqo kanapaj (Pro. 19:11). Tanteariyta yachaj runaqa, pipis creenciasninmanta mana allinta parlajtin, mana phiñarpakullanchu. Ashkha kutispeqa, runas imatapis tapuwajtinchejqa, mana niwanchejchu imaraykuchus chayta tapuwasqanchejta. Chayrayku manaraj kutichishaspa, allin kanman kayta yuyarikunanchej: Ichapis mana yachanchejchu imaraykuchus chayta tapushawasqanchejta (Pro. 16:23).

9. ¿Imaynatá Gedeón rikucherqa tanteariyta yachasqanta, llampʼu sonqo kasqantapis?

9 Gedeonpi piensarina. Uj kuti, Efraín ayllumanta runasqa Gedeonta mayta rimarqanku, israelitaspa enemigosninwan maqanakoj paykunata mana pusasqanmanta. ¿Imaraykutaj paykuna ajinata rimankuman karqa? Ichapis may phiñasqas kashasqankurayku. Imayna kajtinpis, Gedeonqa tanteariyta yacharqa. Payqa kallpachakorqa imaraykuchus ajina phiñasqa kashasqankuta entiendenanpaj, llampʼu sonqowantaj kuticherqa. “Chayta uyarispa Efraín ayllumanta kajkunaqa manaña phiñakorqankuchu” (Jue. 8:1-3).

10. Creenciasninchejmanta pillapis tapuwajtinchej, ¿imataj yanapawasunman mana phiñakunapaj? (1 Pedro 3:15).

10 Ichapis trabajomanta, colegiomanta uj compañeronchej, tapuwasunman imaraykuchus Bibliaj kamachiykunasninman jina kausakusqanchejta. Imapichus creesqanchejmantaqa sutʼinchariytapuni munanchej. Jinapis imatachus yuyasqanta respetaspa kutichinanchej tiyan (1 Pedro 3:15 leey). Chay tapuwasqanchejpi reparasunman imachus llakichishasqanta. Chayrayku ama yuyanachu noqanchejmanta mana allinta parlanallanpaj tapushawasqanchejta. Imaraykuchus chayta tapuwasqanchejta mana yachaspapis, kʼachallamanta, llampʼu sonqowantaj kutichinanchej tiyan. Ajinamanta ichapis payllataj piensarenqa imaraykuchus ajinata yuyasqanta. Runaswanqa kʼachaspuni kananchej tiyan, paykuna phiñachinawanchejpaj jina parlawajtinchejpis, chayri burlakuspa jina parlawajtinchejpis (Rom. 12:17).

Pillapis uj diachakuman invitasojtin, ñaupajta piensariy imaraykuchus invitasusqanpi, chay yanapasonqa aswan allinta kutichinaykipaj (11, 12 parrafosta qhawariy).

11, 12. Niraj ima tapuymanpis kutichishaspa, ¿imaspirajtaj piensarinanchej tiyan? Sutʼinchariy (fototawan qhawariy).

11 ¿Imatá ruwasunman trabajomanta uj compañeronchej imaraykuchus mana diachakusqanchejta tapuwajtinchej? Niraj kutichishaspa kaykunapiraj piensarisunman: ¿Yuyanmanchu mana kusirikojta saqewasqanchejta? ¿Llakikushanmanchu trabajonchejpi compañerosninchejta tʼaqanachinanchejta yuyaspa? Ñaupajtaqa ichapis mayta agradecekusunman compañerosninchejmanta llakikusqanmanta. Nisunmantaj noqanchejpis compañerosninchejwan allinta apanakuyta munasqanchejta. Ichapis chayqa sonqonta tiyaykuchenqa, imatachus Biblia diachakumanta entiendechisqantapis sutʼinchariyta atisunman.

12 Ajinallatataj ruwasunman waj imasmanta tapuykachawajtinchej. Ichapis colegiomanta uj compañeronchej niwasunman Jehovaj testigosnin qharipura chayri warmipura puñuykuymanta imatachus yuyasqanchejta cambiananchej kasqanta. ¿Nichu chayta nishanman testigosmanta pantasqata yuyasqanrayku? Chayri, ¿uj familiarnin chayri uj amigon ajina kasqanrayku? Qharipura chayri warmipura puñuykojkunata, ¿chejnikusqanchejtachu yuyashanman? Ichapis payman willarinanchej kanqa tukuy runasmanta llakikusqanchejta, yuyasqankutataj respetasqanchejta (1 Ped. 2:17). b Ajinamanta ichapis saqewasun sutʼincharinanchejta imaraykuchus Bibliaj nisqanta kasukuy allin kasqanta.

13. ¿Imaynatá yanapasunman “Diospeqa sonsoslla creenku” nejkunata?

13 Ichá pillapis niwasunman creenciasninchejta manapuni allinpajchu qhawasqanta. Jina kajtin, ¿chay ratochu nisunman imatachus yuyasqanta allinta yachasqanchejtaña? Mana allinchu kanman chayta ruwananchejqa (Tito 3:2). Ichá colegiomanta uj compañeroyki nisunkiman “Diospeqa sonsoslla creenku” nispa. ¿Chayraykuchu niwaj Diospi mana creesqanta, tukuy imatañataj chaymanta yachasqanta? Ichapis ni jaykʼaj paypuni chayta ukhuncharqachu. Chayrayku Diospi mana creesqanmanta parlaykunaykimantaqa, aswan allin kanman piensarinanpaj jina imatapis ninayki. Ichapis jw.org nisqapi kaj uj yachaqanamanta chayri uj videomanta uj linkta apachiwaj, maypichus Dios tukuy imata ruwasqanmanta parlashan chayta. Chayta ruwajtiyki, ichapis wajtawan qanwan qhawariyta munanqa. Respetowan parlarinki chayqa, ichapis Bibliamanta yachakuyta munanqa.

14. ¿Imaynatá Niall Internetpi paginanchejwan yanapachikorqa?

14 Niall sutiyoj joven hermanitomanta parlarina. Payqa jw.org paginawan yanapachikorqa, noqanchejmanta pantasqata yuyaj compañeronwan parlarinanpaj. Niall nerqa: “Uj compañeroy sapa kuti niyta yachawaj cienciapi mana creesqayta, cuentosmanta parlaj librollapi atienekusqayta”, nispa. Compañeron creenciasninmanta mana sutʼinchajta saqesqanraykutaj, payqa jw.org paginaman yaykunanta nej, “Bibliawan cienciawan” nishan chay partetataj leenanta. Aswan qhepamantaj Niallqa repararqa compañeron Internetpi paginanchejta leesqanta, chayraykutaj parlayta atillarqa imaynatachus kausay rikhurisqanmanta. Noqanchejtapis Niallta jinallataj sumaj riwasunman.

FAMILIAPI ENSAYAYCHEJ

15. ¿Imaynatá tatas wawasninkuta yanapankuman llampʼu sonqowan kutichinankupaj?

15 Tatasqa wawasninkuman yachachinkuman, llampʼu sonqowan kutichiyta pillapis creenciasninkumanta tapuykachajtin (Sant. 3:13). Chaypajtaj wakin tatasqa familiapi Diosta yupaychashaspa ensayanku. Imastachus escuelapi tapunkuman chaykunamanta parlarinku, imaynatachus kutichiytataj ensayanku. Chantapis wawasninkuman yachachinku llampʼu sonqowan parlariyta, runas yachakuyta munanankupaj jinataj parlariyta (“ Ensayayqa mayta yanapasunkichejman” nisqa recuadrota qhawariy).

16, 17. Familiapi ensayay, ¿imaynatataj jovenesta yanapanman?

16 Familiapi ensayayqa jovenesta yanapan imaraykuchus imapipis creesqankuta sumajta sutʼinchanankupaj, paykunapis mana iskayrayanankupaj. Jw.org paginapi “Jovenespaj” nisqa partepi ashkha yachaqanas tiyan. c Chaytaj jovenespa creeyninkuta kallpachananpaj jina ruwasqa kashan, creenciasninkumantapis palabrasnillankuwan sutʼinchanankupaj jina kashan. Familianchejwan chayta, “Jovenespa tapukuyninku” nisqapi kajtawan ukhunchasun chayqa, creenciasninchejmanta llampʼu sonqowan, runas yachakuyta munanankupaj jinataj sutʼinchayta yachakusun.

17 Matthew joven hermanomanta parlarina. Payqa nin familiapi ensayasqanku mayta yanapasqanta. Paywan tatasninwanqa, familiapi Diosta yupaychashaspa estudiariyta yachanku imasmantachus clasesninpi parlankuman chaymanta. Pay nin: “Piensariyku imaspichus colegiopi rikukunayta, imastachus yachakusqaykuman jinataj imaynatachus kutichinayta ensayayku. Imaraykuchus imapipis creesqaymanta sutʼita yachaspaqa mana iskayrayanichu, wajkunawan kashaspapis llampʼu sonqo kayta atillani”.

18. Colosenses 4:6 nisqanman jina, ¿imaynatá parlananchej tiyan?

18 Runas uyarinawanchejpajqa mana sumajsitullatachu, nitaj allinta entiendenapaj jinallachu sutʼinchananchej tiyan. Wajkunata yanapanapajqa allinta yuyaychakuspa, llampʼu sonqowantaj parlananchej tiyan (Colosenses 4:6 leey). Creenciasninchejmanta parlareyqa pujllashaspa pillamanpis pelotata choqay jina kanman, calmallawan pasasunman chayri ancha kallpawanñataj. Calmallawan pasajtinchejqa pelotata japʼiyta atillanqa, sigataj paywan pujllallasunpuni. Ajinallatataj allinta yuyaychakuspa, llampʼu sonqowantaj parlasun chayqa, runasqa siga uyariyta munawasun. Pero pillapis siminakuyta munawajtinchej chayri burlakuwajtinchej, mana paywan parlanallanchejpunichu tiyan (Pro. 26:4). Jinapis mana tukuy runaschu ajina kanku, ashkhasqa uyariwasunmanpuni.

19. ¿Imataj yanapawasunman creenciasninchejmanta llampʼu sonqowan sutʼinchanapaj?

19 Yachakunchej jina, llampʼu sonqo kanapaj kallpachakoyqa ashkha imaspi yanapawanchej. Pillapis imamanta siminakuyta munawajtinchej, chayri qhasimanta tukuy imata niwajtinchej, Jehovamanta kallpata mañakuna llampʼu sonqowan kutichinapaj. Llampʼu sonqo kayqa, imamantapis mana kikinta yuyajtinchej mana siminakunapaj yanapawanchej. Respetowan, llampʼu sonqowantaj kutichejtinchej, ichapis wakin runasqa niña ñaupajta jinachu noqanchejmanta, Bibliaj yachachiykunasninmantapis yuyanqanku. Chaynejta “wakichisqapuni” kana pipis tapuwajtinchej “llampʼu sonqowan”, ‘sonqomantapacha respetaspataj’ kutichinapaj (1 Ped. 3:15). Chayrayku llampʼu sonqos kana, kallpayojtaj.

88 TAKIY Ñanniykita rejsichiway

a Kay yachaqanapeqa yachakusun, runas creenciasninchejmanta siminakuyta munaspa jina tapuykachawajtinchej imaynatachus kutichinata.

b Jw.org paginapi kay yachaqanata leeriy: “¿Qharipura chayri warmipura kakuy juchachu?”.

c Castellanopeqa “Jóvenes” nisqapi “Ponlo por escrito” nisqa kallantaj.

d Jw.org paginapi “Jovenespa tapukuyninku” nisqapi, chanta “¿Imatá tapukunku Jehovaj testigosninmanta?” nisqapi ashkha sumaj yuyaychaykuna tiyan.