1, 2. 1) ¿Imaraykutaj tatas mana atillankuchu wawasninkuman Jehovamanta yachachiyta? 2) ¿Imaynatá tatas wawasninku creeyniyoj kanankupaj yanapankuman? 3) ¿Imá tawa yuyaychaykunatataj yachakusun?

FRANCIAMANTA uj tatamama nerqanku: “Jehovapi creeyku, chaytaj mana ninayanchu wawasniykupis creenallankutataj. Creeyqa mana uj herencia jinachu. Wawasqa pisimanta pisi creenku”, nispa. Australiamanta uj hermanotaj qhelqarqa: “Wawaspa sonqonpi creeyta wiñacheyqa, mana atinapaj jinallachu. Yuyasqaykiman jina, wawaykej tapuyninman sumajtaña kutichinki. Jinapis watejmanta tapullasunkitaj. Kunan kutichisqaykeqa, ichá niña qʼayapaj sumajchu kanqa”, nispa. Wawas wiñasqankuman jina, tatasqa reparanku wakin imasta watejmanta sutʼinchananku kasqanta. Chantá reparallankutaj, wawasninku Jehovata munakunankupaj tukuy imaymanamanta yachachinankuta.

² Tata chayri mama kanki chayqa, ichá tapukorqanki: “¿Atisajchu wawasniyta yanapayta Jehovata munakunankupaj, sirvinallankupajpuni ima?”, nispa. Ni pipis chayta sapallanmanta ruwayta atinmanchu (Jer. 10:23). Chayrayku Jehovaj yanapanta necesitanchej. Payqa sumaj yuyaychaykunata tatasman qon. Tatamamas, ¿imaynatá wawasniykichejta yanapawajchej? Kay yachaqanapi  tawa yuyaychaykunata yachakusun. 1) Wawasniykita allinta rejsiy, 2) yachachiy imaschus sonqoykipi kasqanta, 3) rijchʼanachinaswan yachachiy, 4) Jehovaj atiyninta mañakuy, pacienciakuytaj.

3. ¿Imaynatataj tatas Jesús jina yachachinkuman?

³ Jesusqa yachachisqasninta sapa kuti tapurej, imatachus yuyasqankuta yachananpaj (Mat. 16:13-15). Tatas, Jesús jina ruwaychej. Wawasniykichejwan parlarishaspa chayri imallatapis ruwashaspa, paykunata tapuriychej imachus sonqonkupi kasqanta, kutichisqankutataj sumajta uyariychej. Ichapis imallamantapis iskayrayashanku. Australiamanta 15 watasniyoj hermano nerqa: “Tatayqa sapa kuti creeyniymanta noqawan parlarin, tʼukurinaypajtaj yanapawan. Pay tapuriwan: ‘¿Imatá Biblia nin?’ ‘¿Creenkichu chaypi?’ ‘¿Imaraykutaj?’, nispa. Tatayqa parlasqayman jina kutichinayta niwaj, nitaj paypa chayri mamaypa parlasqanman jinachu. Wiñasqayman jinataj, astawan sumajta kutichinay karqa”, nispa.

4. ¿Imaraykú tatas pacienciakunanku tiyan wawasninkoj tapuykunasninkuman kutichinankupaj? Sutʼinchay.

⁴ Wawasniyki Bibliaj mayqen yachachiynintapis mana creejtinkoqa, pacienciakuy. Tapuykunasninkoj kutichiyninta tarinankupaj yanapay. Uj tata nerqa: “Wawasniykej tapukusqankuta ama pisipaj qhawaychu, nitaj asikuychu. Wakin tatasqa pʼenqakusqankurayku wawankoj tapuyninkuman mana kutichinkuchu. Ama chayta ruwaychu”, nispa. Wawasniyki tapukunankoqa may allin, imaraykuchus entiendeyta munasqankuta rikuchinku. Jesuspis wawa kashaspa tapukojpuni (Lucas 2:46 leey). Dinamarcamanta uj joven nerqa: “Tatasniyman ‘nisina cheqa religionpichu kashanchej’ nispa nejtiy, paykunaqa mana phiñakorqankuchu. Ichá chay nisqaymanta llakisqa kasharqanku. Jinapis tukuy tapuykunasniyman Bibliawan kutichiwarqanku”, nispa.

5. Wawasniyki Jehovapi creesqankuta yuyaspapis, ¿imatataj ruwanayki tiyan?

⁵ Wawasniykita allinta rejsiy. Ama yuyaychu wawasniyki Jehovapi creesqankuta willayman, tantakuyman ima risqankuraykulla. ¿Imatá sonqonkupi yuyanku Jehovamanta, Bibliamanta ima? Wawasniykita tapuriy: “¿Imaspitaj Jehovaman mana cheqa sonqo kayta atillankichu?”, nispa. Sapa día imallatapis wawasniykiwan ruwashaspa, Jehovamanta paykunawan parlariy. Sapallaykipi chayri paykunawan kashaspapis, Diosmanta paykunapaj mañapuy.

6. ¿Imaraykutaj tatas Jehovamanta, Bibliamanta ima yachakunallankupuni tiyan?

⁶ Jesusqa Jehovata munakoj, Palabrantapis sumajta rejsej. Chantapis runasqa Jesús paykunata munakusqanta reparaj kanku. Chayrayku Jesusta sumajta uyarej kanku (Luc. 24:32; Juan 7:46). Ajinallatataj, wawasniyki Jehovata munakusqaykita reparanqanku chayqa, paykunapis Jehovata munakullanqankutaj (Deuteronomio 6:5-8; Lucas 6:45 leey). Bibliata sumajta estudiallaypuni, publicacionestapis leellaypuni. Diospa ruwasqasnintapis astawan rejsiy (Mat. 6:26, 28). Jehovata astawan rejsispaqa, wawasniykiman astawan yachachiyta atinki (Luc. 6:40).

7, 8. 1) ¿Imata ruwawaj Jehovamanta imallatapis yachakuspa? 2) ¿Imaynatá wakin tatas chayta ruwanku?

⁷ Jehovamanta imatapis yachakuspa, wawasniykiman willariy. Chaytaqa ima ratollapis ruway, nitaj tantakuykunapaj wakichikushaspallachu chayri familiapi Diosta yupaychashaspallachu. Estados Unidosmanta uj tatamama chayta ruwanku. Paykunaqa  Jehovaj kʼachitu ruwasqasninta rikuspa, chayri miskʼi mikhunitata mikhurishaspa Diosmanta parlarinku. Paykuna wawasninkuman ninku: “Jehová tukuy imata qowasqanchejqa, may kʼacha, munakuyniyojtaj kasqanta rikuchin”, nispa. Sudafricamanta uj qhariwarmi, iskaynin warmi wawasninkuwan Jehovaj ruwasqasninmanta parlarinku, huertankupi llankʼashaspa. Paykunaqa imaynatachus uj mujitu planta kanankama wiñasqanmanta parlarinku. Paykuna ninku: “Diospa ruwasqasnenqa tʼukunapaj jina kanku. Chayrayku mayta kallpachakuyku, wawasniykuman yachachinaykupaj chaykunata respetayta”, nispa.

⁸ Australiamanta uj tata, 10 watasniyoj wawanta museoman pusarqa. Payqa wawanpa creeyninta kallpachayta munarqa, Jehovapuni tukuy imata ruwasqanta reparananpaj. Pay nerqa: “Chaypi may unay tiempopi kausaj khurusta rikorqayku. Chay khuritusqa manaña kunan kajtinkupis, may tʼukunapaj jinapuni kasqanku, kʼachitus, tukuy imitayoj, kay tiempopi animales jinallataj. Chantá tʼukurerqani, ‘kausay jinallamanta rikhurinman karqa chayqa, chay unay khuritus mana ajinachu kankuman karqa’, nispa. Chayqa mayta tʼukuchiwarqa, wawaymantaj willarerqani”, nispa.

9. 1) ¿Imaraykutaj may allin rijchʼanachinaswan yachachiy? 2) ¿Imaynatá uj mama wawasninman yachacherqa?

⁹ Jesusqa sapa kuti rijchʼanachinaswan chayri cuentoswan jina yachachej (Mat. 13:34, 35). Chayta ruwajtiyki, wawasniykeqa tʼukuriyta atenqanku. Chaytaj wawasniykita yanapanqa yachachisqaykipi tʼukurinankupaj, entiendenankupaj, yuyarikunankupaj ima. Chantapis ajinata yachakuspa, wawasqa mayta kusikonqanku. Japonmanta uj mama yoqallitusninman yachachiyta munarqa, Jehová atmósfera nisqata ruwaspa, munakuwasqanchejta rikuchisqanta. Ujnin yoqallitonqa 8 watasniyoj, ujnintaj 10 watasniyoj. Chayrayku edadninkupaj jina rijchʼanachinawan yachacherqa. Payqa wawasninman lecheta, azucarta, cafeta ima qorqa. Chantá nerqa cafeta paypaj wakichinankuta. Pay nin: “Wawasneyqa sumajta wakicherqanku. Imaraykuchus jinata wakichisqankuta tapurejtiytaj, niwarqanku: ‘Gustasunanta munarqayku’, nispa. Noqataj nerqani: ‘Jehovapis ajinallatataj atmosferapi aireta sumajta wakicherqa, noqanchejpaj jinapuni kananpaj’, nispa”. Chay yoqallitusqa sumajta yachakorqanku, chaytataj ni jaykʼaj qonqarqankuchu.

10, 11. 1) Dios tukuy imata ruwasqanta rikuchinaykipaj, ¿ima rijchʼanachinawantaj yachachiwaj? (28 paginapi dibujota qhawariy). 2) ¿Ima rijchʼanachinawantaj qan wawaykiman yachachinki?

¹⁰ Dios tukuy imata ruwasqanta wawaykiman rikuchinaykipaj, ¿ima rijchʼanachinawantaj yachachiwaj? Wawaykiwan uj tortata ruwawaj. Ruwashaspataj sutʼinchawaj, torta sumaj llojsinanpaj imastachus churana kasqanta, imaynatachus ruwanata ima. Chantá wawaykiman uj mazanata chayri waj frutata rikuchiy, tapuriytaj: “¿Maypitaj kay mazanata  ruwanapaj willakushan?”, nispa. Chantá manzanata qʼallurpaytawan mujitunta rikuchiy. Niytaj: “Kay mujitupi willashan imaynatachus uj manzanata ruwanata. Jinapis chayqa aswan tʼukunapaj jina, tortata ruwanamanta nisqaqa”, nispa. Chantá niwaj: “Uj torta imaynachus kanantaqa uj runa yachan. Jinapis uj manzana imaynachus kananta, ¿pitaj yachanman?”, nispa. Wawasniyki jatunña kajtinkutaj, manzanasta chayri sachʼanta ruwanapaj, mujitunpi uj plano jina kasqanta sutʼinchawaj. Chantapis El origen de la vida nisqa folletoj 10-20 paginasninpi kaj dibujosta, sutʼinchaykunata ima rikuchiwaj.

¹¹ Ashkha tatas, ¡Despertad! revistapi “¿Casualidad o diseño?” nisqa yachaqanata wawasninkuwan leenku. Wawasniyki juchʼuyllaraj kajtinkoqa, chay yachaqanata entiendenankupaj jinalla sutʼinchawaj. Dinamarcamanta uj qhariwarmi wawankuman nerqanku: “Avionesqa pʼisqosman rijchʼakunku. Jinapis, ¿aviones runtusta churayta atinkuchu, juchʼuy avioncitos llojsinankupaj? ¿Pʼisqos phawarinankupaj chayri sayanankupaj aeropuertosta necesitankuchu? ¿Avionpa chʼajwasqanchu chayri pʼisqospa takisqanchu aswan kʼachitu? ¿Pitaj aswan yachayniyoj? ¿Avionesta ruwajchu chayri pʼisqosta ruwajchu?”, nispa. Wawaykita tʼukurichispa, tapurispa ima, tanteayta yachananpaj yanapanki. Jehovapi creeynintaj sinchʼiyanqa (Pro. 2:10-12).

12. Bibliaj nisqan cheqapuni kasqanta yachachinaykipaj, ¿ima rijchʼanachinatataj oqhariwaj?

¹² Wawaykiman rijchʼanachinaswan yachachiwaj, Bibliaj nisqan cheqapuni kasqanta reparananpaj. Sutʼincharinapaj, Job 26:7 (leey) leeripuwaj. Chaypi nisqanta Jehová qhelqachisqanta ninaykimantaqa, tʼukurinanpaj yanapariy. Niwajtaj: “Chay tiempopi runasqa, mana creejchu kanku Jallpʼa ni ima patallapi warkhusqa kasqanta. Paykunaqa yacharqanku imallapis, ima patapipuni churasqa kasqanta. Chay tiempopeqa niraj telescopios, nitaj Jallpʼamanta llojsej aviones karqachu. Chayrayku ni pi yacharqachu Jallpʼa ni ima patallapi warkhusqa kasqanta”, nispa. ¿Imatá chaywan yachachiwaj? Biblia may unayña qhelqasqa kajtinpis, Jehovaj yuyaychasqan kasqanrayku, cheqatapuni parlasqanta (Neh. 9:6).

13, 14. ¿Imaynatá tatas yachachinkuman wawasninku Bibliaj nisqanta kasukunankupaj?

¹³ Wawasniykiman yachachiy, Bibliaj nisqanta kasukojtinku aswan kusisqas kanankuta (Salmo 1:1-3 leey). Sutʼincharinapaj, wawaykita niwaj uj churuman tiyakoj rishasqanta. Chantá niwaj: “Pikunachus chaypi tiyakunankuta ajllayta atinki. Tukuyninku sumajta kausakunankuta munanki chay, ¿imayna runastataj ajllawaj?”, nispa. Chantá Gálatas 5:19-23 leepuwaj. Sutʼinchawajtaj imayna runastachus Jehová paraisopi kanankuta munasqanta.

¹⁴ Chaywanqa kay iskay imasta wawaykiman yachachiwaj: 1) Jehovaqa kay tiempopi kusisqa kayta, wajkunawan allinta kausakuyta ima yachachishawanchej, 2) imaynatachus paraisopi kausakunanchejta yachachishawanchej (Isa. 54:13; Juan 17:3). Chantá wawaykiman yachachillawajtaj, imaynatachus Biblia waj hermanosta yanapasqanta. ¿Imaynatá? Publicacionespi uj experienciata maskʼariwaj. Ichá Torremanta Qhawaj revistapi “Bibliamanta yachakusqankoqa kausayninkuta tijracherqa”, nisqa yachaqanapi. Chayri congregacionmanta uj hermanota niwaj, imaynatachus Biblia Jehovata sirvinanpaj yanapasqanta willarisunaykichejta (Heb. 4:12).

15. ¿Imataj yanapasonqa wawasniykita yachachinaykipaj?

¹⁵ Wawasniyki miskʼirichikunankupaj jina  yachachinaykipaj, sumajta tʼukuriy. Tukuy imaynasmanta wawasniykiman yachachiy, ajinamanta Jehovamanta astawan yachakuyta munanqanku, astawantaj qayllaykonqanku. Wiñasqankuman jina chayta ruwallaypuni. Uj tata nerqa: “Imastachus wawasniyki yachankuña chayta, waj jinasmanta yachachispa ama saykʼuychu”, nispa.

16. 1) ¿Imaraykutaj wawasta yachachishaspa pacienciakuna tiyan? 2) ¿Imaynatá chayta wakin tatas ruwanku?

¹⁶ Jehovaj atiyninpa yanapayninwanqa, wawaykej creeynin sinchʼiyanqa (Gál. 5:22, 23). Jinapis chayqa tiempopaj kanqa. Chayrayku wawasniykiwan pacienciakuy, Diosmantataj yachachillaypuni. Japonmanta iskay wawasniyoj tata nerqa: “Señoraywanqa wawasniykupaj tiempochakuykupuni. Juchʼuysitus kasqankumantapacha, sapa día 15 minutosta estudiachej kayku. Tantakuy diaslla mana estudiachejchu kayku. Noqaykupaj, paykunapajpis, 15 minutosqa mana anchachu karqa”, nispa. Congregacionesta waturej uj hermano qhelqarqa: “Jovencito kashaspa ashkha imasta tapukoj kani, nitaj tukuynintachu willakoj kani. Jinapis chay tapuykunaj kutichiyninta pisimanta pisi yachakorqani: tantakuykunapi, familiaywan estudiashajtiyku chayri sapallaypi estudiashajtiy. Chayrayku tatasqa wawasninkuman yachachinallankupuni tiyan”, nispa

17. 1) ¿Imaraykutaj tatas creeyninkuta kallpachananku tiyan? 2) ¿Imaynatá uj tatamama wawasninkoj creeyninkuta sinchʼiyachinku?

¹⁷ Wawasniykeqa Jehovapi creesqayki sinchʼi kajtin, mayta yachakonqanku. Paykunaqa ruwasqaykita qhawanqanku. Chayrayku creeyniykita kallpachallaypuni. Wawasniykeqa reparachunku Jehová amigoyki kasqanta. Islas Bermudasmanta uj tatamama ninku: “Ima llakiyniyoj kajtiykupis, Jehovaj yanapayninta wawasniykuwan khuska mañakuyku. Paykunatapis Jehovamanta mañakunankuta niyku. Kuraj wawaykuta niyku: ‘Jehovapi tukuy sonqo atienekuy, Gobiernonpaj llankʼallaypuni, nitaj anchata llakikuychu’, nispa. Uj chʼampay allinchakojta rikuspa, wawaykoqa Jehová yanapashawasqaykuta reparan. Chaytaj Diospi, Bibliapi ima creesqanta mayta sinchʼiyachin”, nispa.

18. ¿Imatataj tatas mana ruwayta atinkuchu?

¹⁸ Tatas, wawasniykichejta mana tanqayta atinkichejchu Diospi creenankupaj. Qankunaqa tarpuwajchej, qarpawajchejtaj, jinapis Jehovalla wiñachiyta atin (1 Cor. 3:6). Chayrayku munasqa wawasniykichejman Jehovamanta yachachinapaj, mayta kallpachakuychej. Creeyniyoj kanankupaj Jehovaj atiyninta mañakuychej. Paytaj kallpachakusqaykichejta bendicenqapuni (Efe. 6:4).