Ir al contenido

Ir al índice

6 YACHAQANA

‘Qhareqa warmej uman’

‘Qhareqa warmej uman’

“Qharitaj warmej uman” (1 COR. 11:3).

13 TAKIY Jesús jina kausana

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1. ¿Imaspitaj casarakuyta munaj hermanas piensarinanku tiyan?

TUKUY cristianosqa Jesuspa kamachiyninpi kanchej, paytaj mana pantaj runachu. Cristiana warmitajrí, casarakusqantawan qosanpa kamachiyninman churakun, qosantaj pantaj runa. Ichá chayrayku mana qosanta kasukuyta atillanmanchu. Chayrayku soltera hermanasqa, pitapis casarakunankupaj qhawakushaspa, kay imaspi piensarinanku tiyan: “Kay hermano, ¿sumaj umachu kanqa? Diosta yupaychayta, ¿ñaupajmanpunichu churan? Mana chayta ruwanchu chay, ¿imaynatá Jehovaj qayllallanpipuni kanaypaj yanapawanqa?”. Chantapis hermanasqa, paykunapi piensarinallankutaj tiyan: “Casado viday sumaj kananpaj, ¿yanapakuyta atisajchu? ¿Pacienciayojchu kani? ¿Qorikuyta yachanichu? ¿Jehovamanta sinchʼitachu japʼikuni?” (Ecl. 4:9, 12). Sichus hermanas niraj casarakushaspa chay imaspi piensarenqanku chayqa, casarakuytawan astawan kusisqa kausakonqanku.

2. ¿Ima tapuykunamantaj kay yachaqanapi kutichisun?

2 Mundontinmanta may chhika hermanasqa, qosankuta kʼumuykukoj sonqowan kasukunku. Chay ruwasqankutaj, ¡may sumajpuni! Noqanchejqa paykunawan khuska Jehovata sirvispa, mayta kusikunchej. Kay yachaqanapeqa, kay kinsa tapuykunaman kutichisun: 1) ¿Ima llakiykunasniyojtaj casada warmis kanku? 2) ¿Imaraykutaj qosankuta kasukunanku tiyan? 3) ¿Imatataj qosas warmispis Jesusmanta, Abigailmanta, Mariamantawan yachakunkuman?

¿IMA LLAKIYKUNASNIYOJTAJ CASADA WARMIS KANKU?

3. ¿Imaraykutaj qhariwarmi kausaypi llakiykuna kanpuni?

3 Qhariwarmi kausayqa, Jehová Diosmanta uj sumaj regalo. Jinapis casarakojkunaqa pantaj runas kanku (1 Juan 1:8). Chayrayku Bibliaqa niwanchej, casarakojkunaqa “kausayninkupi astawan llakiyniyoj” kanankuta (1 Cor. 7:28). Qhepan parrafospi yachakusun, imaschus casada warmista llakichisqanta.

4. ¿Imaraykutaj wakin warmis mana qosankuta kasukuyta atillankuchu?

4 Wakin lugarespi runasqa, warmisman ninku ama qosankuwan mandachikunankuta. Chay yuyaywan wiñakoj warmisqa, mana qosankuta kasukuyta atillankuchu. Estados Unidosmanta hermananchej Marisol nin: “Maypichus tiyakuni chaypeqa, warmisman yachachej kanku qharipis warmipis tukuy imapi kikin kasqankuta. Yachani Jehová Diosqa qosayta umay kananpaj churasqanta, noqamantaj payta kasukunayta kamachiwasqanta. Chaytataj mana warmista pisipaj qhawasqanraykuchu ruwan. Jinapis runas uj jinata yuyasqankurayku, mana qosayta kasukuyta atillanichu”.

5. ¿Imatataj wakin qharis warmismanta yuyanku?

5 Wakin lugaresmanta qharisqa, warmista pisipaj qhawanku. Sudamericamanta hermananchej Ivón nin: “Lugarniypeqa qharismanraj mikhunata jaywana tiyan. Chaymantaraj warmis mikhuyku. Qhari wawitasman ninku: ‘Qanqa qharisitu kanki, mana imatapis wasipi ruwanaykichu tiyan. Chaypaj mamayki hermanasniykipis kashanku, atiendesunankupaj’, nispa. Warmi wawitasmantajrí ninku: ‘Warmisitasqa waykʼunanku, tʼajsananku, llimphuchananku tiyan’, nispa”. Asiapi tiyakoj hermananchej Yinglingtaj nin: “Lugarniymanta runasqa yuyanku, warmisqa mana yuyayniyojchu kananku kasqanta, nitaj imatapis yachanankuchu kasqanta. Paykunaqa piensanku, warmisqa wasipi ruwanasllapaj sirvisqankuta, ni imitatataj qosankuman ninankuchu kasqanta”, nispa. Ajinata yuyaj qosasqa, señorankuta mana munakunkuchu, nitaj Bibliaj nisqanta kasukunkuchu. Chay jina qosasqa warminkuta sufrichinku, nitaj Jesús jinachu ruwanku, Jehová Diostapis phiñachinku (Efe. 5:28, 29; 1 Ped. 3:7).

6. ¿Imatataj casada cristianas ruwanankupuni tiyan?

6 Ñaupaj yachaqanapi yachakorqanchej jina, qosasqa familiankuman necesitasqankuta qonanku tiyan. Chantapis paykunata kusisqa kanankupaj, Jehovaj qayllallanpipuni kanankupaj ima yanapananku tiyan (1 Tim. 5:8). Jinapis sapa cristiano kallpachakunan tiyan Diospa qayllallanpipuni kananpaj (Hech. 17:27). Casada cristianasqa, ichapis mana chayta ruwayta atillankuchu. Paykunaqa ashkha ruwanasniyoj kasqankurayku, mana tiempoyoj chayri saykʼusqalla kanku. Jinapis tiempochakunankupuni tiyan Bibliata leerinankupaj, tʼukurinankupaj, Jehovawan parlarikunankupaj ima.

7. ¿Imataj warmista yanapanman qosankuta kasukunankupaj?

7 Casada warmisqa pantaj runata kasukunanku tiyan. Chaytaj mana atikullanchu. Jinapis Jehová qosata umata jina churasqanta entiendespaqa, kasukuyta atillanqanku.

¿IMARAYKUTAJ CASADA WARMIS QOSANKUTA KASUKUNANKU TIYAN?

8. Efesios 5:22-24 nisqanman jina, ¿imaraykutaj casada cristianas qosankuta kasukunku?

8 Casada cristianaqa qosanta kasukun, Jehová chayta kamachisqanrayku (Efesios 5:22-24 leey). Payqa yachan Tatan Jehová payta munakusqanta, allinninpajpunitaj imatapis kamachisqanta (Deu. 6:24; 1 Juan 5:3).

9. Casada cristianas Jehovaj kamachisqanta kasukojtinku, ¿imataj kanqa?

9 Diosta mana rejsej runasqa warmisman ninku: “Imata qhariwan mandachikunkiri, sonsachu kanki imatajri”, nispa. Jehová Diostajrí, mayta warmi wawasninta munakun. Chayrayku imatapis allinninkupajpuni kamachin. Chay kamachiykunamanta ujtaj kashan, qosankuta kasukunanku, respetanankutaj. Casada cristianas chayta kasukojtinkoqa, familianku allinta kausakonqa (Sal. 119:165).

10. ¿Imatataj hermananchej Carolmanta yachakusunman?

10 Jehovaqa qosata familiamanta uma kananpaj churan. Payta munakoj, respetaj cristianataj, qosan pantaj runa kajtinpis, payta kasukullanpuni. Sudamericamanta hermananchej Carol nin: “Yachani qosayqa pantaj runa kasqanta. Chayrayku pantajtenqa, mana phiñakunichu, respetanallaypajpunitaj kallpachakuni. Chayta ruwani Tatay Jehovata munakusqayrayku, kusichiytataj munasqayrayku”, nispa.

11. ¿Imataj hermananchej Aneeseta yanapan qosanta perdonananpaj, chanta imatataj paymanta yachakusunman?

11 Qosa warminta mana uyarejtin, nitaj llakiykunasninta entiendejtin, warmenqa mana payta kasukuyta atillanchu. Imatachus hermananchej Aneese ruwasqanta qhawarina. Pay nin: “Qosay mana uyariwajtin, sonqoyta ñitʼiykukuni mana rabiakunaypaj. Yuyarikuni tukuypis pantaj runas kasqanchejta. Chantapis qosayta Jehová jina tukuy sonqo perdonanaypaj kallpachakuni. Qosayta perdonaspaqa, recién sonqo tiyasqa kani”, nispa (Sal. 86:5). Perdonayta yachaj warmisqa, qosankuta kasukuyta atillanku.

¿PIKUNAMANTATAJ QOSAS WARMISPIS YACHAKUNKUMAN?

12. ¿Pikunamantataj Biblia parlan?

12 Wakin runasqa yuyanku, pisi kallpaslla chayri manchalislla wajpa kamachiyninman churakusqankuta. Chaytaj mana ajinachu. Bibliaqa ashkha runasmanta parlan, pikunachus wajpa kamachiyninpi kaspapis, may wapus karqanku. Paykunamanta kinsa karqanku: Jesús, Abigail, María ima. Qhepan parrafospi paykunamanta parlarisun.

13. ¿Imaraykutaj Jesús Tatanpa kamachiyninman churakun?

13 Jesusqa manchay yachayniyoj kaspapis, Tatanpa kamachiyninman churakun. Chaytataj ruwan Jehovata munakusqanrayku (Juan 14:31). Jesusqa may yachayniyoj kasqanrayku, sutʼita, tukuy entiendenankupaj jinataj yachacherqa (Juan 7:45, 46). Jehovapis yacharqa, Jesusqa tukuy imata sumajta ruwayta yachasqanta. Chayrayku cielotawan jallpʼatawan ruwashaspa, paywan yanapachikorqa (Pro. 8:30; Heb. 1:2-4). Chantapis Jesús kausarimusqantawan, payman ‘tukuy atiyta qorqa cielopi, jinallataj kay jallpʼapipis’ (Mat. 28:18). Jesusqa tukuy imata sumajta ruwayta yachaspapis, Jehovaj yanapaynintapuni maskʼan.

14. ¿Imatataj qosas Jehovamanta, Proverbios libromantawan yachakunkuman?

14 ¿Imatataj qosas yachakunkuman? Jehová Diosqa mana warmista pisipaj qhawasqanraykuchu, qharista uma kanankupaj churan. Warmista pisipaj qhawanman chayqa, nichá paykunata Jesuswan khuska cielopi kamachinankupaj ajllanmanchu karqa (Gál. 3:26-29). Jehovaqa Jesuspi atienekusqanrayku, ashkha imasta ruwananpaj atiyta qorqa. Yachayniyoj qosaspis, ajinallatataj warminkuta ashkha imasta sapallankumanta ruwajta saqenku. Bibliaqa sumaj warmis imatachus ruwasqankumanta parlan. Sumaj warmeqa familianta sumajta atienden, negociosta oqharikun, jallpʼatapis rantintaj vendentaj (Proverbios 31:15, 16, 18 leey). Yachayniyoj qosaqa, warminta mana esclavata jinachu qhawan. Astawanpis imatachus yuyasqanta tapurin, nisqantataj sumajta uyarin (Proverbios 31:11, 26, 27 leey). Qosas ajinata warminkuta respetajtinkoqa, warminkoqa paykunata tukuy sonqo respetanqanku.

¿Imatá casada warmis yachakunkuman Jesús Tatanta kasukusqanmanta? (15 parrafota qhawariy).

15. ¿Imatataj casada warmis Jesusmanta yachakunkuman?

15 ¿Imatataj casada warmis yachakunkuman? Jesusqa tʼukuna imasta ruwaspapis, Jehovaj kamachiyninman churakun, nitaj yuyanchu chay ruwasqan pisipaj qhawachisqanta (1 Cor. 15:28; Fili. 2:5, 6). Jesús jina kayta munaj warmipis, mana yuyanchu qosanta kasukunan kasqanrayku pisipaj qhawasqa kasqanta. Astawanpis Jehovata munakusqanrayku, respetasqanraykutaj, qosanta tukuy sonqo kasukun. Chantapis chayta ruwaspaqa, qosanta munakusqanta rikuchin.

Abigailqa Davidman soldadosninmanwan mikhunata apachiytawan, payta taripaj rerqa. Taripaytawantaj Abigailqa Davidman qonqoriykukuspa nishan, ama runasta wañuchispa juchallikunanta (16 parrafota qhawariy).

16. Kay 1 Samuel 25:3, 23-28 nisqanman jina, ¿imaspitaj Abigail rikukorqa? (Kay revistaj tapanpi dibujota qhawariy).

16 Abigailpa qosanqa Nabal sutikorqa. Payqa jatunchakoj sajra runa karqa, nitaj agradecekuyta yachajchu. Jinapis Abigailqa, payta respetaj. ¿Imaynatá chayta yachanchej? Davidwan runasninwan Nabalta wañuchej rejtinku, Abigailqa “jina wañuchichunku” ninman karqa. Jinapis mana chaytachu ruwarqa. Astawanpis tukuy imata ruwarqa, qosanta, wasinpi tiyakojkunatawan salvananpaj. Chayrayku mana manchachikuspa, Davidwan, 400 runasninwan ima parlaj rerqa. Abigailqa Davidwan manchay respetowan parlarqa. Chantá mana juchayoj kaspapis, qosanpa juchanmanta perdonta mañakorqa (1 Samuel 25:3, 23-28 leey). Davidtaj Abigailta uyarerqa, repararqataj Jehová paynejta juchamanta librashasqanta.

17. ¿Imatataj qosas Davidmanta yachakunkuman?

17 ¿Imatataj qosas yachakunkuman? Davidqa Abigail sumaj yuyayniyoj warmi kasqanta repararqa. Chayrayku payta uyarerqa, nisqantataj kasorqa. Chayta ruwasqanrayku, mana runasta wañuchispa juchallikorqachu. Yachayniyoj qosaspis, imata ruwananku kajtin warminkuta tapurinku, imatachus nisqankutataj sumajta uyarinku. Chayta ruwasqankurayku mana pantallankuchu.

18. ¿Imatataj casada warmis Abigailmanta yachakunkuman?

18 ¿Imatataj casada warmis yachakunkuman? Wakin hermanaspa qosankoqa, mana Jehová Diosta sirvinkuchu, chayri mana kamachiykunasninta kasukunkuchu. Jinapis paykunaqa, mana qosankumanta tʼaqakuyta maskʼankuchu. Astawanpis Jehovata munakusqankurayku, respetasqankuraykutaj, qosankuta kasukunku, respetankutaj. Chayta ruwaspaqa, qosankuta yanapanku Jehová Diosman chimpananpaj (1 Ped. 3:1, 2). Jinapis wakin hermanaspa qosasninkoqa, ni chaywanpis Jehová Diosta sirviyta munankuchu. Jina kajtinpis, Jehovaqa qosankuta respetaj hermanasta sumajpaj qhawan.

19. ¿Ima kutispitaj hermanas qosankuta mana kasukunankuchu tiyan?

19 Casada hermanasqa, qosankuta kasukunankupaj, respetanankupaj ima kallpachakunku. Jinapis qosanku Bibliaj contranpi imatapis ruwachiyta munajtinkoqa, mana kasukunkuchu. Imaraykuchus paykunaqa, tukuy cristianos jinallataj yachanku, Jehovata ñaupajta kasukunanku kasqanta. Chayrayku uj hermanata mana testigo qosan, llullakunanta, suwakunanta chayri imallatapis Bibliaj contranpi ruwachiyta munajtin, mana kasukunchu. Astawanpis hermanaqa kʼacha simiwan, sutʼitataj qosanman nin, imaraykuchus chayta mana ruwananta (Hech. 5:29).

20 parrafota qhawariy. *

20. ¿Imaynapí yachanchej María Jehová Diosta sumaj amigonta jina qhawasqanta?

20 Mariaqa Jehová Diosta sumaj amigonta jina qhawarqa. Payqa Diospa Palabranta sumajta rejserqa. Chayta yachanchej, Juan Bautistaj maman Elizabetwan parlasqanpi. Chaypacha Mariaqa, Hebreo Qhelqasqasmanta 20 versiculosmanta astawan oqharerqa (Luc. 1:46-55). Chantapis Jehovaqa Mariata sumajta rejserqa, yacharqataj Wawanta sumajta uywananta. ¿Imaynapí chayta yachanchej? María Josewan casarananpaj parlasqaña kajtinpis, Jehovaj angelnenqa Mariaman ñaupajta willarqa Diospa Wawanta nacechikunanta, manataj Josemanchu (Luc. 1:26-33). Mariaqa Jesús cieloman ripusqantawanpis, sinchʼi creeyniyojllapuni karqa (Hech. 1:14).

21. ¿Imatataj qosas yachakunkuman?

21 ¿Imatataj qosas yachakunkuman? Yachayniyoj qosaqa, warmin Bibliamanta sumajta yachajtin mayta kusikun. Payqa mana phiñakunchu, nitaj yuyanchu warmin mandayta munasqanta. Astawanpis yachan, warmin Bibliaj nisqanta sumajta rejsejtin, familianta sumajta yanapananta. Chantapis warmin paymanta astawan escuelayoj kajtinpis, paypuni familianta Diosta yupaychaypi ñaupajman apanan tiyan (Efe. 6:4).

¿Imatataj casada warmis Jesuspa maman Mariamanta yachakunkuman? (22 parrafota qhawariy). *

22. ¿Imatataj casada warmis Mariamanta yachakunkuman?

22 ¿Imatataj casada warmis yachakunkuman? Casada warmi qosanpa kamachiyninpi kajtinpis, paypuni sinchʼi creeyniyoj kananpaj kallpachakunan tiyan (Gál. 6:5). Chayrayku Bibliata sapallanpi estudiananpaj, chaypi tʼukurinanpaj ima, tiempochakunan tiyan. Chayta ruwaspaqa, Jehová Diosta munakullanqapuni, respetallanqapunitaj. Chantapis qosanta tukuy sonqo kasukonqa.

23. ¿Imaraykutaj casada warmis qosankuta kasukunanku may allin?

23 Ashkha warmisqa, mana qosankuta respetankuchu, nitaj kusisqachu kausakunku. Jinapis hermanasninchejqa, Jehovata munakusqankurayku qosankuta kasukunku. Chayraykutaj aswan kusisqa kausakunku. Chantapis kasukusqankuwan jovenesta, sipas warmista ima yanapanku. Mana chayllachu, familiankupi, congregacionpipis allin kausay kananpaj yanapakunku (Tito 2:3-5). Kay tiempopeqa, Jehová Diosta tukuy sonqo sirvejkunamanta, warmis aswan ashkha kanku (Sal. 68:11). Jinapis tukuyninchej, qharis chayri warmis kaspapis, congregacionpi allin kausay kananpaj yanapakuyta atinchej. Qhepan yachaqanapi chaymanta parlarisun.

131 TAKIY Diospa ujchasqan

^ párr. 5 Jehová Diosqa casada warmisman kamachin, qosankuta kasukunankuta, respetanankuta ima. ¿Imaynatá qosaspis warmispis Diospa kamachisqanta juntʼankuman? Casada warmisqa, Jesusmanta, Abigailmanta, Mariamanta ima, kʼumuykukoj sonqo kayta yachakunkuman. Qosaspis paykunamanta mayta yachakullankumantaj.

^ párr. 68 DIBUJO: Mariaqa Juan Bautistaj maman Elizabetwan parlashan, parlashaspataj Hebreo Qhelqasqasmanta ashkha versiculosta oqharishan.

^ párr. 70 FOTO: Uj casada cristiana Bibliata estudiananpaj tiempochakushan. Ajinamanta Jehová Diospa qayllallanpipuni kananpaj.