CHAY librosqa ashkha dibujosniyoj karqa. Tʼukulla chay dibujosta qhawaj kani. Chayrayku wawitamantapacha Bibliaj nisqasninta entiendeyta munarqani.

Iskay kaj Guerra Mundialpi soldados suyuyta atacashajtinku, tatasneyqa divorciakorqanku. Mana entienderqanichu imajtinchus divorciakusqankuta. Wajcha wawa jina sientekorqani. Kʼata wawa kasqayrayku ni pi sonqochariwajchu.

Noqaqa Karachi llajtapi mamaywan tiyakorqani. Chay llajtapi uj doctor tiyakorqa Fred Hardaker nisqa sutiyoj. Payqa Jehovaj testigon kasqa. Uj kutipitaj wasiyman jamorqa. Chay kutipi repararqani chay tukuy colormanta librosqa Testigospata kasqanta. Chaypacha hermano Fredqa mamayman nerqa: “¿Nichu Bibliamanta yachakuyta munawaj?”, nispa. Mamaytaj nerqa: “Mana. Antes wawayman yachachipuwankiman”, nispa. Chayrayku semananman hermano Fredwan Bibliata estudiayta qallarerqani.

 Semanasninmantaj reunionesman riyta qallarerqani. Chay reunionesqa hermano Fredpa hospitalninpi apakoj. Chaypeqa casi 12 hermanitos tantakoj kanku. Paykunataj kurajsitusña karqanku. Chayrayku wawankuta jina qhawawaj kanku. Noqawan parlarinankupajtaj kʼumuykukoj kanku. Chaytaj noqata mayta sonqochawaj.

Pisi tiemponmantaj hermano Fredqa niwarqa: “Jaku predicamuna”, nispa. Payqa yachachiwarqa tocadiscoswan predicayta. Chay discospeqa ashkha discursos grabasqa kasharqa. Wakin runasmanqa chay discursos mana gustajchu. Chaywanpis noqaqa tukuy sonqo predicallarqanipuni.

Japonmanta soldados suyuyman yaykuykamunankupaj wakichikushajtinku, Inglaterramanta soldadosqa Jehovaj testigosninta qhatiykachayta qallarerqanku. Noqatapis Jehovaj testigosninwan purisqayrayku, julio de 1943 watapi directorniy escuelamanta wijchʼuwarqa. Chay directorqa pastor karqa, mamaymantaj nisqa compañerosniyta pantachishasqayta. Chayrayku mamayqa, Jehovaj testigosninwan manaña purinayta niwarqa. Chantá tataywan tiyakamunaypaj Peshawar nisqa llajtaman kachawarqa. Chay llajtitaqa 1.370 kilometrospi jina kasharqa. Chaypitaj manaña reunionesman riyta aterqanichu, nitaj Bibliatapis estudiayta aterqanichu. Jinamantataj Jehová Diosmanta karunchakorqani.

1947 watapi trabajota maskʼakoj Karachi llajtaman kuterqani. Chay llajtaman kutiytawan hermano Fredta hospitalninpi maskʼamorqani. Payqa walejtapuni jamunki niwarqa.

Chantá onqosqa kasqayta yuyasqanrayku tapuriwarqa: “¿Imataj nanasunki wawáy?”, nispa.

Noqataj nerqani: “Ni imapis nanawanchu. Chaywanpis Diosman qayllaykuyta necesitani. ¿Nichu Bibliata estudiachiwankiman?”, nispa.

Paytaj niwarqa: “¿Maykʼajtaj estudiayta qallarisunman?”, nispa.

Noqataj nerqani: “Atikojtenqa, kunitanpacha”, nispa.

Ajinamanta chay día tardekama Bibliata estudiarqayku. Familiaytapis tarikapuyman jina karqa. Mamay Testigoswan mana purinayta munajtinpis, noqaqa Jehová Diosman qayllaykuyta munarqani. Chayraykutaj 31 de agosto de 1947 watapi bautizakorqani. Chaymantataj 17 watasniyoj kashaspa precursor regular jina llankʼayta qallarerqani.

Precursor regular jina llankʼayta qallarishajtiy Quetta nisqa llajtaman kachawarqanku. Chaypeqa soldadospa campamenton kasharqa. Ashkha runas waj ladosman rirakapushasqankurayku trenesqa may juntʼa purej. Imajtinchus chay watapi suyoyqa, iskayman partikorqa ujninpa sutenqa India karqa, ujninpatataj Pakistán. * Suyuy partikusqanrayku ashkha religionesqa manchayta japʼinakorqanku. Chayraykutaj ni jaykʼaj jina may chhika runas waj llajtasman riraporqanku. India suyupi kaj musulmanesqa Pakistán suyuman riporqanku. Pakistán suyumantataj hindú religionmanta kajkuna, sij religionmanta kajkuna ima India suyuman riporqanku. Chayrayku Quetta nisqa llajtaman rinaypaj uj trenman ñakʼayta wicharerqani. Juntʼa kasqanraykutaj uj fierromanta warkhukuspa karuta viajarqani.

Quetta nisqa llajtapeqa hermano George Singhta rejserqani. Payqa 20 watasniyoj jina karqa. Precursor especialtaj karqa. Chay hermanoqa uj maukʼa bicicletata regalawarqa predicacionman rinaypaj. Wakin kutisqa bicicletayta tanqaspa apaj kani, chay lugar lomarara kasqanrayku. Casi sapallaypunitaj predicaj kani. Jinapis sojta killasninmanqa 17 runasmanña Bibliamanta yachachisharqani. Paykunamanta wakintaj bautizakorqanku. Chay bautizakojkunamanta ujnenqa soldadospa capitannin karqa, Sadiq Masih sutiyoj. Payqa sonqo kʼajaywan predicaj. Chay hermanoqa noqata, bicicletata regalawarqa chay hermanotawan yanapawarqayku urdu parlayman publicacionesta traducinaykupaj, Pakistanpi urdu parlayta astawan parlakusqanrayku.

Tiemponmantaj Karachi llajtaman kutiporqani. Chaypitaj iskay misioneroswan tiyakorqani. Ujninpa sutenqa Henry karqa, ujninpatataj Harry. Paykunaqa chaypachallaraj Galaad Escuelamanta chayamusqanku. Chay hermanosqa, congregacionpi  ruwanasniyta sumajta juntʼanaypaj yanapawarqanku. Uj pachaqa hermano Henrywan campoman predicaj rerqayku. Chay lugarpitaj ashkha kʼacha runasta tarerqayku. Paykunaqa Bibliamanta mayta yachakuyta munarqanku. Iskay watasninmantaj noqañataj Galaad Escuelaman rerqani. Chay escuelamantataj suyullaymantaj kachawarqanku. Lahore nisqa llajtapitaj kinsa misioneroswan tiyakorqani. Wakin kutistaj congregacionesta waturispa sirverqani.

1954 watapeqa pikunawanchus tiyakorqani chay misioneros uj chʼajwata jatarichispa phiñanaykukorqanku. Noqapis chay chʼajwapi satʼikorqani. Chayrayku sucursalmanta hermanoswan manchayta kʼamiykuchikorqani. May phutisqa kasharqani Diosman fallaykusqayta yuyasqayrayku. Jinamanta Karachi llajtaman kutiporqani. Chantá Inglaterra suyuman riporqani, llakiyniyta qonqapunaypaj.

Congregacionniypeqa Betelmanta ashkha hermanos karqanku. Inglaterra sucursalmanta Pryce Hughes sutiyoj hermanoqa, mayta kallpachawarqa. Uj kutipi pay willariwarqa mana juchayoj kasqanta nishajtinpis, hermano Joseph Rutherfordwan kʼarajta kʼamiykuchikusqanta. Hermano Pryce kʼamichikushajtin, hermano Rutherfordqa Diospa llajtanta ñaupajman apasharqa. Chantá hermano Pryceqa niwarqa: “Rutherford kʼamishawajtenqa phiñarikorqani. Pero repararqani allinniypaj kʼamiwasqanta. Imaraykuchus Jehová Diosqa pikunatachus munakun, chaykunata kʼamin”, nispa (Heb. 12:6). Chayta niwasqantaj sonqoykamapuni chayarqa, Jehová Diosta kusisqa sirvinaypajtaj yanapawarqa.

Pisi tiemponmantaj mamaypis Inglaterraman jamporqa. Hermanonchej John Barrwantaj Bibliata estudiarqa. Hermano John Barrqa Diospa Llajtanta Kamachejkunamanta ujnin karqa. Mamayqa rato ñauparerqa, 1957 watapitaj bautizakorqa. Tiemponmantaj uyarerqani tataypis niraj wañupushaspa, Jehovaj testigosninwan Bibliata estudiasqanta.

1958 watapitaj hermana Lenewan casarakorqani. Payqa Dinamarca suyumanta karqa. Casarakusqaykumanta watanmantaj kuraj imillitayku nacekorqa, Jane sutitataj churarqayku. Chay watallapitaj congregacionpi ancianota jina churawarqanku. Chaywanpis señoray onqoykusqanrayku qʼoñi lugarman ripunayku karqa. Chayrayku 1967 watapi Australia suyuman riporqayku.

Australiapiña kashajtiy, congregacionniypeqa 12 machitu hermanospuni ajllasqa cristianos karqanku. Paykunaqa tukuy sonqo, kusisqataj predicamoj kanku. Noqaykupis paykuna jina tukuy sonqo Diosta yupaychanaykupaj kallpachakorqayku.

 1979 watapitaj phishqa wawasniykumanta sullkʼa kaj nacekorqa. Paymanqa Daniel sutita churarqayku. Payqa síndrome de Down nisqa onqoyniyoj nacekorqa. * Onqosqa kasqanraykutaj doctoresqa niwarqayku pisi tiempollata kausananta. Chayta yachaspa mayta llakikorqayku. Jinapis mayta kallpachakorqayku entero wawasniykuta sumajta atiendenaykupaj. Sullkʼa wawitaykoj sonqonqa iskay juskʼitusniyoj karqa. Chayrayku a vecesqa mana samayta atispa pukayaj. Pukayajtenqa chay rato hospitalman apaj kayku. Lloqallituykoqa onqosqeta kaspapis umitayoj karqa, kʼachataj. Diosman mikhunamanta agradecekushajtiykupis, amén ninanpaj kʼumuykukoj, chantaraj mikhoj.

Danielitoyku tawa watitayojña kashajtin, doctores yawarninpi cancerniyoj kasqanta nerqanku. Wawaykuta cuidaspaqa, mayta saykʼukorqayku, manchay llakisqataj kasharqayku. Noqaqa chay jina llakiywan locoyapusharqaniña. Jina llakiypi kashajtiyku, congregacionesta waturikoj hermano waturikuwarqayku. Payqa waqaspa abrazaykuwarqayku. Chantá kʼacha palabraswan sonqochawarqayku. Chaupi tuta pasaytataj riporqa. Horasninmantaj Danielituyku wañuporqa. Wawitayku wañupusqanmanta sonqo nanasqa kasharqayku, chay llakiyniykutataj mana qonqayta aterqaykuchu. Chaywanpis chay llakiyniykuta aguantarqayku Jehová Dios wawaykumanta mana qonqapunanta yachaspa (Rom. 8:38, 39). Señoraywanqa mayta suyakushayku wawitaykuwan paraisopi tinkuyta (Juan 5:28, 29).

Iskay kutita mayta umaymanta onqoykuspapis, anciano jinallapuni congregacionpi sirvishani. Jatuchej llakiykunapi rikukusqayrayku, llakiykunapi rikukojkunata sonqochariyta atillani, lugarninkupipis churakuyta atillani. Paykuna llakisqalla kajtinkoqa, piensarini imajtinchus chay jinata llakikusqankupi. Piensarillanitaj imaynatachus paykunata yanapanaypi, imaynatatajchus Jehová Diosta kasukunankupaj kallpacharinaypi. Hermanosta kallpacharinaypaj waturikuspaqa mayta kusikuni. Imajtinchus paykunata sonqocharispa, kallpacharispataj, noqapis sonqochakuni, kallpachakunitaj.

Uj salmista Jehová Diosman nerqa: “Sonqoy ukhupi ashkha llakiyniyoj kashajtiy, sonqochawasqaykeqa almayta kusicherqa”, nispa (Sal. 94:19). Noqapis chay salmista jinallataj Jehová Diosman niyman. Imajtinchus Jehová Diosqa mayta sonqochawarqa qhatiykachasqa kashajtiy, familiaypi problemasniyoj kashajtiy, sonqo pʼakisqataj kashajtiy. Jehová Diosqa Tatay jinapuni karqa.