1. ¿Imapajtaj Diospa Palabran yanapawanchej?

JEHOVÁ DIOSQA Sumaj Yachachejninchej. Paypa yanapayninwanqa, ima llakiytapis atipasunman (Isa. 30:20, 21). Diospa Palabranqa, “allin yachachisqa” kanapaj yanapawanchej, sumajtataj wakichiwanchej “tukuy ima allin kajta” ruwanapaj (2 Tim. 3:17). Bibliaj nisqanman jina kausakuspaqa, aswan yachayniyoj kasun, “kay mundoj” yachayninta qhatejkunamanta nisqaqa (1 Cor. 3:19; Sal. 119:97-100).

2. ¿Imatá kay yachaqanapi yachakusun?

² Kay mundoj yachaynenqa, sajra munayninchejta ruwanapaj tanqawanchej. Chayrayku ichapis kay mundomanta runas jina, yuyayta, ruwayta ima munanchej. Biblia niwanchej: “Allinta qhawakuychej, pajtataj pipis presota jina apakapusunkichejman runaj yachayninwan, qhasi manakaj yachachiykunawan ima. Chaykunaqa ñaupa runaspa yachachiyninkumanta jamun”, nispa (Col. 2:8). Kay yachaqanapi parlarisun, kay mundoj iskay “qhasi manakaj” yachachiyninmanta, ashkha runas chayta qhatisqankumanta ima. Sapa yachachiyta qhawarishaspa, reparasun kay mundoj yachachiynin sonsera kasqanta, Bibliaj yachachiynillantaj sumaj kasqanta.

3, 4. Kay 1900 watamantapacha, ¿imaynatá Estados Unidospi runas yuyayta qallarerqanku?

³ Estados Unidospi imachus kasqanmanta parlarina. Unayqa chay suyumanta runasqa, casarasqaslla qhariwarmi jina puñuykuyta atisqankuta nej kanku, manataj chaymanta wajkunaj ñaupaqenpi parlallajchu kanku. Jinapis 1900 watamantapacha, runasqa niña kikintachu yuyarqanku, ashkha imastataj niña juchapajchu qhawarqanku.

 ⁴ Ñaupaj kaj Guerra Mundial pasasqantawan, runasqa yuyayninkupi, ruwayninkupipis, mayta cambiarqanku. Chay tiemposta estudiaj warmi nerqa: “Peliculasta, teatrospi rikuchisqankuta, takiykunata, novelasta, propagandasta ima, khuchichakuywan chajruyta qallarerqanku”, nispa. Chay watasllapitaj millay tusuykuna rikhurerqa, runaspis mana allin ropasta churakuyta qallarerqanku. Biblia qhepa pʼunchaykunamanta nerqa jinapuni, runasqa “munaynillankuta maskʼajkuna” karqanku (2 Tim. 3:4).

5. Kay 1960 watas chaynejpi, ¿imastataj runas niña sajrapajchu qhawarqanku?

⁵ Kay 1960 watas chaynejpi, runasqa niña sajrapajchu qhawayta qallarerqanku: qharipura casarayta, imitallamantapis divorciakuyta, tantalla tiyakuyta ima. Chantapis libros, películas, takiykunapis, khuchichakuymanta juntʼa kayta qallarerqa. Ajina kasqanrayku, ¿imaynataj runaspa kausayninku karqa? Librosta qhelqaj warmi nisqanman jina, “runas khuchichakuyta manaña sajrapajchu qhawasqankurayku”, ashkha familias tʼaqanakunku, wawaspis tatallankuwan chayri mamallankuwan wiñakunku. Chantapis runasqa mana kusisqachu kausakunku, ashkhastaj khuchichakuyta qhawayman yachaykakapunku. May chhika runastaj khuchichakusqankurayku onqoykunata chimpachikunku, chaykunamanta ujtaj sida onqoy. Chaytaj sutʼita rikuchiwanchej, kay mundoj yachaynenqa manapuni allinchu kasqanta (2 Ped. 2:19).

6. ¿Imatataj Satanás runas ruwanankuta munan?

⁶ Satanasqa maytapuni munan, runas millay kausayman yachaykukunankuta. Runastaj chaytapuni ruwashanku. Diosninchejqa casado kausayta, qhariwarmi jina puñuykuytapis, runasman regalota jina qorqa. Supaytaj maytachá kusikun, runas chay regalosta pisipaj qhawajtinku (Efe. 2:2). Chantapis Jehová Diosqa, wawasniyoj kayta atinanchejpaj ruwawarqanchej. Khuchichakoj runasrí, chayta mana jatunpajchu qhawanku. Mana pesachikonqankuchu chaytaj, mana wiñay kausayta japʼenqankuchu (1 Cor. 6:9, 10).

7, 8. Biblia qhariwarmi puñuykuymanta imatachus yachachisqan, ¿imaraykutaj kay mundoj yachachiyninmanta nisqa aswan sumaj?

⁷ Kay mundoj yuyayninman jina kausaj runasqa, Bibliaj nisqanta manakajpaj qhawanku, nitaj valechinkuchu. Paykunaqa ninku: “Atajakunawanchej kajtin, imapajtaj Dios qhariwarmi jina puñuykuyta munanapaj ruwawarqanchejri”,  nispa. Runasqa chayta ninku, ima munayninchejtapis kasunalla kasqanta yuyasqankurayku. Bibliatajrí mana chaytachu nin. Astawanpis niwanchej, mana tukuynin munayninchejtachu kasuna kasqanta, sajra munayninchejtapis atipayta atisqanchejta (Col. 3:5). Jehová Diosqa casado kausayta rikhuricherqa, qosawan warmiwan khuska puñuykuspa kusisqa kanankupaj (1 Cor. 7:8, 9). Diosninchej jina yuyajkunaqa, ashkha llakiykunamanta librakunku, manataj khuchichakoj runas jinachu ñakʼarinku.

⁸ Kay mundoj yuyayninmanta nisqaqa, Bibliaqa yachachiwanchej qhariwarmi jina puñuykuy casarasqas kusikunankupaj kasqanta (Pro. 5:18, 19). Chantapis nillantaj: “Sapa ujniykichej yachanaykichej tiyan, imaynatachus cuerpoykichejta kamachiyta. Ajinamanta cuerpoykichej llimphuchasqa, allinpaj qhawasqataj kananpaj. Qankunaqa ama Diosta mana rejsej runas jinaqa kaychejchu. Paykunaqa sinchʼi munapayaywan qʼoñirisqa kanku” (1 Tes. 4:4, 5).

9. 1) Kay 1900 wata chaynejpi, ¿Bibliaj nisqan Jehovaj kamachisninta yanapasqachu? 2) ¿Imatataj 1 Juan 2:15, 16 yachachiwanchej? 3) Romanos 1:24-27 nisqanman jina, ¿imastá qhesachananchej tiyan?

⁹ Rikunchej jina, 1900 watamantapacha runasqa “manaña imamanta pʼenqakuspa” kausayman yachaykukorqanku. Jinapis Jehovaj kamachisnenqa, mana chay runas jinachu karqanku (Efe. 4:19). Astawanpis Diospa kamachisqanta kasukunankupaj kallpachakorqanku. Inglés parlaypi 15 de mayo de 1926 watamanta Torremanta Qhawaj revistapi nerqa: “Qharispis warmispis, yuyayninkupi ruwasqankupiwan llimphus kananku tiyan. Qharisqa warmista llimphu sonqowan qhawananku tiyan, warmispis kikillantataj ruwananku tiyan”, nispa. Chay tiempopi runas mana allinta kausajtinkupis, Jehovaj kamachisnenqa Bibliaj yachachisqanman jina kausakorqanku (1 Juan 2:15, 16 leey). Mayta agradecekunchej, Diosninchej Palabranta qowasqanchejmanta. Agradecekullanchejtaj Jehová Dios, maychus tiemponpi ashkha publicacionesta qowasqanchejmanta. Chaykunaqa kay mundoj millay kausayninta * qhesachanapaj yanapawanchej (Romanos 1:24-27 leey).

10, 11. Biblia nisqanman jina, ¿imaynataj qhepa pʼunchaykunapi runas kananku karqa?

¹⁰ Bibliaqa nerqa, qhepa pʼunchaykunapi runas “paykunallata munakojkuna” kanankuta (2 Tim. 3:1, 2). Chayrayku mana tʼukunchejchu, ashkha runas may kasqankuta yuyakusqankumanta. Uj libro nisqanman jina, 1970 watamantapacha “runas allinta kausakunankupaj ashkha libros rikhurerqa”. Wakin librosqa “runasman nerqanku, paykuna kikinkuta rejsikunankuta, mana cambianankuta, tukuy imataj paykunapi allin kasqanta”. Chay librosmanta ujninpi runasman nin: “Qanqa manchay alajito kanki, maytataj valenki, qan jinaqa ni pi kanchu. Chayrayku qan kikiykita munakuy”, nispa. Chay libro nillantaj: “Munasqaykiman jina kausay. Imachus qanpaj allin kasqanta ruway”, nispa.

¹¹ Satanasqa Evata chayta yuyacherqa. Payqa Evaman nerqa, “Dios jina” kayta atisqanta (Gén. 3:5). Kay tiempopipis, ashkha runas wajkunamanta aswan sumaj kasqankuta yuyakunku. Paykunaqa ninku: “Noqataqa ni pi niyta atiwanmanchu imatachus ruwanayta, ni Diospis”, nispa. Ashkhas ajinata yuyasqankurayku, qhariwarmi kausayta manaña Dios jinachu qhawanku.

12. Kay mundoj yachachiyninta qhatejkuna, ¿imatá qhariwarmi kausaymanta yuyanku?

 ¹² Bibliaqa qosaman warmimanwan kamachin respetanakunankuta. Kamachillantaj casarakushaspa imatachus ninakusqankuta juntʼanankuta. Bibliaqa nillantaj, qhariwarmis wañunanku horakama khuska kanankuta. Chayrayku nin: “Qhareqa tatanta mamantawan saqenqa, warminwantaj ujchakonqa, iskayninkutaj uj runa jinalla kanqanku”, nispa (Gén. 2:24). Jinapis kay mundoj yachachiyninta qhatejkunaqa, qharipis warmipis allinnillanta maskʼananta ninku. Divorciomanta parlaj libro nin: “Casarakojkunaqa ninakoj kanku, ‘wañupunanchejkama khuska kasun’ nispa. Jinapis kunanqa, wakin casarakojkuna ninku: ‘Munakuyninchej tukukunankama khuska kasun’, nispa”. Casado kausayta niña jatunpaj qhawasqankurayku, ashkha familias tʼaqanakunku, may chhika runastaj qʼala sonqo pʼakisqa kanku. Rikunchej jina, kay mundo casarakuymanta imatachus yachachisqanqa, qʼala pantasqa kashan.

13. ¿Imaraykutaj Jehová Dios jatunchakojkunata chejnikun?

¹³ Biblia nin: “Tata Diosqa runaykachajkunata millachikun”, nispa (Pro. 16:5). ¿Imaraykutaj Jehová Dios jatunchakojkunata chejnikun? Imaraykuchus jatunchakoj runasqa, runaykachayta yachachejkunapis, jatunchakoj Satanás jina kanku. Satanasqa munarqa, Jesuspis payman qonqoriykukuspa yupaychananta. Payqa chayta munaspa anchañataj karqa, imajtinchus Diosqa tukuy imata Jesusnejta ruwarqa (Mat. 4:8, 9; Col. 1:15, 16). Runasqa qhasi manakajllata jatunchakunku. Chantachá Diospajqa kay mundoj yachaynin qhasi manakajlla.

14. ¿Imaynatá Romanos 12:3 yanapawanchej noqanchejmanta maychus kajta yuyanapaj?

¹⁴ Bibliaqa noqanchejmanta maychus kasqallanta yuyananchejta niwanchej. Uj pacha, Jesús nerqa: “Runa masiykitapis munakunayki tiyan, qan kikiykita jina”, nispa (Mat. 19:19). Jesuspa nisqanqa, rikuchiwanchej mana ancha pisipajchu qhawakunanchej kasqanta. Jinapis  Bibliaqa nillawanchejtaj, ama wajkunamanta aswan sumaj kasqanchejta yuyanata. Yuyaychawanchejtaj: “Ama churanakojkuna, nitaj qhasimanta jatunchakojkunaqa kaychejchu. Astawanqa kʼumuykukoj sonqo kaspa, wajkunata qankunamanta aswan kurajta jina qhawaychej”, nispa (Fili. 2:3; Romanos 12:3 leey).

15. Biblia jatunchakuymanta imatachus nisqan, ¿yanapawanchejchu?

¹⁵ Kay mundomanta yachayniyoj runasqa, Biblia jatunchakuymanta imatachus nisqanta mana valechinkuchu. Paykunaqa ninku: “Wajkunata noqanchejmanta aswan kurajta jina qhawasun chayqa, kʼumuykachachiwasun, munasqankutataj ruwawasun”, nispa. Jinapis Satanás jina paykunallapi yuyajkuna, ¿imaspitaj rikukunku? Mana kusisqa familiayojchu kanku, nitaj sumaj amigosniyojchu kanku, Diosmantapis karupi kanku. Chaytaj sutʼita rikuchiwanchej, kay mundoj yachachiyninmanta nisqaqa, Bibliaj yachachiynillan sumaj kasqanta.

16, 17. ¿Imamantataj Jehová Diosman may agradecesqa kashanchej?

¹⁶ Mana rejsisqa llajtapi uj runa chinkasqa kajtin, ¿allinchu kanman maymanpis chayananpaj, pay jina chinkasqa runata tapurikunan? Kay mundoj yachayninta qhatejkunaqa, chay chinkasqa runa jina kanku. Jesusqa tiemponmanta yachayniyoj runasmanta nerqa: “Ciegos kaspapis, wajkunata pusaykachanku. Sichus uj ciego waj ciegota pusaykachan chayqa, iskayninku tʼoqoman urmaykonqanku”, nispa (Mat. 15:14). Cheqamanta, kay mundoj yachaynenqa Diospa qhasi manakajlla.

¹⁷ Bibliaj yuyaychaykunasnenqa, may sumajpuni “yachachinapaj, juchata reparachinapaj, tukuy imata cheqanchanapaj, cheqan kajta ruwayta yachachinapaj ima” (2 Tim. 3:16). Jehová Diosqa llajtannejta kay mundoj yachayninmanta jarkʼawanchej, chaymantataj mayta agradecekunchej (Efe. 4:14). Payqa yachachiykunata mikhunata jina qowanchej. Chaytaj kamachiykunasninta kasukunapaj yanapawanchej. ¡Mayta kusikunchej Bibliaj yuyaychaykunasnin kausayninchejpi yanapawasqanchejmanta!