Ir al contenido

Ir al índice

36 YACHAQANA

Armagedonta kusiywan suyakuna

Armagedonta kusiywan suyakuna

“Chay reyestataj tantaykorqanku, [...] Armagedón nisqa cheqapi” (APO. 16:16).

150 TAKIY Jehová Diosta maskʼay

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1, 2. 1) ¿Imatataj Biblia Armagedonmanta nin? 2) ¿Ima tapuykunamantaj kutichisun?

ASHKHA runasqa Armagedón palabrata uyarispa, kay jallpʼa bombaswan thuñisqa kananta, chayri waj jinasmanta chinkachisqa kananta yuyanku. Bibliatajrí mana chaytachu yachachin. Imatachus Armagedonmanta nisqanqa kusichiwanchej (Apo. 1:3). Armagedón guerraqa mana runasta chinkachenqachu, astawanpis salvanqa. ¿Imaynataj chay kanqa?

2 Biblia nin, Armagedón guerrapi gobiernos, sajra runaspis chinkachisqa kanankuta. Chay guerraqa cheqan runasta salvanqa, jallpʼatataj thuñisqa kananmanta jarkʼanqa (Apo. 11:18). Chayta astawan entiendenapaj, kay tapuykunaman kutichisun: ¿Imataj Armagedón? ¿Imastaj kanqa Armagedón qallarinan kashajtin? ¿Imatá ruwana tiyan salvakunapaj? ¿Imatá ruwasunman Armagedón chayamunankama sinchʼita sayanapaj?

¿IMATAJ ARMAGEDÓN?

3. 1) ¿Ima niyta munan “Armagedón” palabra? 2) Apocalipsis 16:14, 16 nisqanpi tʼukurispa, ¿Armagedón uj lugarchu kasqa?

3 (Apocalipsis 16:14, 16 leey). “Armagedón” palabraqa uj kutillata Bibliapi rikhurin. Chay palabraqa hebreo parlaymanta jamun, niytataj munan “Meguidó orqo” (Apo. 16:16, sutʼinchaynin). Ñaupa tiempopi, Meguidoqa Israelpa ujnin llajtan karqa (Jos. 17:11). Jinapis Armagedonqa mana kay jallpʼapi uj lugarchu. Entonces, ¿imataj Armagedón? Armagedonqa, maypachachus ‘jallpʼantinmanta reyes’ Jehová Diospa contranpi tantaykukonqanku, chay (Apo. 16:14). Chay reyes tantaykukusqankutawan, uj jatun guerra qallarenqa. Kay yachaqanapitaj, chay guerramanta parlanapajwan Armagedón palabrata oqharisun. ¿Imaynapitaj yachanchej Armagedón mana uj lugarchu kasqanta? 1) Meguidó orqoqa ni maypi kanchu. 2) Meguidó llajtaj muyuynenqa juchʼuylla. Chaymantaj ‘jallpʼantinmanta reyes’, soldadosninku, guerrapaj maquinasninkupis mana yaykunkumanchu. 3) Kay yachaqanapi yachakusun jina, Armagedón guerraqa jallpʼantinmanta ‘reyes’ Diospa kamachisninpa contranpi sayaykojtinku qallarenqa. Diospa kamachisnenqa mundontinpi kashanku.

4. ¿Imaraykutaj Jehová Dios guerranmanta parlananpaj Meguidó palabrata oqharerqa?

4 ¿Imaraykutaj Jehová Dios jatun pʼunchayninpi guerramanta parlananpaj, Meguidó palabrata oqharerqa? Ñaupa tiempopi Meguidó llajtapi, qayllanpi kaj Jezreel vallepipis, ashkha guerras karqa. Chay guerrasmanta wakinpitaj, Jehová Diosqa llajtanta yanaparqa enemigosninta atipananpaj. Uj pacha, “Meguido yakus” qayllapi juez Baracta yanaparqa cananeo soldadosta atipananpaj. Chay soldadostataj Sísara kamachisharqa. Baracwan profetiza Deborawanqa, chay guerrapi atipasqankumanta Jehovaman agradecekorqanku. Chayrayku takerqanku: ‘Cielomantapacha chʼaskasqa Sisaraj contranpi maqanakorqanku. Cisón wayqʼoqa tukuyninkuta picharparerqa’, nispa (Jue. 5:19-21).

5. ¿Imapitaj Armagedón guerra Barac maqanakorqa chay guerrawan mana kikinchu?

5 Baracwan Deborawanqa, takiyninkuta ajinata tukucharqanku: “Tata Dios, tukuy enemigosniyki phirisqa kachunku, qanta munakusojkunataj kʼancharichunku, imaynatachus inti llojsimushaspa may sinchʼita kʼancharin, jinata”, nispa (Jue. 5:31). Armagedón guerrapis kikillantaj kanqa. Jehová Diospa enemigosnin chinkachisqa kanqanku, payta munakojkunallataj salvakonqanku. Jinapis Armagedón guerraqa, Barac maqanakorqa chay guerrawan mana kikinchu. Diospa kamachisnenqa Armagedón guerrapi, mana maqanakonqankuchu, ni armasninkupis kanqachu. Astawanpis Jehovapi, cielomanta soldadosninpiwan “tukuy sonqo” atienekonqanku (Isa. 30:15; Apo. 19:11-15).

6. ¿Imaynatá Jehová Dios enemigosninta Armagedonpi chinkachenqa?

6 ¿Imaynatá Jehová Dios enemigosninta Armagedonpi chinkachenqa? Chaytaqa ashkha imaynasmanta ruwayta atinman. Ichapis terremotoswan, granizowan, rayoswan ima chinkachenqa (Job 38:22, 23; Eze. 38:19-22). Chayrí enemigosninta ichá paykunapurata maqanaykuchenqa (2 Cró. 20:17, 22, 23). Manachayrí ichá angelesninwan sajra runasta wañuchichenqa (Isa. 37:36). Imayna kajtinpis, Jehová Diosqa chay guerrapi atipanqapuni. Payqa tukuy enemigosninta chinkachenqa, cheqan runastataj salvanqa (Pro. 3:25, 26).

¿IMASTAJ KANQA ARMAGEDÓN QALLARINAN KASHAJTIN?

7, 8. 1) 1 Tesalonicenses 5:1-6 nisqanman jina, ¿imatataj gobiernos nenqanku? 2) “Tukuy imapis allillan, ni imamanta llakikuna kanchu” nikusqan, ¿imajtintaj ashkha runasta pantachenqa?

7 ‘Jehová Diospa pʼunchaynin’ qallarinanpajña kashajtin, runasqa “tukuy imapis allillan, ni imamanta llakikuna kanchu” nispa nenqanku (1 Tesalonicenses 5:1-6 leey). Ñaupaj kaj Tesalonicenses 5:2 versiculopi ‘Jehová Diospa pʼunchaynin’ nispaqa, “manchay ñakʼariymanta” parlashan (Apo. 7:14). ¿Maykʼajtaj chay manchay ñakʼariy qallarenqa? Biblia niwanchej, qallarinanpajña kashajtin gobiernos “tukuy imapis allillan, ni imamanta llakikuna kanchu” nispa ninankuta.

8 ¿Imajtin chayta nenqanku? Mana yachanchejchu. Religionesta kamachejkunarí, ¿chayta nillanqankutajchu? Ichapis. Jinapis chayta ninankupajqa supaykuna yuyaychanqanku. Chay willaytaj ashkha runasta pantachenqa. Imaraykuchus chayta creej runasqa, allin kausay kasqanta yuyanqanku. Jinapis chayllapi ni jaykʼaj jina manchay ñakʼariy qallarenqa. Paykunaj tukukuyninkutaj “ujllata chayamonqa, imaynatachus nacechikoj warmiman nanaynin chayarparimun, ajinata”. ¿Imataj kanqa Jehová Diosta kasukojkunawan? Chay manchay ñakʼariy ujllata qallarejtinpis, sumaj wakichisqa kashanqanku.

9. ¿Jehová Dios Satanaspa mundonta ujllapichu chinkachenqa?

9 Jehová Diosqa mana Noej tiemponpi jinachu Satanaspa mundonta ujllapi chinkachenqa. Ñaupajtaqa Jatun Babiloniata chinkachenqa, nisunman tukuy llulla religionesta. Chaymantataj Armagedón guerrapi Satanaspa mundonmanta puchojkunata chinkachenqa, nisunman politicosta, militaresta, vendejkunata ima. Qhepan parrafospi yachakusun imaynatachus chayta ruwananta.

10. Apocalipsis 17:1, 6 chanta 18:24 nisqanman jina, ¿imaraykú Jehová Dios Jatun Babiloniata chinkachenqa?

10 ‘Khuchi warmej castigon’ (Apocalipsis 17:1, 6; 18:24 leey). Jatun Babiloniaqa Diospa sutinta pisipaj qhawacherqa. ¿Imaynasmantá? Diosmanta llullasta yachachispa, kay mundomanta reyeswan khuchichakuspa ima, nisunman gobiernosta yanapaspa. Chantapis Jatun Babiloniaqa, atiyninmanta valekuspa runasta ñakʼarichin, munasqanman jinataj ruwachin. Mana chayllachu, payqa may chhika runasta wañuchin. Chay runasmanta ashkhastaj Diospa kamachisnin karqanku (Apo. 19:2). Qhepan parrafopi yachakusun imaynatachus Jatun Babilonia chinkachisqa kananta.

11. 1) ¿Imawantaj ninakun “puka millay phiña” animal? 2) ¿Imaynatá Jehová Dios, chay “millay phiña” animalwan Jatun Babiloniata chinkachenqa?

11 Jehová Diosqa “uj puka millay phiña animalpa” “chunka” wajrasninwan, khuchi warmiwan ninakoj Jatun Babiloniata chinkachenqa. Chay “millay phiña” animalqa, Naciones Unidas (ONU). Chunka wajrasnintaj kay tiempomanta gobiernos kanku, pikunachus Naciones Unidas nisqapi satʼisqa kanku, chaykuna. Chay gobiernostaj Jatun Babiloniata Jehová Diospa ajllasqan tiempopi chinkachenqanku. Paykunaqa “chay khuchi warmita chejnispa, tukuy imanta qhechonqanku, qʼalallatataj saqerpayanqanku”. Chantapis tukuy sajra ruwasqasninta sutʼiman orqhonqanku (Apo. 17:3, 16). Jatun Babiloniaqa “uj pʼunchayllapi” chinkachisqa kanqa. Payta tukuy yanapajkunataj, chayta rikuspa mayta tʼukonqanku. Imaraykuchus Jatun Babiloniaqa jatunchakuspa nishallanpuni: “Noqaqa reina jina kamachishani, nitaj viudachu kani, nitaj jaykʼajpis waqasajchu”, nispa (Apo. 18:7, 8).  

12. ¿Imaraykutaj Jehová Dios mana saqenqachu gobiernos kamachisninta chinkachinankuta?

12 Jehová Diosqa mana saqenqachu gobiernos kamachisninta chinkachinankuta. Imaraykuchus paykunaqa ‘sutinta apanku’, Jatun Babiloniamantataj llojsipunku (Hech. 15:16, 17; Apo. 18:4). Wajkunatapis kikinta ruwanankupaj yanapashanku. Chayrayku Diospa kamachisnenqa, Jatun Babiloniaj ‘castigosninta’ mana japʼenqankuchu. Jinapis imaschus kanqa chayta aguantanankupaj, sinchʼi creeyniyoj kananku kanqa.

Diospa kamachisninpa contranpi Gog sayaykojtin, paykunaqa maypi kaspapis Jehová Diospi atienekonqanku (13 parrafota qhawariy). *

13. 1) ‘Magog jallpʼamanta Gog’, ¿pikunawantaj ninakun? 2) Ezequiel 38:1, 2, 8, 9 imatachus nisqanta entiendespa, ¿maykʼajtaj Armagedón guerra qallarenqa?

13 Gogqa Diospa llajtanpa contranpi sayaykonqa (Ezequiel 38:1, 2, 8, 9 leey). Tukuy llulla religiones chinkachisqa kasqankutawan, uj religionllaña kanqa. Chaytaj Jehová Diospa llajtan kanqa. Satanastajrí paykunapaj mayta phiñakonqa. Chayrayku ‘millay willaykunamanta’ valekuspa, uj qotu nacionesta tanqanqa Diospa llajtanta chinkachiyta munanankupaj (Apo. 16:13, 14). Chay qotu nacionestaqa, ‘Magog jallpʼamanta Gog’ sutiwan rejsikun. Chay naciones Diospa llajtanta chinkachinankupaj oqharikojtinku, Armagedón guerra qallarenqa (Apo. 16:16).

14. ¿Imamantataj Gog reparakonqa?

14 Gogqa ‘runaspa kallpankupi’ atienekonqa, nisunman soldadosninpi (2 Cró. 32:8). Noqanchejtajrí Jehová Diospi atienekusunchej. Nacionestaj locos kasqanchejta yuyanqanku. ¿Imaraykutaj? Imaraykuchus Jatun Babiloniataqa may atiyniyoj kajtinpis, diosesninkoqa ‘phiña animalpa chunka wajrasninmanta’ mana salvarqankuchu (Apo. 17:16). Gogqa Diospa llajtanta rato atipananta yuyanqa. Chayrayku imaynatachus ‘yana phuyus jallpʼata pʼampaykun’, ajinallatataj Diospa llajtanpa contranpi sayaykonqa (Eze. 38:16). Jinapis Gogqa uj trampapi urmasqanta reparakonqa. Imaynatachus faraon Puka qochapi kashaspa Jehovawan maqanakushasqanta yacharqa, ajinallataj Gogwanpis kanqa (Éxo. 14:1-4; Eze. 38:3, 4, 18, 21-23).

15. ¿Imastataj Jesús ruwanqa Armagedón guerrapi?

15 Armagedón guerrapi Jesucristoqa cielopi soldadosninwan khuska, Diospa kamachisninta jarkʼanqa. Chantapis Gogpa soldadosninta wañurachenqa, nisunman nacionesta, soldadosninkutawan chinkachenqa (Apo. 19:11, 14, 15). ¿Imataj kanqa Jehová Diospa enemigon Satanaswan, pichus nacionesta Armagedón guerraman pusanqa chaywan? Jesusqa payta, supaykunasnintawan ‘chinkay ukhuman wijchʼuykonqa’. Chaypitaj “1.000 watas tukukunankama” wisqʼasqa kanqanku (Apo. 20:1-3).

¿IMATATAJ RUWANANCHEJ TIYAN SALVAKUNANCHEJPAJ?

16. 1) ¿Imaynasmantá rikuchinchej Jehová Diosta rejsisqanchejta? 2) Jehová Diosta rejsejkuna, ¿Armagedón guerrapi salvakonqankuchu?

16 Kunallanraj chayri unayña Diospa llajtanpi kaspapis, Armagedón guerrapi salvakunapajqa, Diosta rejsisqanchejta rikuchinanchej tiyan. Chantapis “Señorninchej Jesusmanta sumaj willaykunata” kasukunanchej tiyan (2 Tes. 1:7-9). Jehová Diosta rejsisqanchejta rikuchinchej, kamachiykunasninta, imachus kusichisqanta ima yachaspa. Diosta rejsisqanchejta rikuchillanchejtaj, payta munakuspa, kasukuspa, payllatataj yupaychaspa (1 Juan 2:3-5; 5:3). Chaykunata ruwajtinchej, Jehová ‘Dios rejsiwasun’, nisunman allinpaj qhawawasun (1 Cor. 8:3). Jehová ‘rejsiwasun’ chaytaj, Armagedón guerrapi salvakusun.

17. ¿Imaynatataj “Señorninchej Jesusmanta sumaj willaykunata” kasukusunman?

17 “Señorninchej Jesusmanta sumaj” willaykunaqa, paypa yachachiykunasnin kashan, chaytataj Bibliapi tarinchej. ¿Imaynatá chay sumaj willaykunata kasukusunman? Jesús yachachisqanman jina kausakuspa, Jehová Diosta yupaychayta ñaupajman churaspa, kamachiykunasninta kasukuspa, Gobiernonmanta willamuspa ima (Mat. 6:33; 24:14). Chantá kasukullanchejtaj, Cristoj hermanosninta yanapaspa, nisunman ajllasqa cristianosta llankʼayninkupi yanapaspa (Mat. 25:31-40).

18. ¿Imaynatá ajllasqa cristianos, ‘waj ovejasmanta’ kajkunata yanapanqanku?

18 ‘Waj ovejasmanta’ kajkunaqa, ajllasqa cristianosta yanapashanku. Tumpamantawantaj paykunañataj waj ovejasmanta kajkunata yanapanqanku (Juan 10:16). ¿Imaynatá chayta ruwanqanku? Armagedón guerra niraj qallarishajtin, tukuynin ajllasqa cristianosqa mana jaykʼaj wañoj cuerpota japʼenqanku, cielomantaj oqharisqa kanqanku. Chantá 144.000 ajllasqa cristianosqa, cielopi soldadosman ujchakonqanku. Uj tropallaña kaspataj, Gogta chinkachenqanku, ‘may chhika runasmanta’ kajkunatataj jarkʼanqanku (Apo. 2:26, 27; 7:9, 10). May chhika runasmanta kajkunaqa, mayta kusikonqanku ajllasqa cristianosta jallpʼapi yanapasqankumanta.

ARMAGEDÓN CHAYAMUNANKAMA SINCHʼITA SAYANA

19, 20. Ashkha llakiykunapi rikukuspapis, ¿imataj yanapawasun Armagedón chayamunankama sinchʼita sayanapaj?

19 Qhepa pʼunchaykunapi kausasqanchejrayku, Jehová Diospa kamachisnenqa ashkha llakiykunapi rikukushanchej. Jinapis kusiywan aguantayta atisunman (Sant. 1:2-4). Aguantanapajqa tukuy sonqo Diosmanta mañakunallapuni (Luc. 21:36). Chantapis Bibliata sapa día estudiana, nisqanpitaj tʼukurina. Astawanqa pisimantawan juntʼakonqa chay profeciasta estudiasunman (Sal. 77:12). Chay imasta ruwasun chay, tukuy atisqanchejtataj predicasun chayqa, creeyninchej sinchʼillapuni kanqa, sumaj kausaytataj suyakullasunpuni.

20 Jatun Babilonia chinkachisqa kajtin, Armagedón guerrapis tukukojtin, manchaytapuni kusikusunchej. Astawanraj kusikusunchej, Jehová Dios sutinta jatunchajtin, paylla sumaj Kamachej kasqanta rikuchejtin ima (Eze. 38:23). Noqanchejqa Armagedón guerrata kusiywan suyakushanchej. Imaraykuchus Jehová Diosta rejsinchej, Wawanta kasukunchej, ‘tukukuykama sinchʼita sayanapajtaj’ kallpachakushanchej (Mat. 24:13).

143 TAKIY Rijchʼarisqallapuni kanachej

^ párr. 5 Jehová Diospa kamachisnenqa, Armagedón chayamunanta unaytaña suyakushanchej. Kay yachaqanapeqa, yachakusun imachus Armagedón kasqanta, Armagedón qallarinan kashajtin imaschus kanantawan. Chantapis yachakullasuntaj, imatachus ruwanata Armagedón chayamunankama sinchʼita sayanapaj.

^ párr. 71 DIBUJO: Biblia imaschus pisimantawan kananta nisqan juntʼakushajtin, 1) noqanchejqa tukuy atisqanchejta predicallasunpuni, 2) Bibliatapis estudiallasunpuni, 3) Jehová Dios jarkʼanawanchejpitaj atienekullasunpuni.

^ párr. 85 DIBUJO: Uj cristiano familiaj wasinman policías yaykunankupajña kashanku. Jinapis paykunaqa yachanku Jesuswan, angelesninwan yanapanankuta.