Ir al contenido

Leejkunaj tapuyninku

Leejkunaj tapuyninku

Leejkunaj tapuyninku

Biblia brindanamanta mana parlajtinpis, ¿imajtín Jehovaj testigosnin mana brindankuchu?

Vinota, waj machachej ujyanatapis pataman oqharispa brindayqa, unaymantapacha may rejsisqa costumbre. Lugarman jinataj mana kikisituntapunichu ruwanku. Wakenqa copasninkuta tinkunachispa “salud” ninku chayri “qanpaj noqapaj” ninku. Ujkunataj jatunmanta parlaspa, umankuta kuyuchispa chayri copankuta oqharispa de acuerdo kasqankuta ninku, chantá ujyaykunku. Runaspaj chayta ruway mana juchachu kajtinpis, kʼachamanta ruwajtinkupis, Jehovaj testigosnenqa mana brindankuchu. Qhawarina imaraykuchus mana chayta ruwasqankuta.

Cristianosqa munankupuni wajkuna kusisqa, mana onqospataj kausakunankuta. Apostolespa tiemponmanta Diospa llajtanta kamachejkunaqa, congregacionesman cartata apachishaspa kay jinata tukucharqanku: “Walejllata kakushaychej”, nispa (Hechos 15:29). Diospa kamachisninmanta wakinpis reyesta nerqanku: “Wiñaypaj kausachun señorniy rey”, “reyqa unayta kausachun”, nispa (1 Reyes 1:31; Nehemías 2:3).

¿Maymantataj brinday costumbre jamun? La Atalaya del 1 de marzo de 1968 revistapi churakorqa la Encyclopædia Britannica (1910), 13 kaj libro, 121 paginapi nisqanta: “‘Salud’ nispa brinday costumbreqa unay tiempo diosespaj, wañusqaspaj brindaj kanku chay costumbremantasina rikhurimun. Mikhushaspa griegospis romanospis vinota chayri waj machachej ujyanata diosesninkupaj chʼallapoj kanku. Fiestasta ruwashaspataj diosesninkupaj, wañusqaspaj brindaj kanku”. Chay enciclopediapi nillantaj: “Kausajkunaj saludninkupaj brindayqa chay chʼallasqankuwan khuskapuni ruwakoj”.

¿Chay enciclopediaj nisqan valenrajchu? 1995 International Handbook on Alcohol and Culture libro jinata nin: “[Brindayqa] costumbre jina qhepakunman karqa ñaupa tiempopi diosesninkuman chʼallasqankumanta. Chʼallajtaj kanku yawarta, vinota, nejtaj kanku: ‘Unayta kausanaykipaj’ chayri ‘saludniykipaj’, nispa”.

Uj ima, uj ruway llulla diosesta yupaychaymanta rikhurejtinpis chayri chayman rijchʼakojtinpis mana ninayanchu cheqa yupaychajkunaqa chay imasta manapuni ruwanankutaqa. Granada frutamanta parlarina. Bibliamanta sutʼinchaj uj enciclopedia nin: “Diosta mana yupaychaj religionespis granadata apaykachaj kanku diosesninkuta yupaychaypi”, nispa. Jinapis Diosqa kuraj kaj sacerdotej ropanpa ura kantunta hilomanta ruwasqa granadaswan kʼachanchanankuta kamacherqa. Salomonpa templonmanta pilarespis granadaswan kʼachanchasqa karqanku (Éxodo 28:33; 2 Reyes 25:17). Casadospa anillosninkupis Diosta mana yupaychaj runaspa costumbrenkumanta jamun. Jinapis casi ni pi runa chayta yachanchu. Astawanpis anillotaqa casados churakusqallankuta yachanku.

¿Ima nisunmantaj llulla diosesta yupaychashaspa vinota ujyaymanta? Uj pacha Sichemmanta Baalta yupaychaj runas “diosninkoj templonman yaykuspa mikhorqanku, tomarqanku, Abimelectataj maldicerqanku”, Gedeonpa wawanta (Jueces 9:22-28). ¿Jehová Diosta pi kasukoj runallapis paykunawan khuska tomanmanchu karqa? ¿Abimelecpa contrantapis uj llulla diosmanta mañakunmanchu karqa? Profeta Amospis Jehovata saqerparej israelitasmanta kay jinata nerqa: “Paykunaqa [...] tukuynin altares qayllapi, diosesninkoj templonpi tomanku chay vinotapis, multata orqhosqanku qolqewan rantinku”, nispa (Amós 2:8). Cheqamanta Diosta yupaychaj runaqa, ¿vinota tomanmanchu karqa llulla diosesman chʼallashajtinku chayri chaypi tomashajtillanku? (Jeremías 7:18). Jehová Diosta yupaychaj runaqa, ¿uj vinoyoj copata oqharispa paypaj chayri waj runapaj uj diosmanta mañakunmanchu karqa?

Unay tiempo Diospa kamachisnenqa makisninkuta cieloman oqharispa allin imasta mañakorqanku. Chay imastaqa cheqa Diosmanta mañakorqanku. Bibliaqa nin: “Salomonqa Jehová Diospa altarninpa ñaupaqenpi sayaykorqa [...]. Chantá makisninta cieloman oqharerqa nerqataj: ‘Israelpa Diosnin Jehová, mana qan jina waj Diosqa kanchu [...]. Cielomantapacha, tiyakusqayki lugarmantapacha uyarimuy. Uyarimullay ari, perdonawaykutaj’”, nispa (1 Reyes 8:22, 23, 30). Chay kikillantataj “Esdrasqa jatuncharqa cheqa Jehová Diosta [...]. Tukuy runastaj qhaparerqanku ‘amén, amén’ nispa, makisninkutataj oqharerqanku. Chantá Jehová Diospa ñaupaqenpi qonqoriykukuspa pampakama kʼumuykukorqanku” (Nehemías 8:6; 1 Timoteo 2:8). Diosta kasukoj chay kamachisnenqa mana makisninkuta cieloman oqharerqankuchu ima diosmantapis suerteta mañakunankupaj (Isaías 65:11).

Kay tiempomanta runas brindista ruwashaspa mana yuyankuchu uj Diosmanta bendicionta mañakushasqankuta, jinapis mana sutʼinchayta atinkuchu imajtinchus brindista ruwashaspa copankuta pataman oqharisqankuta. Runas mana uj diosmantachu mañakushasqankuta yuyajtinkupis cheqa cristianosqa mana chayta ruwallankumanchu.

Jehovaj testigosnenqa runaspa ruwasqanku waj costumbrestapis manallataj ruwankuchu. Ashkha runasqa banderapaj himno nacionalta takinku, chaytataj mana yupaychayta jinachu qhawanku. Cheqa cristianosqa mana wajkunata jarkʼankuchu chay imasta ruwanankumanta, jinapis paykunaqa mana banderapaj himno nacionalta takinkuchu. Sichus Jehovaj testigosnin yachanku ima ratochus chay imas ruwakunanta chayqa, runasta mana phiñachinankupaj sumajta yuyaychakunku imatachus ruwanankuta. Diospa kamachisnenqa manapuni chay jina yupaychaykunata ruwankuchu nacionninkupaj kajtinpis, Bibliaj nisqanpa contranpi kasqanrayku (Éxodo 20:4, 5; 1 Juan 5:21). Ashkha runasqa brindista ruwayta mana yupaychana costumbreta jinachu qhawanku, jinapis cheqa cristianosqa mana brindista ruwankuchu llulla yupaychaymanta rikhurisqanrayku, chantapis cielomanta uj diosmanta bendicionta mañakuywan ninakunman (Éxodo 23:2).