Jehová machuyasqa kamachisninta munakuywan qhawan

“Diosqa cheqan kaspa, mana qonqaponqachu ruwasqasniykichejmanta, jinallataj Diospa sutinta munakusqaykichejmantapis.” (HEB. 6:10.)

1, 2. a) Machu hermanonchikta yuraq umata rikuspa, ¿pimantataq ichapis yuyarikunchik? b) ¿Imaynatá Jehová machuyasqa hermanosta qhawan?

MACHU hermanosninchikta yuraq umata rikuspa, ichapis Daniel libropi Jehovata imaynatachus rikuchisqanta yuyarikunchik. Profeta Danielqa musuqpijina rikusqanta jinata qillqarqa: “Qhawallarqanipuni, kamachina tiyanas churasqa kanankukama. Chantá Machu Runaqa tiyarikorqa. Paypa pʼachan ritʼi jina yuraj karqa, umampi kaj chujchantaj yuraj ritʼi millma jina karqa”, nispa (Dan. 7:9).

² Mana tiñisqa millmaqa, yuraq ritʼijina, Danieltaq chayta uqharirqa Diospa chukchanmanta rikuchinanpaq. Diospa chukchan yuraq kasqan, ‘Machu Runa’ nikusqan ima, wiñaymantapacha kawsasqanta, may sumaq yachayniyuq kasqanta ima, rikuchin. Chay rikuchisqantaq Diosta may jatunpaq qhawananchikpaq yanapawanchik. ¿Imaynatá Jehová machuyasqa kamachisninta qhawan? Paypaqqa, “Machuyaspa yuraj uma kayqa sumaj pillumin; chayqa tarikun cheqan ñanta purisqapi” (Pro. 16:31). Arí, Diosqa, machuyasqa chiqa sunqu kamachisninta may sumaqpaq qhawan. Qamri, ¿Jehovajinachu qhawanki?

¿Imaraykutaq may munasqas kanku?

3. ¿Imaraykutaq machuyasqa hermanosninchikta mayta munakunchik?

³ Machuyasqa hemanosmanta wakinqa, Diospa Llaqtanta Kamachiqkunamanta, qutuchakuyta waturikuqkunamanta, ñawpa wataspi qutuchakuyta waturikuqkunamanta, precursores kaqkunamanta, publicadores kaqkunamanta ima kanku. Qampis riqsinkichá achkha watastaña Diospa Reinonmanta kusiywan willaq hermanota, chay ruwasqantaq, waynuchus kikinta ruwanankupaq yanapan. Machu hermanosninchikmanta wakinqa, Diospa llaqtanpi mayta llamkʼanku, allin willaykunata willasqankuraykutaq qhatiykachasqas kanku. Jehová, ‘allin kamachi, yuyayniyuq’ ima, machuyasqa hermanosta Diospa Reinonrayku tukuy imata ruwachkallasqankumantapuni pachis ninku (Mat. 24:45).

4. ¿Imaraykutaq machuyasqa hermanosninchikta jatunpaq qhawana, paykunapaq Diosmanta mañapuna ima?

⁴ Chay machuyasqa hermanostaqa, Diospa kamachisninjina, jatunpaq, munakuywan ima, qhawananchik tiyan. Diosninchik Moisesman Leyta qusqanpi, rikuchin machu runasta jatunpaq qhawayqa, Jehová Diosta manchachikuywan ninakusqanta (Lev. 19:32). Chayrayku kay chiqa sunqu hermanospaq Diosmanta mañakuyta mana qunqakunachu, jinallataq munakuywan llamkʼasqankumanta graciasta quyta ima. Apóstol Pabloqa, munasqa hermanosninrayku, waynuchuspaq, machituspaq ima, Diosmanta mañapuq (1 Tesalonicenses 1:2, 3, ñawiriy).

5. ¿Imaraykutaq machuyasqa hermanosninchikmanta mayta yachakusunman?

⁵ Qutuchakuymanta hermanosqa, machuyasqa hermanosninchikmanta mayta yachakusunman, imaraykuchus watas pasasqanmanjina, Diosmanta achkhata yachakunku. Kay hermanosqa, pacienciayuq kayta yachakunku, yachakusqankutataq waynuchusman kusiywan willanku (Sal. 71:18). Waynuchusqa,  mayta kallpakunanku tiyan, machu hermanosmanta yachakunankupaq, imaynatachus yakuta ukhu quchamanta kallpawan urqhunku jinata (Pro. 20:5).

6. ¿Imatá ruwasunman machu hermanos jatunpaq qhawasqanchikta yachanankupaq?

⁶ ¿Imata ruwasunman Jehovajina machuyasqa hermanosninchik, jatunpaq qhawasqanchikta, yachanankupaq? Paykunata, Diosman chiqa sunqu kasqankumanta mayta munakusqanchikta nisunman, chantapis paykunap nisqanku ñuqanchikpaq may allin kasqanta nillasunmantaq. Chantapis, jatunpaq qhawasqanchikta rikuchillasunmantaq, paykuna yuyaychawasqanchikta tukuy sunqu kasukuspa. Paykunapis waynuchus kachkaspa chayta ruwaq kanku. Paykunata machu hermanos yuyaychaptinku, chay yuyaychayta japʼikuq kanku, chay yuyaychaykunataq kawsayninkupi mayta yanaparqa. *

¿Imaynasmanta munakuyninchikta rikuchisunman?

7. Jehová kamachisqanmanjina, ¿pikunataq machitusta qhawananku tiyan?

⁷ Jehová kamachisqanmanjina machitustaqa, familiaresnin qhawananku tiyan (1 Timoteo 5:4, 8, ñawiriy). Jehovaqa, mayta kusikun machitusta familiaresnin, jatunpaq qhawasqankumanta, kamachisqanta juntʼasqankumanta ima. Chay familiasqa Jehovap yanapayninta, bendicionninta ima, japʼinku, machitu familiankuta qhawanankupaq tukuy imata ruwasqankumanta. *

8. ¿Imaraykutaq qutuchakuymanta hermanos, machitus hermanosta qhawananku tiyan?

⁸ Jehová Diosqa kusikun qutuchakuymanta hermanos, mana familiayuq machitu hermanosta, chayri familianku mana qhawayta munaptinku, yanapasqankumanta (1 Tim. 5:3, 5, 9, 10). Jinamanta qutuchakuymanta hermanosqa, munanaskusqankuta, khuyanakusqankuta, yanapayta munasqankuta ima, rikuchinku (1 Ped. 3:8). Pabloqa chay munakuymanta parlaspa jinata nirqa: “Sichus ujnin ima nanasqa kanman chayqa, tukuyninku nanachikunku chay ujwan khuska”, nispa (1 Cor. 12:26). Machu hermanosninchikta yanapayqa, Diospa  yuyaychasqanmanjina kachkan, chayraykuchá Pablo jinata qillqarqa: “Purajmanta yanapanakuychej ima llakiypi rikhurispapis, ajinamanta Cristoj leyninta juntʼanaykichejpaj”, nispa (Gál. 6:2).

9. Machu hermanospaq, ¿ima ‘llakiykunataq rikhurinman’?

⁹ Machitu hermanospaq, ¿ima ‘llakiykunataq rikhurinman’? Wakinkunaqa, usqhayllata saykʼunku, pisi ruwaykunatataq, mana atinankupajina qhawanku, doctorpaman riyta, ima tramitetapis ruwayta, wasita kʼuchunchayta, mikhuyta waykʼuyta ima. Machuyaspaqa manaña anchata mikhuyta munankuchu, yakutapis pisita ukyanku, chayrayku manaña mikhuywan, sumaqtachu kallpachakunku. Kikillantaq kanman Diosmanta yachakuyninkupipis. Machitu hermanosqa ñawinku chharpuyapusqanrayku, manaña allinta uyarisqankurayku ima, mana publicacionesta, ñawiriyta atinkuchu, nitaq tantakuykunapi yachachikusqantapis uyariyta atinkuñachu. Paykunataqa, tantakuyman rinankupaq wakichikuypis mayta saykʼuchin. ¿Imatá ruwasuman yanapanapaq?

¿Imaynatá yanapasunman?

10. ¿Imatá ancianos ruwanku machuyasqa hermanosta yanapanankupaq?

¹⁰ Qutuchakuykunaqa, machu hermanosta sumaqta yanapanku. Chay hermanospaq, imatachus necesitasqankuta rantinpunku, wasinkuta kʼuchunchapunku, mikhuyta waykʼupunku ima. Chantapis, tantakuykunapaq wakichikunankupaq, tantakuykunaman rinankupaq, willayman lluqsinankupaq ima, yanapanku. Chantapis maymanchus riyta munanku chayman pusanku. Wasinkumanta mana lluqsiyta atiptinkutaq, tantakuykunapi yachachikusqanta grabapunku. Ancianosqa, qutuchakuyninkumanta machuyasqa hermanos imatachus necesitasqankuta yanapanankupaq, tukuy imata ruwanku. *

11. Sutʼinchay, imaynatachus juk familia juk machitu hermanota yanapasqankumanta.

¹¹ Chantapis, machu hermanosninchikta wasinchikman waqyarikuna, khuyakuna ima, manataq chaytaqa tanqasqajinachu ruwana. Qhawarina imatachus juk familia ruwasqanta. Juk machu hermanop warmin wañupusqanmanta, manaña wasimanta alquilerta pagayta atisqachu, imaraykuchus juk rentallataña japʼisqanrayku. Kay machitu hermanoqa, warminwan ima, Bibliamanta juk qhari warminman iskaynin ususisninmanwan yachachisqanku. Kay qhariwarmiqa machu hermanota llakiypi kasqanta qhawaspa, wasinkuman pusakapusqanku chaypitaq iskay cuartosta tiyakunanpaq qusqanku. Payqa, chay familiapaq, familiankujina karqa, chunka phichqayuq watastataq juk familiajinalla tiyakurqanku. Chay familiamanta chay iskay ususistaq chay hermanop iñiyninmanta, Diosman chiqa sunqu kasqanmanta ima, mayta yachakurqanku, machitu hermanotaq may kusisqa kawsarqa. Chay hermanoqa wañupunankama chay familiawan kawsakurqa, wañupurqataq 89 wastasniyuq. Chay familiaqa, Jehovaman, chay hermano paykunawan tiyakusqanmanta, mayta agradecenku. Chay ruwasqankutaq juk sumaq tʼinka paykunapaq karqa (Mat. 10:42). *

12. ¿Imaynatá machu hermanosninchikman munakusqanchikta rikuchisunman?

¹² Ichapis ñuqanchikqa, mana chay familiajinaqa yanapayta atisunchu, chaywanpis, tantakuykunaman, willayman ima, machitusta apayta atisunman. Manachayri wasinchikman waqyarisunman, chayri mayniqmanpis samariq, pukllariq ima, rispa paykunatawan pusasunman. Chantá unqusqa kachkaptinku, chayri wasinkumanta mana lluqsiyta atiptinku, paykunata waturikuq rinapuni. Chantapis mana qunqanachu paykunata jatunpaq qhawayta. Chantapis yuyayninkupiraq kaptinku, imatapis paykunawan ruwayta munaptinchik willananchik tiyan. Pikunachus pisi yuyayniyuq kaqkunapis allintachus qhawanchik manachus chayta reparanku.

 Jehovaqa mana qunqakunqachu ruwasqasninkumanta

13. ¿Imaraykutaq machitu hermanosninchik imaynachus kasqankuta mana qunqanachu tiyan?

¹³ Imaynachus machu hermanosninchik wakin kuti kasqankuta mana qunqanachu tiyan. Wakin kutipi manaña unayjina ruwayta atisqankumanta mayta llakikunku. Juk hermana phichqa chunka watastaña Jehová Diosta yupaychachkaptin, unquyta qallarirqa manañataq tantakuykunaman riyta atillarqachu. Juk kuti, pay precursora regularjina llamkʼachkaspa ruwasqanta yuyarikuspa waqarqa. Mayta llakikuspataq nirqa: “Kunanqa manaña imatapis ruwayta atinichu”, nispa.

14. ¿Imaynatá Salmo libro Jehovap machitu kamachisninta sunquchan?

¹⁴ Qam machituña kaptiyki, ¿makʼaqllapis kikinta llakikurqanki? ¿Wakin kutipi Jehová saqirparisusqantachu yuyanki? Ichapis David wañupunan qayllata jinata yuyaq, chayraykutaq Jehovamanta mañakurqa: “Ama qhesachawaychu, allin machituña kajtiy. Manaña kallpayoj kajtiypis, ama saqerpariwaychu. Allin machituña yuraj umaña kashajtiypis, amapuni saqerpariwaychu”, nispa (Sal. 71:9, 18). Jehová Diosqa Davidta mana saqirparirqachu, manallataq qamtapis saqirparisunqachu. Salmomanta wak pʼitikunapi Davidqa Jehová mana saqirparinanta mayta atienekusqanta rikuchirqa (Salmo 68:19, ñawiriy). Jehovata chiqa sunqu yupaychallaptiykipuni, payqa mana saqirparisunqachu sapa pʼunchay yanapasunqa.

15. ¿Imapi machu hermanos yuyananku tiyan mana pisipaq qhawakunankupaq?

¹⁵ Jehová, payta jatunchanaykipaq imatachus ruwasqaykita, chantá imatachus ruwachkasqaykita ima, mana qunqakunchu. Diosqa ‘mana qunqakunchu kamachisnin ruwasqasninkumanta, jinallataq sutinta munakusqankumantapis’ (Heb. 6:10). Chayrayku, ama ancha pisipaq qhawakuychu. Mana yuyaychu Jehovapaq manaña imatapis ruwayta atisqaykita. Astawanqa, Jehová bendecisusqanpi, juk suyakuyta qususqanpi ima, tʼukuy. Jehovaqa cristianospaq, ‘jamuq tiempopipis allin kawsayta tarinanchikpaq’ qunawanchikta niwanchik, chaytaq mana ni imawan kikinchakunmanchu (Jer. 29:11, 12; Hech. 17:31; 1 Tim. 6:19). Jehová juk suyakuyta qususqanpi tʼukuriy, mayta kallpakuy mana llakikunaykipaq, chantá tantakuykunaman risqaykimanta wakkuna kusikusqankuta ama qunqaychu. *

16. ¿Imaraykutaq hermano anciano kasqanta saqiyta munarqa, imata mana jinata yuyananpaq yanaparqa?

¹⁶ Juk machitu hermanomanta qhawarinachik, payqa, Juan sutikun, 80 watasniyuqtaq, Sara sutiyuq warminta, unqusqa kasqanrayku sapa pʼunchay qhawaq. * Tantakuykunaman rinanpaq, willayman lluqsinanpaq ima, hermanas juktaq, juktaq warminta qhawanankupaq, qhipakunku. Chay hermano, warmin manchay unqusqa kasqanrayku mayta llakikuspa, anciano llamkʼayninta saqiyta yuyarqa, waqaspa nirqa: “¿Imapaqña anciano kasaq? Ni qutuchakuypipis llamkʼayta atiniñachu”, nispa. Qutuchakuyninmanta ancianostaq, sunqucharqanku, pisita ruwaspapis, ñuqaykutaqa, mayta yanapawayku, nispa. Chay nisqankuqa hermano Juanta mayta kallpacharqa, chayraykutaq qutuchakuypi ancianojinallapuni llamkʼarqa, qutuchakuymanta hermanostaq mayta kusikurqanku.

Machitustaqa Jehová may allinpaq qhawan

17. ¿Imatá Biblia machu hermanoninchikmanta nin?

¹⁷ Bibliaqa sutʼinchawanchik machu hermanosninchikqa, unqusqas kaspapis Diospaq  llamkʼayta atisqallankutapuni. Salmistaqa nirqa: “Tata Diospa wasimpi plantasqa kaspa, Diosninchejpa patiosnimpi tʼikarenqanku. Machu kayninkupipis poqollanqankupuni; sinchʼillapuni, qʼomerllapunitaj kanqanku”, nispa (Sal. 92:13, 14). Apóstol Pablo unquspa kachkaspa, jinata nirqa: ‘Mana llawchʼiyanchikchu, kay aycha cuerponchik astawan mawkʼayachkaptinpis’, nispa (2 Corintios 4:16-18, ñawiriy).

18. ¿Imaraykutaq machu hermanos, paykunata qhawaqkuna ima, yanapata necesitanku?

¹⁸ Arí, machu hermanosninchikqa Diospaq llamkʼayta atillankumanpuni, chayta kay tiempopi machu hermanospa ruwasqanku rikuchin. Paykunaqa, ima chʼampaypis kaptin, unqusqas kasqankurayku ima, mana ñawpaqman riyta atillankuchu familiaresninku qhawaptinkupis. Chantapis, pikunachus machitusta qhawanku chaykunaqa saykʼunkuman. Chayrayku, qutuchakuymanta kaqkuna, munakuyninkuta machitusman, paykunata qhawaqkunaman ima, rikuchinanku tiyan (Gál. 6:10). Chayrayku, mana nillasunchu: “Walejlla risuchun; chirimanta qʼoñikamuy, sajsakamuytaj,” nispallaqa; astawanqa tukuy ima atisqanchikpi yanapasunchik (Sant. 2:15-17).

19. Machu hermanos aswan qhipapi tʼukurispa, ¿imamantá mana iskaychakunankuchu tiyan?

¹⁹ Machituña kasqankurayku manaña Diospaq waynajina llamkʼayta atiptinkupis, Jehovaqa paykunataqa munakullanpuni. Imaraykuchus Jehovaqa chiqa sunqu kamachisnintaqa may allinpaq qhawan, manataq jaykʼaq saqirparinqachu (Sal. 37:28; Isa. 46:4). Mana iskaychakuspa nisunman Jehovaqa, machitusta machuyayninkupi yanapananta, pusananta ima (Sal. 48:14).

[Sutʼinchaykunasnin]

¿Imatá kutichiwaq?

• ¿Imaraykutaq machu hermanos may munasqa kanku?

• ¿Imasta ruwaspataq machu hermanosninchikta munakusqanchikta rikuchisunman?

• ¿Imataq machu hermanosninchikta pisipaq mana qhawakunankupaq yanapanqa?

[Tapuykuna]

[18 paginapi dibujos/fotos]

Qutuchakuymanta hermanosqa machu hermanosta jatunpaq qhawanku