¿Imayna runataq kayta munawaq?

FILIPINAS llaqtapi, policiasta kamachiq, juk precursorata tapusqa: “¿Imatataq chay runa kawsayninta tikrananpaq ruwarqanki?” Mesanpi achkha tawqasqa papelesta rikuchispataq nisqa: “¿Yachankichu qam imamantachus jaqay papeles kasqanta? Chay papelesqa, chay runata demandasqankumanta. Qamqa kay llaqtapi runasta mayta yanapanki”, nisqa. ¿Imaptintaq chayta nisqa? Imaptinchus, chay runaqa, machasqanrayku achkha chʼampaykunata ruwasqa. ¿Imataq chay runap kawsayninta tikrachirqari? Diospa Palabranmanta yachakusqan.

Achkha runas, Pablop yuyaychasqanta ruwanku, pay nin: “Chay mawkʼa runamanta tʼaqakuychej, imaraykuchus chayqa sajra munaynimpa atipasqan [...] Chay mosoj runa kaywan pʼachawan jina pʼachallikuychej, mayqenchus Diosman jina ruwasqa” kachkan, nisqanta (Efe. 4:22-24). Cristianojina kawsayta munaqkunaqa, allin kaykunawan musuq pʼachawanjina pʼachallikunanku tiyan.

Chaywanpis, bautizakunapaq kawsayta tikrachiyqa qallariyllaraq. Bautizakuq runaqa, kʼaspita llaqllaspa imatapis ruwayta qallariywan kikinchakun. Chay ruwasqa allinña rikukuptinpis, ruwaqqa llaqllanallanpuni tiyan tukunankama, chantapis kʼachitu rikukunanpaqqa, allinta lluskʼachanan tiyan. Kikillantaq bautizakuq runawan, imaptinchus Diospa kamachin kananpaq, kʼacha kaykunasninqa kapunña. Chaywanpis, musuq runajina kawsayninqa qallarichkallanraq. Chayrayku kawsayninchikta tikrachinallapuni tiyan.

Pablopis, cristiano kawsayninta astawan allinchayta munallarqapuni. Chayrayku jinata nirqa: “Allin kajta ruwayta munajtiy, sajra kajlla noqapi kashan”, nispa (Rom. 7:21). Pabloqa, imaynachus kasqanta, imaynataqchus kayta munasqanta ima, yacharqa. Ñuqanchikpis kikinta tʼukurispa tapurikunanchik tiyan: “¿Ima mana allin kaqkunataq ñuqapi kanri? ¿Imayna runa kani, imayna runa kayta munani?”, nispa.

¿Ima mana allin kaqkunataq ñuqapi kanrí?

Thanta wasita allinchanapaqqa, mana pintanallachu kanman. Chantá imantapis mana sumaqta allinchaptinchikqa aswan qhipaman  chʼampaykunata apamunman. Kikillantaq kawsayninchikwanpis: ñawpa kawsayninchikmanta mana wakillantachu allinchana. Manaqa allinta qhawarikuna tiyan, imaschus sunqunchik ukhupi mana allin kaqkunata; mana ñawpa kawsayninchikpi urmanapaq. Jinata qhawarikusqanchikqa, may allinpuni (2 Cor. 13:5). Chantá, mana allin kaqkunata reparakuspaqa sunqunchikmanta chinkachinanchik tiyan. Chayta ruwanapaqtaq, Jehová yanapawasun.

Pablo jinata qillqarqa: “Diospa Palabranqa kawsayniyoj, atiyniyojtaj; puraj filoyoj espadamanta aswan filo. Chay Palabraqa runaj sonqon ukhukamapuni chayan. Jinallataj yuyasqanta, sonqompi imatachus munasqantapis sutʼita rikuchin allinchus, manachus kasqanta”, nispa (Heb. 4:12). Diosninchikpa Palabranqa mayta yanapawasunman. Imaptinchus, tullunchik ukhukama chayan. Sutʼimantaq urqhun imatachus yuyasqanchikta, imaynachus sunqunchik ukhupi kasqanchikta ima, nisunman imayna runachus kasqanchikta. Chaytaq, mana wakkuna qhawasqankumanjinachu, nitaq ñuqanchik yuyasqanchikmanjinachu. Chayrayku Bibliaqa, ¡may sumaqpuni imaynachus kawsayninchik kasqanta sutʼita rikuchinanpaq!

Juk thanta wasita allinchachkaspaqa, imasninchus manaña allinchu kasqanman wakkunata churachkaspa, tʼukurinanchik tiyan, imaraykuchus chaykuna thantakusqanpi. Jinamanta, juktawan chaykuna manaña thantakunanpaq. Kikillantaq, mana imapichus pantachkasqanchikta reparayllachu, manaqa imaynamantachus, maymantachus chaykuna rikhurisqanta qhawarikunanchik tiyan, jinamanta mana pantanapaq. Chantapis; imayna lugarespichus, qhapaq chayri wakcha familiapichus, imayna amigoswanchus, ima religionpichus uywakusqanchik ima, imayna runachus kananchikpaq tanqawanchik. Mana chayllachu, televisionta, videosta ima, qhawasqanchik sunqunchikpi qhipakullantaq. Tukuy chaykunamanta, mayqinkunachus, mana allin kaq ruwayman tanqachkawasqanchikta reparakuyqa, yanapawasun mana anchata pantanapaq.

Ichapis wakin kuti imapichus pantasqanchikamanta nisunman: “Ñuqaqa jinapuni kani”, nispa. Jinata yuyayqa mana allinchu. Ajinata, Pablo Corinto qutuchakuyman cartata qillqasqanpi rikuchin, imaptinchus wakinqa, khuchichakuqkuna, qhari pura jinanakuqkuna, machakuqkuna ima, karqanku. Chaymanta jinata nirqa: “Ajina karqankichej qankunamanta wakin; kunanri llimphuchasqaña kankichej [...] Diosninchejpa Espiritunnejta”, nispa (1 Cor. 6:9-11). Kikillantataq ñuqanchikpis, Jehovap espíritu santonpa yanapayninwan, ima mana allin kaq ruwaytapis saqiyta atisun.

Kunanqa Filipinaspi kawsakuq Marcosmanta * qhawarina. Payqa ñawpa kawsayninmanta jinata nin: “Ñuqaqa phiñanakuy, maqanakuy chawpipi kawsakurqani; chayrayku 19 wataypi saqra ruwayman qukurqani”. Chantá, qullqirayku pukllaq, armawan suwaq ima, kasqanmanta riqsisqa karqa. Pay, wakin amigosninwan juk avionta suwanankupaq parlasqanku, chaywanpis mana jinata ruwasqankuchu. Marcosqa casarakuspapis jinallapuni karqa, chaywanpis, qullqirayku pukllasqanpi tukuy imanta tukuchirqa. Chantá pisi tiemponman warminwan khuska, Jehovamanta sutʼinchaqkunawan, Bibliamanta yachakuyta qallarirqa. Qallariypiqa, mana Diosta yupaychananpaq kasqanta yuyarqa. Chaywanpis, yachakusqanmanjina kawsayta qallarirqa, tantakuykunamantaq rirqa, jinamanta chay saqra kawsayninta saqirqa. Marcosqa bautizakunña, kunantaq wak runasta yachachichkan, imaynatachus kawsayninkuta tiqrachinankupaq.

 ¿Imayna runataq kayta munawaq?

Kʼacha kaykunasniyuq kanapaq, ¿imatá ruwananchik tiyan? Apóstol Pablo jinata yuyaychan: “Kunanri saqeychej kay tukuy imasta: Phiñakuyta, rabiakuyta, wajkunamanta sajra yuyayta, pʼenqaypi rikhurichispa rimayta, millay parlaykunata ima. Amallataj purajmanta llullanakuychejchu. Qankunaqa chay mawkʼa runa jina kawsayta saqerqankichejña, mosoj runamanta pʼachawan jina pʼachallikunaykichejpaj. Chay mosoj runaqa Ruwajnimpa rijchʼayninman jina mosojyachisqapuni kashan, Diosta sumajta rejsinaykichejpaj” (Col. 3:8-10).

Ñuqanchikqa, mawkʼa kawsayta saqiyta, musuq pʼachawanjinataq pʼachallikuyta munanchik. ¿Ima kʼacha kaykunataq yanapawasunman chayta ruwanapaq? Pablo kutichin: ‘Chayrayku pʼachallikuychik sunqumanta khuyakuywan, kʼacha kaywan, llampʼu sunqu kaywan, kʼacha yuyaywan, pacienciawan. Chay pacienciawan qamkuna puraqmanta pantasqasniykichiqta muchunakuychik. Sichus imamantapis phiñanakuwakchik chayqa, perdonanakuychik. Imaynatachus Señorninchiq qankunata perdonasurqachik, ajinallatataq qankunapis perdonanaychik. Chay tukuymanta astawanqa munakuywan pʼachallikuychik munakuywanqa tukuyniykichik juk sunqulla musuq kawsaypi wiñankichik’, nispa (Col. 3:12-14, Dios Parlapawanchej). Ajina kʼacha kaykuna kapunawanchikpaq kallpachakusun chayqa, astawan kʼacha runas kasunchik, chantá, allinpaq qhawasqa kasun Jehová “Diospaj, runaspajpis” (1 Sam. 2:26). Jesús kay jallpʼapi kachkaspa, tʼukunapaqjina tukuy chay kʼacha kaykunata rikuchirqa. Astawan yachakuyta maskʼasun chayqa, payjina, Tatanjina kasun, jinamanta ‘Diosta qhawarispa kikinta ruwasun’ (Efe. 5:1, 2).

Chantapis, ñawpa tiempopi Diosninchikpa kamachisninmanta, kʼacha kaykunasninkumanta, pantasqasninkumanta ima, yachakusunman. Jacobpa churin, Josepi tʼukurina. Paytaqa qhasimanta ñakʼarichirqanku, chaywanpis mana anchata llakikurqachu, nitaq kʼacha kaykunasninta chinkachirqachu (Gén. 45:1-15). Yuyarikunallataq kamachiq Davidpa churin Absalonmanta. Paytaqa, tukuy, kʼacha rikchʼayniyuq kasqanrayku, llaqtamantapis mayta interesakuqman rikchʼakusqanrayku allinpaq qhawarqanku, chaywanpis wasanchaq, runa wañuchi ima, karqa (2 Sam. 13:28, 29; 14:25; 15:1-12). Rikunchikjina, juk runataqa mana, kʼacha rikchʼayniyuq kasqanchu, nitaq kʼacha runaman tukuyta munasqanchu allin runamanqa qhawachin.

Atisunman

Jehovap ñawpaqinpi allinpaq qhawasqa kayta munaspaqa, imayna runachus kasqanchikta qhawarikuna tiyan (1 Ped. 3:3, 4). Yachakunchikjina, kawsayninchikta tikrachinapaqqa, imaspichus pantachkasqanchikta, imaschus chay juchaman urmanapaq tanqawasqanchikta ima, qhawakunanchik tiyan, kallpachakunataq cristianosjina kʼacha kaykunasniyuq kananchikpaq. ¿Jinata ruwayta atisunmanchu?

Arí: Jehovap yanapayninwan atisunchik jinata ruwayta. Salmistajinataq mañakuna: “Diosniy, llimphu sonqota qoway. Ukhuypi mosoj cheqan espirituta churay”, nispa (Sal. 51:10). Jehovamanta, espíritu santonta yanapanawanchikpaq mañakunallapuni, jinamanta sapa pʼunchay astawan kallpachakusunchik paypa munayninta juntʼayta munanapaq. Chayrayku, mana iskaychakuspa nisunman, kawsayninchikqa, sapa pʼunchay astawan Jehová Diosta kusichinanpaqjina kananta.

[Sutʼinchaynin]

[4 paginapi dibujo/foto]

Juk wasita, may sinchi para, chayri wak imallapis, ¿thantarpaptin pintaspalla allinchasunmanchu?

[5 paginapi dibujo/foto]

¿Kʼacha kayniyki Jesuspa kʼacha kayninwan rikchʼakunchu?