‘Diospa munakuyninpi kallaychikpuni’

“Diospa munakuyninpi kallaychejpuni, Señor Jesucristoj khuyakuyninta suyaspa, wiñay kawsayta japʼinaykichejpaj.” (JUD. 21.)

1, 2. a) ¿Imaynamantá Jehová munakuyninta rikuchiwanchik? b) Jehová, munakuyninpi kananchikta, ¿saqiwasunmanchu munasqanchikmanjina imallatapis ruwaptinchik? Sutʼinchay.

JEHOVÁ DIOSQA, munakuwasqanchikta tukuy imaymanamanta rikuchiwanchik. Chay jatun munakuynintaqa, munasqa Churinta kay Jallpʼaman ñuqanchikrayku wañunanpaq kachamusqanpi rikunchik (Juan 3:16). Chaytataq, wiñaypaq kawsananchikta, munakuyninpitaq wiñaypaq kananchikta munasqanrayku ruwarqa.

² Chaywanpis, Jehová, munakuyninpi kananchikta, ¿saqiwasunmanchu munasqanchikmanjina imallatapis ruwaptinchik? Mana, imaraykuchus Judas 21 pʼiti ajinata nin: “Diospa munakuyninpi kallaychejpuni, Señor Jesucristoj khuyakuyninta suyaspa, wiñay kawsayta japʼinaykichejpaj”, nispa. “Diospa munakuyninpi kallaychejpuni” rimaykunaqa, ruwasqanchikwan munakuyninchikta rikuchinata niyta munan. ¿Imaynatá chayta ruwasunman?

¿Imaynamantá Diospa munakuyninpi kallasunmanpuni?

3. Jesús, Tatanpa munakuynillanpipuni kayta munaspa, ¿imatataq ruwanan karqa?

³ Wañuchinanku pʼunchaymanta ñawpaq chʼisin, Jesús imatachus nisqanpi, kay tapuyman kutichiyta tarinchik. Pay nirqa: “Kamachisqasniytachus kasunkichej chayqa, munakuynillaypipuni kankichej, imaynatachus noqapis Tataypa kamachisqasninta kasuni, munakuynillampipunitaj kashani, ajinata”, nispa (Juan 15:10). Jesusqa, Tatanpa qayllallanpipuni kayta munaspaqa, kamachiykunasninta kasukunan  kasqanta yacharqa. Diospa Churin, mana juchayuq kaspapis ajinata ruwanan karqa chayqa, ñuqanchikqa astawanraq kallpachakunanchik tiyan.

4, 5. a) ¿Imaynamantá Jehová Diosta munakusqanchikta rikuchisunman? b) ¿Imaraykutaq Diospa kamachiykunasninta kasukuspa kusikunanchik tiyan?

⁴ Jehová Diosta munakusqanchiktaqa, payta kasukuspa rikuchisunman. Apóstol Juan jinata nirqa: “Diosta munakoyqa kamachisqasninta juntʼaymin, kamachisqasninta juntʼaytaj atina jinalla”, nispa (1 Juan 5:3). Yaqha tukuy runasqa, mana kasukuyta munallankuchu. Chaywanpis, kay pʼiti nisqanmanjina, Diospa kamachiykunasninta “juntʼay[qa] atina jinalla”. Arí, Jehová Diosninchikqa, imatachus ruwayta atisqallanchikta mañawanchik.

⁵ Kaypi tʼukurina: Juk munasqa amigoykita, mana atinanpaqjina juk llasa qʼipita apananta, ¿mañawaqchu? Mana, ¿icharí? Kikillantaq Jehová Dioswanqa, Payqa ni pijina sumaqta riqsiwanchik. Bibliaqa, ‘jallpʼalla kasqanchikta’ yuyarikusqanta niwanchik (Sal. 103:14). Arí, mana atisqanchiktaqa, ni jaykʼaq mañawasunchu. Chayrayku, kamachiykunasnintaqa kusiywan juntʼananchik tiyan. Chantapis, payta kasukuspaqa, munakusqanchikta, munakuynillanpipuni kayta munasqanchikta ima, rikuchisunchik.

Jehová Diosqa juk sumaq regalota quwanchik

6, 7. a) ¿Imataq sunqu yuyayninchik? b) Imaynatachus sunqu yuyayninchik yanapawasqanchikta, juk kikinchaywan sutʼinchay.

⁶ Kay pachapiqa, imatachus ruwayta munasqanchikta akllananchik tiyan. ¿Imatá ruwasunman, akllasqanchik Diospa munayninmanjina kasqanta yachananchikpaq? Jehová Diosqa, payta kasukunanchikpaq sunqu yuyayta (concienciata) quwanchik. ¿Imataq sunqu yuyayninchik? Ñuqanchik kikin allintachus manachus ruwachkasqanchikta reparakuy, nisunman juk juezjina, imayna runachus kasqanchikta repararichiwanchik. Chantapis, ima ruwaytapis niraq akllachkaspa, chay ruwaykunapi tʼukurinapaq yanapawanchik, ruwasqanchik allinchus manachus kasqanta yachanapaqpis yanapallawanchiktaq (Romanos 2:14, 15, ñawiriy).

⁷ ¿Imaynatá sunqu yuyayninchik yanapawanchik? Juk kikinchaymanta parlarina. Chʼin pampapi kachkaspa, may ñantachus rinaykita, mana yachasqaykipi tʼukuriy. ¿Imatá ruwawaq? ¿Manachu intita qhawariwaq maynintachus rinayki aswan allin kasqanta reparanaykipaq? Arí, mana wak ladollaman ripunaykipaq, nitaq tiempowan saruchikunaykipaqqa, intita qhawarinayki tiyan, imaraykuchus intiqa, sapa pʼunchay juk ladollamanta lluqsimun, juknin ladollamantaq yaykupun. Kikillantataq sunqu yuyayninchikqa, imatachus ruwananchikta reparachiwanchik. Sunqu yuyayninchik mana kapuwasunmanchu chayqa, kay pachapi chinkasqajina kasunman, nitaq imachus allin, imataqchus mana allin kasqanta reparayta atisunmanchu.

8, 9. a) Sunqu yuyayninchik, ¿maykʼaqtaq mana yanapawanchikchu? b) ¿Imatá sunqu yuyayninchik allinta yanapanawanchikpaq ruwananchik tiyan?

⁸ Chaywanpis sunqu yuyayninchikqa, wakin kutispi mana allintachu yanapawasunman. Intipi watiqmanta tʼukurina. Phuyuykamuptinqa, Intita mana rikunchikchu, mayqin ladomantachus lluqsimusqanta, mayqin ladomanchus yaykuchkasqantapis mana reparayta atinchikchu. Kikillantaq sunqu yuyayninchikwanpis, sunqu yuyayninchikta uyarinanmanta, sunqunchikpa munayninmanjinalla ruwasunchik chayqa, allintachus manachus ruwachkasqanchikta mana reparayta atillasunchu. Imaraykuchus, “tukuy imamanta nisqaqa runaj sonqonmin aswan chʼawka, nitaj chaypaj jampi kanchu” (Jer. 17:9; Pro. 4:23). Chantapis, sunqu yuyayninchik allinta yanapanawanchikpaqqa, Bibliata ñawirinanchik tiyan (Sal. 119:105). Llakikunapaqjina, achkha runasqa, sunqunkup saqra munayninwan atipachikunku, Diospa Palabranpi nisqantataq mana kasunkuchu (Efesios 4:17-19, ñawiriy). Chayrayku may chhika runasqa, sunqu yuyayniyuq kaspapis saqra ruwaykunata ruwanku, chay  ruwasqankuwantaq wakkunata ñakʼarichinku (1 Tim. 4:2).

⁹ Ñuqanchikqa, mana paykunajina kayta munanchikchu. Chayrayku, sunqu yuyayninchik allinta yanapanawanchikpaq, Diospa Palabran yachachiwasqanchikta kasukunchik. Chantapis, saqra munayninchik sunqu yuyayninchikta mana thaluyachinanpaq, sunqu yuyayninchikta uyarinchik. Hermanosninchikpa sunqu yuyayninkutapis, jatunpaq qhawanchik. Imaraykuchus sunqu yuyayninchikqa, mana tukuypatachu kikin, imaptinchus wakin cristianosqa, ima ruwaytapis allillan kasqanta ninku, wakinkunataq mana allinchu kasqanta ninku. Chayrayku, mana pitapis pantachinapaq, mayta kallpakunanchik tiyan (1 Cor. 8:12; 2 Cor. 4:2; 1 Ped. 3:16).

10. ¿Imastataq kunan ukhunchasunchik?

¹⁰ Jehová Diosta kasukusqanchikta, payta chiqamanta munakusqanchikta ima, rikuchinapaq: 1) Dios pikunatachus munakusqanta munakuna, 2) kamachiqkunata jatunpaq qhawana, 3) Diospa ñawpaqinpi llimphu kanapaq kallpachakuna. Sunqu yuyayninchik kay ruwaykunapi allinta yanapanawanchikpaqqa, Dios yuyaychasqanmanjina ruwananchik tiyan.

Pikunatachus Jehová munakun paykunata munakuna

11. ¿Imaraykutaq pikunatachus Jehová munakun, paykunata munakunanchik tiyan?

¹¹ Ñawpaqtaqa, pikunatachus Jehová munakun, paykunata munakunanchik tiyan. Runasqa, esponjajina kanchik. Imaynatachus juk esponja yakuta chʼunqan, kikillantataq runasqa, wakkunawan sapa pʼunchay kaspa, paykunajina ruwanchik, allin kaqta mana allin kaqtapis. Ruwawaqninchikqa, saqra runaswan puriptinchik paykunajina ruwayta, parlayta, yuyayta ima, atisqanchikta yachan. Chayrayku, ajinata yuyaychawanchik: “Yachayniyojkunawan purejqa yachayniyojllataj kanqa. Wampu runaswan purejrí  mana allinman chayanqa”, nispa (Pro. 13:20; 1 Cor. 15:33). Tukuypis allin rinawanchikta munanchik. Chayrayku, imaynatachus Jehová Dios ruwan, ajinata ruwananchik tiyan. Jehovaqa, tukuymanta aswan yachayniyuq, chayrayku, ni piqpa saqra ruwasqanpis, saqrata ruwananpaq tanqanmanchu, chaywanpis amigosninta sumaqta akllayta yachan. ¿Pikunatataq amigosnin kananpaq akllarqa?

12. Jehová, ¿pikunatataq amigon kananpaq akllan?

¹² Jehová, Abrahamta amigoy nisqanta yuyarikunchik, ¿icharí? (Isa. 41:8.) Abrahamqa, iñiyniyuq, chiqa sunqu, chiqan kaqmanjina ruwaq, kasukuq runa ima, karqa (Sant. 2:21-23). Jehovaqa, ajina amigosta akllan. Payqa, mana ima juchayuq kaspapis, sumaq amigosta akllan, ñuqanchiktaq juchasapa runas kasqanchikrayku, astawanraq sumaqta amigosta akllayta yachananchik tiyan. Chantapis, yachayniyuq kanapaqqa, yachayniyuq runaswan purinanchik tiyan.

13. ¿Imataq amigosninchikta allinta akllanapaq yanapawasun?

¹³ ¿Imataq amigosninchikta allinta akllanapaq yanapawasun? Diosman chiqa sunqu runas, imaynatachus amigosta akllasqankuta qhawarina. Bibliaqa, Noemí, ñuqchʼan Rutwan; Davidtaq Jonatanwan; Pablotaq Timoteowan, amigos kasqankumanta parlan (Rut 1:16, 17; 1 Sam. 23:16-18; Fili. 2:19-22). Paykunaqa, Jehová Diosta tukuy sunqu munakusqankurayku, sumaq amigos karqanku. Ñuqanchikrí, ¿kikillantataqchu Jehová Diosta munakuqkunawan amigos kayta maskʼanchik? Chayjina sumaq amigostaqa, Diospa llaqtallanpi tariyta atinchik. Chayjina amigostaq, Jehovata kasukunapaq, cristianojina ñawpanapaq, espiritup munayninmanjina ruwanapaq ima, yanapawasunchik (Gálatas 6:7, 8, ñawiriy). Ajinamanta, Diospa munakuynillanpipuni kasunchik.

Kamachiqkunata jatunpaq qhawana

14. ¿Imaraykutaq wakin kuti kamachiqkunata jatunpaq qhaway mana atikullanchu?

¹⁴ Kamachiqkunata jatunpaq qhawaspaqa, Jehová Diosta munakusqanchikta rikuchillanchiktaq. Chaywanpis, chayta ruway wakin kutiqa mana atikullanchu. ¿Imarayku? Kamachiqkuna, kamachichikuqkunapis, juchasapas kasqanchikrayku. Paqarikusqanchikmantapacha ajina kasqanchikraykutaq, sunqunchikqa piqpa contrantapis uqharikunapaq tanqawanchik.

15, 16. a) Diospa llaqtanta kamachinankupaq churasqa runasta, ¿imaraykutaq jatunpaq qhawananchik tiyan? b) Israelitas Moisespa contranta uqharikusqankumanta, ¿imatá yachakunchik?

¹⁵ Ichá pillapis tapurikun: “Kamachiqkunata jatunpaq qhaway, mana atinapaqjinalla kaptin, ¿imaraykutaq kasukunay tiyan?”, nispa. Kay tapuypa kutichiyninqa, Diospa kamachiyninwan khuskachasqa kachkan. Jehová Diosta kamachiqniykitajina akllanki chayqa, kamachiq kayninta jatunpaq qhawanayki tiyan. Mana ajinata ruwaspa, ¿niwaqchu payta Kamachiqniykitajina qhawachkasqaykita? Chantapis Jehovaqa, llaqtanta kamachinankupaq juchasapa runasta churaspa, kamachin. Chayrayku, paykunap contranpi uqharikusqanchikta, ¿allinpaqchu Jehová qhawanman? (1 Tesalonicenses 5:12, 13, ñawiriy.)

¹⁶ Jehovaqa, israelitas Moisespa contranpi uqharikusqankuta, Paypa contranpi uqharikusqankutajina qhawarqa (Núm. 14: 26, 27). Diosqa, kunankamapis kikillantapuni yuyan. Pikunatachus kamachiqtajina churan, paykunap contrankupi uqharikusun chayqa, Jehovap contranpi uqharikuchkasunman.

17. ¿Imaynatá qutuchakuypi kamachinankupaq churasqa kaqkunata qhawananchik tiyan?

¹⁷ Apóstol Pabloqa, qutuchakuypi kamachinankupaq churasqa kaqkunata, imaynatachus qhawananchikmanta parlarqa. Pay qillqarqa: Qutuchakuypi “kurajkunaykichejta kasuychej, paykunaj kamachiynimpitaj kaychej, imaraykuchus paykunaqa allinniykichejpaj qhawashallasunkichejpuni. Chaymantaqa Diosman cuentata qonanku kanqa. Paykunata kasuychejpuni, ruwanankuta kusiywan ruwanankupaj, mana llakiywanchu, nitaj rimaspachu, imaraykuchus chayqa mana allinchu kanman qankunapaj” (Heb. 13:17). Chiqamanta, kamachiqkunata kʼumuykukuq sunquwan  kasukuyqa, mana atikullanchu. Chaywanpis, chayta ruwaptinchikqa, Diospa munakuynillanpipuni kasunchik. Chayrayku, ¿manachu kamachiqkunata kasukunapaq kallpakuna kanman?

Jehovap ñawpaqinpi llimphu kanapaq kallpachakuna

18. ¿Imaraykutaq Jehová llimphu kananchikta munan?

¹⁸ Diospa ñawpaqinpi llimphus kanapaq kallpachakuspaqa, Payta munakusqanchikta rikuchillanchiktaq. Tatasqa, wawasninku llimphu, allin pʼachallisqas ima, kanankuta munanku. ¿Imarayku? Imaraykuchus, llimphu kaspaqa mana unqunqankuchu. Chantapis, runasqa, wawasta sumaq llimphu pʼachayuqta rikuspa, tatasninkumanta allinta parlanku. Jehovapis, kikillantataq kamachisnin llimphu runas kanankuta munan. Payqa, llimphu kananchik allinninchikpaq kasqanta yachan, chantapis llimphu kaptinchik, paymanta runas allinta parlanankuta yachallantaq. Jinallataq, runas llimphu kasqanchikta rikuspaqa, Diosmanta astawan yachakuyta munankuman.

19. ¿Imaraykutaq llimphu kananchik tiyan?

¹⁹ Cristianosqa, tukuy imapi llimphu kananchik tiyan. Jehovaqa, israelitasman llimphu kananku may allin kasqanta nirqa (Lev. 15:31). Paykunaman ley qusqanpiqa, tukuy imapi llimphu kanankupaq, imastachus ruwanankuta kamachirqa, mankasninkuta, makisninkuta, chakisninkuta ima, mayllakunankuta, chantá pʼachasninkutapis tʼaqsanankuta (Éxo. 30:17-21; Núm. 19:17-20; Deut. 23:13, 14). Chay kamachiykunaqa, israelitasta, Jehová Dios “may santo” kasqanta, wak parlaypi nisunman, “may llimphu” kasqanta yuyarichirqa. Chayrayku, llimphu Diospa kamachisninjinaqa, tukuy imapi llimphu kananchik tiyan (Levítico 11:44, 45, ñawiriy).

20. ¿Imaspitaq llimphu kananchik tiyan?

²⁰ Mana cuerpollanchikchu llimphu kanan tiyan, manaqa sunqunchik, yuyayninchik ima, llimphullataq kanan tiyan. Chantapis, yuyasqanchik llimphu kananpaqqa, mayta kallpachakunchik, imaraykuchus kay pachaqa millay kawsaymanta juntʼa, chaywanpis Jehová nisqanmanjina llimphus kawsakunchik. Astawanpis, Diosta yupaychayninchik llimphu kananpaq mayta kallpachakunchik, llulla religionwantaq ni imaymanamanta chhapukunchikchu. Imatachus, Isaías 52:11 nisqanta, ama qunqanachu, chaypi nin: “Tʼaqakuychej, llojsimuychej chay chawpimanta, amataj chʼichipaj qhawasqa imastaqa llankhaychejchu. Paykunaj chawpinkumanta llojsimuychej; llimphuchakuychej”, nispa. Kunanpis, Diosta yupaychayninchik llimphullapuni kananpaq, ni ima chʼichita llamkhanchikchu, Diospa chiqnisqan raymisman, costumbresman, llulla religionpa raymisninman ima, mana chhapukuspa. Tukuy imapi llimphu kayqa, mana atikullanchu, chaywanpis llimphu kananchikpaq kallpachakullasunchikpuni chayqa, Diospa munakuyninpi kallasunchikpuni.

21. Diospa munakuyninpi kananchikpaq, ¿imatá ruwananchik tiyan?

²¹ Jehovaqa, munakuyninpi wiñaypaq kanallanchiktapuni munan. Chayrayku, ajinata ruwananchikpaq, mayta kallpachakunanchik tiyan. Chantapis, Jesusjina, Diosta munakusqanchikta payta kasukuspa rikuchina. Ajinata ruwaptinchikqa, ni ima ‘tʼaqawasunchu Diospa munakuyninmanta, mayqinchus Cristo Jesús Señorninchiqpi kachkan, chaymanta’ (Rom. 8:38, 39).

¿Kay yachachiykunata yuyarikunkichu?

• Sunqu yuyayninchik, ¿imaynatá Diospa munakuyninpi kanallanchikpaqpuni yanapawanchik?

• ¿Imaraykú pikunatachus Dios munakun paykunata munakuna tiyan?

• ¿Imaraykutaq kamachiqkunata jatunpaq qhawananchik tiyan?

• ¿Imaraykutaq Diospa llaqtan ¿tukuy imapi llimphu kanan tiyan?

[Tapuykuna]

[20 paginapi recuadro, dibujo/foto]

TUKUY IMAPI CRISTIANOSJINA KAWSANAPAQ JUK JATUN YANAPA

Kay 2008-2009 watapi ruwakuq jatun tantakuykunapiqa, “Diospa munakuyninpi kallaychikpuni” libro, 224 paginasniyuq lluqsirqa. ¿Imapaqtaq kay librota wakichikun? Diospa kamachiykunasninta astawan riqsinanchikpaq, munakunanchikpaq ima. Kay libroqa, imaynatachus cristianosjina kawsakunamanta sutʼinchan, kay librota sumaqta ukhunchasunchik chayqa, wiñay kawsayta tarinapaq Diospa kamachisqasninta juntʼay, imamantapis aswan allin kasqanta reparasunchik.

Kay libroqa, Jehová Diosta kasukuy, mana llasa qʼipijina kasqanta qhawanapaq yanapawanchik. Astawanpis, machkhatachus munakusqanchikta rikuchinapaq yanapawanchik. Kay librota ñawirispa, kayta tapukunanchik tiyan: “¿Imaraykutaq Jehová Diosta yupaychachkani?”.

¿Imaraykutaq wakin cristianos Diosmanta, munakuyninmanta ima, karunchakunku? Achkha cristianosqa, mana Bibliap yachachisqanta manaña creesqankuraykuchu karunchakunku, manaqa juchapi urmasqankurayku. Chayrayku, Diospa kamachiykunasninta, yuyaychaykunasninta ima, astawan munakunanchikpaq, jatunpaq qhawananchikpaq ima, tukuyninchik kallpachakunanchik tiyan. Kay musuq libroqa, Jehovap kamachisnin, paypa kamachiykunasninrayku tukuy imata ruwananchikpaq may sumaqta yanapawasunchik, jinamanta Kuraq Supay llulla kasqanta rikuchiyta atisunchik, Diospa munakuyninpitaq kallasunchikpuni (Judas 21).

[18 paginapi dibujo/foto]

“Kamachisqasniytachus kasunkichej chayqa, munakuynillaypipuni kankichej, imaynatachus noqapis Tataypa kamachisqasninta kasuni, munakuynillampipunitaj kashani, ajinata”