Ñawiriqkunapta tapuyninku

Ezequiel 18:20 pʼiti nin: “Wawaqa tatampa juchanmanta mana paganqachu” nispa, Éxodo 20:5 pʼitipitaq Jehová “tataspa juchasninkuta wawasninkupi castigani” nin. ¿Kay pʼitis churanakuchkankuchu?

Kay pʼitisqa mana churanakuchkankuchu. Ñawpaq kaqqa, sapa juk runa Diosman cuentata qunanmanta parlan, qhipan kaqtaq, juk runa juchachakuptin wawasninpaqwan llakiykunata apamusqanmanta.

Ezequiel 18 tʼaqapiqa, sapa juk ruwasqanmanta cuentata qunanmanta parlan. Tawa pʼitinpi nin: “Pichus juchallejqa, chaymin wañonqa”, nispa. Chantá, ¿imataq ‘chiqan runa, chiqa kaqta, maychus kaqtataq ruwaqwan’ kanqa? “Cheqamanta kawsanqa” (Eze. 18:5, 9.) Chayrayku tukuy yuyayninpi kaqqa, ‘kawsasqanmajina’ juzgasqa kanqa (Eze. 18:30).

Chaytataq Corep kawsayninpi rikunchik. Israel llaqta chʼin pampata richkaptin Coreqa, Jehová llamkʼayta qusqanwan mana sunqu juntʼasqachu karqa, sacerdotep ruwanasnintataq ruwayta munarqa. Chayrayku pay, wak israelitas ima, Moisespa, Aaronpa —Jehovap cuentanmanta  parlaqkunap— contrankupi uqharikurqanku. Paykunataqa, wakkunap ruwayninta qhichuyta munapayasqankurayku, Jehová wañurachirqa (Núm. 16:8-11, 31-33). Chaywanpis, Corep wawasninqa, ruwasqanman mana jukchakurqankuchu, chayrayku tatanpa juchanmanta mana juchayuqchu karqanku. Jehovaman chiqa sunqu kasqankuraykutaq salvakurqanku (Núm. 26:10, 11).

Chantá, ¿imaynatá Éxodo 20:5 nisqanta entiendena tiyan? Kay pʼitimanta ñawpaqta imamantachus parlachkasqanta qhawarina. Kaypi nisqanqa, Chunka Kamachiykunasmanta juknin, chaytataq Jehová, israelitaswan tratota ruwaytawan qurqa. Israelitasqa Jehovap nisqasninta uyariytawan tukuyninku nirqanku: “Tata Diospa nisqasnintaqa kasusqayku”, nispa (Éxo. 19:5-8). Chaymantapachataq, Jehovawan allinpi kayta atirqanku. Chayrayku, kay Éxodo 20:5 pʼitipi kamachiyqa, ñawpaqta llaqtantinmanta parlananpaq qillqakurqa.

Israelitas Jehovaman chiqa sunqu kachkaptinkuqa, tukuyninku sumaqta kawsakurqanku, tʼinkastataq japʼirqanku (Lev. 26:3-8). Chaywanpis Jehovata wasanchasqankurayku, lantita yupaychasqankurayku ima, Jehovaqa, paykunata manaña allinpaqchu qhawarqa, nitaq jarkʼarqañachu, llakiykunapitaq rikukurqanku (Jue. 2:11-18). Wakinqa, lanti yupaychaqkunap chawpinpi kawsakuspapis, Diosman chiqa sunqullapuni karqanku, kamachiykunasnintapis kasukullarqankupuni (1 Rey. 19:14, 18). Kay chiqa sunqu runasqa, llaqtanku juchachakusqanrayku ichapis llakiykunapi rikukurqanku, chaywanpis Jehovap munakuyninta, khuyakuyninta ima japʼillarqankupuni.

Chaywanpis Israel llaqta, Jehovap sutinta wak suyuspa ñawpaqinpi pʼinqayman churasqankurayku, Jehovaqa, babilonios paykunata wata runastajina apakapunankuta saqillarqa. Chaypiqa, llaqtantin, sapa juk ima, ñakʼarirqanku (Jer. 52:3-11, 27). Éxodo 20:5 pʼitipi nisqanmanjina, Bibliaqa israelitaspa juchanku may jatun kasqanrayku, allchhisninkup wawasninkukama ñakʼarisqankuta niwanchik.

Chantapis Diospa Palabranqa, juk familiamanta uma juchachakusqanrayku mirayninta ñakʼarichisqanta nillawanchiktaq. Kuraq sacerdote Elip kawsaynintamanta yuyarina, payqa wawasnin ‘millay kawsayniyuq kaptinkupis’ sacerdotesllapuni kanankuta saqillarqa (1 Sam. 2:12-16, 22-25). Jehovaqa, Elí paymanta nisqaqa wawasnillanta allinpaq qhawasqanrayku phiñakurqa, familianmanta manaña juktawan sacerdotes kanankutataq kamachirqa. Nisqantaq, Elip allchhinpa wawan Abiatar sacerdote kasqanmanta wikchʼusqa kasqanpi juntʼakurqa (1 Sam. 2:29-36; 1 Rey. 2:27). Éxodo 20:5 nisqanqa, Eliseop kamachin Giezip kawsayninpi juntʼakullarqataq. Payqa, Eliseop yanapaqnin kasqanrayku Siriamanta reypa soldadosninpa kuraqninku Naamán, Jehová lepra unquyninmanta thañichisqanrayku, pagayta munasqanta japʼikapurqa. Chayraykutaq Jehovaqa, profetanniqta nirqa: “Naamanpa lepra onqoynin qanman chimpaykusonqa, mirayniykimampis wiñaypaj” (2 Rey. 5:19-27). Rikunchikjina, chay juchachakusqanmanta wawasninpis ñakʼarirqanku.

Jehová ruwawaqninchik, kawsayta quq ima kasqanrayku, paylla imaynatachus sapa jukta, maychus kaqta, chiqantataq juzgananta yachan. Yachakusqanchikpiqa, tataspa juchasninku, wawasninkupaq, mirayninkupaq ima, llakiykunata apamusqanta rikunchik. Chaywanpis Dios, llakiypi waqaspa mañakuqkunata ‘uyarisqanmanta’ mana iskaychakunachu tiyan, chantapis payqa, khuyakuyninta, yanapayninta, ima rikuchinqa (Job 34:28).

[29 paginapi dibujo/foto]

Coré, wak israelitas ima, uqharikusqankurayku wañurqanku