Kay saqra pʼunchaykunapi ‘llimphu sunqullapuni’ kananchik tiyan

JUK católico periodista Vittorio Messori, Italiapi kaq religionpi kunallanraq khuchichakuykuna kasqanmanta parlachkaspa jinata nirqa: “Kay tiempopiqa, Iglesiapi manaña llimphu kawsay rikukusqan, chiqamanta juk chʼampay”. Chantá nillarqataq: “Iglesiamanta sacerdotesta casaraqta saqiptinkupis, chayqa mana tukukunmanchu, imaraykuchus sapa pachakmanta, pusaq chunka, qharipura jinanakuqkuna kanku: chay sacerdotesqa qhari masinkuwan, wawaswan ima, kallparpaspa khuchichakunku” (La Stampa).

Kay saqra ruwaykunaqa, ‘qhipa pʼunchaykunapi’ kachkasqanchikta rikuchin (2 Tim. 3:1-5). Noticiaspi rikukusqanmanjina, chʼichi kawsayqa mana tukuy kunasllapichu rikukun, manaqa Diosta yupaychasqankuta niqkunapipis, paykunataqa chʼichi sunqunku, millay ruwaykunaman tanqan (Efe. 2:2). Chayraykuchá Jesús nirqa: “Sonqomanta llojsimun tukuy sajra yuyaykuna, runa wañuchiykuna, khuchichakuspa qhenchachakuykuna, solteropura khuchichakuykuna, suwaykuna, llulla testigomanta sayaykuna, Diospa contranta rimaykuna ima” (Mat. 15:19). Chaywanpis Jehovaqa, kamachisnin “chʼuwa sonqo” kasqankuwan wakjina kanankuta munan (Pro. 22:11). ¿Imaynatá kay saqra pʼunchaykunapi kawsaspapis, chʼuwa sunqu kayta atisunman?

¿Imaninayantaq ‘llimphu sunqu’ kay?

Bibliaqa, achkha kutista “sunqu” rimayta, mana yawarniyup sunqumanta parlananpaq uqharin. Kay, Compendio del diccionario teológico del Nuevo Testamento, griegopi “sunqu” rimayqa, kayta niyta munachkasqanta nin: “Imayna yuyaychus ukhunchikpi” kasqanta, “chaytataq Dios qhawasqanta, paywan allinpi kanapaq saphijina kasqanta, imatachus ruwananchikta niwasqanchikta” ima. Sunqu rimaytaqa, imayna runachus kasqanchikmanta parlanapaq, uqharikusqanta nisunman. Imaynatachus griegopi sunqu rimaymanta sutʼinchanjina, Jehovaqa, kamachisninpi chayta sumaqta, may allinpaq ima qhawan (1 Ped. 3:4).

Bibliaqa, “llimphu”, “chʼuwa” rimaykunata cuerponchik, pʼachanchik mana chʼichiyuq kananmanta parlananpaq uqharin, wakin kutipitaq sunqunchik chayri ruwaykunasninchik, mana millay ruwayniyuq, nitaq chʼichiyuq, kananmanta parlananpaq uqharin. Jesús urqupi yachachichkaspa “llimphu sonqoyojkunaqa”, nisunman sunqunku ukhupi llimphu kaqkuna, kusikuyniyuq kanku nirqa (Mat. 5:8). Kay runaspa yuyayninku, munayninku, ruwayta munasqanku imaqa llimphu, sunqunkupis Jehovata munakuywan, agradecekuywan ima juntʼa kachkan (Luc. 10:27). ¿Tukuycharí chayjina llimphu sunquyuq kayta munanchik?

‘Llimphu sunqu’ kayqa, mana atikullanchu

Jehovap kamachisninqa, mana ‘juchasapa makisnillankutachu saqra ruwaymanta llimphuchananku tiyan’, manaqa ‘sunqusninkutapis chʼuwachananku tiyan’ (Sant. 4:8). Kay tiemponchikpi jinata ruwayqa, mana atikullanchu, imaraykuchus Satanaswan, saqra pachanwan, juchasapa kasqanchikwan ima, maqanakuna tiyan. Jehovamanta mana karunchakunapaqqa, “chʼuwa sonqo” kayta may allinpaqpuni qhawana, jina kanallapaqpunitaq mayta kallpachakuna. Jinamanta jarkʼakusun,  Diospa amigon kasqanchiktapis, mana chinkachisunchu. Chaywanpis, ¿imatá llimphu sunqullapuni kanapaq ruwana tiyan?

Hebreos 3:12, kʼamiriwanchik: “Hermanos, sumajta qhawakuychej; ama pipis qankunamanta sajra mana creej sonqoyoj kachunchu, Kawsaj Diosmanta karunchakunampaj”, nispa. “Mana creej sonqoyoj” kaptinchikqa, sunqunchik mana llimphu kayta atinmanchu. Chayrayku Satanasqa, tukuy imaymanamanta Jehovapi iñisqanchikta tukuchiyta munan. ¿Imastá ruwan? Wakinqa kay llulla yachachiykuna kanku, runa jinallamanta rikhurisqanta yachachiy, allinta mana allinta ruwaywan, religionniyuq chayri mana religioniyuq kaywan ima, kikillan kasqanta yachachiy, Biblia qillqakunanpaq Dios yuyaychasqanta iskaychachiykuna ima. Iñiyninchikta tukuchiyta munaq yuyaykunataqa, qhisachana (Col. 2:8). Chaykunamanta jarkʼakunapaqtaq, Bibliata sapa pʼunchay ñawirina, tʼukurina ima. Bibliamanta sumaqta yachakusun chayqa, Jehovata astawan munakusun, runasta imaynatachus qhawasqantapis sumaqta entiendesun. Jinallamanta llulla yachachiykunata qhisachasun, sinchʼi iñiyniyuqtaq kasun, chaytaq llimphu sunqullapuni kanapaq yanapawasun (1 Tim. 1:3-5).

¿Imatá juchaman tanqasqa kaspa ruwasunman?

“Chʼuwa sonqo” kasqanchikman, aychap munaynin, qhapaqyayta munay ima, churanakullantaq (1 Juan 2:15, 16). Qullqita munakuyqa —tukuy imayuq kayta, qhapaqyayta ima munay— sunquta chʼichichanman, juk cristianotataq Diospa contranpi juchachakunanpaq tanqanman. Wakinqa llamkʼayninkupi chʼawkiyanku, llullakunku, qullqita, wak imasta ima suwanku (1 Tim. 6:9, 10).

Llimphu sunquyuq runastaqri, chiqa kaqta munakunku, Jehovata mana wasanchayta munankuchu, sunqu yuyayninkupis llimphu kananta munanku. Chaytaq ‘tukuy imapi allinta purinankupaq’ tanqan (Heb. 13:18). Chayta ruwasqankutaq wakkuna Diosta jatunpaq qhawanankupaq yanapan, chaytataq Italiamanta Jehovamanta sutʼinchaq Emiliop  kawsayninpi rikunchik, payqa chofermanta llamkʼan. Juk pʼunchayqa, juk billeterata tarikurqa chaypitaq 470 euros (680 dólares) karqa, chantá llamkʼayninmanta kamachiqman jaywarqa, chay runataq, piqpatachus kaqman kutichipurqa. Emilio jinata ruwasqanrayku, llamkʼayninmanta wakin compañerosninqa Bibliamanta yachakuyta qallarirqanku. Kunankamataq iskay familiasmanta qanchis runasña chiqa yachachiyta japʼikunku. Kaytaq llimphu sunqu kasqanchikqa, wak runastapis Diosta jatunchanankupaq tanqasqanta rikuchiwanchik (Tito 2:10).

Chantapis kay tiemponchikpiqa, khuchichakuyta, qhinchachakuyta, qharipura jinanakuyta ima, mana juchatajinachu qhawanku, chaytaq juk cristianota kikillantataq yuyananpaq tanqanman. Sunquntataq khuchichanman. Chantapis khuchichakuyman urmaqqa, juchanta pakananpaq puraq uyaman tukun, chaytaq chiqamanta “llimphu sonqo” kaywan churanakun.

Juk hermano Gabriele sutiyuq 15 watasniyuq bautizakuytawan precursor kayta qallarirqa. Tiemponmantaq mana allin amigoswan purirqa, chʼisispi fiestasman riyta qallarirqa (Sal. 26:4). Jinamanta khuchichakuyman, puraq uya kayman ima urmarqa, qutuchakuymantataq qharquchikurqa. Chaytaq kawsayninta tikrananpaq yanaparqa. Gabriele nin: “Ñawpaqta imastachus manaña ruwasqayta, watiqmanta ruwayta qallarirqani. Bibliata sapa pʼunchay ñawirirqani, jinamanta imatachus Jehová yachachiyta munawasqanta entiendenaypaq, publicacionestapis ukhuncharqani. Sapallanchikpi Bibliata ukhunchay, may allin kasqanta, mayta yanapakusqanta ima, rikuni. Chantá Diospa Palabranta ñawirispa, tukuy sunqu mañakuspa ima, kallpata japʼisqanchikta rikullarqanitaq.” Chaykunata ruwasqanqa, millay kawsayninta saqinanpaq, Jehovawan allinyakunanpaq ima yanaparqa.

Kunanqa Gabriele, warminwan precursoresjina llamkʼachkanku. Gabrielep kawsaynin, Bibliata, ‘allin kamachi yuyayniyuq’ publicacionesta quwasqanchikta ima ukhunchay, llimphu sunqullapuni kanapaq, khuchichakuyta qhisachanapaq ima, yanapawasqanchikta rikuchin (Mat. 24:45; Sal. 143:10).

Imaynatá chʼampaykunapipis ‘llimphu sunqullapuni’ kasunman

Wakin cristianosqa, Diosta mana yupaychaq parientesninku mana allin kaqman tanqasqankurayku, qullqinku pisiyasqanrayku, unqusqa kasqankurayku ima, sinchi llakisqas tarikunku. Davidpis chayjina llakiypi rikukurqa. Pay nirqa: “Ancha llakisqa kashani, sonqoypitaj iskayrayasqa kashani”, nispa (Sal. 143:4). ¿Imataq payta kallpacharqa? Dios, payta, ñawpa chiqa sunqu runasta ima, yanapasqanta yuyarisqan. Davidqa, Diospa ruwasqasninpi, imastachus sutinta jatunchananpaq ruwasqanpi ima tʼukurirqa (Sal. 143:5). Payjina, ñuqanchikpis Diospi, imatachus ñuqanchikrayku ruwasqanpi, imastachus ruwananpi ima, tʼukurisun chayqa, may llakiypi kaspapis kallpachakusun.

¿Maykʼaqllapis juk hermano sunqunchikta nanachiwarqanchikchu? Chiqamanta sunqunchikta nanachinanpaq ruwaptinpis, manapis, chaypi yuyallaypuniqa, phiñachiwasunman, mana allintataq paymanta yuyayta qallarisunman. Hermanosnichikmantataq karunchakusunman. ¿Jinata ruway ‘llimphu sunqu’ kanapaq yanapawasunmanchu? Mana. Llimphu sunqu kanapaqqa, imaynatachus hermanosninchikwan apanakuchkasqanchikta allinta qhawarikunanchik tiyan.

Cristianos, “chʼuwa sonqo” kayta may allinpaq qhawasqanchikrayku, kay saqra pachapi kaqkunamanta wakjina kanchik, mayjina tʼinkastataq japʼinchik. Qallarinapaq, Diospa munayninta juntʼasqanchikrayku, sunqu tiyasqas kawsakunchik. Astawanqa, Jehovawan allinpi kasqanchik wiñan, imaraykuchus payqa, “llimphu sonqo” kaqkunata munakun (Sal. 73:1). Arí, ‘chʼuwa sunqullapuni’ kasun chayqa, Jesús, kusisqas kanqanku “Diosta rikonqanku” nirqa, chay runaswan khuska kasunchik, nisunman imaynatachus Dios yanapawasqanchikta rikusun (Mat. 5:8).